"Το έμμεσο μισθολογικό κόστος επιβαρύνει δυσανάλογα το κόστος εργασίας",έγραφε ο ΣΕΒ στο προεκλογικό υπόμνημά του προς τους πολιτικούς αρχηγούς (10 Σεπτέμβρη 1996).

Ενα μήνα ακριβώς μετά το υπόμνημα του ΣΕΒ, ο Κ. Σημίτης παρουσιάζοντας στη Βουλή τις προγραμματικές δηλώσεις της κυβέρνησής του και μιλώντας για "ενεργητικές μορφές αντιμετώπισης της ανεργίας", προχώρησε στην πρώτη "βολή", αρχής γενομένης από τη "μείωση των εργοδοτικών εισφορών για την πρόσληψη νέων εργαζομένων".Είχε προηγηθεί η ψήφιση του ψευδεπίγραφου νόμου για την αντιμετώπιση δήθεν της ανεργίας, όπου περιλήφθηκε διάταξη για την απαλλαγή των εργοδοτών από το μεγαλύτερο βάρος της ασφάλισης για την πρόσληψη νέων εργατών σε περιορισμένη, "πειραματική" έκταση...

Κατά την ομιλία του στα συνδικαλιστικά στελέχη του ΠΑΣΟΚ στις 26 Μάρτη, ο πρωθυπουργός ήταν πολύ πιο συγκεκριμένος και εντελώς σαρωτικός σε ό,τι αφορά την τύχη του όποιου "κράτους πρόνοιας". "Στις σύγχρονες συνθήκες - είπε - το κόστος του κοινωνικού κράτους με τη σημερινή του μορφή δημιουργεί προβλήματα".Και συνέχισε αναφέροντας έναν προς έναν τους τομείς που απειλούνται με κατεδάφιση. (Χρησιμοποιούμε ακριβώς τα δικά του λόγια): "Υγειονομική και ιατροφαρμακευτική περίθαλψη. Συνταξιοδότηση - κύρια και επικουρική. Η ασφάλιση της ανεργίας. Τα οικογενειακά βοηθήματα. Οι ειδικές επιδοτήσεις - δανειοδότηση για απόκτηση κατοικίας, η ενίσχυση του κοινωνικού τουρισμού, προγράμματα επιμόρφωσης και ψυχαγωγίας. Η προνοιακή δράση. Οι ειδικές ενισχύσεις των αναξιοπαθούντων, αναπήρων ατόμων με ειδικές ανάγκες κλπ"!

Και όλα αυτά υπό τη γενική επωδό: "Είναι καιρός να σταματήσουμε να μιλάμε για κεκτημένα δικαιώματα του 1920" (!) και υπό το άκρως αποκαλυπτικό συμπέρασμα: "Ενας καλά εφοδιασμένος νέος εργαζόμενος μπορεί από εκεί και πέρα να αναλάβει περισσότερο ο ίδιος τις ευθύνες για την ασφάλισή του, τη στέγαση και την υγειονομική του περίθαλψη"!

Από τα ίδια τα λόγια του πρωθυπουργού, γίνεται φανερό ότι μείωση του μη μισθολογικού κόστους, θα πει μείωση έως περικοπή όλων των κοινωνικών παροχών που λαμβάνει ο μισθωτός πέραν του μισθού και για τις οποίες πληρώνει μέσα από ένα πλήθος υποχρεωτικών εισφορών και φορολογίας, έτσι ώστε αυτές οι παροχές να είναι στην ουσία τους προέκταση του ίδιου του εργατικού μισθού. Θα πει, δηλαδή, γενικό χτύπημα του βιοτικού επιπέδου που έχει κατακτήσει ο σημερινός εργαζόμενος και μάλιστα σε μια περίοδο αντικειμενικής αύξησης των αναγκών.

Πρώτος στόχος στο δραστικό περιορισμό του λεγόμενου μη μισθολογικού κόστους εργασίας είναι το χτύπημα της κοινωνικής ασφάλισης.Προς τα εκεί προσανατολίζεται σταθερά η κυβέρνηση, κάνοντας προς το παρόν την "ντρίμπλα" του διαχωρισμού του ασφαλιστικού, από το πρώτο "πακέτο" του... κοινωνικού διαλόγου και παραπέμποντάς το σ' ένα δεύτερο στάδιο. Δυο είναι οι βασικοί λόγοι γι' αυτό. Πρώτον,γιατί φοβάται τη θύελλα που θα ξεσηκωθεί και που μπορεί να διακυβεύσει την επιβολή και του πρώτου πακέτου που αφορά κύρια στην κατεδάφιση των εργασιακών δικαιωμάτων. Και δεύτερον,γιατί είναι σε αναμονή της έκθεσης του ΟΟΣΑ για την κατάσταση του κοινωνικο-ασφαλιστικού συστήματος στη χώρα μας και τωνς σχετικών οδηγιών. Σύμφωνα με τα μέχρι τώρα λεχθέντα από κυβερνητικούς παράγοντες, η δημοσίευση αυτής της έκθεσης θα γίνει τον Ιούλη. Στη συνέχεια θα συσταθεί επιτροπή για τη σύνταξη σχετικού πορίσματος με βάση τις οδηγίες του ΟΟΣΑ και μετά θα ξαναρχίσει το παραμύθι του "κοινωνικού διαλόγου"...

Ωστόσο, το "ψαλίδισμα" μπαίνει μπροστά με τη μείωση των ασφαλιστικών εισφορών στις "ευπαθείς ομάδες πληθυσμού".Ετσι, ονομάζονται στην... ευρωγλώσσα οι νέοι, οι γυναίκες και οι μακρά άνεργοι!

Πρόκειται, εξάλλου, για ένα στόχο που προωθείται σε όλη της κλίμακα της ΕΕ. Κατά την τελευταία συνεδρίαση των υπουργών κοινωνικών υποθέσεων (13-14 Μάρτη) στο Ρότερνταμ της Ολλανδίας, σύμφωνα με το σχετικό δελτίο Τύπου "εξετάστηκαν ειδικότερα προτάσεις και συμπεράσματα από την εφαρμογή των μέτρων:

- Μείωσης των εργοδοτικών εισφορών σε περιπτώσεις πρόσληψης νέων ανειδίκευτων εργαζομένων ή μακροχρόνιων ανέργων.

- Μείωσης των φόρων επί της εργασίας για περιπτώσεις ανάλογων προσλήψεων".

Στη σύνοδο αυτή ο παρευρισκόμενος εκ μέρους της ελληνικής κυβέρνησης υφυπουργός Εργασίας, Χ. Πρωτόπαππας,είπε, σύμφωνα πάντα με το επίσημο δελτίο Τύπου: "Είμαστε κατ' αρχήν θετικοί για τους δείκτες και την αξιολόγηση των πολιτικών απασχόλησης μέσω της Επιτροπής Αγοράς Εργασίας και Απασχόλησης της ΕΕ. Στην Ελλάδα εξετάζουμε θετικά (σσ η υπογράμμιση δική του) τις προτάσεις για τη μείωση του μη μισθολογικού κόστους της εργασίας, την οποία ο ν.2434/96 προβλέπει στις πρώτες πειραματικές εφαρμογές του".

Στην ίδια ενότητα στόχων - μείωση του μη μισθολογικού κόστους - εντάσσονται και τα λοιπά αιτήματα του ΣΕΒ, τα οποία εξετάζει θετικά η κυβέρνηση για:

- Κατάργηση του νόμου 2112 που προβλέπει αυξημένη αποζημίωση για όσους εργαζόμενους έχουν υπαλληλική ιδιότητα, να απελευθερωθούν ουσιαστικά οι απολύσεις, να καταργηθεί ακόμα και αυτή η ελάχιστη εισφορά που καταβάλουν για τον επαγγελματικό κίνδυνο, να περιοριστούν δραστικά οι συνδικαλιστικές άδειες κλπ κλπ.

Οσο για το καθαρά μισθολογικό κόστος, αυτό το καλύπτουν σε μεγάλη κλίμακα και για αρκετό αριθμό εργαζομένων από τις επιδοτήσεις που δίνονται για τη δημιουργία δήθεν νέων θέσεων εργασίας, καθώς και από το επίδομα ανεργίας, που με το νόμο 2434 που ψήφισε το περασμένο καλοκαίρι η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ, μετατρέπεται σε "κουπόνι εργασίας" και μεταφέρεται ουσιαστικά στις τσέπες των εργοδοτών.

Η επαγγελματική εκπαίδευση και κατάρτιση ήρθε στη χώρα μας μαζί με τα δισεκατομμύρια του λεγόμενου πρώτου "Πακέτου Ντελόρ" και στα πλαίσια εφαρμογής τής "διά βίου εκπαίδευσης", που επιτάσσει η "Λευκή Βίβλος".Για την Ευρωπαϊκή Ενωση, η ανεργία οφείλεται σε μεγάλο βαθμό στην αδυναμία των ανέργων να απασχοληθούν σε νέους τομείς, κυρίως επειδή τους λείπουν οι αναγκαίες γνώσεις.

Πάνω σε αυτό το ιδεολόγημα βασίζεται και ο όρος "απασχολήσιμος",που έβαλε στο λεξιλόγιό μας ο πρωθυπουργός στη μνημειώδη αντεργατική ομιλία του στους συνδικαλιστές του ΠΑΣΟΚ. "Απασχολήσιμος υποτίθεται ότι είναι ο εργαζόμενος που έχει πολλές δεξιότητες, εκπαίδευση σε περισσότερες από μια ειδικότητες, που μπορεί να μεταφερθεί "ευέλικτα" από τη μια εργασία στην άλλη, ή που μπορεί να εργάζεται ταυτόχρονα σε διαφορετικές δουλιές, σε διαφορετικούς εργοδότες και αντικείμενα, σε συνδυασμό πάντα με την αλλαγή των εργασιακών σχέσεων... Με λίγα λόγια, ένας "απασχολήσιμος" - κατά το αναλώσιμος - μπορεί να παίξει το ρόλο του "παιδιού για όλες τις δουλιές".

Για να γίνει, όμως, αυτό χρειάζεται επαγγελματική κατάρτιση που θα παρέχεται για όλη τη διάρκεια της ζωής του απασχολήσιμου.

Στην πρώτη φάση εφαρμογής των προγραμμάτων κατάρτισης εμφανίστηκαν πολλά τρωκτικά που θέλησαν και κατάφεραν να ξεκοκαλίσουν τις πιστώσεις της Ευρωπαϊκής Ενωσης.Με τον ερχομό του "Β Πακέτου", τα τρωκτικά συνέχισαν τη δράση τους και ο κόσμος γέμισε από κάθε λογής Κέντρα Επαγγελματικής Κατάρτισης.Ηδη προγράμματα κατάρτισης μπορούσαν να υλοποιήσουν και μεγάλες επιχειρήσεις, οι οποίες έκαναν κατά τεκμήριο εκπαίδευση "μαϊμού". Πολλά χρήματα διοχετεύτηκαν στο υπουργείο Παιδείας, αλλά και σε άλλα υπουργεία που έκαναν επιμέρους καταρτίσεις.

Σήμερα, το Ευρωπαϊκό Κοινοτικό Ταμείο (ΕΚΤ) διαθέτει 750 δισ. δραχμές για την ανάπτυξη των "ανθρώπινων πόρων" - δηλαδή των προγραμμάτων που έχουν να κάνουν με το ανθρώπινο δυναμικό και σε σημαντικό βαθμό με την επαγγελματική κατάρτιση. Τα χρήματα αυτά δεν απορροφούνται με τους ζητούμενους ρυθμούς, αλλά και στο βαθμό που αυτό γίνεται πάνε εξόφθαλμα στις τσέπες επιτήδειων. Γι' αυτό και η Κομισιόν είχε "παγώσει" τους πόρους για προγράμματα που ήδη είχαν υλοποιηθεί, ενώ στην πρόσφατη επίσκεψή του στην Ελλάδα, ο Π. Φλιν,αρμόδιος επίτροπος κοινωνικών υποθέσεων είχε πει ότι στην Ελλάδα υπάρχουν "αδυναμίες διαχείρισης - ελέγχου για τα κοινωνικά προγράμματα και έλλειψη πείρας".

Αυτή τη φορά, όμως, η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να πετύχει. Θέλοντας να ενισχύσει την κατάρτιση με περισσότερους πόρους, αλλά και να τους κατευθύνει προς τους εργοδότες, θέσπισε τα περίφημα "μερίδια εργασίας και κατάρτισης".Μ' αυτό τον τρόπο ενίσχυσε και τις λεγόμενες "ενεργητικές μορφές επιδότησης της ανεργίας". Παράλληλα, έχει τη δυνατότητα να συνδέσει την απασχόληση με την κατάρτιση, είτε βάζοντας σε προτεραιότητα την πρόσληψη καταρτισμένων ανέργων από επιχειρήσεις που επιδοτούνται, είτε φτιάχνοντας προγράμματα κατάρτισης για άνεργους, που θα απασχοληθούν στα μεγάλα τεχνικά έργα. Κατάφερε έτσι να κατευθύνει στις τσέπες των εργοδοτών εκατοντάδες δισ. δραχμές από τον προϋπολογισμό του ΟΑΕΔ.

Μετά από τις πιέσεις που δέχτηκε από την Κομισιόν, η οποία περισσότερο ενδιαφέρεται να θεμελιώσει τις βάσεις για την ανατροπή των εργασιακών σχέσεων, παρά να πλουτίσει τα ελληνικά "τρωκτικά", αποφασίστηκε από την κυβέρνηση η μείωση των Κέντρων Επαγγελματικής Κατάρτισης (ΚΕΚ) και ο έλεγχος σε όσα παραμείνουν. Προκειμένου να το πετύχει αυτό ανασυγκροτήθηκε και το "κέντρο πιστοποίησης" των ΚΕΚ, που υπολειτουργούσε στα πλαίσια του υπουργείου Εργασίας.

Το ταξικό συνδικαλιστικό κίνημα έχει ασκήσει έντονη κριτική στον τρόπο που γίνεται αυτού του είδους η κατάρτιση και τους στόχους που υπηρετεί. Είχε έγκαιρα εντοπίσει τη λειτουργία της σαν διαφθορείου συνειδήσεων και μέσου εκτόνωσης των αντιδράσεων των ανέργων. Είχε έγκαιρα διαπιστώσει ότι πολλοί άνεργοι κρατούνται όμηροι, προκειμένου να συμμετάσχουν σε ένα επιδοτούμενο πρόγραμμα για 50 ή 70 χιλ. δραχμές.

Πριν λίγες μέρες ο Κ. Σημίτης,επιβεβαίωσε τις καταγγελίες, λέγοντας ότι η κατάρτιση πρέπει να χρησιμοποιηθεί σαν εργαλείο απόκτησης δεξιοτήτων και όχι "σαν αμυντικό εργαλείο εισοδηματικής ενίσχυσης"...

Στα πλαίσια του "κοινωνικού διαλόγου", όπως οριοθετήθηκαν από την κυβέρνηση και έγιναν αποδεκτά από τις συνδικαλιστικές ηγεσίες της ΓΣΕΕ και της ΑΔΕΔΥ,θα συζητηθούν και τα περιβόητα Τοπικά Σύμφωνα Απασχόλησης.

Από τη στιγμή που η Κομισιόν έστειλε τη σχετική εντολή - οδηγία για την προώθηση των ΤΣΑ, μέχρι να αναλάβουν σχετικές πρωτοβουλίες οι Νομαρχίες Μαγνησίας και Αθηνών και η κυβέρνηση να προχωρήσει στην πρώτη επίσημη παρουσίαση του "νέου μοντέλου" τοπικής ανάπτυξης, δεν πέρασε πολύς καιρός. Αυτή ήταν και η πρώτη ένδειξη του κινδύνου που αντιπροσωπεύουν αυτές οι "τοπικές συμφωνίες".

Πολύ σύντομα αποφασίστηκε και ανακοινώθηκε η πιλοτική υλοποίηση των ΤΣΑ σε επτά περιοχές της χώρας, τη Μαγνησία, την Κοζάνη, τη Φλώρινα, την Εύβοια, τη Δράμα, την Αχαϊα και τη Δυτική Αττική.Σε αυτές τις περιοχές θα αναλάβει δράση του Εθνικό Ινστιτούτο Εργασίας,το οποίο έχει αναλάβει και την "τεχνική" στήριξη υλοποίησης των ΤΣΑ.

Θερμή υποστήριξη πρόσφεραν στο "νέο θεσμό" και οι βιομήχανοι, έχοντας υπόψη τους και τα παραδείγματα από την εφαρμογή του σε άλλες χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης, όπου καταστρατηγήθηκαν εν ψυχρώ οι εργασιακές σχέσεις, πετσοκόφτηκαν οι αποδοχές των εργαζομένων και βασίλεψε η αρχή της "ανταγωνιστικότητας". Εξάλλου, η κυβέρνηση έχει δηλώσει σαφέστατα, με πρώτο και καλύτερο τον υφυπουργό Εργασίας, Χ. Πρωτόπαππα,ότι θα αποδεχτεί ό,τι αποφασίσουν οι "κοινωνικοί εταίροι".

Αλλά και η ΓΣΕΕ, με ευθύνη της πλειοψηφίας της διοίκησής της, έτρεξε να προσφέρει σαφή στήριξη στα Τοπικά Σύμφωνα Απασχόλησης. Η επιφύλαξή της ότι δε θα δεχτεί μέσα από τα ΤΣΑ να χτυπηθούν οι Συλλογικές Συμβάσεις Εργασίας και οι εργασιακές σχέσεις, χρησιμοποιήθηκε περισσότερο σαν πρόσχημα για να νομιμοποιήσει την αποδοχή του σχεδιασμού της Κομισιόν.

"Παραφωνία" στην αρμονική στήριξη των ΤΣΑ εκφράστηκε από την ΕΣΑΚ,που από την πρώτη στιγμή αποκάλυψε τους σκοπούς της νέας μεθόδευσης και άσκησε έντονη κριτική στην κυβέρνηση και τις συνδικαλιστικές ηγεσίες που υποτάχθηκαν σε αυτά.

Το "άλλοθι" των ΤΣΑ είναι η ενίσχυση της απασχόλησης. Αυτός υποτίθεται ότι είναι ο "σκοπός που αγιάζει τα μέσα". Αυτά τα μέσα είναι η δημιουργία "βιώσιμων και ανταγωνιστικών παραγωγικών δραστηριοτήτων", η "διαμόρφωση των καταλληλότερων δυνατών συνθηκών για επιχειρηματικές δράσεις" και φυσικά η "συναίνεση", αφού τα ΤΣΑ "αποτελούν εθελοντικό σχήμα συνεργασίας, στο οποίο συμπράττουν τοπικές αρχές και τοπικοί κοινωνικοί και παραγωγικοί φορείς",όπως αναφέρεται στο ενημερωτικό υλικό του υπουργείου Εργασίας.

Σύμφωνα με την επίσημη πληροφόρηση, τα μέτρα που θα περιληφθούν στα Τοπικά Σύμφωνα Απασχόλησης, θα έχουν ως στόχο:

- Να δημιουργήσουν απασχόληση για συγκεκριμένες ομάδες πληθυσμού. Αυτές που πλήττονται περισσότερο και είναι πιο εύκολο να κάνουν υποχωρήσεις με ελάχιστο αντάλλαγμα.

- Να συνδέσουν την εκπαίδευση και την επαγγελματική κατάρτιση με την παραγωγική διαδικασία, να υλοποιήσουν τη "διά βίου εκπαίδευση" της "Λευκής Βίβλου", παράγοντας εργατικό δυναμικό με εξειδικεύσεις "μιας χρήσης".

- Να "ενισχύσουν" τις τοπικές διοικητικές υπηρεσίες "που σχετίζονται και επηρεάζουν το σχεδιασμό και την εφαρμογή πολιτικών ανάπτυξης και απασχόλησης",ώστε να στηρίξουν τους πιο πάνω στόχους και να επιβάλουν - όπως ομολογείται - ό,τι κριθεί απαραίτητο (π.χ., φορολογικά κίνητρα), για να ενισχυθούν οι επιχειρήσεις που κρίνεται ότι πρέπει να ενισχυθούν.

- Να δημιουργήσουν θέσεις απασχόλησης τέτοιες "που διευκολύνουν την ευελιξία στην τοπική αγορά εργασίας".Αυτό ονομάζεται και "ποιοτική ευελιξία για θέματα όπως η επανακατάρτιση και επαγγελματική κινητικότητα ανέργων και εργαζομένων (π.χ., μέσω προγραμμάτων του ΟΑΕΔ), συστήματα σύνδεσης αμοιβής με παραγωγικότητα, διευθέτηση χρόνου εργασίας, νέες μορφές εργασίας (π.χ., τηλε - εργασία) κ.ά. με στόχο την ενίσχυση της οικονομικής και κοινωνικής συνοχής".

Από τη μια πλευρά, βρίσκεται το σημερινό ΠΑΣΟΚ και η εκσυγχρονιστική του κυβέρνηση, η οποία με ταχύτατους, ομολογουμένως, ρυθμούς προχωρεί στην παγίωση των αντιλαϊκών και ανάλγητων πολιτικών της. Πολιτικές, που διακρίνονται από έντονη αυταρχικότητα και έχουν στόχο την κατεδάφιση των κοινωνικών κατακτήσεων, των εργασιακών δικαιωμάτων και σχέσεων και των ασφαλιστικών παροχών. Ετσι, αφού κατασυκοφάντησε τους κοινωνικούς αγώνες των αγροτών, αφού περιγέλασε τους συνταξιούχους που παλεύουν για να επιβιώσουν, αφού ποινικοποίησε την απεργία των εκπαιδευτικών, προχωρεί τώρα σε προτάσεις "διαλόγου" για την άλωση των κατακτημένων εργασιακών δικαιωμάτων με μακροχρόνιους αγώνες και αμέτρητες θυσίες. Η πρωτόγνωρη αυτή επίθεση της κυβέρνησης στα λαϊκά στρώματα περιέχει, μεταξύ άλλων, μείωση των μισθών, αύξηση του ορίου των ομαδικών απολύσεων, επέκταση της μερικής απασχόλησης.

Πρόκειται για μια συνολική στρατηγική, που έχει ως αφετηρία τις επιλογές των ισχυρών, των κεφαλαιούχων, που διευθύνουν την Ευρωπαϊκή Ενωση. Τα μέτρα, εξάλλου, αυτά επιχειρήθηκαν να εφαρμοστούν και σε άλλες χώρες της ΕΕ. Σκοπεύουν στη δημιουργία αυταρχικών θεσμών, που θα ευνοούν ακόμα περισσότερο την απρόσκοπτη συσσώρευση του κεφαλαίου με τη συνεχή επιδείνωση των συνθηκών εργασίας και με την επιβολή μιας ανελέητης λιτότητας. Το αποτέλεσμα είναι ορατό πλέον και στους μη εξασκημένους οφθαλμούς, εξαθλίωση των εργαζομένων, συρρίκνωση των αγροτών, αύξηση του ποσοστού ανεργίας σε τραγικά ύψη, περιθωριοποίηση μεγάλων ομάδων της κοινωνίας και ανάλγητη εγκατάλειψη των απόμαχων της ζωής, των συνταξιούχων. Ολα αυτά, τη στιγμή που τα κέρδη των λίγων και ισχυρών αυξάνονται διαρκώς και η κοινωνική ανισότητα διογκώνεται. Η κραυγαλέα αυτή ανισότητα στη διανομή του προϊόντος δεν οφείλεται στην έλλειψη ανάπτυξης, όπως αποπροσανατολιστικά διακηρύττουν κάποιοι, αλλά στη διαχρονική αντίθεση κεφαλαίου - εργασίας και στην υπεροπλία του πρώτου. Σύμφωνα με στοιχεία επίσημα (HMSO, "Households below average income", 1994) το μέσο εισόδημα αυξήθηκε στη Βρετανία κατά 36% μεταξύ 1979 και 1992. Ομως, για το 70% του πληθυσμού, η αύξηση του εισοδήματός του ήταν κάτω από τη μέση αύξηση, ενώ το 20% υπέστη μείωση του εισοδήματός του, που κυμαίνεται γύρω από ένα μέσο όρο 17% για τους 10% φτωχότερους. Από την άλλη πλευρά, το 10% στην κορυφή είδε το εισόδημά του να αυξάνεται κατά 62% την ίδια περίοδο. Ανάλογα στοιχεία υπάρχουν και για τις υπόλοιπες χώρες της ΕΕ.

Οι λίγοι αυτοί προνομιούχοι συνωμοτούν, επειδή φοβούνται. Φοβούνται τη δύναμη του λαού, την παγκόσμια έκρηξη των ανέργων, των πεινασμένων, των προλετάριων, καθώς η κατάστασή τους διαρκώς επιδεινώνεται. Διαβλέπουν ότι η ανοχή των εργαζομένων έφθασε στα όριά της και τρέμουν την εξέγερσή τους. Γι' αυτό εφευρίσκουν τρόπους αποπροσανατολισμού των λαών, γι' αυτό συκοφαντούν τα λαϊκά κινήματα, γι' αυτό στέλνουν στα δικαστήρια τους απεργούς, γι' αυτό απειλούν τους εργαζόμενους.

Τα παράγωγα αυτά συνθέτουν τη νέα φενάκη, την Κεντροαριστερά. Στην κατεύθυνση αυτή, λειτουργεί και στην Ελλάδα η φιλολογία περί Κεντροαριστεράς. Στην κατεύθυνση, δηλαδή, του αποπροσανατολισμού του λαού και της υποταγής των λαϊκών κινημάτων. Αναζητούνται νέοι δρόμοι για να καταλαγιάσουν τη λαϊκή οργή και να αποφύγουν τους αναπτυσσόμενους κοινωνικούς αγώνες. Η Κεντροαριστερά αποτελεί πραγματικά το "Δούρειο Ιππο" του νεοφιλελευθερισμού, ο οποίος επιχειρεί να αλώσει τις κατακτήσεις των εργαζομένων. Η κυβέρνηση Σημίτη προσπαθεί να περάσει τα αντιλαϊκά μέτρα, με μια υποτιθέμενη αριστερή συναίνεση και να τα εμφανίσει ακόμα και φιλολαϊκά. Ο αποπροσανατολισμός αυτός των κυρίαρχων δυνάμεων είναι γνωστός από την Ιστορία και εύκολα αντιληπτός. Επομένως, η έλλειψη καταγγελίας του είναι συνενοχή.

Σπύρος ΤΖΟΚΑΣ

Πανεπιστημιακός, αντιδήμαρχος Καισαριανής

Η επέκταση της μερικής απασχόλησης, σε όλες της τις μορφές και στο δημόσιο τομέα, η πλαγιοκόπηση του δικαιώματος της μονιμότητας έως την πλήρη κατάργησή της,είναι ένας απ' τους προωθούμενους στόχους κυβέρνησης - κεφαλαίου. Ηδη τα αντεργατικά σχέδια έχουν μπει στο στάδιο της υλοποίησης, με τη χρησιμοποίηση μερικώς απασχολούμενων στις διάφορες επιχειρήσεις του ευρύτερου δημόσιου τομέα.

Στην 12η θέση του κειμένου του διαλόγου, οι στόχοι αναφέρονται ξεκάθαρα:"Ο ρόλος της μερικής απασχόλησης στον ιδιωτικό και δημόσιο τομέα. Καθορισμός των όρων επέκτασης σε τμήματα του δημόσιου τομέα, σε θέσεις εργασίας, που δεν αφορούν τον κύριο εργασιακό κορμό".

Στην πραγματικότητα τα πρώτα "παράθυρα" έχουν ανοίξει με τον νόμο για τη Νομαρχιακή Αυτοδιοίκηση του '94.Με το νόμο αυτό δίνεται η δυνατότητα στο νομαρχιακό συμβούλιο να προσλαμβάνει προσωπικό με σχέσεις εργασίας γενικά ιδιωτικού δικαίου, με το πρόσχημα του ειδικού επιστημονικού προσωπικού. Δηλαδή, μπορεί να προσλαμβάνει συμβασιούχους, ωρομίσθιους, με συμβάσεις έργου, δελτία παροχής υπηρεσιών... Επίσης, να προσλαμβάνει με συμβάσεις ορισμένου χρόνου για κάλυψη περιοδικών αναγκών, ενώ ο νομάρχης μπορεί από μόνος του να αποφασίζει για την πρόσληψη προσωπικού με συμβάσεις ορισμένου χρόνου για... απρόβλεπτες και επείγουσες ανάγκες.

Ανάλογο πολύμορφο εργασιακό καθεστώς επιχειρεί να καθιερωθεί και με το νομοσχέδιο για την περιφερειακή διοίκηση, που έχει κατατεθεί στη Βουλή και αναμένεται να συζητηθεί στην Ολομέλεια το επόμενο διάστημα.

Εκτός όμως απ' τους νόμους αυτούς, που δίνουν τη δυνατότητα της αξιοποίησης της μερικής απασχόλησης, το φαινόμενο έχει προχωρήσει και στην πράξη, σε διάφορες δημόσιες επιχειρήσεις.

Στη ΔΕΗ,απασχολούνται 180 τετραωρίτες στο χώρο του υγειονομικού προσωπικού. Στον ΟΤΕ,όλο και μεγαλώνει ο αριθμός των εργαζομένων με 8μηνες συμβάσεις, στις τηλεφωνήτριες, στους τεχνίτες και σε άλλες ειδικότητες που μάλιστα καλύπτουν πάγιες ανάγκες. Το ίδιο και στην "Ολυμπιακή",όπου παλαιότερα προσλαμβάνονταν εποχιακοί για την κάλυψη των αυξημένων αναγκών της θερινής περιόδου. Σήμερα όμως χρησιμοποιούνται 8μηνίτες "εποχιακοί" σε ετήσια βάση. Στις δημόσιες τουριστικές σχολές επίσης, στο διοικητικό προσωπικό απασχολούνται 106 δημόσιοι υπάλληλοι και 120 συμβασιούχοι, ενώ στο εκπαιδευτικό προσωπικό δεκάδες είναι οι ωρομίσθιοι.

Ενας πλάγιος τρόπος για την προώθηση της μερικής απασχόλησης είναι οι εργολάβοι,οι οποίοι έχουν μπει δυναμικά σε όλο σχεδόν το δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα.

Συχνές είναι και οι βολές που εξαπολύει κατά καιρούς η κυβέρνηση ενάντια στο δικαίωμα της μονιμότητας. Ο ίδιος ο πρωθυπουργός πέρυσι στο συνέδριο του περιοδικού ECONOMIST είχε πει: "Δεν πρέπει να αποτελεί βεβαιότητα η εργασιακή σχέση του δημόσιου υπάλληλου, γιατί είναι ανασταλτικός παράγοντας στην αποδοτικότητά του"!Πρόκειται για υιοθέτηση των επιλογών της "Λευκής Βίβλου" και πλήρης "συμπύκνωση" των επιχειρημάτων της, σύμφωνα με τα οποία η μονιμότητα εν ολίγοις "είναι ανασταλτικός παράγοντας της παραγωγικότητας και της ανταγωνιστικότητας"!Αλλά και το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο σε έκθεσή του - εκτός των άλλων αντεργατικών κατευθύνσεων - πιέζει για άρση της μονιμότητας, χαρακτηρίζοντάς την "αντιπαραγωγικό θεσμό".