ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 21 Νοέμβρη 2020 - Κυριακή 22 Νοέμβρη 2020
Σελ. /40
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Ανθρωποι του Πολιτισμού στέλνουν μήνυμα αγωνίας

Εφτά άνθρωποι του Πολιτισμού, από το χώρο του θεάτρου και της τηλεόρασης, της μουσικής, των εικαστικών και του κινηματογράφου, μιλούν στον «Ριζοσπάστη». Καταθέτουν τις απόψεις τους, τις αγωνίες και τους προβληματισμούς τους για την κατάσταση στην οποία έχει περιέλθει ο πολιτισμός και οι άνθρωποί του την περίοδο της πανδημίας, αναδεικνύοντας παράλληλα και την ανάγκη να συσπειρωθούν ακόμα περισσότερο οι εργαζόμενοι, να συνεχιστεί ο αγώνας για όσα δικαιούνται...

Χρήστος ΔΟΥΡΟΣ

Διευθυντής φωτογραφίας

Από την πολιτεία δεν υπάρχει καμία κίνηση βοήθειας ή κατανόησης των καλλιτεχνών και τεχνικών, που βιοπορίζονται από τον κινηματογράφο και την τηλεόραση. Ούτε η προηγούμενη κυβέρνηση που αυτοαποκαλούνταν «αριστερή» δεν στήριξε τον Πολιτισμό και επιβεβαίωσε την άποψη ότι όταν κάτι δεν είναι κερδοφόρο δεν απασχολεί κανέναν. Η σημερινή κυβέρνηση προχωράει ένα βήμα παραπέρα και με μια αδιάλλακτη στάση, πέρα από το ότι μας χαρακτηρίζει μπαταχτσήδες, δεν έχει σκοπό να μας στηρίξει ουσιαστικά.

Το μόνο θετικό είναι ότι σε αυτές τις συνθήκες οι άνθρωποι της Τέχνης και του Πολιτισμού συσπειρώνονται. Φως όμως δείχνουν οι ίδιοι οι καλλιτέχνες δημιουργώντας ακόμα και σε αυτές τις συνθήκες ταινίες και βρίσκουν τρόπους να εκφραστούν δεμένοι και αλληλέγγυοι. Υπάρχουν παραγωγοί που στέκονταν προ Covid αλλά και τώρα δίπλα μας με σκοπό να προάγουν τον Πολιτισμό εντός και εκτός της χώρας και υπάρχουν και άλλοι που αρπάζουν την ευκαιρία να κερδίσουν περισσότερα εκμεταλλευόμενοι τη συγκυρία με αυτοσκοπό το κέρδος.

Ο Πολιτισμός δεν πρέπει να αντιμετωπίζεται ως εμπόρευμα που αν δεν φέρνει οικονομικό όφελος πρέπει να παραμεριστεί... Ελπίζω η αδιαλλαξία να γίνει ενσυναίσθηση και να καταλάβουν όλοι ότι είναι αναγκαία η συνέχιση παραγωγής πολιτιστικού προϊόντος, ιδιαίτερα τώρα.

Αντώνης ΜΥΡΩΔΙΑΣ

Γλύπτης

Οι εικαστικοί καλλιτέχνες έχουν πληγεί άμεσα από τα μέτρα για την πανδημία. Για 8 συνεχόμενους μήνες, με τις εκθέσεις να ματαιώνονται, τις καλλιτεχνικές εκδηλώσεις - ανάσα συνάντησης και επικοινωνίας του καλλιτέχνη με το κοινό - να περικόπτονται, με τη χρονίζουσα υποαπασχόληση, την ακούσια ετεροαπασχόληση και την ανεργία, διαμορφώνεται ένα ασφυκτικό περιβάλλον για τον εικαστικό.

Μην ξεχνάμε ότι όλα αυτά έρχονται σε συνέχεια μιας συστηματικής εδώ και μια δεκαετία προσπάθειας για την εκμηδένιση της υπόστασης του καλλιτέχνη με νόμους, εγκυκλίους και αποφάσεις, στο πλαίσιο μιας νεοφιλελεύθερης φιλοσοφίας της αγοράς.

Το ελάχιστο βοήθημα που δόθηκε τον Μάιο ήταν αποτέλεσμα επίμονων και μαζικών κινητοποιήσεων και πιέσεων από το Εικαστικό Επιμελητήριο και τους άλλους φορείς και σωματεία Πολιτισμού και φυσικά ανεπαρκές για την επιβίωση, την εξυπηρέτηση των καθημερινών αναγκών, τη διατήρηση της επαγγελματικής εικαστικής ταυτότητας. Τα προβλήματα αυτά, σε συνδυασμό με τα - κοινά για όλους τους εργαζόμενους και επαγγελματίες - χρέη σε Δημόσιο, τράπεζες και ΔΕΚΟ, δυσκολεύουν ακόμα περισσότερο την καθημερινότητα, προδιαγράφοντας ένα εξόχως αβέβαιο μέλλον για τους ανθρώπους του Πολιτισμού και της Τέχνης.

Αυτό που περιγράφω φαίνεται έντονα απαισιόδοξο, αλλά υπάρχει και ο αντίποδας. Ολα όσα αφαιρέθηκαν διεκδικούνται πίσω με κοινωνικούς αγώνες και είναι εμφανής η δραστηριοποίηση και συνειδητοποίηση των συναδέλφων στην κατεύθυνση αυτή. Αλλωστε, οι κρίσεις όπως η οικονομική αλλά και η τωρινή υγειονομική δεν είναι «παιδευτικές» εμπειρίες για τον καλλιτέχνη που θα δώσουν μέσα από την εξαθλίωση το κίνητρο για μεγάλες δημιουργίες, όπως αφελώς πολύς κόσμος πιστεύει. Είναι, μέσα από τον τρόπο διαχείρισής τους, ευκαιρίες να αποκαλυφθεί η φιλοσοφία που τις διέπει. Είναι το σημείο όπου καθένας πρέπει να πάρει θέση, να διαλέξει στρατόπεδο. Αυτό που φαίνεται να αγνοούν όσοι σχεδιάζουν και νομοθετούν για το ζοφερό μέλλον της Τέχνης και του Πολιτισμού είναι ότι η αξιοπρέπεια του καλλιτέχνη δεν περνά από την εξαθλιωμένη καθημερινότητα που προσπαθούν να του επιβάλουν. Η αξιοπρέπειά του κατακτιέται και περνά μέσα από το δημιουργικό του έργο και γι' αυτό παραμένει πάντοτε ανέγγιχτη, ανυπότακτη και ελεύθερη.

Μάκης ΠΑΠΑΔΗΜΗΤΡΙΟΥ

Ηθοποιός

Δεν υπάρχει κανένα ενδιαφέρον, δεν παίρνονται ουσιαστικά μέτρα στήριξης. Αυτή είναι η πολιτική της κυβέρνησης και αυτή η πολιτική δεν μπορεί να ταυτίζεται με τα συμφέροντα των εργαζομένων. Γι' αυτό και είναι απαραίτητο να συνεχιστεί ο αγώνας όλων των καλλιτεχνών, των δημιουργών, των εργαζομένων στο χώρο του Πολιτισμού.

Από την πρώτη, κιόλας, καραντίνα οι άνθρωποι του Πολιτισμού έμειναν εκτός πραγματικής στήριξης και με μια «διορθωτική» κίνηση προστέθηκαν αργότερα, όσοι προστέθηκαν, γιατί μεγάλο μέρος έχει μείνει εκτός. Είμαστε στο έλεος... Και τι κάνει η κυβέρνηση; Αντί να συμπεριλάβει στα μέτρα στήριξης όλους τους εργαζόμενους, για να μπορέσουν να ζήσουν, βάζει τον κλάδο να «αναρωτιέται» τι σημαίνει ηθοποιός και ποιος μπορεί να είναι και ποιος όχι...

Η πραγματικότητα δείχνει ότι αυτή η πολιτική είναι εντελώς λάθος. Αυτό το σύστημα είναι σαθρό και σάπιο. Το είδαμε και τις τελευταίες μέρες... Αστυνομία παντού, καταστολή και τρομοκρατία... Γιατί; Μα για να μας τρομοκρατήσουν και να μη διεκδικούμε, ειδικότερα τώρα που έρχεται και ο νόμος για τις απλήρωτες υπερωρίες, για τη θεσμοθέτηση του 10ωρου και τόσα άλλα...

Ντίνος ΧΑΤΖΗΙΟΡΔΑΝΟΥ

Μουσικός

Είμαι επαγγελματίας μουσικός από το 1991, ζω αποκλειστικά από αυτήν τη δουλειά, καθώς αυτό ήθελα να κάνω από μικρός και νιώθω χαρούμενος που τα κατάφερα. Οσοι άνθρωποι βρίσκονται στην τέχνη είναι σαν και μένα, ήθελαν να κάνουν αυτό, όχι επειδή δεν μπορούσαν να κάνουν κάτι άλλο.

Η πρώτη γραμμή που έπεσε σε αυτήν τη μάχη, είμαστε εμείς οι άνθρωποι της Τέχνης και του Πολιτισμού. Ενώ τα έσοδα έχουν πλέον εξαφανιστεί, τα έξοδα συνεχίζουν να τρέχουν... Το άγχος, η πίεση, η οικονομική ανασφάλεια, η αγωνία και τα νεύρα είναι πλέον οι πρωταγωνιστές της καθημερινότητάς μας... Εχει, όμως, εξαφανιστεί και ένα πολύ σημαντικό κομμάτι της ζωής μας και μιλάω για την ανάγκη μας να εξωτερικεύσουμε αυτό που έχουμε μέσα μας... Να παίξουμε, να παίξουμε μουσική μπροστά σε κόσμο και να μας ακούσουν δύο αυτιά, να μας δούνε δύο μάτια. Η μουσική είναι αλληλεπίδραση, συνυπάρχουν στον ίδιο χώρο ο πομπός και ο δέκτης...

Χρειάζεται τώρα να συνειδητοποιήσουμε ότι κανείς δεν είναι μόνος του σε όλο αυτό. Η παρουσία όλων μας στους αγώνες είναι επιβεβλημένη, η απουσία ποτέ δεν βοήθησε.

Ελένη ΓΕΡΑΣΙΜΙΔΟΥ

Ηθοποιός

Ετοιμαζόμασταν να ξεκινήσουμε τις παραστάσεις μας με 15 θεατές - βάσει του 30% των επιτρεπόμενων θέσεων. Απόφαση γενναία, καθώς η υπόσχεση για επιδότηση θέσεων από το ΥΠΠΟΑ είναι αόριστη και ασαφής.

Αναβάλαμε, συμμορφούμενοι προς τας υποδείξεις, για να τακτοποιήσουμε το μικρό μας θέατρο, να το εξοπλίσουμε καλύτερα, να το απολυμάνουμε εκ βάθρων και ό,τι άλλο απαιτούν οι υγειονομικές διατάξεις για την ασφάλεια των θεατών και ημών των εργαζομένων. Ετσι, η επανάληψη του έργου «Καρέκλες», του Ιονέσκο, σε σκηνοθεσία του Κοραή Δαμάτη - που διακόπηκε με την καραντίνα του Μάρτη - ορίστηκε για τις 14-11-2020. Αγνωστο αν το ΥΠΠΟΑ θα μας συμπεριλάβει στις ενισχύσεις που εξαγγέλλει για τα θέατρα. Εμείς δεν ανήκουμε στους «συνομιλητές» που συντελούν και διαμορφώνουν τις αποφάσεις των υπευθύνων του Πολιτισμού.

Πολλά θέατρα, τα περισσότερα, ήταν κλειστά όταν επιβλήθηκε το lockdown. Θέατρα και σχήματα με διαρκή παρουσία στον χώρο. Αγνωστο αν θα βοηθηθούν για να συνεχίσουν. Αγνωστο αν οι άνθρωποι του Πολιτισμού - όπως και όλοι του κόσμου της δουλειάς - θα μπορέσουν να αντέξουν χωρίς τα ψίχουλα των «γενναιόδωρων εξαγγελιών».

Διεκδικούμε τα αυτονόητα και δεν βολευόμαστε με υποσχέσεις επιδομάτων. Διεκδικούμε ουσιαστικά μέτρα για την αντιμετώπιση της πανδημίας και όχι μετατόπιση των ευθυνών και ενοχοποίηση του λαού για την ανεξέλεγκτη διασπορά.

Παλεύουμε με κλειστά θέατρα αλλά με δύναμη και θάρρος για ένα θέατρο ζωντανό και θεατρένιο, με την ιερή συμμετοχή των θεατών και όχι την παγερή ψηφιοποίηση της δουλειάς μας.

Γρηγόρης ΒΑΣΙΛΑΣ

Μουσικός

Η Τέχνη είναι ένας τρόπος ζωής ή μια μορφή ζωής μέσα από την οποία παράγεται ο Πολιτισμός... Αρα είναι μέρος της ζωής. Η ζωή είναι δική μας και πρέπει να την ορίζουμε εμείς και όχι άλλοι...

Η πανδημία είναι ένα γεγονός που εκτός από την υγειονομική του διάσταση, φαίνεται να αποτελεί και μια πολύ καλή αφορμή για τη δημιουργία μιας νέας κατάστασης, μιας νέας κανονικότητας, η οποία πλέον είναι ξεκάθαρα ορατή. Οσον αφορά τον κλάδο του Πολιτισμού φαίνεται να είναι και... απροκάλυπτα στοχευμένη. Τα προβλήματα που τόσα χρόνια αντιμετωπίζει ο κλάδος μας διογκώθηκαν. Ο Πολιτισμός έχει να κάνει με τις σχέσεις των ανθρώπων κι αυτό προφανώς ενοχλεί. Σημαντικό όμως δεν είναι μόνο αν φιμώνεται η απαξιώνεται ο Πολιτισμός και οι Τέχνες.

Το πραγματικά σημαντικό είναι ότι καταβαραθρώνεται και εξανδραποδίζεται η ζωή μας ολοένα και περισσότερο. Οι πλειστηριασμοί της πρώτης κατοικίας συνεχίζονται. Οι εναλλακτικές μορφές εργασίας έχουν γίνει θεσμός πλέον στο όνομα των «ειδικών συνθηκών», με την αναίρεση κάθε εργασιακού και όχι μόνο δικαιώματος. Αυτό είναι μόνο η αρχή στις «ιδανικές συνθήκες» που οραματίζονται εις βάρος μας, αλλά και για κάθε κλάδο εργασίας.

Η «ατομική ευθύνη», για την οποία μας κουνάνε το δάχτυλο, πρέπει να μεταλλαχθεί σε μαζική συμμετοχή στο σωματείο, που έχει αποδειχθεί ότι μπορεί να σηκώσει το βάρος. Εχει και την εμπειρία και τη γνώση.

Τα προβλήματά μας δεν λύνονται με σποτ, λογότυπα, σλόγκαν και διαδικτυακή μόστρα - μόδα με ημερομηνία λήξης. Λύνονται στους δρόμους, εκεί που ενώνονται οι φωνές μας. Εκεί που μετριέται το ανάστημα και η υπόσταση. Εκεί που ο εφήμερος θυμός μετατρέπεται σε συνείδηση. Εκεί που παίρνει σάρκα και οστά η αξιοπρέπεια. Εκεί που όλα γίνονται στο φως, γιατί... ΤΕΧΝΗ ΕΙΝΑΙ ΟΙ ΑΓΩΝΕΣ ΤΟΥ ΛΑΟΥ.

Μιχάλης ΖΕΗΣ

Διευθυντής προγράμματος του κινηματογράφου «Τριανόν»

Η πανδημία νίκησε κατά κράτος τον κινηματογράφο. Η φαινομενικά εύκολη υποκατάσταση της κινηματογραφικής εμπειρίας σε οικιακές συνθήκες, σε συνδυασμό με την αλματώδη ανάπτυξη νέων πλατφορμών, κατέστησε την κινηματογραφική αίθουσα ως έναν από τους πιο ευάλωτους ασθενείς. Η στοχοποίηση του μέσου ως σημείου μετάδοσης του ιού, ενώ δεν έχει ιχνηλατηθεί ούτε ένα κρούσμα από κινηματογράφο, είχε ως αποτέλεσμα την πλήρη αποχή του κοινού από τις αίθουσες. Επιπλέον, όλα τα κινηματογραφικά δρώμενα, φεστιβάλ, αφιερώματα κ.τ.λ. πλέον γίνονται σε ψηφιακές πλατφόρμες, γεγονός που αφενός επιδρά τρομερά αρνητικά στην κινηματογραφική αίθουσα εφόσον δημιουργεί προηγούμενο και προσποιείται λύση, αφετέρου βλάπτει σοβαρά τον κινηματογράφο αυτό καθαυτό καθώς καμία ψηφιακή υλοποίηση δεν μπορεί να προσομοιώσει στο ελάχιστο την κοινωνική εμπειρία ενός κινηματογραφικού φεστιβάλ.

Οι εταιρείες διανομής έχουν αποθηκεύσει τις αποκτηθείσες κινηματογραφικές ταινίες στα «ψυγεία» τους, με την απώλεια της επένδυσης να είναι πλέον 100% εγγυημένη.

Οι κυβερνητικές εξαγγελίες για στήριξη δεν έχουν εφαρμοστεί, ενώ οι χειμερινοί κινηματογράφοι είναι κλειστοί τυπικά από τις 12 Μαρτίου και ουσιαστικά δεν άνοιξαν ποτέ έκτοτε. Μιλάμε για τεράστιους χώρους εκατοντάδων τετραγωνικών, με ενοίκια, χιλιάδων ευρώ το μήνα, που τρέχουν με ρυθμό 60% και έσοδα 0%. Επίσης τα υπέρογκα δημοτικά τέλη αυτών των κινηματογράφων, ενώ είχε εξαγγελθεί ότι θα εξαιρεθούν για όσο διάστημα είναι κλειστοί, οι εισπρακτικές εταιρείες Ενέργειας δεν είχαν καμία τέτοια ενημέρωση, με αποτέλεσμα να αντιμετωπίζουμε καθημερινά την απειλή διακοπής ρεύματος, εξαιτίας οφειλών αποκλειστικά από δημοτικά τέλη.

Ελπίζουμε όταν τελειώσει όλο αυτό... να έχουν αντέξει οι αίθουσες, για να μπορούν να «επιστρέψουν» στον κόσμο τους.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ