Την εκτίμηση ότι στο σημερινό Γιούρογκρουπ ενδεχόμενα να υπάρξει ένας πρόσκαιρος συμβιβασμός ανάμεσα στην Ευρωζώνη και το ΔΝΤ για τη διαχείριση του ελληνικού χρέους και τη συνέχιση του προγράμματος της ελεγχόμενης χρεοκοπίας για την Ελλάδα, διέρρεαν χτες πηγές από την Ουάσιγκτον και τις Βρυξέλλες. Ωστόσο, η γερμανική πλευρά επέμενε και χτες ότι «εάν αύριο (σ.σ. σήμερα) το βράδυ δεν επιτευχθεί συμφωνία, θα επιτευχθεί αργότερα», σύμφωνα με τον υφυπουργό Οικονομικών Στ. Κάμπετερ.

Τα βασικά ζητήματα που θα συζητήσει το Γιούρογκρουπ, είναι η συμφωνία για την κάλυψη του χρηματοδοτικού κενού από την επιμήκυνση κατά δύο χρόνια του προγράμματος «δημοσιονομικής προσαρμογής» της Ελλάδας και το χρονοδιάγραμμα εκταμίευσης της δόσης, της οποίας το ύψος δεν έχει ακόμα προσδιοριστεί. Αξιωματούχος της ΕΕ δήλωνε χτες ότι η δόση θα είναι 44 δισ. και θα εκταμιευθεί στις 5 Δεκέμβρη.

Σύμφωνα με ανταποκρίσεις από την έδρα του ΔΝΤ, το Ταμείο εμφανίζεται έτοιμο να υπαναχωρήσει προσωρινά από τη θέση του για «κούρεμα», αν στη σημερινή συνεδρίαση παρουσιαστούν από την Ευρωζώνη αξιόπιστα μέτρα που να εγγυώνται τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.

Τέτοια είναι η μείωση των επιτοκίων δανεισμού (ενδεχομένως και μηδενισμός τους), η επέκταση της περιόδου αποπληρωμής των παλιότερων δανείων από την τρόικα, η παραίτηση της ΕΚΤ από τα κέρδη που προσδοκά από τα ελληνικά ομόλογα (υπολογίζονται στα 10-12 δισ. ευρώ) και η επιστροφή των κερδών αυτών στην Ελλάδα, μέσω της κεντρικής τράπεζας κάθε κράτους - μέλους.

Αξιωματούχοι της Ευρωζώνης ισχυρίζονται ότι με παρεμβάσεις όπως οι παραπάνω, μπορεί να καλυφθεί το χρηματοδοτικό κενό ύψους 13,5 δισ. ευρώ έως το 2014, χωρίς να χρειαστούν νέα δάνεια. Στα ενδοϊμπεριαλιστικά παζάρια θα συμμετέχει εκ μέρους του ΔΝΤ η Κ. Λαγκάρντ, ενώ στο Γιούρογκρουπ αναμένεται να γίνει και πλήρης ενημέρωση για το τελικό κείμενο της έκθεσης της τρόικας αναφορικά με το ελληνικό πρόγραμμα.

Σύμφωνα με τον επικεφαλής του Γιούρογκρουπ, Ζαν - Κλοντ Γιούνκερ,«εργαζόμαστε εντατικά για να πετύχουμε συμβιβασμό με το ΔΝΤ για την Ελλάδα» και «περιμένω να καλύψουμε την απόσταση που μας χωρίζει». Οπως διέρρευσε χτες, εκπρόσωποι της Γερμανίας, της Ισπανίας, της Ιταλίας και της Γαλλίας, μαζί και του ΔΝΤ, συμμετείχαν σε κλειστή σύσκεψη, με στόχο να καταληχθεί ο συμβιβασμός, πριν τη σημερινή συνεδρίαση του Συμβουλίου.

Σύμφωνα με άλλες πηγές, η συμφωνία Γερμανίας - ΔΝΤ είναι να επανέλθει η συζήτηση για «κούρεμα» του ελληνικού χρέους μετά τις γερμανικές εκλογές, σε ένα χρόνο. Μιλώντας στο γερμανικό κρατικό δίκτυο ARD, ο υπουργός Οικονομικών της Γερμανίας Β. Σόιμπλε είπε για το σημερινό Eurogroup ότι «πρέπει να βρούμε μια κοινή γραμμή, εργαζόμαστε με μεγάλη πίεση και πιστεύω ότι θα τα καταφέρουμε».

Ο ίδιος συμπλήρωσε με νόημα ότι «το πραγματικό πρόβλημα είναι η Ελλάδα να επανέλθει σε ένα δρόμο και να αλλάξει την οικονομία της, ώστε να ξαναγίνει ανταγωνιστική», προαναγγέλλοντας ότι όποια λύση διαχείρισης του χρέους κι αν επιλεγεί, ο λαός θα συνεχίσει να πληρώνει με περικοπές και μέτρα την ελεγχόμενη χρεοκοπία και την «ανταγωνιστικότητα» της ελληνικής καπιταλιστικής οικονομίας.

Αναφερόμενος στα μέτρα που ψηφίστηκαν οριακά στις 7 Νοέμβρη, ο Β. Σόιμπλε επέμεινε ακόμα ότι «η χώρα πρέπει όχι μόνο να αποφασίσει τις διαρθρωτικές μεταρρυθμίσεις, αλλά και να τις εφαρμόσει», δείχνοντας την ανησυχία τους για το λαϊκό παράγοντα και φόβο τους για τη δυνατότητα που έχει να εμποδίσει τα βάρβαρα μέτρα, αν παλέψει οργανωμένα και ταξικά.

Αναφορικά με την πρόταση για νέο «κούρεμα» του ελληνικού χρέους, ο Β. Σόιμπλε είπε ότι το πρόβλημα δεν το έχει μόνο η Γερμανία, αλλά όλες οι χώρες της Ευρωζώνης. «Το γνωρίζουμε όλοι, το γνωρίζει και η κυρία Λαγκάρντ, ότι σύμφωνα με την νομοθεσία των κρατών - μελών, δεν μπορείς ταυτόχρονα να δίνεις δάνεια, να αναλαμβάνεις εγγυήσεις και για τα δάνεια που έδωσες να κάνεις "κούρεμα". Αυτό αποκλείεται. Επιπλέον, η ΕΚΤ, που είναι ο κύριος δανειστής, το αποκλείει κατηγορηματικά», δήλωσε ο Γερμανός υπουργός Οικονομικών.

Στο ίδιο πνεύμα ήταν και το σχόλιο που έκανε για τον Γερμανό Επίτροπο Γκ. Ετνγκερ, ο οποίος την Κυριακή δεν απέκλεισε το ενδεχόμενο νέας αναδιάρθρωσης του ελληνικού χρέους. Ο Β. Σόιμπλε είπε ότι «η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μπορεί να κάνει πολλά, πριν αρχίσει να δίνει συνεντεύξεις. Θα έπρεπε να διαμορφώσει την βοήθειά της, ώστε να είναι αποτελεσματική. Εχουμε πολλά χρήματα για την Ελλάδα, αλλά δεν χρησιμοποιούνται αποδοτικά».

Η δήλωσή του, αλλά και η θέση του Γκ. Ετνγκερ, δείχνουν ότι στο εσωτερικό της Ευρωζώνης, όπως και της Γερμανίας, υπάρχουν ισχυρές αντιθέσεις ανάμεσα σε μερίδες της αστικής τάξης, οι οποίες εκφράζονται και στις διαφορετικές απόψεις για τον τρόπο διαχείρισης του ελληνικού χρέους. «Μια παραγραφή του χρέους είναι για μας αδιανόητη», δήλωσε χτες και η εκπρόσωπος του γερμανικού υπουργείου Οικονομικών, Μαριάνε Κότε.

Από την πλευρά του, ο επικεφαλής του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Στήριξης (ΕΜΣ) Κ. Ρέγκλινγκ, σε συνέντευξη στη γερμανική εφημερίδα «Der Handelsblatt», είπε ότι μόνο σε εξαιρετικές περιπτώσεις μπορεί να πραγματοποιηθεί αναδιάρθρωση του χρέους.

Σύμφωνα με τον ίδιο, στις περιπτώσεις «κουρέματος» χρέους κατά το παρελθόν, υπήρχε «κατανομή των βαρών μεταξύ των ιδιωτών και των δημοσίων πιστωτών, με τους ιδιώτες να παραιτούνται από ένα μέρος των απαιτήσεών τους και το δημόσιο τομέα να χορηγεί νέα δάνεια με συμφέροντες όρους».

Δηλαδή, ο λαός πλήρωνε και πληρώνει ούτως ή άλλως τη χασούρα των μονοπωλίων από την ελεγχόμενη καταστροφή κεφαλαίου, είτε αυτή γίνει για λογαριασμό των ιδιωτών, είτε του λεγόμενου επίσημου τομέα. Ο ίδιος είπε ακόμα ότι λύσεις όπως οι παραπάνω επιλέχθηκαν τόσο στη Λατινική Αμερική, όσο και στην Ασία και έτσι το εφαρμόζει τώρα και η Ευρωζώνη. Σημειώνει, πάντως, ότι «η Ελλάδα είναι με διαφορά η δυσκολότερη περίπτωση της Ευρωζώνης».

Ενδεικτική για τα παζάρια και τους υπολογισμούς που γίνονται στο παρασκήνιο της κόντρας Ευρωζώνης - ΔΝΤ για το ελληνικό χρέος, είναι η μελέτη του Κέντρου Ευρωπαϊκής Πολιτικής στις Βρυξέλλες, την οποία παρουσιάζει το περιοδικό focus.

Σύμφωνα με αυτή, αν δεν υπάρξει συμβιβασμός και τελικά το ΔΝΤ αποχωρήσει από την τρόικα, το κόστος για την Ευρωζώνη θα είναι μεγάλο, προκειμένου να συνεχίσει να χρηματοδοτεί την ελεγχόμενη χρεοκοπία της Ελλάδας.

Οπως γράφει το περιοδικό, το μερίδιο που αναλογεί στο ΔΝΤ σε περίπτωση επιμήκυνσης του ελληνικού χρέους υπολογίζεται στα 4,48 δισ. ευρώ. Εάν το ΔΝΤ αποχωρήσει από τη χρηματοδότηση της επιμήκυνσης, σύμφωνα με το Κέντρο, το ποσό αυτό θα το επωμιστεί η Ευρωζώνη, με τη Γερμανία να πληρώνει τη μερίδα του λέοντος, ύψους 1,22 δισ. ευρώ.

Αν, μάλιστα, το ΔΝΤ εγκαταλείψει οριστικά το πρόγραμμα για την Ελλάδα, το χρηματοδοτικό κενό θα ανέλθει στα 18,2 δισ. ευρώ και το επιπλέον ποσό που θα κληθεί να επωμιστεί η Γερμανία υπολογίζεται στα 4,94 δισ. ευρώ. Είναι και αυτό ένα στοιχείο που προσθέτει κομμάτια στο παζλ των ανταγωνισμών ανάμεσα στο ΔΝΤ και την Ευρωζώνη.

Κατά τα άλλα, νέα δάνεια, άρα νέα μνημόνια και μέτρα, προαναγγέλλει για την Ελλάδα ο Γ. Ασμουσεν, μέλος του ΔΣ της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας, μιλώντας στη γερμανική τηλεόραση.

Σύμφωνα με τον Ασμουσεν, στο Eurogroup «θα πρέπει να συμφωνήσουμε τη χρηματοδότηση για τα έτη 2013 και 2014, αλλά θα πρέπει να είμαστε ειλικρινείς και να πούμε ότι δεν περιμένουμε πραγματικά η Ελλάδα να έχει πρόσβαση στις αγορές το 2015 και το 2016. Αυτό σημαίνει ότι μια συνέχιση του προγράμματος θα είναι απαραίτητη». Επί της ουσίας, το στέλεχος της ΕΚΤ προαναγγέλλει νέες αντιλαϊκές συμφωνίες ανάμεσα στην Ελλάδα και την τρόικα.

Η καπιταλιστική κρίση ενισχύει και τις φυγόκεντρες τάσεις στην ΕΕ, καθώς οξύνονται οι ανταγωνισμοί στο εσωτερικό της. Σε δημοσκόπηση που δημοσίευσε ο «Observer», λίγες μέρες πριν από τη Σύνοδο Κορυφής για τον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό 2014 - 2020, το 56% των Βρετανών θα ψήφιζε υπέρ της εξόδου της χώρας «αν γινόταν ένα δημοψήφισμα για την παραμονή του Ηνωμένου Βασιλείου στην Ευρωπαϊκή Ενωση». Ενας στους τρεις Βρετανούς είναι υπέρ της παραμονής της Βρετανίας στην ΕΕ και το 14% δηλώνει αναποφάσιστο.

H Σύνοδος Κορυφής για τον προϋπολογισμό της ΕΕ θα γίνει στις 22 και 23 Νοέμβρη και μέχρι στιγμής δε διαφαίνεται συμβιβασμός μεταξύ της Κομισιόν και των ευρωπαϊκών κυβερνήσεων. Σύμφωνα με τους «Financial Times», οι Ευρωπαίοι αξιωματούχοι έχουν αρχίσει να καταρτίζουν προσχέδιο του προϋπολογισμού των «27» χωρίς να υπολογίζουν τη Βρετανία, καθώς η ΕΕ εξετάζει τις τεχνικές, οικονομικές και νομικές δυνατότητες, με τις οποίες από τον προϋπολογισμό μπορεί να απουσιάζει η Βρετανία.

Υπάρχει ακόμα η πιθανότητα ο προϋπολογισμός να μην αποφασιστεί τελικά για όλη τη διάρκειά του, αλλά να γίνονται ψηφοφορίες κάθε χρόνο.