ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 2 Ιούλη 2017
Σελ. /32
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΔΙΑΣΚΕΨΗ ΓΙΑ ΤΟ ΚΥΠΡΙΑΚΟ ΣΤΟ ΚΡΑΝΣ ΜΟΝΤΑΝΑ ΤΗΣ ΕΛΒΕΤΙΑΣ
«Αυξημένη ευελιξία» για «λύση» υπέρ των αστικών συμφερόντων

Παζάρια πάνω στο σχέδιο διχοτόμησης της Κύπρου για τον βαθύτερο εγκλωβισμό του λαού σε επικίνδυνους σχεδιασμούς, σε μια περιοχή όπου οξύνονται οι ενδοϊμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί

Από τη συνάντηση της Παρασκευής

© KEYSTONE / JEAN-CHRISTOPHE B

Από τη συνάντηση της Παρασκευής
«Υπάρχει ακόμα πολλή δουλειά για να γίνει. Η πρόοδος είναι αργή και πολλά εκκρεμή ζητήματα μένουν να λυθούν». Αυτά σημείωνε το μεσημέρι της Παρασκευής ο γενικός γραμματέας του Οργανισμού Ηνωμένων Εθνών, Αντόνιο Γκουτέρες, από το θέρετρο Κρανς Μοντάνα της Ελβετίας, όπου την περασμένη Τετάρτη, 28 Ιούνη, ξεκίνησε η επόμενη φάση της Διάσκεψης για το Κυπριακό. Στη συνέντευξη Τύπου που έδωσε ο γγ του ΟΗΕ επισήμανε ακόμα ότι «νέες θέσεις φανερώνουν αυξημένη ευελιξία», αλλά και ότι οι διαφωνίες σε ορισμένα θέματα έχουν μειωθεί. «Δεν είμαστε ανυπόμονοι και δεν απειλούμε τις (εμπλεκόμενες) πλευρές με κανέναν τρόπο», πρόσθεσε.

Είχαν προηγηθεί, το βράδυ της Πέμπτης, «φορτισμένες» στιγμές τις οποίες πυροδότησαν οι δηλώσεις Τσαβούσογλου που χαρακτήριζε «όνειρο» τη θέση για «μηδέν τουρκικό στρατό και μηδέν τουρκικές εγγυήσεις στην Κύπρο», οι οποίες έφεραν στο προσκήνιο την αποφασιστικότητα με την οποία η τουρκική πλουτοκρατία θα υπερασπιστεί τα στρατηγικά της συμφέροντα σε όλη τη Νοτιοανατολική Μεσόγειο.

Φυσικά, με την ίδια αποφασιστικότητα συμμετέχουν στο αλισβερίσι για το Κυπριακό όλα τα εμπλεκόμενα μέρη και δεν εννοούμε μόνο όσους συμμετέχουν στη Διάσκεψη στην Ελβετία (Κυπριακή Δημοκρατία, ψευδοκράτος, εγγυήτριες δυνάμεις και η ΕΕ ως «παρατηρήτρια»). Η κατάληξη των διαπραγματεύσεων αλληλεπιδρά με τους σχεδιασμούς πολλών ακόμα πλευρών, ισχυρών ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, αλλά και επιχειρηματικών συμφερόντων, που είτε άμεσα είτε έμμεσα παρεμβαίνουν για την προώθηση της νέας διχοτομικής «λύσης» του Κυπριακού, με τον ίδιο πάντα στόχο: Την εξυπηρέτηση συμφερόντων μεγάλων μονοπωλιακών ομίλων που ενδιαφέρονται για ενεργειακό πλούτο και τους δρόμους των αγωγών μεταφοράς του και ευρύτερων γεωπολιτικών επιδιώξεων πολλαπλά εχθρικών και επικίνδυνων για το λαό της Κύπρου και όλης της περιοχής.

Δεν είναι τυχαίο, άλλωστε, ότι στην ίδια περιφέρεια, τη διπλανή Μέση Ανατολή αλλά και σιγά - σιγά και στη Βόρεια Αφρική, εκδηλώνονται οι αντιθέσεις και συγκρούονται τα συμφέροντα μερικών από τις μεγαλύτερες οικονομικές και στρατιωτικές δυνάμεις του πλανήτη, οι οποίες μάλιστα καθόλου τυχαία ενισχύουν και τη στρατιωτική τους παρουσία, στο όνομα της «αντιμετώπισης της τρομοκρατίας», αλλά και γενικότερα της «σταθερότητας» και της «ασφάλειας».

Μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές, στο Κρανς Μοντάνα συνεχίζονταν πυρετωδώς οι συναντήσεις, έκτακτες και προγραμματισμένες. Πριν από δείπνο εργασίας που αναμενόταν μεταξύ Γκουτέρες - Αναστασιάδη - Ακιντζί, ο Κύπριος Πρόεδρος δήλωσε μεταξύ άλλων ότι πέρασε μια «δημιουργική μέρα, χωρίς να σημαίνει ότι έχουμε φτάσει πουθενά» και πρόσθεσε ότι «απόψε θα αποφασιστεί πώς προχωρούμε».

Εντυπώσεις, διαρροές, εκβιασμοί...

Πίσω από τις εντυπώσεις που πολλοί προσπαθούν να δημιουργήσουν, είναι δεδομένη η διάθεση όλων των εμπλεκόμενων να διεκδικήσουν πλεονεκτήματα και ανταλλάγματα, να μην παραιτηθούν από ένα παζάρεμα κρίσιμο, χωρίς βέβαια αυτό να σημαίνει ότι δεν έχουν ήδη έτοιμες και εναλλακτικές. Αλλωστε, όλο το τελευταίο διάστημα επανέρχονται γνωστοί εκβιασμοί, για τη μια ή την άλλη μορφή διαμελισμού της Κύπρου.

Στις επίμαχες δηλώσεις του, ο Τούρκος ΥΠΕΞ είπε επίσης: «Ακόμη είμαστε στην αρχή του δρόμου. Το ζήτημα στο οποίο πρέπει πράγματι να επικεντρωθούμε είναι να καταλήξει σε λύση η διαδικασία που συνεχίζεται», ενώ ζήτησε «αποδεκτές προσεγγίσεις». Δεν παρέλειψε βέβαια να υπογραμμίσει: «Αυτή είναι η τελευταία σύνοδος» και ότι «δεν θα διαπραγματευόμαστε αυτό το ζήτημα (σ.σ. της ασφάλειας στην Κύπρο) για μια ζωή. Αυτό έχει ένα τέλος. Εάν υπάρξει λύση, καλώς, εάν όχι, τότε διαπραγματευόμαστε με διαφορετικό τρόπο, οι διαστάσεις των διαπραγματεύσεων γίνονται διαφορετικές». Μια μέρα πριν, τουρκικά ΜΜΕ είχαν γεμίσει διαρροές, σύμφωνα με τις οποίες η Αγκυρα είναι πρόθυμη να διαπραγματευτεί αποχώρηση ενός μέρους των κατοχικών στρατευμάτων. Ο Τσαβούσογλου φερόταν να παρουσίασε πρόταση που μιλούσε για προσαρμογή στα «νέα δεδομένα» και ζητούσε τη δημιουργία ενός «μηχανισμού εποπτείας» για τη «λειτουργία της λύσης», τη «συνταγματική τάξη», την «ισότιμη μεταχείριση», την «αποτελεσματική συμμετοχή», με τη συμμετοχή και των «εγγυητριών δυνάμεων». Η τουρκική πρόταση, μάλιστα, απέδιδε μεγάλη σημασία στην «εξωτερική διάσταση» της ασφάλειας της Κύπρου. Να σημειωθεί, πάντως, ότι η τουρκική επιθετικότητα εκφράστηκε και με την έκδοση νέων παράνομων ΝΟΤΑΜ για ασκήσεις στο FIR και την ΑΟΖ της Κύπρου, από τη μέρα έναρξης της Διάσκεψης.

Από τη δική της πλευρά, η ελληνική κυβέρνηση, πιστή στην προσπάθεια της ντόπιας αστικής τάξης να αναβαθμιστεί γεωπολιτικά και να «χωθεί» περισσότερο στους σχεδιασμούς λυκοσυμμαχιών όπως το ΝΑΤΟ, η ΕΕ, επέμενε να παρουσιάζει ως «επίτευγμά» της την αναγνώριση της «διεθνούς πτυχής» της ασφάλειας της Κύπρου, εννοώντας την «ανάμειξη» ακόμα περισσότερων ιμπεριαλιστικών κέντρων και μεθοδεύσεων στο αποτέλεσμα των επαφών. Μάλιστα, είναι ενδεικτική η ένσταση της Αθήνας στις προκλητικές δηλώσεις Τσαβούσογλου όπως διατυπώθηκε στις δηλώσεις του Ελληνα ΥΠΕΞ. Ο Ν. Κοτζιάς έκανε λόγο για «προσπάθεια εκβιασμού» που αποτράπηκε και αντέτεινε: «Δεν θα επιτρέψουμε σε κανέναν να ζητάει όλα ή τίποτα. Η διαπραγμάτευση είναι για να κάνουμε ένα συμβιβασμό που να ωφελεί όλες τις πλευρές».

Τη διευκόλυνση ενός αντιλαϊκού συμβιβασμού εξυπηρετεί και όλη η πρόταση που κατέθεσε η Αθήνα, χαρακτηρίζοντας «αναχρονιστικό» το σημερινό «σύστημα εγγυήσεων» και ζητώντας τη δημιουργία «μηχανισμού επιτήρησης της εφαρμογής» της όποιας συμφωνίας προκύψει, που θα αποτελείται από μια «Διεθνή Ομάδα Δημοκρατικών κρατών». Επανέφερε σταθερά και το «τριμερές σύμφωνο φιλίας» (Ελλάδας - Τουρκίας - Κύπρου), συνδέοντάς το μάλιστα και με την αντιμετώπιση των «ανησυχιών Τουρκοκυπρίων και Ελληνοκυπρίων» για ζητήματα ασφάλειας.

Παγίδες για τους λαούς

Ανεξάρτητα από την ορολογία με την οποία καθένας επιχειρηματολογεί για τη «νέα κατάσταση», ανεξάρτητα από τη σύνθεση των «μηχανισμών» που εξετάζονται για την εφαρμογή μιας πιθανής συμφωνίας, το χρονοδιάγραμμα που θα προκύψει για την πορεία υλοποίησης ενός πιθανού συμβιβασμού, από τη σκοπιά των λαϊκών συμφερόντων η ουσία δεν αλλάζει.

Τα όποια καινούρια δεδομένα προκύψουν για την Κύπρο θα αφορούν το προβάδισμα που θα κερδίσει η μία ή η άλλη λυκοσυμμαχία, η μία ή η άλλη μερίδα κεφαλαίου, για την ικανοποίηση συμφερόντων ξένων και αντίθετων με τα συμφέροντα του λαού της Κύπρου και όλης της περιοχής. Συμφερόντων που αφορούν την αρπαγή του μεγάλου ενεργειακού πλούτου της περιφέρειας, στο πλαίσιο ευρύτερων αναμετρήσεων, όπως αυτή μεταξύ ΗΠΑ - Ρωσίας για την «ενεργειακή ασφάλεια» της Ευρώπης. Συμφερόντων που αφορούν τον ευρύτερο συσχετισμό δύναμης, ενώ οι εξελίξεις «τρέχουν» σε Συρία και Ιράκ και οι ήττες του «Ισλαμικού Κράτους» επιταχύνουν διεργασίες για τα σύνορα και τις συνεργασίες στη «γειτονιά».

Το δικό τους βάρος στις διαπραγματεύσεις για το Κυπριακό θα έχουν οι κινήσεις και ισχυρών «παικτών», όπως η Βρετανία, που ειδικά στις σημερινές συνθήκες (βλ. Brexit) δεν πρόκειται να παραιτηθεί στο ελάχιστο από τα δικαιώματά της στην Κύπρο. Ορισμένα ρεπορτάζ εμφάνιζαν το Λονδίνο να πρωτοστατεί σε «γεφυρωτικές προτάσεις» και να καταρτίζει «πακέτο μέτρων κατανόησης» συνολικά για όλα τα κεφάλαια. Πάντως, ο ΥΠΕΞ, Μπορίς Τζόνσον, πριν αρχίσει η συνάντηση στο Κρανς Μοντάνα περιέγραψε «μία εξαιρετική ευκαιρία» για «μία λύση με διάρκεια» που «θα φέρει τεράστια οφέλη σε ολόκληρο το νησί και την περιοχή», διευκρινίζοντας: «Δε θα είναι εύκολο, αλλά με πολιτική βούληση, δημιουργικότητα και ευελιξία πιστεύω ότι μία συμφωνία μπορεί να συμβεί».

Οσον αφορά στην ΕΕ, συμμετέχει στη Διάσκεψη επενδύοντας και σε άλλα παράλληλα παζάρια, όπως αυτό που διατηρείται μεταξύ Βρυξελλών - Αγκυρας, σε μια μεγάλη γκάμα θεμάτων, από το Μεταναστευτικό μέχρι το διμερές εμπόριο. Αξίζει να καταγραφεί ότι, προχτές το βράδυ, το τουρκικό πρακτορείο «Αναντολού», επικαλούμενο ανώνυμη διπλωματική πηγή, εμφάνιζε τον Επίτροπο Φρανς Τίμερμανς (μέλος της αντιπροσωπείας της ΕΕ στη Διάσκεψη) να δηλώνει ότι αν δημιουργηθεί ομοσπονδιακή Κύπρος δεν θα υπήρχε ζήτημα με την εφαρμογή ίσων δικαιωμάτων για τους Τούρκους και τους Ελληνες πολίτες που θα φτάνουν στο νησί (τις λεγόμενες «4 ελευθερίες της Συνθήκης του Μάαστριχτ»). Νωρίτερα, ο πρόεδρος της Κομισιόν, Ζαν - Κλοντ Γιούνκερ, είχε πει ότι «ο πρώτος γύρος των διαπραγματεύσεων δεν ήταν πολλά υποσχόμενος, αλλά, όπως είπα, αυτή είναι η τελευταία ευκαιρία για την επανένωση του νησιού».

Τέλος, αμέτοχα δεν μένουν άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα όπως οι ΗΠΑ, των οποίων η πρέσβειρα στη Λευκωσία, Κάθλιν Ντόχερτι, φρόντισε κι αυτή να αναφερθεί στην «καλύτερη ευκαιρία εδώ και δεκαετίες», καλώντας όλες τις πλευρές να συνεργαστούν με ειλικρινές πνεύμα, καλής θέλησης και συμβιβασμού. Δεν παρέλειψε, τέλος, να εξηγήσει ότι η προστασία των δικαιωμάτων της Κύπρου και η μοιρασιά των πόρων στην κυπριακή ΑΟΖ εξαρτώνται από την επίτευξη «μιας δίκαιης και βιώσιμης λύσης».


Α. Μ.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ