Οι χιλιάδες κόσμου, που ξεπέρασαν τα αναμενόμενα, οι περίπου 250 καλλιτέχνες, ζωγράφοι, γλύπτες, χαράκτες, φωτογράφοι που μετέτρεψαν σε έργα τέχνης το μόχθο, τις αγωνίες, την οργανωμένη πάλη της εργατικής τάξης, οι συζητήσεις, τα θεατρικά, οι συναυλίες, τα εικαστικά δρώμενα και τα θεατρικά παιχνίδια για τα παιδιά, όλα όσα διαδραματίστηκαν επί δέκα μέρες από τις 11 Οκτώβρη μέχρι την Κυριακή το βράδυ, στο τεράστιο μηχανουργείο της πρώην ΝΑΥΣΙ, στη Ναυπηγοεπισκευαστική Ζώνη, δεν μπορούν να χαρακτηριστούν απλώς ως «Εικαστική Εκθεση».

Εδειξαν τη δύναμη, το περιεχόμενο και την ομορφιά που αποκτάει η τέχνη, όταν οι πίνακες, τα γλυπτά, οι φωτογραφίες εμπνευστούν από τους χώρους δουλειάς, από τη ζωή των παραγωγών του πλούτου, από την ίδια την κινητήρια δύναμη της κοινωνικής εξέλιξης, την ταξική πάλη. Εδειξαν ότι η τέχνη μπορεί επάξια να γίνει ένα ισχυρό όπλο για τους αγώνες του λαού. Να συμβάλει από το δικό της μετερίζι στην οργάνωση στους τόπους δουλειάς, να αναδείξει ότι η συλλογική οργανωμένη δράση, η συσπείρωση δυνάμεων με συγκεκριμένο στόχο και σκοπό, μπορεί να δημιουργήσει ρήγματα, να τσακίσει πόδια, να ανοίξει το δρόμο για παραπέρα κλιμάκωση των αγώνων, για όξυνση της σύγκρουσης, τάξης εναντίον τάξης με ακόμα καλύτερες προϋποθέσεις. Αλλωστε, αυτό ακριβώς ήταν και το κεντρικό σύνθημα της Εικαστικής Εκθεσης: «Ανθρωποι, Χρώμα + Σίδερο»: «Οι αγώνες είναι τέχνη του λαού και η τέχνη όπλο του».

Η έκθεση διοργανώθηκε για 7η χρονιά, όμως τρανταχτή απόδειξη ότι η φετινή δημιούργησε μια νέα δυναμική ήταν ότι ένα από τα βασικά της χαρακτηριστικά αποτέλεσε ότι η προσπάθεια αυτή ενισχύθηκε φέτος με ακόμα περισσότερους διοργανωτές. Μαζί με τα ταξικά συνδικάτα της Ζώνης και την Κίνηση Εικαστικών Καλλιτεχνών «Πέρα(σ)μα», συσπειρώθηκαν οι Λαϊκές Επιτροπές όλης της πειραιώτικης περιφέρειας, τα Συνδικάτα Μετάλλου Αθήνας και Θριασίου, το Συνδικάτο Φαρμάκου - Καλλυντικών Αττικής, η Πανελλαδική Ενωση Λιθογράφων, το Κλαδικό Σωματείο Χαρτεργατών, το Συνδικάτο Γάλακτος - Τροφίμων και Ποτών, το Συνδικάτο Κλωστοϋφαντουργίας - Ιματισμού - Δέρματος, το Συνδικάτο Χημικής Βιομηχανίας, η Πανελλαδική Ενωση Ελαιουργοσαπωνοποιών, τα ταξικά ναυτεργατικά σωματεία ΠΕΜΕΝ, «ΣΤΕΦΕΝΣΩΝ», η Ενωση Δασκάλων και Νηπιαγωγών Σαλαμίνας, Συνδικάτο Ενέργειας, Σωματείο Εμποροϋπαλλήλων και Ιδιωτικών Υπαλλήλων Πειραιά.

Ολο αυτό το πλήθος που επισκέφτηκε την έκθεση, οι εργατικές - λαϊκές οικογένειες από τις εργατοσυνοικίες του Πειραιά, αλλά και της Αθήνας, η μαζική παρουσία της νεολαίας, με ένα από τα κορυφαία στιγμιότυπα την αντιφασιστική συναυλία της περασμένης Κυριακής, όπου συμμετείχε μια σειρά καλλιτεχνών με τα τραγούδια, να διαδέχονται τα συνθήματα «....οι εργάτες θα τσακίσουν και πάλι τους φασίστες», «είστε τα τσιράκια των εφοπλιστών», έδωσαν ταυτόχρονα και την κατάλληλη απάντηση σε αυτούς που έχουν βάλει στο μάτι τη Ζώνη και όλα όσα αντιπροσωπεύει. Εδωσαν απάντηση σε εφοπλιστές, μεγαλοεργολάβους, COSCO, που αμόλυσαν τα «μαντρόσκυλα» της Χρυσής Αυγής για να χτυπήσουν τους εργάτες της Ζώνης, να πλήξουν τα σωματεία τους, να «καθαρίσουν» το χώρο από εργασιακά δικαιώματα, ώστε ανενόχλητοι να αρπάξουν χώρους επισκευαστικούς και να τους αλλάξουν χρήση, και όσοι εργαζόμενοι παραμείνουν να δουλεύουν σε καθεστώς σύγχρονης δουλείας.

Συντελεστές της πετυχημένης αντιφασιστικής συναυλίας ήταν: «PsyClinicTactiX & Totem» με το ανατρεπτικό hip- hop τους που τίμησαν τον φίλο τους Παύλο Φύσσα, που δολοφόνησαν οι φασίστες. Ο Γιώργος Μεράντζας, που θα είναι «παρών όπου μπορεί» συμβάλλοντας στους αγώνες των εργατών. Οι Μανόλης Ανδρουλιδάκης, Βασίλης Λέκκας, Αφροδίτη Μάνου, Ρίτα Αντωνοπούλου, το συγκρότημα «Kollektiva», ο Γιάννης Λάρδης, η Γεωργία Λάμπρη και ο Γιώργος Σαρρής.

Για την σημασία που είχε αυτό το 10ήμερο πολιτιστικών εκδηλώσεων στη Ζώνη ο μεταλλεργάτης άνεργος και αυτός της Ζώνης Θανάσης Τσόπρας ανέφερε: «Πρώτη φορά επισκέφτηκε την έκθεση τόσος κόσμος και κυρίως συνάδελφοί μας. Πρώτη φορά είδαν τόσους συναδέλφους να έρχονται με τις γυναίκες τους και τα παιδιά τους, όχι μόνο τις μέρες που είχε καλλιτεχνικές εκδηλώσεις, αλλά μεσημέρι και απόγευμα, να δουν τα εκθέματα. Μάλιστα αρκετούς από αυτούς είχα να τους δω ακόμα και χρόνο. Μας βοήθησε η έκθεση να βρεθούμε, να ανοίξουμε ξανά τη συζήτηση για το πώς θα συνεχίσουμε από εδώ και πέρα για την οργάνωση των αγώνων μας. Συνέβαλε σε αυτό και το συνολικό κλίμα που επικρατεί στην έκθεση. Δεν μπορεί να μην σε επηρεάσουν τα έργα, όταν μέσα από αυτά βλέπεις τη δική σου τη ζωή. Την καθημερινότητά σου σαν εργάτης, σαν άνεργος, αλλά και το ελπιδοφόρο μήνυμα που εκπέμπουν, ότι μπορούμε να τα καταφέρουμε να ζήσουμε καλύτερα. Συνολικά, η έκθεση σε πολλούς συναδέλφους που αντιμετωπίσουν την ανεργία και την ανέχεια και νόμιζαν ότι ήταν μόνοι, τους έδωσε κουράγιο. Μας τόνωσε ότι έχουμε συμμάχους, ότι έχουμε καθήκον όταν τόσος κόσμος βρίσκεται στο πλευρό μας, καθένας για τον εαυτό του, την οικογένειά του, τους συναδέλφους του, να μην κατεβάσουμε τον πήχη των απαιτήσεων. Να συνεχίσουμε ακόμα πιο αποφασιστικά μπροστά, διεκδικώντας το δίκιο μας, το μεροκάματό μας, τα δικαιώματά μας. Εμείς έχουμε τη δύναμη».

Η θεατρική ομάδα «Εκτός Σχεδίου» έδωσε το δικό της «παρών» παρουσιάζοντας το έργο του Μαξ Φρις «Ο Μπίντερμαν και οι εμπρηστές». Η ομάδα «Εκτός Σχεδίου» έχει ζωή και έργο 9 χρόνων, αποτελείται από εργαζόμενους, άνεργους, φοιτητές που με στέκι τους τις εργατικές κατοικίες του Γεροβουνού, στο Καματερό, αναδεικνύουν «διαμάντια» του προοδευτικού θεάτρου. Για φέτος επέλεξαν ένα έργο τραγικά επίκαιρο, μια κωμωδία - αλληγορία της ανόδου του φασισμού στη Γερμανία.

Εχει ιδιαίτερη σημασία ότι η έκθεση πρόσφερε και ένα ξεχωριστό μάθημα για εκατοντάδες παιδιά Δημοτικών, Γυμνασίων και Λυκείων που από το πρωί της περασμένης Τρίτης και όλα τα πρωινά μέχρι και την Παρασκευή επισκέπτονταν τη Ζώνη, συνοδευόμενα από τους δασκάλους, τους καθηγητές τους και τους Συλλόγους Γονέων. Κάθε έργο, πίνακας ζωγραφικής, γλυπτό, φωτογραφία ήταν γι' αυτά και θέμα συζήτησης και ερωτημάτων. Ηταν μια αναντικατάστατη διαδικασία που συνέβαλε στην ανάπτυξη της σκέψης τους και των κριτηρίων απέναντι στην υποκουλτούρα και τα «σκουπίδια» που τα βομβαρδίζει η αστική τάξη, ως συμπλήρωμα στην υποβάθμιση και εμπορευματοποίηση της εκπαίδευσης, για να εξασφαλίσει ότι αύριο θα είναι ένα «φτηνό ευέλικτο» εργατικό δυναμικό χωρίς απαιτήσεις στη ζωή.