Μπροστά στο 17ο Συνέδριο, ο «Ριζοσπάστης», με τη στήλη που εγκαινιάζει σήμερα, φιλοδοξεί να συμβάλει στην επεξήγηση ορισμένων ζητημάτων, για την καλύτερη μελέτη των Θέσεων της ΚΕ του Κόμματος

-- Τι είναι ιμπεριαλισμός;

ΥΠΑΡΧΕΙ η αντίληψη που στον όρο «ιμπεριαλισμός» προσδίδει πολιτικό και μόνο περιεχόμενο και θεωρούν ότι σημαίνει την επιθετική επεμβατική πολιτική των ισχυρών καπιταλιστικών κρατών ενάντια σε άλλα καπιταλιστικά κράτη, τους πολέμους. Αυτή δεν είναι σωστή προσέγγιση.

Ο ιμπεριαλισμός είναι καπιταλισμός, το ανώτατο και τελευταίο στάδιο του. Επομένως, πίσω από την πολιτική που ασκείται στην εποχή του ιμπεριαλισμού, υπάρχει η οικονομία. Χωρίς την οικονομία, ως θεμελιακό στοιχείο του ιμπεριαλισμού, δεν μπορούμε να τον κατανοήσουμε ολοκληρωμένα.

Ο ΛΕΝΙΝ, στην μπροσούρα «Ιμπεριαλισμός ανώτατο στάδιο του καπιταλισμού» θέτει πέντε οικονομικά γνωρίσματα για το περιεχόμενό του (σελ. 86, εκδόσεις «Σύγχρονη Εποχή»).

ΕΠΟΜΕΝΩΣ, όταν μιλούμε για ιμπεριαλισμό μιλούμε για καπιταλιστική οικονομία. Η πολιτική των κυβερνήσεων των ισχυρών καπιταλιστικών κρατών στην εποχή του ιμπεριαλισμού που προαναφέραμε (επεμβάσεις, πόλεμος κλπ), απορρέει από την οικονομία. Οι επεμβάσεις και οι πόλεμοι γίνονται γιατί κάθε καπιταλιστικό κράτος διεκδικεί μεγαλύτερο μερίδιο, για εξαγωγή κεφαλαίων και εμπορευμάτων στη διεθνή αγορά. Επίσης τα κράτη με μικρότερη σε μέγεθος καπιταλιστική οικονομία, προκειμένου το κεφάλαιό τους να έχει τα μεγαλύτερα δυνατά κέρδη και δράση στη διεθνή αγορά, διαπλέκεται με ισχυρότερα κράτη. Επομένως οι σχέσεις που φαίνονται ως αναγκαστική υποταγή είναι συνειδητή επιλογή από την άρχουσα τάξη αυτών των κρατών. Ταυτόχρονα, το γεγονός ότι ισχυρά καπιταλιστικά κράτη παρεμβαίνουν στις εσωτερικές εξελίξεις πιο αδύνατων κρατών, και αυτό, είναι συνειδητή επιλογή της άρχουσας τάξης και των κυβερνήσεών της. Η ελληνική πλουτοκρατία π.χ. συμμετέχει στους πολέμους από κοινού με άλλες ιμπεριαλιστικές δυνάμεις, γιατί κάνει εξαγωγή κεφαλαίων, επιδιώκει την προσέλκυση ξένων κεφαλαίων στην Ελλάδα και αποδέχεται συνειδητά τις παρεμβάσεις των ΗΠΑ, της ΕΕ, στη χώρα.

ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΜΦΑΝΙΣΗ του ανώτατου σταδίου του καπιταλισμού έχουν μιλήσει και οι Μαρξ - Ενγκελς. Ο Μαρξ, στο «Κεφάλαιο» (τ. 3ος, σελ. 550) σχετικά με τη μετοχική εταιρία μιλά για «Τεράστια επέκταση της κλίμακας της παραγωγής και των επιχειρήσεων, που ήταν αδύνατο να γίνουν από τα ξεχωριστά κεφάλαια», ενώ στη σελ. 551 αναφέρει ότι «είναι αποτέλεσμα της ανώτατης ανάπτυξης της κεφαλαιοκρατικής παραγωγής...», και στη σελ. 552 εκτιμά ότι η μετοχική εταιρία «Αποκαθιστά σε ορισμένες σφαίρες το μονοπώλιο...».

Ο Ενγκελς, αναφέρει συμπληρωματικά στον 3ο τόμο του «Κεφαλαίου» (σελ. 552): «...σε κάθε χώρα οι μεγαλοβιομήχανοι ενός ορισμένου κλάδου συνενώνονται σε ένα καρτέλ για τη ρύθμιση της παραγωγής... Σε μεμονωμένες περιπτώσεις συγκροτήθηκαν μάλιστα από καιρό σε καιρό και διεθνή καρτέλ, όπως λ.χ. ανάμεσα στην αγγλική και γερμανική σιδηροπαραγωγή».

Ο Μαρξ για τη σχέση βιομηχανικού - τραπεζικού κεφαλαίου, αναφέρει («Κεφάλαιο», τ. 3ος, σελ. 556): «...το πιστωτικό σύστημα... αποτελεί την κύρια βάση για τη βαθμιαία μετατροπή των κεφαλαιοκρατικών ιδιωτικών επιχειρήσεων σε κεφαλαιοκρατικές μετοχικές εταιρίες...».