ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Πέμπτη 20 Ιούλη 2017
Σελ. /24
ΔΙΕΘΝΗ
ΔΙΠΛΩΜΑΤΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΣΤΟΝ ΠΕΡΣΙΚΟ ΚΟΛΠΟ
Παζάρι με «ευελιξία» αλλά αντιθέσεις με βάθος

Η Σαουδική Αραβία και οι σύμμαχοί της μιλούν για νέα λίστα, με προαπαιτούμενες «ευρύτερες αρχές» που απευθύνουν στο Κατάρ

Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Ρ. Τίλερσον, ήταν ένας μόνο από όσους περιόδευσαν στον Κόλπο τον τελευταίο καιρό
Ο Αμερικανός ΥΠΕΞ, Ρ. Τίλερσον, ήταν ένας μόνο από όσους περιόδευσαν στον Κόλπο τον τελευταίο καιρό
ΝΕΑ ΥΟΡΚΗ.--

Πιθανές τροποποιήσεις στο πλαίσιο μέσα στο οποίο θα συνεχιστούν οι σφοδροί ανταγωνισμοί με επίκεντρο τον Περσικό Κόλπο, προμηνύουν οι πρόσφατες δηλώσεις διπλωματών αραβικών χωρών που από τις αρχές του Ιούνη πρωτοστατούν στην επιβολή κυρώσεων κατά του Κατάρ.

Από τη Νέα Υόρκη, ο πρέσβης της Σ. Αραβίας στον ΟΗΕ, Αμπντάλα αλ Μουαλίμι, μίλησε για «έξι ευρύτερες αρχές» στις οποίες η Ντόχα καλείται να συναινέσει, μετά από την απόρριψη προηγούμενης λίστας που είχαν διαμορφώσει Σ. Αραβία, Αίγυπτος, Μπαχρέιν και Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Στην προηγούμενη λίστα περιλαμβάνονταν η υποβάθμιση των σχέσεων με το Ιράν, το κλείσιμο της στρατιωτικής βάσης που έχει (και ενισχύει) η Τουρκία στο Κατάρ, το κλείσιμο του δικτύου «Αλ Τζαζίρα» (που έχει έδρα στο Κατάρ) κ.τ.λ.

Πλέον, γίνεται λόγος για (γενικές) «αρχές», όπως η δέσμευση της Ντόχα ότι θα σταματήσει να αναμειγνύεται στις εσωτερικές υποθέσεις άλλων χωρών, η «αντιμετώπιση» της εξτρεμιστικής ιδεολογίας και η συμβολή στον «πόλεμο κατά της τρομοκρατίας», η παύση της χρηματοδότησης τρομοκρατικών οργανώσεων, η διακοπή κάθε είδους παρότρυνσης στη βία κ.τ.λ.

Βεβαίως, πρόκειται για ρεσιτάλ υποκρισίας, τόσο γιατί είναι πολύ σχετικό το τι καθένας θεωρεί «παρότρυνση στη βία», όσο και γιατί - κυρίως - όλες αυτές οι χώρες έχουν πρωτοστατήσει και στη διάδοση και στην αξιοποίηση «εξτρεμιστικών» ιδεολογιών για την αλλαγή συνόρων και δεδομένων στην περιοχή υπέρ των συμφερόντων που εκπροσωπούν.

Ο αλ Μουαλίμι εξέφρασε την άποψη ότι θα είναι εύκολο για τους Καταριανούς να δεχτούν τις αρχές αυτές, προσθέτοντας ότι η εφαρμογή και η εποπτεία της όποιας συμφωνίας θα είναι «βασικά συστατικά» της. «Δεν θα υπάρξει υποχώρηση ως προς τις αρχές», είπε ακόμα, συμπληρώνοντας πάντως ότι οι δυο πλευρές μπορούν να συζητήσουν για λεπτομέρειες που αφορούν την «τακτική» και τα «εργαλεία» για την εφαρμογή (αυτών των αρχών). «Και εκεί είναι που μπορεί να γίνει συζήτηση και συμβιβασμός», εξήγησε.

Επίσης, ο υπουργός Διεθνούς Συνεργασίας των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων, Ριμ αλ Χασίμι, είπε ότι όλες οι εμπλεκόμενες χώρες έχουν «ισχυρές σχέσεις με τις ΗΠΑ και πιστεύουμε ότι οι Αμερικανοί έχουν έναν πολύ εποικοδομητικό και σημαντικό ρόλο να παίξουν στη διαμόρφωση μιας ελπίζουμε ειρηνικής επίλυσης αυτής της κρίσης». Μάλιστα, ο αλ Χασίμι χαρακτήρισε «ένα εξαιρετικό βήμα» την πρόσφατη συνεργασία ΗΠΑ - Κατάρ για την «αντιμετώπιση της τρομοκρατίας». «Θα θέλαμε να δούμε ισχυρότερα μέτρα να λαμβάνονται και ισχυρότερη δέσμευση για την εφαρμογή τους», είπε, τονίζοντας ότι «προσδοκάμε σοβαρή αλλαγή στη συμπεριφορά (του Κατάρ), όχι αλλά λόγια».

Σημειώνουμε ότι τον τελευταίο καιρό περιοδεύουν στον Κόλπο πρωτοκλασάτα στελέχη ισχυρών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, όπως οι ΥΠΕΞ ΗΠΑ, Γαλλίας, Βρετανίας, ενώ την επόμενη βδομάδα στην περιοχή θα βρεθεί και ο Πρόεδρος της Τουρκίας, Ρ. Τ. Ερντογάν.

ΤΟΥΡΚΙΑ
Ανασχηματισμός της κυβέρνησης του ΑΚΡ

ΑΓΚΥΡΑ.--

Νέα σύνθεση της κυβέρνησης ανακοίνωσε χτες ο πρωθυπουργός της Τουρκίας Μπιναλί Γιλντιρίμ, μετά από συνάντηση που είχε νωρίτερα με τον Ρ. Τ. Ερντογάν, Πρόεδρο της χώρας και του κυβερνώντος κόμματος ΑΚΡ.

Στη θέση τους παραμένουν οι επικεφαλής κομβικών τομέων, όπως οι υπουργοί Εξωτερικών και Ενέργειας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου και Μπεράτ Αλμπαϊράκ, αλλά και ο υπουργός Οικονομικών Μεχμέτ Σιμσέκ. Αλλαγές έγιναν στα υπουργεία Αμυνας, Δικαιοσύνης, Εργασίας, Υγείας, Νεολαίας, Τροφίμων και Γεωργίας. Ορισμένα ΜΜΕ συνέδεαν τον ανασχηματισμό με τις ανάγκες να δυναμώσει ο «αγώνας κατά της τρομοκρατίας» και της FETO, της οργάνωσης του πρώην συνεργάτη του ΑΚΡ, ισλαμιστή επιχειρηματία Φετ. Γκιουλέν, που θεωρείται πρωτεργάτης της περσινής απόπειρας πραξικοπήματος και έχει «πλοκάμια» σε όλο τον κρατικό μηχανισμό.

Πάντως, ο ίδιος ο Γιλντιρίμ υποστήριξε ότι «όλοι οι φίλοι μας που διορίστηκαν στο Υπουργικό Συμβούλιο και εκείνοι που αποχωρούν έχουν εξαιρετικά προσόντα. Πρόκειται για αλλαγή σκυτάλης, για ανανέωση (της κυβέρνησης)».

Ανάμεσα στα στελέχη που έμειναν εκτός είναι ένας από τους μέχρι πρότινος αντιπροέδρους της κυβέρνησης, προερχόμενος από το εθνικιστικό ΜΗΡ, Τουγκρούλ Τουρκές, που είχε οριστεί αρμόδιος και για πλευρές των διαπραγματεύσεων για το Κυπριακό.

Ο ανασχηματισμός έγινε ενώ η τουρκική πλουτοκρατία παρακολουθεί στενά τις εξελίξεις, ειδικά στη Μέση Ανατολή, προσπαθώντας να αποτρέψει εξελίξεις που εκτιμά πως θα της ασκήσουν πρόσθετη πίεση.

Χτες, το υπουργείο Εξωτερικών έκανε νέα παρέμβαση για το αναμενόμενο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία του ιρακινού Κουρδιστάν, με τον εκπρόσωπό του Χουσεΐν Μουφτούογλου να σημειώνει ότι «οι σαφείς απόψεις πως η διατήρηση της εδαφικής ακεραιότητας και της πολιτικής ενότητας του Ιράκ παραμένουν μεταξύ των αμετάκλητων αρχών της εξωτερικής μας πολιτικής». Η τουρκική κυβέρνηση «τάσσεται ενάντια στην απόφαση της KRG (σ.σ. της τοπικής κυβέρνησης του ιρακινού Κουρδιστάν) να διεξαγάγει δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία». Ακόμα, ο Μουφτούογλου διέψευσε ως «εντελώς αβάσιμα» ρεπορτάζ που εμφάνιζαν τον ΥΠΕΞ Μ. Τσαβούσογλου να σημειώνει ότι η ανεξαρτησία του ιρακινού Κουρδιστάν θα μπορούσε να γίνει αποδεκτή υπό ορισμένους όρους.

Τέλος, από τις Βρυξέλλες, όπου συμμετείχε σε ευρωτουρκική συνάντηση, ο υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων Ομέρ Τσελίκ δήλωσε πως η Αγκυρα θέλει πλήρη ένταξη στην ΕΕ και πρόσθεσε ότι «η ΕΕ θα έπρεπε να υποστηρίξει την Τουρκία σε αυτή τη δύσκολη περίοδο για την περιοχή, κατανοώντας την ανάγκη για τον πόλεμο κατά της τρομοκρατίας, καταργώντας τη βίζα και ειδικά επιταχύνοντας την ενταξιακή διαδικασία».

Τη νέα χρονιά θα ξεκινήσει η διδασκαλία της θεωρίας της «τζιχάντ» (ο «ιερός πόλεμος» των μουσουλμάνων) στα δημόσια σχολεία της Τουρκίας, αρχής γενομένης από τρεις τάξεις. Την εξέλιξη επικρότησε ο υπουργός Παιδείας Ισμέτ Γιλμάζ: «Η τζιχάντ αποτελεί στοιχείο της θρησκείας μας... Καθήκον του υπουργείου είναι να διδάσκεται κάθε θεωρία με τον κατάλληλο, σωστό τρόπο».

ΙΡΑΝΙΚΗ ΚΥΒΕΡΝΗΣΗ
Αντιδράσεις στις νέες κυρώσεις των ΗΠΑ

ΤΕΧΕΡΑΝΗ.--

Οι νέες οικονομικές κυρώσεις που επέβαλαν οι ΗΠΑ στο Ιράν είναι αντίθετες με τη συμφωνία για τα πυρηνικά που υπογράφτηκε το 2015, υποστήριξε χτες ο Πρόεδρος του Ιράν, Χασάν Ροχανί, τονίζοντας ότι η χώρα του θα «αντισταθεί» σε αυτές.

«Μερικές από τις ενέργειες των Αμερικανών είναι εναντίον του πνεύματος και ακόμη και του γράμματος της πυρηνικής συμφωνίας. Θα αντισταθούμε σε αυτά τα σχέδια και στις ενέργειες», τόνισε ο Ροχανί.

Μάλιστα, προχτές, το ιρανικό κοινοβούλιο συμφώνησε να συζητήσει τη λήψη μέτρων ως αντίποινα στις νέες κυρώσεις των ΗΠΑ. Ενα από τα μέτρα που εξετάζονται είναι η αυξημένη χρηματοδότηση του βαλλιστικού προγράμματος.

Επίσης, ο ΥΠΕΞ του Ιράν, Τζαβάντ Ζαρίφ, είπε ότι είναι οι ΗΠΑ που παραβιάζουν τη διεθνή συμφωνία (Joint Comprehensive Plan of Action - JCPOA) και ότι αν αυτό συνεχιστεί, «το Ιράν έχει (και) άλλες επιλογές, συμπεριλαμβανομένης της απόσυρσης από τη συμφωνία». Υποστήριξε ότι το πυραυλικό πρόγραμμα του Ιράν είναι από τη φύση του αμυντικό και ότι η Τεχεράνη δεν σχεδιάζει πυραύλους που μπορούν να φέρουν πυρηνικές κεφαλές.

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, ο Ζαρίφ έκανε παρέμβαση για το σχεδιαζόμενο δημοψήφισμα για την ανεξαρτησία του ιρακινού Κουρδιστάν, χαρακτηρίζοντάς το «λάθος επιλογή». Εκφράζοντας την ανησυχία της Τεχεράνης για πιθανό ευρύτερο «ντόμινο» αποσχιστικών τάσεων (και στο Ιράν υπάρχει μεγάλη κοινότητα Κούρδων), είπε ότι ο αντίκτυπος του δημοψηφίσματος στην ασφάλεια του Ιράκ και όλης της περιοχής θα είναι καταστροφικός. «Εμείς τους λέμε (στους Κούρδους του Ιράκ) ότι είναι λανθασμένη απόφαση και νομίζω ότι όλες οι χώρες της περιοχής συναινούν στο θέμα αυτό».

  • Μιλώντας σε εκδήλωση της δεξαμενής σκέψης «Εξωτερικές Σχέσεις» στη Νέα Υόρκη και απαντώντας σε ερώτηση για τις σχέσεις Ιράν - Σ. Αραβίας, ο Ζαρίφ είπε: «Δεν πρέπει να υπάρχει διαμάχη, δεν χρειάζεται να υπάρχει διαμάχη. Δεν χρειάζεται να προσπαθεί ο ένας να αποκλείσει τον άλλο από το (ευρύτερο γεωπολιτικό) πεδίο στη Μέση Ανατολή... Ελπίζουμε ότι αν δεν συμφωνήσουμε μεταξύ μας για την κατάσταση στην Υεμένη ή για την κατάσταση στη Συρία, μπορούμε ακόμα να εργαστούμε από κοινού για να τερματιστούν αυτές οι καταστάσεις... Το Ιράν αποτελεί ένα σοβαρό εταίρο για όλες αυτές τις χώρες (σ.σ. Σ. Αραβία, Κατάρ, Μπαχρέιν, Αίγυπτος κ.τ.λ.) όσον αφορά τον πόλεμο ενάντια σε έναν κοινό εχθρό...».
ΓΕΡΜΑΝΙΑ
Κλήση για διαμαρτυρία του Τούρκου πρέσβη

ΒΕΡΟΛΙΝΟ.--

Η γερμανική κυβέρνηση κάλεσε τον πρεσβευτή της Τουρκίας στο Βερολίνο για να διαμαρτυρηθεί για τη φυλάκιση έξι ακτιβιστών, εκ των οποίων ένας είναι Γερμανός. Μάλιστα, ο εκπρόσωπος του ΥΠΕΞ, Μάρτιν Σέφερ, είπε ότι ο υπουργός Ζίγκμαρ Γκάμπριελ διέκοψε τις θερινές διακοπές του και επιστρέφει στο Βερολίνο, όπου θα έχει κατεπείγουσες διαβουλεύσεις «για τις ενέργειες και τα μέτρα» που μπορούν να ληφθούν με αφορμή «τη δραματική επίταση των τουρκικών πράξεων» καταστολής, συνέχισε. Ο Σέφερ χαρακτήρισε «παράλογο» το γεγονός ότι οι τουρκικές αρχές διέταξαν την κράτηση του Γερμανού ακτιβιστή με την υποψία ότι είναι μέλος τρομοκρατικής οργάνωσης.

Ζήτησε την άμεση απελευθέρωση του ακτιβιστή, τονίζοντας - σύμφωνα με την «Ντόιτσε Βέλε» - ότι η τουρκική κυβέρνηση πρέπει άμεσα και απευθείας να «ακούσει» την οργή της γερμανικής κυβέρνησης αλλά και τις «κρυστάλλινες προσδοκίες» της, αυτή τη φορά «χωρίς διπλωματικές ευγένειες». Μάλιστα, ο Σέφερ πρόσθεσε ότι «δυστυχώς έχουμε διαρκώς αιτίες για να συζητάμε την κατάσταση των πολιτικών ελευθεριών και της ελευθερίας των ΜΜΕ στην Τουρκία» και ότι «θεωρούμε ότι είναι σημαντικό να επαναθεωρήσουμε τη βοήθεια (της ΕΕ) υπό το φως των τελευταίων εξελίξεων».

Οι γερμανο-τουρκικές τριβές δυνάμωσαν τον τελευταίο καιρό, με αφορμή και την παρεμπόδιση επίσκεψης Γερμανών βουλευτών στη στρατιωτική βάση Ιντσιρλίκ στη νότια Τουρκία, απ' όπου τελικά τα γερμανικά στρατεύματα αποχώρησαν για να πάνε στην Ιορδανία. Αντίστοιχη «εμπλοκή» προέκυψε και με σχεδιαζόμενη επίσκεψη Γερμανών βουλευτών στη βάση στο Ικόνιο, ως ένδειξη ενός ευρύτερου ενδοϊμπεριαλιστικού παζαριού.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ