ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 20 Μάρτη 2021 - Κυριακή 21 Μάρτη 2021
Σελ. /48
Με ευθύνη και υψηλή φιλοδοξία

Συνεχίζουμε τη συζήτηση των Θέσεων για το 21ο Συνέδριο, προετοιμαζόμαστε για αυτό με την ευθύνη και τη φιλοδοξία να βγούμε ως Κόμμα αλλά και ο καθένας ξεχωριστά, από όλη αυτή τη διαδικασία, πιο αξιόμαχοι, εφοδιασμένοι με νέα όπλα και δύναμη, για να ανεβάσουμε την οργανωτική μας πολιτική και λειτουργία στο ύψος των απαιτήσεων της ταξικής πάλης και των ιδεολογικών και πολιτικών στόχων του Κόμματος. Να αναμετρηθούμε παλικαρίσια με αδυναμίες, καθυστερήσεις, με σύνθετες και δύσκολες καταστάσεις.

Προσπαθούμε από το σύνολο των Θέσεων να αφομοιώσουμε, σε πρώτη φάση, τα πιο ουσιώδη από κάθε κείμενο στη διαλεκτική τους ενότητα.

Τα κείμενα των Θέσεων δεν είναι μιας χρήσης. Θα πρέπει να τα έχουμε μπροστά μας και να επανερχόμαστε διαρκώς καθώς αυτά θα αποτελέσουν ντοκουμέντα του Συνεδρίου με τις απαραίτητες τελικές διευκρινίσεις και συμπληρώσεις.

Από την άποψη αυτή, χρειάζεται στη φάση της συζήτησης των Θέσεων να μη λυπηθούμε χρόνο και κόπο στη μελέτη τους.

Χρειάζεται αυξημένο κριτικό και αυτοκριτικό πνεύμα, μολύβι και χαρτί ώστε να συμφωνήσουμε επί της ουσίας για την ορθότητα ή μη των ζητημάτων που βάζουν οι Θέσεις. Να εμβαθύνουμε σε όλα τα ζητήματα βάζοντας αρκετά «γιατί».

Γιατί η ΚΕ βάζει έτσι το ένα ή το άλλο ζήτημα σε κάθε κεφάλαιο και στη συνέχεια να προσπαθούμε να δούμε πώς αυτά θα προχωρήσουν στην πράξη. Παραπέρα να δούμε τη δική μας θέση μέσα από τις Θέσεις τόσο από άποψη γνώσεων όσο και από άποψη ποιοτικής δουλειάς και κατά συνέπεια τι και πώς πρέπει να αλλάξουμε, να βελτιώσουμε, να δούμε τη δική μας ευθύνη.

Η ΚΕ με τις Θέσεις δεν αρκείται σε έναν συνηθισμένο απολογισμό δράσης, δεν εφησυχάζει σε όποιες επιτυχίες και κατακτήσεις έχει το Κόμμα.

Με ανησυχία, ευθύνη αλλά μαχητικά θέτει για συζήτηση μπροστά σε όλο το Κόμμα κρίσιμα ζητήματα που αφορούν το ίδιο, ως επιτελείο. Θέτει προς κατάκτηση μεγάλους στόχους και καθήκοντα όπως απαιτούν η αποστολή του, οι σύνθετες και δύσκολες συνθήκες που έχουμε μπροστά μας.

Δεν υποτιμάει η ΚΕ τις βάσεις και τα θεμέλια που έχουμε βάλει με πολύ κόπο και πολλή δουλειά εδώ και 30 χρόνια, αλλά και δεν υποτιμάει επίσης τα βαρίδια που παραμένουν και δυσκολεύουν ή δεν διασφαλίζουν την απρόσκοπτη επαναστατική συνέχεια του Κόμματος. Και αυτά τα βαρίδια είναι οι καθυστερήσεις στην αντιστοίχιση της επαναστατικής θεωρίας με την επαναστατική πράξη, που αφορούν την καθοδήγηση, τη λειτουργία των Οργάνων, την πολιτική δράση και τη δράση στο μαζικό κίνημα, την κομματική οικοδόμηση.

Ας πάρουμε ορισμένα παραδείγματα.

Παράδειγμα 1o: Για τη σημασία της ιδεολογικής, μορφωτικής δουλειάς και την προετοιμασία των δυνάμεών μας

Στη θέση 11 του πρώτου κειμένου αναφέρεται: «Σε αυτές τις συνθήκες παρουσιάζεται μαζικά το φαινόμενο ο νέος κομμουνιστής και η νέα κομμουνίστρια να μη διαθέτουν αρκετά ισχυρό μαρξιστικό ιδεολογικό υπόβαθρο κι ένα ευρύ μορφωτικό πολιτιστικό επίπεδο (...) Αυτό ασφαλώς είναι αποφασιστικής σημασίας καθήκον για την ανάπτυξη της προσωπικής ευθύνης και πρωτοβουλίας και για την ικανότητα διεξαγωγής της διαπάλης στα κινήματα, στα μέτωπα πάλης, με επιχειρήματα και πειστική εκλαΐκευση».

Το πρόβλημα αυτό στη συνέχεια αναλύεται και φωτίζεται από διάφορες πλευρές στο συγκεκριμένο κεφάλαιο αλλά και σε άλλα σημεία των Θέσεων.

Δεν επιτρέπεται αυτό το ζήτημα να το προσπεράσουμε αβασάνιστα. Πρέπει να σταθούμε σε αυτό. Να ερευνήσουμε καταρχήν, με βάση την πείρα μας και τις γνώσεις που έχουμε, αν πράγματι ισχύει σε κάθε Οργάνωση. Να εξακριβώσουμε την έκτασή του, να αναζητήσουμε τους παράγοντες που ευθύνονται και, τέλος, να προβληματιστούμε για την εξάλειψη αυτού του προβλήματος.

Συμφωνία με τις Θέσεις σημαίνει όχι μόνο εμβάθυνση στο συγκεκριμένο πρόβλημα αλλά συνευθύνη για τη λύση του. Κυρίως συνειδητοποίηση για την ποιοτική σημασία αυτού του προβλήματος. Δεν είναι ένα οποιοδήποτε πρόβλημα. Εχει μεγάλη θεωρητική και πρακτική αξία γιατί αφορά άμεσα το χαρακτήρα του Κόμματος και μια από τις βασικές προϋποθέσεις εκπλήρωσης της επαναστατικής του αποστολής.

Είναι σε τελευταία ανάλυση ένα από τα βαρίδια που πρέπει να παραμεριστούν, που δυσκολεύουν ή μπορούν και να υπονομεύσουν μελλοντικά τον επαναστατικό χαρακτήρα του Κόμματος αν δεν συνειδητοποιηθούν και δεν αντιμετωπιστούν αποφασιστικά.

Μέσα στην τρέχουσα φορτωμένη πρακτική δουλειά δεν επιτρέπεται να χάνεται από μπροστά μας η σημασία αυτού του ζητήματος. Ποια είναι αυτή;

Το ΚΚΕ δεν είναι ένα οποιοδήποτε κόμμα. Είναι κόμμα ομοϊδεατών επαναστατών που πάει κόντρα στο ρεύμα, αναμετράται καθημερινά με ισχυρούς πολιτικούς και ταξικούς αντιπάλους και παλεύει για την ανατροπή του καπιταλισμού, πράγμα που απαιτεί ενιαία θέληση και δράση. Ενότητα θεωρίας και πράξης, συνειδητή πειθαρχία.

Βασική οργανωτική αρχή είναι η ιδιότητα του μέλους του Κόμματος. Δεν αρκεί το μέλος να αποδέχεται το Καταστατικό και το Πρόγραμμα του Κόμματος, αλλά να είναι και σε θέση να παλεύει για την υλοποίηση του Προγράμματος και να λειτουργεί με βάση το Καταστατικό.

Απαιτείται γι' αυτά να έχει ένα μίνιμουμ προϋποθέσεων και δοκιμασία ως βάση για να μπορεί να εξελίσσεται σε μαχητή του Κόμματος, «ώστε η γραμμή συσπείρωσης για τα οξυμένα προβλήματα να μην επηρεάζεται από την αστική ιδεολογία και προπαγάνδα και τη λογική της αστικής διαχείρισης». Να είναι, με λίγα λόγια, σε θέση να φωτίζει τις αιτίες των προβλημάτων, τα συμφέροντα που συγκρούονται, τη βάση συσπείρωσης και κυρίως τη διέξοδο, τη ριζική λύση.

Επομένως, στην ευθύνη του Κόμματος (ΚΟΒ, καθοδηγητικών οργάνων κ.λπ.) είναι η διαρκής προσπάθεια για την ολόπλευρη θεωρητική, πολιτική, πολιτιστική μόρφωση και εξέλιξη κάθε μέλους.

Δεν επιτρέπεται η υποβάθμιση της ιδιότητας του μέλους του Κόμματος.

Η υποτίμηση του ζητήματος αυτού σημαίνει ότι θα έχουμε Κόμμα πολλών ταχυτήτων. Κόμμα που θα έχει στις γραμμές του δυνάμεις ευάλωτες στην πίεση του αντιπάλου και κενά στην εισχώρηση αστικών και οπορτουνιστικών αντιλήψεων.

Με βάση τον χαρακτήρα και τους σκοπούς του ΚΚΕ ο στόχος μας πρέπει να είναι τα μέλη μας να φτάνουν στο ύψος ενός φλογερού και ακλόνητου επαναστάτη σε όλες τις συνθήκες. Φιλοδοξία μας πρέπει να είναι τα μέλη του Κόμματος να εξελίσσονται σε «επαγγελματίες επαναστάτες», με την έννοια ότι η υπόθεση του Κόμματος έχει προτεραιότητα σε σχέση με όλες τις άλλες υποχρεώσεις, επαγγελματικές, οικογενειακές, προσωπικές.

Παράδειγμα 2ο: «Επείγουσα ανάγκη να ενισχυθεί το ιδεολογικό στοιχείο όλων των καθοδηγητικών οργάνων»

Στη θέση 17 υπογραμμίζεται: «Αποφασιστικός παράγοντας για την προώθηση της στρατηγικής μας μέσα από την καθημερινή δράση είναι να ενισχυθεί το ιδεολογικό στοιχείο στην εσωκομματική και ΚΝίτικη λειτουργία, στη λειτουργία των καθοδηγητικών οργάνων, έτσι ώστε να αναπτύσσεται σωστά η ιδεολογική διαπάλη στο μαζικό κίνημα και βεβαίως στην αυτοτελή δράση του Κόμματος».

Ας προσπαθήσουμε να προσεγγίσουμε το παραπάνω ζήτημα πιο συγκεκριμένα. Στη θέση 9 του πρώτου κειμένου αναφέρεται ότι ένας από τους αποφασιστικούς κρίκους «που ανοίγει δρόμο για την αντικαπιταλιστική - αντιμονοπωλιακή κατεύθυνση της πάλης, ανοίγει τη συζήτηση για την αναγκαιότητα της πάλης της εργατικής τάξης για δική της εξουσία (...) είναι το πρόβλημα της ανάδειξης των σύγχρονων λαϊκών αναγκών».

Θαυμάσιο παράδειγμα αποτελεί ο αγώνας για την προστασία της υγείας του λαού μπροστά στην πανδημία. Το Κόμμα, με τα επιτελεία του, έχει επεξεργαστεί αρκετά ολοκληρωμένα την πολιτική του, γεγονός που επιτρέπει «να γίνεται ακόμα πιο διακριτός στις πλατιές εργατικές - λαϊκές δυνάμεις ο ρόλος του ΚΚΕ ως ισχυρής οργανωμένης ιδεολογικοπολιτικής εργατικής - λαϊκής πρωτοπορίας, ως ο φορέας νέων ιδεών...». Είναι θέμα ελέγχου σε ποιο βαθμό δουλεύουμε σχεδιασμένα με αυτό το πλαίσιο με τις αντίστοιχες προσαρμογές σε κάθε χώρο.

Ας προβληματιστούμε πώς χειριζόμαστε το μεγάλο αυτό ζήτημα που λέγεται «σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες» στην καθημερινή διαφωτιστική δουλειά και στη μαζική πάλη ή πώς πρέπει να το χειριζόμαστε με βάση τον τίτλο του κεφαλαίου των Θέσεων.

Κατά κανόνα, το επαναλαμβάνουμε γενικά ως σύνθημα. Χωρίς βαθύτερη ανάλυση στη συζήτηση, επεξεργασία, εξειδίκευση, σχέδιο δράσης, αναντίστοιχα με τις ξεχωριστές θεωρητικές, ταξικές πολιτικές πλευρές του ζητήματος και το πλαίσιο θέσεων του Κόμματος.

Με βάση τη θεωρία του μαρξισμού ισχυριζόμαστε και αποδείχνουμε ότι οι κοινωνικές ανάγκες απορρέουν και καθορίζονται από το επίπεδο ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων και το επίπεδο ανάπτυξης του πολιτισμού. Οι ίδιες οι ανάγκες είναι κίνητρο εξέλιξης των παραγωγικών δυνάμεων και του πολιτισμού.

Για παράδειγμα, πριν από κάμποσα χρόνια πολλές γυναίκες γεννούσαν στα χωράφια ή στο σπίτι. Σήμερα αυτό είναι αδιανόητο με το επίπεδο ανάπτυξης της επιστήμης, της τεχνολογίας, του πολιτισμού. Εχουν αναπτυχθεί σε τέτοιο βαθμό που μπορούν να προσφέρουν μια ανώτερη ποιότητα στην προστασία της μητρότητας, του βρέφους, του νηπίου, του παιδιού κ.λπ. Μόνο που στις σημερινές συνθήκες του καπιταλισμού ικανοποιείται αυτή η ανάγκη, όσο ικανοποιείται, με πολύ ακριβό τίμημα γιατί αντιμετωπίζεται ως εμπόρευμα, γιατί τα μέσα παραγωγής είναι ατομική ιδιοκτησία.

Είναι ανάγκη σύγχρονη και μπορεί όμως να ικανοποιηθεί.

Η αντίφαση που υπάρχει ανάμεσα στη δυνατότητα και στην πραγματικότητα για να αρθεί απαιτεί συγκρούσεις, ανατροπές και κυρίως άλλη οργάνωση της οικονομίας και της κοινωνίας, όπου η ικανοποίηση των αναγκών του ανθρώπου θα είναι κύριος σκοπός.

Πώς προσεγγίζει η αστική τάξη όλο αυτό το πλέγμα «σύγχρονες ανάγκες».

Αυτές, λένε, καθορίζονται από την αντοχή της οικονομίας, όπου κριτήριο είναι η ανάπτυξη της κερδοφορίας των επιχειρήσεων, ότι η πρόοδος καθορίζεται από το μεγάλωμα της πίτας και τη μεγέθυνση της ιδιωτικής πρωτοβουλίας με την ενίσχυση του κράτους π.χ. ΣΔΙΤ κ.λπ., όπου όλες οι κοινωνικές ανάγκες γίνονται εμπορεύματα και πηγή αύξησης της κερδοφορίας. Λένε ακόμα ότι η πρόοδος καθορίζεται από τις ατομικές δυνατότητες και τη θέληση κάθε ατόμου από την ανταγωνιστική του θέση. Πρόκειται για θεωρίες και πρακτικές που είναι σε πλήρη αντίθεση με τις πραγματικές ανάγκες εξέλιξης της κοινωνίας.

Εμείς παραπέρα λέμε ότι τα μεγάλα προβλήματα που απασχολούν την πλειοψηφία του λαού δεν είναι ατομική υπόθεση αλλά κοινωνική ευθύνη. Το σημερινό επίπεδο ανάπτυξης των παραγωγικών δυνάμεων μπορεί να ικανοποιήσει τις πραγματικές ανάγκες. Ομως, για να γίνει αυτό απαιτείται άλλη οργάνωση της κοινωνίας, με την εργατική τάξη στην εξουσία.

Αν δεν ξεκαθαρίζονται οι θεωρητικές και ταξικές ρίζες του προβλήματος δεν μπορούμε να σχεδιάζουμε αποτελεσματική διαφώτιση, ιδεολογική και πολιτική πάλη, μαζικό αγώνα.

Οταν μιλάμε για «σύγχρονες ανάγκες», εννοούμε ένα πλέγμα αναγκών που έχουν ενότητα και βεβαίως ιεράρχηση.

Ενότητα και ιεράρχηση όχι αυθαίρετα, αλλά όπως πραγματικά τα ζουν οι εργατικές - λαϊκές οικογένειες και τα επιβάλλουν οι εξελίξεις. Κάθε εργατική και λαϊκή οικογένεια, ανεξάρτητα αν μπορεί ή όχι να τις ικανοποιήσει - και δεν μπορεί - δεν σημαίνει ότι δεν αισθάνεται την ανάγκη να έχει περισσότερα πράγματα για όλη την οικογένεια ή δεν έχει προσδοκίες. Αισθάνεται ακριβώς την έλλειψή τους.

Εμείς δεν έχουμε δικαίωμα να ιεραρχούμε αυθαίρετα τις ανάγκες ή με αστικά κριτήρια ή αποσπασματικά. Να περιορίζουμε σε ορισμένα βασικά, π.χ. δουλειά και μεροκάματο.

Το Κόμμα μας, τα επιτελεία του έχουν σημειώσει μεγάλη πρόοδο στην επεξεργασία των θέσεών μας για όλα τα βασικά και μεγάλα εργατικά και λαϊκά προβλήματα, αυτό που ονομάζουμε χάριν συντομίας «σύγχρονες κοινωνικές ανάγκες».

Το πρόβλημα που αναδείχνουν οι Θέσεις είναι ότι χρειάζεται στα Οργανα, στην ΚΟΒ βαθύτερη, ουσιαστική ιδεολογική συζήτηση για την καλή γνώση των ζητημάτων για να γίνονται αντίστοιχος σχεδιασμός και αποτελεσματική δράση, συσπείρωση δυνάμεων, κατάκτηση κύρους και δύναμης.

Στη βάση της καλής γνώσης των ζητημάτων επεξεργαζόμαστε σωστά και την τακτική μας. Για παράδειγμα, δεν λέμε γενικά να αποκτήσει αντιμονοπωλιακή - αντικαπιταλιστική κατεύθυνση η πάλη στην Υγεία αλλά λέμε π.χ. να επιταχθεί άμεσα ο ιδιωτικός τομέας Υγείας ως βάση συσπείρωσης στο μαζικό αγώνα κ.λπ.

Ενα ακόμα παράδειγμα

Στη θέση 27 αναδείχνεται το εξής πρόβλημα: «...η κάθε ΚΟΒ να κατακτά το δικό της σχέδιο δράσης για τη συγκέντρωση δυνάμεων γύρω από το Κόμμα και την πολιτική του, να προσθέτει τη δική της συνεισφορά στην ανασύνταξη του εργατικού συνδικαλιστικού κινήματος, στην προώθηση της κοινωνικής συμμαχίας, την ξεχωριστή της ευθύνη για το κέρδισμα της νεολαίας στην επαναστατική πάλη».

Η εκπλήρωση ενός τέτοιου σημαντικού καθήκοντος δεν αφορά κάποιο μακρινό μέλλον αλλά είναι κρίσιμο καθήκον και άμεσο.

Πώς θα γίνει αν δεν είναι ξεκαθαρισμένα ορισμένα θεμελιώδη ζητήματα;

- Οτι οι ΚΟΒ, ΟΒ δεν είναι ο τελευταίος τροχός της αμάξης, αλλά το θεμέλιο του Κόμματος.

- Οτι οι ΚΟΒ, ΟΒ ή η κομματική ομάδα ενός συνδικάτου δεν είναι εκτελεστικά όργανα, αλλά επιτελεία μάχης, το Κόμμα στο χώρο τους.

- Οτι δεν είναι διεκπεραιωτές καθηκόντων και αποφάσεων, αλλά οι βασικότεροι κρίκοι σύνδεσης του Κόμματος και της ΚΝΕ με τις πλατιές εργατικές - λαϊκές μάζες και τη νεολαία. Είναι επιτελεία καθοδήγησης, μελέτης της γενίκευσης της πείρας από τη δράση.

Αυτό το επίπεδο πρέπει να κατακτήσουμε και ως καθοδήγηση και ως λειτουργία της κάθε ΚΟΒ, ΟΒ.

Προχωράμε με τη φιλοδοξία ώστε μετά τις συνεδριακές διαδικασίες να ξεκινήσουμε όλοι από άλλη αφετηρία. Να προσπαθήσουμε ουσιαστικά να κατακτήσουμε μια ανώτερη ποιότητα δουλειάς και να μην επανέλθουμε στην πεπατημένη.


Του
Δημήτρη ΓΟΝΤΙΚΑ*
* Ο Δ. Γόντικας είναι μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ