Associated Press

Ο Τζ. Ρόμπερτσον με τον Ι.Ιβανόφ

Με το «καλημέρα» και κατά τη διάρκεια των πρώτων επίσημων επαφών του Ρόμπερτσον, τη Δευτέρα το βράδυ, με τον Ρώσο υπουργό Αμυνας, στρατάρχη, Ιγκόρ Σεργκέγεφ, όπως μετέδωσε το πρακτορείο «Ιντερφάξ», ως εναλλακτική ευρωπαϊκή προοπτική και μάλιστα «χαμηλού κόστους» έναντι στο πολυδάπανο αμερικανικό σχέδιο, NMD, που με μέτριους υπολογισμούς θα κοστίσει τουλάχιστον 60 δισ. δολάρια, αφού είναι γνωστό ότι η Μόσχα, όπως και η Κίνα, αντιτίθεται στο αμερικανικό σχέδιο υποστηρίζοντας ότι συνιστά απειλή για τη στρατηγική της ασφάλεια. Μάλιστα, η Ρωσία έχει ενοχληθεί από τα αμερικανικά σχέδια για την ανάπτυξη του συστήματος αντιπυραυλικής άμυνας, το οποίο φοβάται ότι θα υπονομεύσει τη συμφωνία για τους Αντιβαλλιστικούς Πυραύλους του 1972 και θα οδηγήσει σε νέα κούρσα εξοπλισμών.

Το θέμα τέθηκε αργότερα και από τον ίδιο τον Ρώσο Πρόεδρο Βλαντιμίρ Πούτιν, ο οποίος κατά τη χθεσινή συνάντησή του με τον Ρόμπερτσον τόνισε ότι θα πρέπει να γίνουν οι κατάλληλες διαβουλεύσεις για μία πιθανή υλοποίηση και ανάπτυξη ενός μικρότερου κοινού «αντιπυραυλικού συστήματος», το οποίο θα προστατεύει ως ασπίδα τα ευρωπαϊκά κράτη μέλη του ΝΑΤΟ, κάτι που δεν είναι σε θέση να κάνει το αμερικανικό πρόγραμμα NMD. Ενώ έκανε έκκληση προς τον Ρόμπερτσον πολύ γρήγορα να σκεφτεί και να αποφασίσει όσον αφορά τη ρωσική πρόταση, η οποία «θα αποτελέσει και την έσχατη ευρωπαϊκή λύση». «Οι στρατιωτικοί και πολιτικοί ειδικοί είναι έτοιμοι να πάνε στις Βρυξέλλες, προκειμένου να εξηγήσουν τη σημασία της ρωσικής πρότασης στον ευρωπαϊκό κοινό», τόνισε ο Πούτιν στον Ρόμπερτσον κατά τη συνάντησή τους στο Κρεμλίνο.

Επί της ουσίας, δεν πρόκειται για «είδηση» αφού από πέρσι ο Ρώσος Πρόεδρος, είχε προτείνει μία εναλλακτική «μη στρατηγική» άμυνα, σχέδιο που κατά τη γνώμη του θα λειτουργούσε αποτρεπτικά σε περιπτώσεις επιθέσεων από «επικίνδυνα κράτη», όπως το Ιράκ, το Ιράν ή η Βόρεια Κορέα, χωρίς να υπονομεύσει τις υφιστάμενες συμφωνίες για τον αφοπλισμό. Ωστόσο, υπό το πρίσμα των νέων συνθηκών που επικρατούν με την επιθετική πολιτική της «νέας ομοσπονδιακής κυβέρνησης» υπό τον Τζορτζ Ουόκερ Μπους, οι ευρωπαϊκές αντιδράσεις, κυρίως από τη Γαλλία και τη Γερμανία, στο αμερικανικό σχέδιο NMD αλλά και η εμμονή και επισημότητα αυτής της χθεσινής «αντιπρότασης» δίνουν νέες «επικίνδυνες» διαστάσεις στο ζήτημα της αντιπυραυλικής άμυνας και από τις δύο πλευρές του Ατλαντικού.

Λεπτομέρειες, πάντως, του ρωσικού σχεδίου δεν έχουν γίνει ακόμη γνωστές, αν και ο Ρρώσος αντιστράτηγος Λεονίντ Ιβανσόφ ανέφερε ότι το αποτελούμενο από τρεις φάσεις σχέδιο είναι «ριζικάδιαφορετικό» από αυτό που προτείνουν οι Αμερικανοί. Παράλληλα, Ρώσοι αξιωματούχοι τόνιζαν πως προσδοκούν ότι θα «πρέπει από κοινού οι Ευρωπαίοι να σχηματίσουν μία ομάδα αναλυτών, όπου θα αναλύσουν τις πιθανές βαλλιστικές πυραυλικές απειλές, και αν αυτές εκληφθούν ως σοβαρές, από κοινού θα πρέπει να οικοδομήσουν την αντιπυραυλική άμυνας».

Οι προτάσεις της Μόσχας έγιναν δεκτές με σκεπτικισμό από την Ουάσιγκτον, αφού κατά «διαβολική σύμπτωση» αντιπροσωπεία του αμερικανικού Κογκρέσου, υπό τον Κουρτ Γέλντον, βρίσκεται στη Μόσχα, με αποστολή να συζητήσει θέματα που αφορούν στα εξοπλιστικά προγράμματα. Σύμφωνα με το πρακτορείο «Ιταρ Τας» ο Γέλντον δήλωσε ότι κομίζει πρόταση του Αμερικανού Προέδρου, Τζορτζ Μπους για την από κοινού ανάπτυξη αντιπυραυλικού αμυντικού συστήματος.

Οσο για τον Ρόμπερτσον...«Είχαμε μια πολύ καλή και χρήσιμη συνάντηση και είμαι πολύ ικανοποιημένος που σήμερα το πρωί έλαβα γνώση της ρωσικής πρότασης για την αντιπυραυλική άμυνα. Ανυπομονώ να εξετάσω λεπτομερώς την πρόταση», ήταν η απάντησή του στη ρωσική πρόταση μετά τη συνάντησή του με τον Ρώσο Πρόεδρο, που βλέπει τη διήμερη επίσκεψή του στη Μόσχα, σκοπός της οποίας είναι η προώθηση της συνεργασίας μεταξύ της Ρωσίας και του ΝΑΤΟ -σχέσεις που είχαν διαταραχτεί εξαιτίας των βομβαρδισμών του ΝΑΤΟ κατά τη Γιουγκοσλαβίας και παραμένουν ταραχώδεις- να εξελίσσεται ιδιαίτερα δύσκολη, ειδικά λαμβάνοντας υπόψη το γεγονός ότι η επίσκεψη γίνεται ύστερα από μία εβδομάδα έντονης κινητικότητας σε διπλωματικό και στρατιωτικό επίπεδο.

Εξάλλου, αν και το θέμα της αντιπυραυλικής άμυνας μονοπώλησε τις πρώτες επαφές, ένα ακόμη θέμα είναι η διεύρυνση του ΝΑΤΟ. Οπως ο Ρώσος υπουργός Αμυνας κατέστησε σαφές υπάρχουν πολλά θέματα που δεν έχουν απαντηθεί. «Υπάρχουν προβλήματα που θα ήθελα να συζητήσω μαζί σας», είπε ο Ιγκόρ Σεργκέγεφ στον Γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, προσθέτοντας: «Ενα από τα πιο επώδυνα θέματα για τη Ρωσία είναι η διεύρυνση του ΝΑΤΟ». Από την άλλη πλευρά, ο πρόεδρος του Ρωσικού Συμβουλίου Ασφαλείας, Σεργκέι Ιβανόφ, δεν απέκλεισε στο τέλος των συνομιλιών που είχε στη ρωσική πρωτεύουσα με τον ΓΓ του ΝΑΤΟ, να ενταχθεί μελλοντικά η Ρωσία στην Ατλαντική Συμμαχία. «Ποτέ στη ζωή δε λέω ποτέ. Αν γίνεται λόγος για μακρινή υποθετική προοπτική, παρόμοια υπόθεση δεν μπορεί να αποκλειστεί, ακόμα και σε θεωρητικό επίπεδο», δήλωσε στο πρακτορείο «Ιντερφαξ» ο Ιβανόφ και πρόσθεσε ότι «αν συμβεί αυτό κάποτε, θα διαφοροποιηθεί η σημερινή εικόνα του ΝΑΤΟ σε τέτοιο βαθμό, που θα είναι δύσκολο να αναγνωρίσεις τη νέα εικόνα».

Σε αυτό κλίμα ο στρατηγός Λεονίντ Ιβαντσόφ, που έχει και την ευθύνη των διεθνών σχέσεων στο ρωσικό υπουργείο Αμυνας, τόνισε με ιδιαίτερη σημασία ότι ρωσική προσχώρηση στο ΝΑΤΟ θα καταστεί δυνατή, μόνον εφ' όσον το ΝΑΤΟ «μεταβληθεί σε οργανισμό για τη διαφύλαξη της διεθνούς ασφάλειας και όχι πολεμικός οργανισμός όπως είναι σήμερα». Πάντως, αυτό το ενδεχόμενο, δηλαδή τη μελλοντική προσχώρηση της Ρωσίας στο ΝΑΤΟ, δεν την είχε αποκλείσει και ο Πούτιν όταν ανέλαβε καθήκοντα πέρυσι τον Μάρτιο, αν και η δήλωσή του είχε αποδοθεί στην πρόθεση του προέδρου να προσεταιριστεί τους Φιλελεύθερους. Επανειλημμένως, έκτοτε ο Πούτιν τόνισε ότι η διεύρυνση του ΝΑΤΟ προς Ανατολάς είναι απειλή για τη Μόσχα. Φειδωλός ήταν ο Ρόμπερτσον στην απάντησή του στα ανωτέρω σχόλια και κατά τη συνάντηση που είχε με τον ΝτμίτριΡογκόζιν, πρόεδρο της Επιτροπής Εξωτερικών Υποθέσεων του ρωσικού κοινοβουλίου, επανέλαβε προηγούμενο σχόλιό του ότι «δεν αποκλείει το ενδεχόμενο η Ρωσία να γίνει δεκτή στο ΝΑΤΟ σε κάποια φάση»...

Πολύ σκληρός πάντως, στην κριτική του όσον αφορά τη διεύρυνση του ΝΑΤΟ προς ανατολάς ήταν ο Πρόεδρος του ΚΚΡΟ Γενάντι Ζουγκάνοφ, ο οποίος, σύμφωνα με το Γαλλικό Πρακτορείο Ειδήσεων κατά τις δηλώσεις του προς τους δημοσιογράφους αμέσως μετά τη συνάντησή του με τον Ρόμπερτσον τόνισε ότι μία τέτοια κίνηση θα ήταν «το μεγαλύτερο γεωπολιτικό λάθος μετά το Δεύτερο Παγκόσμιο Πόλεμο».

«Το ΝΑΤΟ επαναλαμβάνει την πολιτική Χίτλερ, η οποία ξεκίνησε με την προσάρτηση (Anschluss) της Αυστρίας που τον οδήγησε στην προσπάθεια να κατακτήσει το κόσμο», τόνισε ο Ζουγκάνοφ μετά τη συνάντηση με τον Ρόμπερτσον, ο οποίος υπενθυμίζεται ότι επισκέπτεται τη Μόσχα με την ευκαιρία της επαναλειτουργίας του κέντρου πληροφόρησης του ΝΑΤΟ στη ρωσική πρωτεύουσα. Το γραφείο αυτό είχε κλείσει όταν ξέσπασε η κρίση στις αμερικανο-ρωσικές σχέσεις με αφορμή το βομβαρδισμό εναντίον της Γιουγκοσλαβίας. Ο Ρόμπερτσον εξέφρασε την ικανοποίησή του για την επαναλειτουργία του κέντρου πληροφόρησης της Συμμαχίας, λέγοντας ότι αποτελεί «σύμβολο για την αλληλοκατανόηση και τη συνεργασία μεταξύ ΝΑΤΟ και Ρωσίας».

ΓΕΝΕΥΗ και ΚΑΜΠΟΥΛ.-

Ενα εκατομμύριο άνθρωποι κινδυνεύουν να πεθάνουν από λιμό στο Αφγανιστάν μέσα στις επόμενες βδομάδες: η εκτίμηση ανήκει στον Ιάπωνα Κένζο Οσίμα, ειδικό σύμβουλο του Γενικού Γραμματέα του ΟΗΕ για θέματα Ανθρωπιστικής Βοήθειας, και έγινε χτες στη Γενεύη.

Επιστρέφοντας από περιοδεία στο Αφγανιστάν και το Πακιστάν, ο Οσίμα έκανε λόγο για επείγουσα ανάγκη βοήθειας από τη διεθνή κοινότητα: «τουλάχιστον ένα εκατομμύριο άνθρωποι κινδυνεύουν από την πείνα. Οι μισοί από τους πρόσφυγες έχουν συνωστιστεί σε καταυλισμούς για εκτοπισμένους εντός της χώρας και άλλοι σε χωριά που είναι απρόσιτα για τα μέλη των υπηρεσιών αρωγής. Πρόκειται πραγματικά για μεγάλη τραγωδία», δήλωσε ο επικεφαλής του Συντονιστικού Γραφείου Ανθρωπιστικών Υποθέσεων του ΟΗΕ. Το πρόβλημα επιτείνει η άρνηση του Πακιστάν να δεχτεί πρόσφυγες από το Αφγανιστάν. Σύμφωνα με τον Οσίμα, τουλάχιστον 170.000 άνθρωποι εισήλθαν στο Πακιστάν τους τελευταίους μήνες και 700 μεταβαίνουν καθημερινά στη χώρα αυτή. Ο Οσίμα είπε ότι σε έναν προσφυγικό καταυλισμό κοντά στην πόλη Τζαλουζάι, είδε «μια πραγματική λαοθάλασσα να ζει σε συνθήκες απίστευτης αθλιότητας».

Οι λεπτομέρειες αυτές ήρθανε στη δημοσιότητα μία ημέρα μετά την αναφορά της σφαγής «τουλάχιστον 300 Σιιτών Μουσουλμάνων από τους Ταλιμπάν» στην επαρχία Μπαμιγιάν, που κατήγγειλε η οργάνωση Helsinki Human Rights Watch, και της αναφοράς του ΟΗΕ στις 19 Ιανουαρίου περί σφαγής που ωστόσο «κατεβάζει» τον αριθμό των θυμάτων σε 100.

Και οι δύο αναφορές ενδέχεται να είναι, πάντως, κάπως «συντηρητικές», αφού, κατά την Κέιτ Κλαρκ του περιοδικού Middle East International, η περιοχή Γιακοουλάνγκ έχει αλλάξει χέρια τέσσερις φορές τους τελευταίους δύο μήνες και κάθε φορά «χιλιάδες άμαχοι εγκατέλειπαν τα σπίτια τους», λόγω σφαγών και από τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές...