ΠΟΛΙΤΙΚΗ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

ΠΟΛΙΤΙΚΗ

Η χυδαιότητα δεν έχει όρια

Αντιδράσεις για την τηλεοπτική ύβρη απέναντι στην ιστορία και την ποίηση του Γιάννη Ρίτσου

Την «έκρηξη» και την οργή ανθρώπων της Τέχνης και του Πολιτισμού προκαλεί η χρησιμοποίηση στίχου του Γιάννη Ρίτσου («Γιατί εμείς δεν τραγουδάμε για να ξεχωρίσουμε, αδερφέ μου, απ' τον κόσμο, εμείς τραγουδάμε για να σμίξουμε τον κόσμο»), στη γιγαντοοθόνη του «Φέιμ Στόρι» ως ντεκόρ της κριτικής επιτροπής.

Επιθετική πλέον η χυδαιότητα δε γνωρίζει όρια, ενώ επιχειρεί με κάθε τρόπο να διαβάλλει τον αξιολογικό ιστό της ιστορίας και του πολιτισμού μας. Μια χυδαιότητα που βρίσκει ευτυχώς αντίπαλο τη δυναμική αντίδραση του κόσμου της Τέχνης, που υπερασπίζεται τους αισθητικούς και ιδεολογικούς κανόνες του πολιτισμού μας.

Ξεκινώντας εδώ και μέρες ο «Ρ» την ανάδειξη του θέματος τόσο με άρθρα, σχόλια και ρεπορτάζ, απευθύνθηκε σε ανθρώπους των Γραμμάτων και των Τεχνών, συναντώντας την έντονη αγανάκτησή τους. Σε προχτεσινό ρεπορτάζ μίλησαν οι: Μάρω Δούκα, Σταύρος Κουγιουμτζής, Θάνος Μικρούτσικος, Χρήστος Λεοντής, Λευτέρης Παπαδόπουλος, Μάνος Ελευθερίου, Λίνα Νικολακοπούλου, Γιάννης Κακουλίδης, Κώστας Καζάκος. Σήμερα φιλοξενούμε τις απόψεις των Ηλία Ανδριόπουλου, Πάνου Κατσιμίχα, Στέφανου Ληναίου, Ευάγγελου Μαχαίρα και Μανώλη Μητσιά.

Η τέχνη της ποίησης μας κάνει να ξεπερνούμε τον εαυτό μας και να ανεβαίνουμε πιο ψηλά και όποιος δεν καταφέρει να ανέβει ψηλότερα, δε φταίει η ποίηση. Φταίει το ότι είναι πολύ χαμηλά. Η ποίηση - όπως και όλες οι Καλές Τέχνες - απευθύνεται τόσο στις νοητικές, όσο και στις συναισθηματικές μας ικανότητες, προσκαλώντας να εκλογικεύσουμε το θέμα και να απολαύσουμε την έκφραση. Το θέμα είναι το περιεχόμενο και η απαίτηση της λογικής μας να «μεταφράσει» την ιδέα, ενώ η έκφραση είναι ο τρόπος με τον οποίο μιλάει ο ποιητής και απευθύνεται στην ευαισθησία μας και την αισθητική μας ανάγκη, αλλά και απαίτηση να νιώσουμε το ωραίο.

Δυστυχώς, ούτε το «θέμα», ούτε η «έκφραση» έγιναν κατανοητά και σεβαστά από όσους είχαν το λιγότερο... την ατυχή «έμπνευση» (;) να πιστέψουν ότι σωστά μετέφρασαν, ενώ στην ουσία παρέφρασαν και ευτέλισαν την ποίηση του Γιάννη Ρίτσου. Πράξη στην οποία δεν μπορεί να δοθεί άφεση ακόμη κι αν πρόκειται για άγνοια, πολύ περισσότερο όταν πρόκειται για πρόθεση.

Ασφαλώς και δεν έχει να φοβηθεί τίποτε η ποίηση και η αξία του ποιητή, αλλά στο όνομα όσων σπουδαίων μας κληροδότησε η ποίηση και του Γιάννη Ρίτσου, αλλά γενικότερα η ελληνική ποίηση οφείλουμε να αντιδράσουμε στην ισοπέδωση και την ευτέλεια αρχών και αξιών που πηγάζουν από μεγάλους και ιερούς αγώνες του λαού μας.

ΜΑΝΩΛΗΣ ΜΗΤΣΙΑΣ

«Αποτελεί ύβρη»

«Η χρησιμοποίηση του στίχου του Γ. Ρίτσου, δείχνει την ανηθικότητα που υπάρχει στην κοινωνία και την πλήρη ισοπέδωση των ηθικών αξιών. Ο Γ. Ρίτσος βαθιά πολιτικοποιημένος, βραβευμένος με το βραβείο "Λένιν", ό,τι έγραφε, πέρα από την ποιητική τέχνη, είχε και πολιτική σκοπιμότητα. Το συγκεκριμένο ποίημα θα πρέπει να γνωρίζουν ότι το έγραψε για την πολιτική και κοινωνική ανισότητα και όχι για την ανάδειξη νέων ταλέντων. Αυτό αποτελεί ύβρη».

ΣΤΕΦΑΝΟΣ ΛΗΝΑΙΟΣ

«Να αποκαλύψουμε τις πονηρές προθέσεις τους»

Eurokinissi

«Δεν είναι η πρώτη φορά και φοβάμαι όχι η τελευταία, που εμπορεύονται τις ιδέες, τα κείμενα και την ποίηση κορυφαίων πνευματικών ανθρώπων μας. Δεν μπορούμε να το απαγορεύσουμε, βέβαια. Το μόνο που μπορούμε να κάνουμε είναι να καταγγέλλουμε και να αποκαλύπτουμε τις πονηρές προθέσεις τους. Εκτός και αν κάποτε η πολιτεία διορθώσει πολλά κακώς κείμενα στην κοινωνική και πνευματική μας ζωή. Φοβάμαι όμως, ότι την οποιαδήποτε κυβέρνηση δεν την ενδιαφέρει η ποιότητα ζωής, αλλά η εμπορευματοποίησή της».

ΠΑΝΟΣ ΚΑΤΣΙΜΙΧΑΣ

«Είναι προσβολή για τον ποιητή»

«Το είχα παρατηρήσει και επισημάνει αυτό το γεγονός εδώ και μέρες κι αναρωτιόμουν αν θα αντιδράσει κάποιος ή όχι. Αυτό που συμβαίνει είναι προσβλητικό για τον ποιητή και για τον πολιτισμό μας γενικότερα. Εκφράζω τον αποτροπιασμό μου και την αγανάκτησή μου».

ΗΛΙΑΣ ΑΝΔΡΙΟΠΟΥΛΟΣ

«Επιεικώς απαράδεκτο»

«Επιεικώς απαράδεκτο. Υπάρχει μια τάση τα τελευταία χρόνια στη νεοελληνική πραγματικότητα, ιδιαίτερα από την άνθηση των ιδιωτικών καναλιών, να μην μπαίνουν όρια και αρχές σε τίποτε. Δημιουργείται μια σύγχυση άνευ προηγουμένου. Ο Γ. Ρίτσος και με τη στάση της προσωπικής του ζωής και μέσα από την ποίησή του μιλάει και υπερασπίζεται εντελώς άλλα πράγματα από αυτά που αντιλαμβάνονται αυτοί που χρησιμοποιούν το στίχο του. Δυστυχώς η χυδαιότητα με την επίθεση που κάνει σε όλα τα μέτωπα, δημιουργεί σύγχυση στο κοινό ότι όλα μπορούν να χρησιμοποιούνται παντού. Υπάρχουν πράγματα που οριοθετούνται από αυστηρούς, όχι μόνο αισθητικούς, αλλά και ιδεολογικούς κανόνες πάνω στη ζωή και την κοινωνία».

ΕΥΑΓΓΕΛΟΣ ΜΑΧΑΙΡΑΣ

«Δεν μπορεί να ευτελίζουν ό,τι καλό υπάρχει»

Με δήλωσή του στο «Ρ» ο Ευάγγελος Μαχαίρας, επίτιμος πρόεδρος του Δικηγορικού Συλλόγου Αθηνών, σημειώνει: «Επειδή δεν παρακολουθώ τις τηλεοπτικές αθλιότητες όλων των ειδών και όλων των καναλιών, κλείνοντας τον διακόπτη μόλις αρχίζουν, δεν είχα αντιληφθεί ότι πίσω από τα καθίσματα των "καθηγητών" και των "κριτικών" της παραπάνω αθλιότατης τηλεοπτικής εκπομπής, έχει τοποθετηθεί σκηνικό, στο οποίο εκτός των άλλων αναγράφεται και ένα δίστιχο από το περίφημο ποίημα του εθνικού μας ποιητή Γιάννη Ρίτσου "Καπνισμένο τσουκάλι".

Και μεν οι παράγοντες της άθλιας αυτής και εκμαυλιστικής για ένα τμήμα της νεολαίας μας εκπομπής, ίσως να μην ήξεραν ποιος έγραψε αυτούς τους ιστορικούς στίχους (άλλου είδους είναι η μόρφωσή τους), αλλά οι υπεύθυνοι διευθυντές του τηλεοπτικού σταθμού υποτίθεται ότι έχουν κάποια γενικότερη μόρφωση και κάποιο αίσθημα ευθύνης απέναντι στον πολιτισμό και στην ιστορία μας.

Αλλά και αν δεν έχουν αυτά τ' απαραίτητα προσόντα, αφού τους επιδόθηκε εξώδικη διαμαρτυρία των κληρονόμων του Γιάννη Ρίτσου, έπρεπε ν' αφαιρέσουν αμέσως το βλάσφημο ντεκόρ.

Δεν το έκαναν όμως και προκάλεσαν τις έντονες διαμαρτυρίες πολλών και εκλεκτών εκπροσώπων του πνευματικού μας κόσμου. Ούτε και αυτές δεν τους προβλημάτισαν; Μα σε ποιους τέλος πάντων έχει δώσει η πολιτεία άδειες για να ευτελίζουν ό,τι καλό υπάρχει σ' αυτό τον τόπο και να προβάλλουν όλες τις εγχώριες και αλλοδαπές αθλιότητες με τις οποίες "μορφώνουν" και "ψυχαγωγούν" τους Ελληνες πολίτες;».