Με τσουχτερές ανατιμήσεις στα τιμολόγια της ΔΕΗ συνοδεύτηκε η πρώτη μέρα του καθεστώτος της «απελευθέρωσης» της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας. Με μία προειλημμένη απόφασή της, η διοίκηση της ΔΕΗ, κάνοντας... δυναμική εμφάνιση στην απελευθερωμένη αγορά, έθεσε σε εφαρμογή τα αυξημένα τιμολόγια για τις νέες παροχές (συνδέσεις). Οι ανατιμήσεις αφορούν το σύνολο των οικιακών καταναλωτών, τα καταστήματα, τους κατόχους γραφείων και τις μικρές βιοτεχνίες. Συγκεκριμένα, στο εξής, όσοι ιδιώτες ζητήσουν νέες συνδέσεις, θα κληθούν να πληρώσουν υπερδιπλάσια ποσά από ό,τι πλήρωνε μέχρι τώρα ένας καταναλωτής (μονοφασική παροχή) της ΔΕΗ, ενώ σχεδόν τα διπλάσια, θα υποχρεούνται να πληρώνουν και όσοι, συνδεθούν με τριφασικές παροχές (μικρές βιοτεχνίες, καταστήματα και γραφεία).

Οι νέες τσουχτερές ανατιμήσεις που ισχύουν από χτες, έρχονται να επιβεβαιώσουν αυτό που αναμενόταν. Οτι η απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας, πέραν των άλλων, θα επιφέρει σημαντικότατες αυξήσεις στα τιμολόγια της ΔΕΗ, προκειμένου αυτή, με αυξημένη κερδοφορία να παραδοθεί και να «ξεκοκαλιστεί» από το ιδιωτικό κεφάλαιο, με πρώτο βήμα την είσοδό της στο Χρηματιστήριο. Μετά από αυτή την αύξηση, θεωρείται βέβαιο, ότι θα επακολουθήσουν αλυσιδωτές ανατιμήσεις σε όλα τα τιμολόγια, αφού είναι γνωστό ότι οι ιδιώτες που διεκδικούν μία θέση στο «νέο απελευθερωμένο πεδίο» απαιτούν την αύξηση των τιμολογίων μέχρι και 40%.

Η ΔΕΗ, που πλέον έχει μετατραπεί σε Ανώνυμη Εταιρία και λειτουργεί αποκλειστικά με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, σέρνει πρώτη το «χορό» των αυξήσεων, καταδεικνύοντας το δρόμο που θα ακολουθήσει. Ενα δρόμο, δραματικών αυξήσεων, και υποβάθμισης των υπηρεσιών της προς το καταναλωτικό κοινό, με χαρακτηριστικά, παρόμοια, ίσως και χειρότερα, από αυτά που διαπιστώνονται στις χώρες, όπου η αγορά έχει απελευθερωθεί.

Μέχρι την προηγούμενη βδομάδα, μια μονοφασική παροχή για οικιακή χρήση, στοίχιζε 43.660 δραχμές (37.000 δρχ. η παροχή και 6.660 δρχ. ΦΠΑ). Από χτες, η ίδια παροχή στοιχίζει 94.400 δραχμές (80.000 δρχ. η παροχή και 14.400 δρχ. ΦΠΑ). Για τον καταναλωτή δηλαδή επιβάλλεται αύξηση της τάξης 116,2%.

Για μία τριφασική παροχή (ΑΣΦ 3Χ35Α) ο καταναλωτής καλείται πλέον να πληρώσει μαζί με το ΦΠΑ 289.100 από 160.480 (ποσοστό αύξησης 80%). Αντίστοιχα μεγάλες είναι και οι ανατιμήσεις που επιβάλλονται στα τιμολόγια των νέων συνδέσεων για τους άλλους τύπους των τριφασικών παροχών.

Αν και χτες, πρώτη μέρα της απελευθέρωσης, αναμενόταν από την πολιτική ηγεσία του υπουργείου Ανάπτυξης, να ανακοινωθούν τα ονόματα των ιδιωτών που έχουν καταθέσει αιτήσεις για την κατασκευή ιδιωτικών μονάδων, εντούτοις, οι ανακοινώσεις μετατέθηκαν για αύριο. Ωστόσο, σύμφωνα με πληροφορίες, υποψήφιοι επενδυτές, φέρονται ο όμιλος Κοπελούζου, ο οποίος με την ENELCO AE έχει καταθέσει τρεις αιτήσεις για την κατασκευή τριών μονάδων ισχύος 1.350 μεγαβάτ στις περιοχές Βοιωτίας, Αττικής και Εβρου, η ΕΛΠΕ, η «Πετρόλα» και η «Μότορ Οϊλ», η «Πεσινέ», η ΑΓΕΤ, η «Εντισον» κ.ά. Το κυρίαρχο ζήτημα όμως, δεν είναι το ποιοι ιδιώτες θα δραστηριοποιηθούν στην παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας. Το ζήτημα είναι πού οδηγούνται τα ενεργειακά δεδομένα της χώρας.

Το γεγονός ότι η ΔΕΗ, προχώρησε «εν ριπή οφθαλμού» στην κατακόρυφη αύξηση των νέων συνδέσεων, όπως επίσης ότι έχουν προαναγγελθεί αυξήσεις και στα οικιακά τιμολόγια, αλλά και το ότι δεν υπάρχει κανένας ενεργειακός σχεδιασμός παρά την αύξηση της ζήτησης ηλεκτρικής ενέργειας, - χωρίς να καταγράφουμε αυτή τη στιγμή τις συνέπειες για τους εργαζόμενους της ΔΕΗ - είναι τεκμήρια που καταμαρτυρούν το πόσο ζοφερή θα αποδειχτεί για τα ευρύτερα λαϊκά στρώματα η απελευθερωμένη αγορά ενέργειας. Η κατάσταση γίνεται ακόμη πιο ζοφερή, όταν κάποιος αναλογιστεί, ότι, η απελευθέρωση αφορά μια χούφτα ιδιωτών, που, ως παραγωγοί, σήμερα, θέλουν να κερδίσουν και από τον τομέα της ενέργειας. Με δεδομένο ότι η ΔΕΗ παρέχει και στις επιχειρήσεις ίσως τη χαμηλότερη τιμή κιλοβατώρας σε επίπεδο Ευρωπαϊκής Ενωσης, τίθεται εν αμφιβόλω αν αυτοί οι 6.500 επιλέγοντες πελάτες αποδειχθούν κερδισμένοι από την απελευθέρωση. Οσο για τα 6 και πλέον εκατομμύρια των οικιακών - μη επιλεγόντων καταναλωτών - είναι σίγουρο ότι θα συνθλιβούν στις μυλόπετρες που αλέθουν κέρδη για το μεγάλο κεφάλαιο.

Την αντίστασή τους οργανώνουν οι εργαζόμενοι του Νότιου Πεδίου της ΔΕΗ στην Πτολεμαΐδα στις προσπάθειες της διεύθυνσης του ορυχείου να περιορίσει κατά 20% τα λειτουργικά έξοδα με την ανατροπή του προγράμματος εργασίας που εφαρμοζόταν μέχρι σήμερα, τη μείωση του προσωπικού και τη λειψή συντήρηση του εξοπλισμού, δημιουργώντας έτσι επιπρόσθετους κινδύνους για την ασφάλεια των εργαζόμενων.

Σε συγκέντρωση που πραγματοποίησαν οι εργαζόμενοι στα συνεργεία του μηχανολογικού του Νότιου Πεδίου προχώρησαν στη συγκρότηση Συντονιστικής Επιτροπής Αγώνα για να συντονίσουν την πάλη τους ενάντια στις μεθοδεύσεις της διεύθυνσης και να προωθήσουν τα βασικά εργατικά αιτήματα που είναι 5θήμερο, 35ωρο χωρίς μείωση των αποδοχών και όχι στον «κοινωνικό διάλογο» για το ασφαλιστικό.

Την υπερωριακή εργασία που τώρα φαίνεται να θέλει να καταργήσει η διοίκηση, χωρίς την πρόσληψη επιπρόσθετου προσωπικού για να εξασφαλίσει την κανονική συντήρηση του εξοπλισμού, την επέβαλε η ίδια η διοίκηση «με μη σύννομες ενέργειες για περισσότερο από 15 χρόνια, με τη συνενοχή της ηγεσίας των συνδικάτων, εκμεταλλευόμενη την ανάγκη των εργαζόμενων να βελτιώσουν το εισόδημά τους», τονίζεται σε σχετική ανακοίνωση της Συντονιστικής Επιτροπής.

Η προσπάθεια αυτή της διεύθυνσης είναι ένα μέτρο ενταγμένο στη λογική της μείωσης του κόστους εργασίας συνολικά και άμεσα συνδεδεμένο με την «ευέλικτη ετήσια διευθέτηση του χρόνου εργασίας», που επιδιωκόμενος στόχος είναι η κατάργηση του ωραρίου εργασίας, του 5θήμερου και του 8ωρου.

Η διεύθυνση επιδιώκει να σταματήσει να πληρώνει τους εργαζόμενους για τις υπερωρίες τους, χωρίς όμως να προσλάβει νέο προσωπικό που είναι απαραίτητο για να διατηρηθεί το απαιτούμενο επίπεδο συντήρησης του εξοπλισμού. Με άλλα λόγια, θέλει να αναγκάσει το υπάρχον τεχνικό προσωπικό να συνεχίσει να δουλεύει όσες παραπανίσιες ώρες αποφασίσει η διεύθυνση χωρίς να πληρώνεται. Με τον τρόπο αυτό θα μειωθεί το κόστος εργασίας γιατί θα μειωθεί το μέσο ωρομίσθιο των εργαζομένων και θα αυξηθεί η παραγωγικότητα της εργασίας.

Η καθολική αντίδραση των εργαζομένων του μηχανολογικού με τη συγκέντρωση που πραγματοποίησαν και τη συγκρότηση της Συντονιστικής Επιτροπής αγώνα, είχε σαν πρώτο αποτέλεσμα να «παγώσουν» προσωρινά τα σχέδια της διοίκησης.

Υπό το φάσμα των επαναλαμβανόμενων μπλακ άουτ, των ξαφνικών διακοπών της ηλεκτροδότησης, ζει τις τελευταίες μέρες η Θεσσαλονίκη και μεγάλες περιοχές της Βόρειας Ελλάδας, χωρίς οι υπεύθυνοι της ΔΕΗ να είναι σε θέση να δώσουν κάποια πειστική απάντηση για τους λόγους αυτών των διακοπών, πολύ δε περισσότερο να διαβεβαιώσουν τους αναστατωμένους πολίτες για τη λύση του προβλήματος.

Πριν ακόμα συνέλθει ο κόσμος από το γενικευμένο μπλακ άουτ το βράδυ της Παρασκευής, σαν αποτέλεσμα ισχυρής έκρηξης στο Κέντρο Υπερυψηλής Τάσης Ωραιοκάστρου, που βύθισε στο σκοτάδι όχι μόνο τη Θεσσαλονίκη αλλά ολόκληρη την Κεντρική και Ανατολική Μακεδονία και Θράκη, είχαμε και νέα διακοπή της ηλεκτροδότησης το απόγευμα της Κυριακής σε μια ευρύτατη περιοχή. Αυτή τη φορά σαν αιτία του προβλήματος αναφέρεται η... βλάβη ενός διακόπτη του υποσταθμού Ευόσμου.

Να σημειωθεί ότι η έκρηξη στο ΚΥΤ Ωραιοκάστρου είναι η δεύτερη στο διάστημα των τελευταίων 17 ημερών, ενώ πριν από ένα χρόνο ο υποσταθμός Δόξας στην περιοχή του Καυτατζόγλειου είχε υποστεί μεγάλη βλάβη από... μία γάτα που τρύπωσε στους μετασχηματιστές και έγινε και τότε αιτία να βυθιστεί η πόλη στο σκοτάδι. Η εξήγηση του διακόπτη του υποσταθμού Ευόσμου δε φαίνεται να πείθει, δεδομένου μάλιστα ότι κάτοικοι της περιοχής άκουσαν ισχυρή έκρηξη στο χώρο του υποσταθμού λίγο πριν το μπλακ άουτ.

Οπως και να έχει το πράγμα, η αδυναμία ελέγχου του συστήματος και της αποφυγής των συνεχιζόμενων ατυχημάτων δημιουργεί σοβαρά προβλήματα σ' ολόκληρη τη Βόρεια Ελλάδα από τη γενική συσκότιση που επαναλαμβάνεται όλο και συχνότερα τον τελευταίο καιρό. Χτες μάλιστα μετέβη στη Θεσσαλονίκη κλιμάκιο ειδικών επιθεωρητών, προκειμένου να εξετάσει τα συμβάντα και να υποδείξει τα αίτια.