ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Τρίτη 21 Οχτώβρη 1997
Σελ. /32
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
ΠΑΝΕΛΛΗΝΙΑ ΕΚΘΕΣΗ ΓΛΥΠΤΙΚΗΣ
Εικαστικά αιτήματα και προτάσεις

Αναπάντητα άφησε ο υπουργός Πολιτισμού τα θέματα που έθεσε η πρόεδρος του ΕΕΤΕ, Εύα Μελά, στα εγκαίνια της έκθεσης

ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ (της ανταποκρίτριάς μας).-

Μια πανελλήνια έκθεση γλυπτικής πραγματοποιείται αυτές τις μέρες και μέχρι τις 16 Νοέμβρη, στη Νέα Παραλία Θεσσαλονίκης, στα πλαίσια της "Πολιτιστικής Πρωτεύουσας". Την έκθεση, που φιλοδοξεί να παρουσιάσει το σύνολο του καλλιτεχνικού γίγνεσθαι χωρίς αισθητικούς περιορισμούς, διοργάνωσε το Επιμελητήριο Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας (ΕΕΤΕ) και φιλοξενεί 87 καλλιτέχνες με πάνω από 120 έργα τους, που εκπροσωπούν όλες τις τάσεις, τους προβληματισμούς και τις ανησυχίες που έχουν οι σύγχρονοι Ελληνες γλύπτες.

Η Εύα Μελά,πρόεδρος του ΕΕΤΕ, εξηγώντας κατά τη διάρκεια των εγκαινίων (το Περασμένο Σάββατο), το χαρακτήρα της έκθεσης: τόνισε: "Η χωρίς αισθητικούς περιορισμούς παρουσία των έργων έχει μεγάλη σημασία, γιατί πάντα, όταν η τέχνη φτάνει στο κοινό, φτάνει μέσα από διαδρομές επιλογών που συνήθως υπαγορεύονται πέρα από την αισθητική κρίση, κυρίως από λόγους οικονομικών συμφερόντων ομάδων κλπ. Θέλουμε εδώ να υπάρχει ένα πεδίο κυριολεκτικά ελεύθερης παρουσίας".

Παράλληλα απευθυνόμενη προς τον υπουργό Πολιτισμού, που παραβρισκόταν στα εγκαίνια και εκφράζοντας τις ανησυχίες των Ελλήνων δημιουργών, η Εύα Μελά είπε: "Ζούμε σε μια περίοδο που η τέχνη και ο πολιτισμός περνάνε συχνά μέσα από συμπληγάδες. Οχι μόνο από τα προβλήματα της ζωής που αντιμετωπίζουν οι καλλιτέχνες, αλλά κύρια μέσα από τις διαδικασίες με τις οποίες χειραγωγούνται τα ζητήματα ανάπτυξης της τέχνης μέσα από διαφόρων ειδών συμφέροντα.Ο στόχος του ΕΕΤΕ είναι να παλέψει για την ανεμπόδιστη καλλιτεχνική δημιουργία. Ανεμπόδιστη στην παραγωγή και στη διακίνησή της.Αυτό σημαίνει καλλιτέχνες που να μπορούν να δημιουργήσουν με όρους, που θα τους διευκολύνουν και ταυτόχρονα θεσμούς, που να αναγνωρίζουν το ρόλο των καλλιτεχνών. Που να αναγνωρίζουν τη συμβολή των καλλιτεχνών στην εξέλιξη του πολιτιστικού γίγνεσθαι. Και εδώ είναι ο ρόλος της πολιτείας, που πρέπει να διασφαλίσει με τους θεσμούς της τους όρους για την ελεύθερη ανάπτυξη των τεχνών. Ξέρουμε ότι ένας από τους λόγους που δυσκολεύει την ανάπτυξη των εικαστικών τεχνών είναι η δράση των οικονομικών συμφερόντων στο χώρο της τέχνης.Γι' αυτό το Επιμελητήριο θέλει να δημιουργηθούν θεσμοί και προϋποθέσεις, ώστε οι καλλιτέχνες, σαν συλλογικός φορέας και σαν άτομα, να μπορούν να δημιουργούν. Να δημιουργούν πέρα από τους όρους και από τα όρια, που το εμπόριο της τέχνης θέτει, περιορίζοντάς τους".

Αναφερόμενη στο πολυνομοσχέδιο του ΥΠΠΟ, επισήμανε τους περιορισμούς που αυτό δημιουργεί στην ανάπτυξη της τέχνης, με την επιλογή της πολιτείας να ιδιωτικοποιήσει τους χώρους της τέχνης, μετατρέποντάς τους σε νομικά πρόσωπα ιδιωτικού δικαίου.Η Εύα Μελά τόνισε και το σοβαρό πρόβλημα με τους καλλιτεχνικούς διαγωνισμούς, πρόβλημα που σχετίζεται και με τη συγκεκριμένη έκθεση και ζήτησε από τον υπουργό να θεσμοθετήσει ένα νόμο που να εξασφαλίζει τη συλλογική ευθύνη των καλλιτεχνών για το τι τοποθετείται σε κάθε δημόσιο χώρο και τις σχετικές καλλιτεχνικές διαδικασίες.

Ο υπουργός μιλώντας στη συνέχεια, ουσιαστικά, απέφυγε ν' απαντήσει στις έμμεσες καταγγελίες της προέδρου του ΕΕΤΕ, όπως και να δεσμευτεί για την ικανοποίηση των αιτημάτων των εικαστικών καλλιτεχνών.

ΠΟΛΥΝΟΜΟΣΧΕΔΙΟ ΤΟΥ ΥΠΠΟ
Αντιδράσεις καλλιτεχνικών σωματείων

Ενόψει της συζήτησης στη Βουλή του πολυνομοσχεδίου του ΥΠΠΟ, πραγματοποιήθηκε χτες συνέντευξη Τύπου στην αίθουσα της Εταιρείας Ελλήνων Σκηνοθετών (ΕΕΣ).Από μέρους της επιτροπής που έχει συστήσει η ΕΕΣ για το νομοσχέδιο, μίλησε η σκηνοθέτιδα Θέκλα Κίττου, καταγγέλλοντας ότι οι εμπνευστές του πολυνομοσχεδίου "ανέλαβαν εργολαβικά να συντρίψουν τους Ελληνες δημιουργούς, την ελληνική σκέψη, την ελληνική εικόνα",υλοποιώντας την "παραγγελία" του Κίσινγκερ: "Ο ελληνικός λαός είναι ατίθασος και γι' αυτό πρέπει να τον πλήξουμε βαθιά στις πολιτιστικές του ρίζες...".Και η ομιλήτρια διερωτήθηκε: Πώς είναι δυνατόν, τη στιγμή όπου το ελληνικό κεφάλαιο εξαπλώνεται στα Βαλκάνια και τη Μέση Ανατολή, περιοχές όπου το ελληνικό τραγούδι, τα ελληνικά γράμματα έχουν ένα μεγάλο κοινό, να απουσιάζει κάθε σχεδιασμός για κινηματογραφικές συμπαραγωγές με τις παραπάνω χώρες και για κοινή διανομή; Και "γιατί όταν επί μια σχεδόν δεκαετία ζητάμε Ελληνικό Φεστιβάλ και παράλληλο Βαλκανικό ή Μεσογειακό, ξαφνικά μας προκύπτει Διεθνές, που ποτέ δε ζητήσαμε;".

Ο εκπρόσωπος του Επιμελητηρίου Εικαστικών Τεχνών Ελλάδας, Γ. Παπαδάκης,στη δική του τοποθέτηση, επισήμανε ότι ο συνδυασμός του κρατισμού με τη συγκέντρωση όλων των εξουσιών στο ΥΠΠΟ και της ταυτόχρονης ενίσχυσης του ιδιωτικού κεφαλαίου, που προωθεί το νομοσχέδιο, αποτελεί την τρέχουσα πολιτική των χωρών της Ευρωπαϊκής Ενωσης,μια που ο πολιτισμός, όπως είπε, αποτελεί το δεύτερο οικονομικό μέγεθος στον επενδυτικό τομέα και γίγνεσθαι. Ετσι, για παράδειγμα, ενώ μέσα στα δύο επόμενα χρόνια πρόκειται να διατεθούν 7 δισ. για την εικαστική διακόσμηση των χώρων του μετρό, το ΥΠΠΟ αρνείται τη δημιουργία σχετικού νομοθετικού πλαισίου, για να ελέγξει την κατανομή των κονδυλίων αυτών με υπουργικές αποφάσεις κατά περίπτωση... Κατά του νομοσχεδίου τάχθηκαν επίσης με τοποθετήσεις τους ο Κώστας Τουρνάς,εκπρόσωπος της Ενωσης Τραγουδιστών Ελλάδας και ο Γιώργος Λουκίδης, από το Τμήμα Πολιτισμού του ΣΥΝ. Για τα θέματα του πολυνομοσχεδίου, η ΕΕΣ πρόκειται να διοργανώσει σχετικό συνέδριο στις αρχές του επόμενου χρόνου, ενώ στο τέλος Οκτώβρη (μάλλον την Πέμπτη 30/10) θα πραγματοποιηθούν εκδηλώσεις με μουσική, προβολές κλπ., στην πλατεία Κλαυθμώνος.

Αλυτα και τα προβλήματα του θεάτρου

Το πολυνομοσχέδιο του ΥΠΠΟ, όσον αφορά στον τομέα του θεάτρου, αποδείχνει ότι η θεατρική πολιτική του ΥΠΠΟ, μετά την ιδιωτικοποίηση των κρατικών σκηνών, αρχίζει και τελειώνει με διάφορα επιμέρους θέματα. Λ.χ. με τις γνωμοδοτικές επιτροπές, και τα κρατικά βραβεία, θεωρώντας προφανώς ότι "λύθηκαν" τα μεγάλα προβλήματα του κόσμου του θεάτρου.

Με διάταξη, λοιπόν, που όπως αναφέρει, "σκοπό έχει την ενίσχυση της ελληνικής καλλιτεχνικής παραγωγής", καθιερώνονται "ετήσιο βραβείο παιδικού θεατρικού έργου, ετήσιο βραβείο νέων δημιουργών από όλους τους καλλιτεχνικούς τομείς, με την επωνυμία "Μελίνα Μερκούρη" και ανάθεση, με αμοιβή, συγγραφής θεατρικών έργων σε Ελληνες συγγραφείς.

Εν ολίγοις καταργεί τους διαγωνισμούς Κρατικού Βραβείου Συγγραφής Θεατρικού Εργου και για νέους συγγραφείς.Ως εκ τούτου καταργούνται οι διατάξεις που πρόβλεπαν ότι το "βραβευθέν διά του Α κρατικού βραβείου της πρώτης περιπτώσεως αναβιβάζεται υποχρεωτικώς την επομένη του διαγωνισμού καλλιτεχνική θεατρική περίοδο εις εν των κρατικών θεάτρων".

Με ποιο τρόπο ενισχύεται, λοιπόν, η νεοελληνική δραματουργία; Με την ανάθεση συγγραφής σε 5,μόνο, αναγνωρισμένους θεατρικούς συγγραφείς; Ποιο είναι το κίνητρο για τους νέους, που ενδιαφέρονται και θέλουν να ασχοληθούν με τη συγγραφή θεατρικών έργων; Το μέλλον του νεοελληνικού θεατρικού έργου βρίσκεται μόνο στην "πένα" των ήδη αναγνωρισμένων; Με ποιο σκεπτικό οδηγήθηκαν σ' αυτή την απόφαση οι "νομοθέτες"; Μήπως από τις ανακοινώσεις των επιτροπών των τελευταίων χρόνων που επέμεναν να μην απονέμουν Α Βραβείο, με την αιτιολογία "ότι το σύνολο των έργων διακρίνεται από έλλειψη θεατρικότητας, δραματουργικής ανάπτυξης και γλωσσικής επάρκειας".

Να σημειώσουμε ότι η επιτροπή των θεατρικών διαγωνισμών θεωρούσε "σκόπιμη τη συνέχιση του θεσμού, ώστε να ενθαρρυνθούν μελλοντικές προσπάθειες".Το πολυνομοσχέδιο όμως τους καταργεί, αποκαλύπτοντας ότι στις προθέσεις της πολιτείας δεν είναι η ενθάρρυνση των νέων δημιουργών.

Σύμφωνα, λοιπόν, με το νομοσχέδιο, "προς ενίσχυση της νεοελληνικής θεατρικής δημιουργίας, με απόφαση του υπουργού Πολιτισμού, μετά γνώμη της Γνωμοδοτικής Επιτροπής Θεάτρου θα ανατίθεται κάθε έτος σε 5 αναγνωρισμένους συγγραφείς η συγγραφή θεατρικών έργων. Με την ίδια απόφαση θα καθορίζονται το ύψος της αμοιβής του συγγραφέα, η θεματογραφία και κάθε άλλη λεπτομέρεια σχετικά με τους όρους και τις προϋποθέσεις της ανάθεσης".Βέβαια, δε διευκρινίζεται αν το θέμα θα είναι κοινό και για τους πέντε συγγραφείς, όπως γίνεται στις... πανελλαδικές εξετάσεις ή θα είναι διαφορετικό. Σίγουρα, πάντως, δε θα είναι "ελεύθερο".

Ποιητικά βραβεία του ΕΜΠ

Ανακοινώθηκαν τα αποτελέσματα του Πανελλήνιου Διαγωνισμού Ποιήσεως,που πραγματοποίησε το ΕΜΠ,σε συνεργασία με το Ιατρικό Κέντρο Αποκατάστασης Θυμάτων Βασανιστηρίων,με θέμα "Βασανιστήρια. Ο πέτρινος κόσμος των ισχυρών σ' έναν κόσμο που ελπίζει στην Ειρήνη, τον Πολιτισμό και επιζητά το ανθρώπινο πρόσωπό του".

Στην Α κατηγορία (Μαθητικός Διαγωνισμός), απονεμήθηκαν τα εξής βραβεία: 1ο βραβείο Ελένη Ρήστα (1ο Λύκειο Ξάνθης), 2ο βραβείο Μαρία Κοντορούδα (Γενικό Λύκειο Αίγινας), 3ο βραβείο Ευγενία Αναστασοπούλου (Α Γυμνάσιο Παλλήνης). Α έπαινος Σοφία Σκυλίτση (19ο Γυμνάσιο Θεσσαλονίκης), Β έπαινος Δώρα Κόκρα (2ο Λύκειο Παπάγου), Γ έπαινος Ελένη Παυλίδου (1ο Γενικό Λύκειο Πτολεμαϊδος) και Αθανασία Οικονόμου (Α Λύκειο Αγ. Στεφάνου Αττικής).

Στη Β κατηγορία (18 ετών και άνω): 1ο βραβείο Ηλίας Χάλιας (Τρίπολη), 2ο βραβείο Γιάννης Αγγελόγλου (Βέροια) και 3ο βραβείο Γιάννης Πισιμίσης (Αθήνα). Α έπαινος Αγάθη Κωτσέλη - Στεφανάκη (Αθήνα), Β έπαινος Νικόλαος Ρούσσος (Αθήνα), Γ έπαινος Ανδρέας Γιολάσης (Αθήνα) και Ροδή Γιόβα (Θεσσαλονίκη). Η απονομή θα γίνει σε ειδική τελετή εντός του έτους. Πληροφορίες: Ευγενία Κουτσουλιέρη, τηλ. 77.21.809.

"Χρώματα" Βάιλ - Θεοδωράκη

Εργα των Κουρτ Βάιλ και Μίκη Θεοδωράκη θα παρουσιάσει η Ορχήστρα των Χρωμάτων στη συναυλία, που θα δώσει στις 28 του Οκτώβρη, στο Μέγαρο Μουσικής. Στο πρώτο μέρος της συναυλίας, η ορχήστρα με μαέστρο τον Μίλτο Λογιάδη θα ερμηνεύσει τη "2η Συμφωνία" του σπουδαίου Γερμανού συνθέτη. Στο δεύτερο μέρος, η Μαρία Φαραντούρη (φωτό) θα παρουσιάσει τραγούδια του Μ. Θεοδωράκη, από τους κύκλους "Μαουτχάουζεν" σε ποίηση Ιάκωβου Καμπανέλλη, "Το τραγούδι του νεκρού αδελφού" σε στίχους του συνθέτη, του Κώστα Βίρβου και του Γιάννη Θεοδωράκη και το "Μυθιστόρημα" σε ποίηση του Γιώργου Σεφέρη.

  • Σήμερα (7μμ), στην Ακαδημία Αθηνών, θα μιλήσουν οι ακαδημαϊκοί Κωνσταντίνος Δεσποτόπουλος και Γεώργιος Μητσόπουλος, με θέμα: "Μνήμη Κωνσταντίνου Τσάτσου. Δέκα χρόνια εφέτος από το θάνατό του". Την εκδήλωση θα τιμήσει με την παρουσία του ο Πρόεδρος της Δημοκρατίας, Κωνσταντίνος Στεφανόπουλος.Την Πέμπτη (7μμ), σε πανηγυρική συνεδρία της Ακαδημίας, ο ακαδημαϊκός Νικόλαος Αρτεμιάδης θα μιλήσει με θέμα: "28 Οκτωβρίου 1940 Μνήμη - Δίδαγμα".
  • Ημερίδα για τη συλλογική διαχείριση έργων του λόγου, θα πραγματοποιηθεί στις 23/10 (9.30 πμ) στο αμφιθέατρο Ιατρικής Πανεπιστημίου Αθηνών (Πανεπιστημίου 30). Θα μιλήσουν οι: Αναστάσης Βιστωνίτης, Διονυσία Καλλινίκου, Φ. Μέλισαρ, Α. Μεταξόπουλος κ.ά.


Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ