Η Τ. Μέι στη Βουλή των Κοινοτήτων

Σε πλήρη εξέλιξη είναι οι πιέσεις για την αποφυγή ενός «άτακτου» Brexit χωρίς συμφωνία, οι προετοιμασίες γι' αυτό το ενδεχόμενο, αλλά και η συζήτηση για τα εναλλακτικά σενάρια, καθώς παραμένει αμφίβολο αν η Βουλή των Κοινοτήτων θα εγκρίνει τη συμφωνία αποχώρησης ΕΕ - βρετανικής κυβέρνησης. Η ψηφοφορία στη Βουλή θα γίνει τη βδομάδα που ξεκινά στις 14 Γενάρη και προς το παρόν τη συμφωνία αποχώρησης έχουν δηλώσει ότι θα καταψηφίσουν μερίδα των Συντηρητικών βουλευτών, η πλειοψηφία των Εργατικών, αλλά και το βορειοϊρλανδικό Δημοκρατικό Ενωτικό Κόμμα (DUP) που στηρίζει την κυβέρνηση της Τερέζα Μέι.

Η αντιπαράθεση και στο εσωτερικό της κυβέρνησης των Συντηρητικών, για τους όρους της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την ΕΕ και τις μελλοντικές τους σχέσεις, οξύνεται μπροστά στο σοβαρό ενδεχόμενο να μην περάσει η συμφωνία από το Κοινοβούλιο. Η υπουργός Εργασίας και Συντάξεων, Αμπερ Ραντ, πρόταξε ως «εύλογο επιχείρημα» ένα δεύτερο δημοψήφισμα, εάν το Κοινοβούλιο δεν συναινέσει. Νέο δημοψήφισμα ζητά και τμήμα των Εργατικών, ενώ η Τ. Μέι το έχει επανειλημμένα αποκλείσει.

Απαντώντας, η επικεφαλής των Συντηρητικών για θέματα της Βουλής των Κοινοτήτων, Αντρεα Λίντσομ, απέρριψε νέο δημοψήφισμα, ενώ μια «διαχειρίσιμη έξοδος χωρίς συμφωνία» («managed no deal») θα μπορούσε να είναι η εναλλακτική λύση (πάντα σε περίπτωση απόρριψης της συμφωνίας στη Βουλή). «Η διαχειρίσιμη έξοδος χωρίς συμφωνία θα σήμαινε απλώς μια συνεργασία των δυο πλευρών για διμερείς ρυθμίσεις και για κάποιες μορφές μετριασμού (σ.σ. των επιπτώσεων). Δεν θα σήμαινε απολύτως καμία συμφωνία. Και η ΕΕ θα μπορούσε να το θεωρήσει αυτό προς το συμφέρον της», είπε.

Η Mέι έχει ξεκαθαρίσει ότι αν η συμφωνία της απορριφθεί στο Κοινοβούλιο, τότε είτε θα υπάρξει «άτακτο» Brexit είτε μπορεί να αποτραπεί εντελώς. Την περασμένη Τρίτη, το υπουργικό της συμβούλιο αποφάσισε να επιταχύνει και να εφαρμόσει όλες τις προετοιμασίες για το ενδεχόμενο εξόδου «χωρίς συμφωνία», με την Τ. Μέι και ορισμένους υπουργούς να ξεκαθαρίζουν ότι προτεραιότητα της κυβέρνησης παραμένει η έγκριση της συμφωνίας αποχώρησης από το Κοινοβούλιο. Μάλιστα, υπουργοί που στηρίζουν τη συμφωνία της Μέι, δήλωσαν ότι θα παραιτηθούν από την κυβέρνηση εάν η «έξοδος χωρίς συμφωνία» γίνει επίσημη πολιτική.

Η απόφαση να επιταχυνθούν οι προετοιμασίες για «άτακτο» Brexit από το βρετανικό υπουργικό συμβούλιο - πέρα από πρακτικούς και οικονομικούς λόγους - αποτελεί και μια προσπάθεια της Τ. Μέι να «εκφοβίσει» τους υπουργούς και τους βουλευτές του κόμματός της (Συντηρητικοί), αλλά και των υπόλοιπων κομμάτων του Κοινοβουλίου, ώστε να στηρίξουν τη συμφωνία της. Πολύ ενδεικτική του παζαριού και των πιέσεων που ασκούνται, είναι και η προχτεσινή παρέμβαση των μεγαλύτερων επιχειρηματικών και εργοδοτικών ενώσεων της Βρετανίας, οι οποίες κάλεσαν άμεσα τους βουλευτές να στηρίξουν τη συμφωνία ΕΕ - κυβέρνησης και απέκλεισαν κάθε σκέψη για «άτακτο» Brexit ή για «διαχειρίσιμη έξοδο χωρίς συμφωνία».

Ταυτόχρονα, ο φόβος της αποχώρησης «χωρίς συμφωνία» ασκεί πιέσεις και προς την ΕΕ, από την οποία η Τ. Μέι ζητά πολιτικές και νομικές διαβεβαιώσεις σχετικά με το «backstop» (αφορά στην αποφυγή σκληρών συνόρων μεταξύ Β. Ιρλανδίας - Ιρλανδίας), προκειμένου να καταφέρει να περάσει τη συμφωνία από τη Βουλή των Κοινοτήτων.

Πάντως, η ΕΕ απορρίπτει προσώρας οποιαδήποτε επαναδιαπραγμάτευση της συμφωνίας, αλλά και περαιτέρω διαβεβαιώσεις, ενώ την Τετάρτη η Κομισιόν ανακοίνωσε αντίστοιχες προετοιμασίες για τυχόν έξοδο «χωρίς συμφωνία». Επιπλέον η Κομισιόν δήλωσε χτες ότι οι διαδικασίες εμπορίας εκπομπών ρύπων που σχετίζονται με τη Βρετανία αναστέλλονται από 1η Γενάρη, μέχρι να υπάρξει σαφήνεια σχετικά με τους όρους της αποχώρησης της χώρας από την ΕΕ.

Σε μια ακόμη ενίσχυση των φωνών που ζητούν δεύτερο δημοψήφισμα (θα πρόσφερε τη δυνατότητα παραμονής της Βρετανίας στην ΕΕ), η Γαλλίδα υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων, Ναταλί Λουαζό, δήλωσε πως η Βρετανία μπορεί ακόμη να το διεξαγάγει. «Η πόρτα παραμένει ανοιχτή, αλλά η επιλογή είναι δική τους», είπε.

Στον αντίποδα, ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλαντιμίρ Πούτιν, τόνισε πως «το δημοψήφισμα έγινε» και δεν μπορεί «να επαναλαμβάνεται ξανά και ξανά» επειδή «σε κάποιους δεν αρέσει το αποτέλεσμα». Κατανοεί, είπε, την Τ. Μέι που «παλεύει γι' αυτήν τη συμφωνία»: «Τι άλλο μπορεί να κάνει; Πρέπει να εκπληρώσει τη βούληση του λαού, όπως εκφράστηκε στο δημοψήφισμα», απάντησε σε σχετική ερώτηση κατά τη διάρκεια συνέντευξης Τύπου.

Στο μεταξύ, προχτές η βρετανική κυβέρνηση παρουσίασε νομοσχέδιο για τη μεταναστευτική πολιτική της μετά την αποχώρηση από την ΕΕ, τερματίζοντας την «ειδική μεταχείριση» και την ελεύθερη μετακίνηση των πολιτών της ΕΕ.

Το νέο σύστημα θα δίνει προτεραιότητα στους εργαζομένους υψηλής ειδίκευσης και θα αντιμετωπίζει ισότιμα τους Ευρωπαίους και τους πολίτες των τρίτων χωρών. Οι ειδικευμένοι εργαζόμενοι που θα μεταναστεύουν στη Βρετανία θα πρέπει να έχουν «σπόνσορα» κάποια εταιρεία που θα τους προσλάβει. Δεν θα υπάρχει ανώτατο όριο στον αριθμό των ειδικευμένων εργαζόμενων μεταναστών.

Επίσης θα εφαρμοστεί ένα μεταβατικό σύστημα που θα επιτρέπει σε πολίτες των χωρών της ΕΕ και σε εργαζόμενους οποιουδήποτε επιπέδου ειδίκευσης από χώρες «χαμηλού κινδύνου» να εγκαθίστανται στη Βρετανία χωρίς κάποια προσφορά εργασίας, για διάστημα έως και 12 μηνών.

Το νομοσχέδιο προκάλεσε ανησυχίες στους μεγάλους επιχειρηματικούς ομίλους, για το αν θα έχουν στη διάθεσή τους το προσωπικό που χρειάζονται. Ο ετήσιος αριθμός μεταναστών που θα λαμβάνουν άδεια εργασίας δεν ορίζεται συγκεκριμένα, ωστόσο το μανιφέστο του Συντηρητικού Κόμματος μιλάει για λιγότερους από 100.000.

• Κλειστό παρέμενε από το βράδυ της Τετάρτης το αεροδρόμιο Γκάτγουικ, έξω από το Λονδίνο, καθώς εντοπίστηκαν μη επανδρωμένα αεροσκάφη (drones) να πετούν στην περιοχή, μια ενέργεια την οποία οι αρχές χαρακτηρίζουν «σκόπιμη».