ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Πέμπτη 2 Μάη 2019
Σελ. /24
ΔΙΕΘΝΗ
ΤΟΥΡΚΙΑ - ΗΠΑ
Συνεχίζονται τα πολύπλευρα παζάρια

ΑΓΚΥΡΑ.--

Την επιμονή της Τουρκίας να μην ακυρώσει την αγορά των ρωσικών «S-400» υπερασπίστηκε ο Πρόεδρος της χώρας, Ρ. Τ. Ερντογάν, επαναλαμβάνοντας ότι η απόφαση αυτή αφορά την άμυνα της χώρας του. «Ασφαλώς δεν θα παραμέναμε σιωπηλοί για το γεγονός ότι δεν λαμβάνεται υπόψη το δικαίωμά μας στην άμυνα και για τις απόπειρες να μας πλήξουν εκεί που πονάμε. Αυτό είναι το είδος της διαδικασίας που βρίσκεται πίσω από τη συμφωνία για τους "S-400" στην οποία καταλήξαμε με τη Ρωσία», ανέφερε, προσπαθώντας να υποβαθμίσει τις γεωπολιτικές προεκτάσεις που έχει για τις σχέσεις Αγκυρας - Μόσχας.

Επιπλέον, ο Ερντογάν υποστήριξε ότι ένας αποκλεισμός της Τουρκίας από το πρόγραμμα κατασκευής των (μαχητικών αεροπλάνων) «F-35» θα οδηγήσει στην κατάρρευσή του πλήρως. Τουρκικές στρατιωτικές βιομηχανίες κατασκευάζουν τμήματα των «F-35», στην παραγωγή των οποίων βέβαια βασικός μέτοχος είναι ο αμερικανικός κολοσσός «Lockheed Martin». Θυμίζουμε ότι πρωτοκλασάτα στελέχη της κυβέρνησης των ΗΠΑ επιμένουν ότι αν δεν «παγώσει» η αγορά των «S-400», τότε πρέπει να «παγώσει» η παράδοση δεκάδων «F-35» που η Τουρκία έχει παραγγείλει από την αμερικανική «Lokheed Martin», αλλά και η ίδια η συνεργασία με τις τουρκικές βιομηχανίες που συμμετέχουν στην παραγωγή του συγκεκριμένου τύπου μαχητικού αεροπλάνου. Τόσο η υπόθεση των «S400» όσο και αυτή των «F35» αποτελούν μέρος ευρύτερων παζαριών που κλιμακώνονται ανάμεσα στην Τουρκία και τις ΗΠΑ, για την πορεία των πραγμάτων σε κρίσιμα μέτωπα όπως το Συριακό, το Κουρδικό, αλλά και το Παλαιστινιακό κ.τ.λ.

Δεν είναι τυχαία τα συνεχή «πήγαινε - έλα» διπλωματών των δύο πλευρών. Ο ειδικός απεσταλμένος των ΗΠΑ για τη Συρία και τον Διεθνή Συνασπισμό κατά του «Ισλαμικού Κράτους» Τζέιμς Τζέφρι αναμενόταν χτες να ξεκινήσει επαφές στην Αγκυρα, που θα ολοκλήρωνε σήμερα. Την ίδια στιγμή, νέα τηλεφωνική επικοινωνία είχαν ο σύμβουλος του Τούρκου Προέδρου Ιμπραχίμ Καλίν και ο σύμβουλος Εθνικής Ασφάλειας του Αμερικανού Προέδρου Τζον Μπόλτον.

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, ο διοικητής της Κεντρικής Τράπεζας της Τουρκίας Μουράτ Τσετίνκαγια άφησε ανοιχτό το ενδεχόμενο για νέα μείωση των επιτοκίων για να συγκρατηθεί ο πληθωρισμός. Οπως είπε, αν υπάρξει νέα σημαντική αύξησή του, «μπορεί να υπάρξει επιπλέον (νομισματική) σύσφιξη». Τον περασμένο Οκτώβρη ο πληθωρισμός στην Τουρκία έφτασε στο υψηλότερο ποσοστό της τελευταίας 15ετίας (25%), ενώ τον Μάρτη υπολογιζόταν στο 19,71%.

ΛΙΒΥΗ
Συγκρούσεις συμφερόντων και ευχολόγια για «πολιτική λύση»

ΤΡΙΠΟΛΗ - ΜΟΣΧΑ - ΑΓΚΥΡΑ.--

Εκκληση για «εκεχειρία» ανάμεσα στις ένοπλες δυνάμεις της δοτής κυβέρνησης του Λίβυου πρωθυπουργού, Φαγέζ Σάρατζ, και του στρατηγού ε.α. Χαλίφα Χάφταρ, που προσπαθεί να καταλάβει την Τρίπολη εξαπολύοντας επιθέσεις με πρόσχημα την «αντιμετώπιση της τρομοκρατίας», απηύθυναν οι Πρόεδροι Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, και Τουρκίας, Ρ. Τ. Ερντογάν, μετά από πρωτοβουλία του τελευταίου. Στη διάρκεια τηλεφωνικής επικοινωνίας υποστήριξαν ότι θα πρέπει «να καταβληθούν νέες προσπάθειες για τερματισμό των συγκρούσεων και την εξεύρεση πολιτικής λύσης», που θα σταθεροποιήσει την έκρυθμη κατάσταση στη Λιβύη. Χώρα με τεράστιο ορυκτό πλούτο, που παραπαίει από το χάος συγκρούσεων μετά τη δυτική ιμπεριαλιστική επέμβαση του 2011.

Το ίδιο διάστημα, η ειδησεογραφική ιστοσελίδα «Al Monitor», που παρακολουθεί τις εξελίξεις στην περιοχή της ευρύτερης Μέσης Ανατολής, μετέδωσε την πληροφορία πως η δοτή λιβυκή κυβέρνηση του Φ. Σάρατζ υπέγραψε συμβόλαιο με την αμερικανική εταιρεία λόμπι «Mercury Public Affairs», ύψους 2 εκατ. δολαρίων για ένα χρόνο, προκειμένου να εξασφαλίσει καλύτερες σχέσεις με την κυβέρνηση και το Κογκρέσο των ΗΠΑ. Το συμβόλαιο υπογράφτηκε λίγες μέρες αφότου έγινε γνωστό το φιλικό τηλεφώνημα του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ στον στρατηγό ε.α. Χ. Χάφταρ. Ενδιαφέρον υπ' αυτό το πρίσμα προκάλεσε χτες η πληροφορία πως ο Αμερικανός Ρεπουμπλικάνος γερουσιαστής Λίντσεϊ Γκράχαμ επικοινώνησε με δική του πρωτοβουλία με τον δοτό πρωθυπουργό της Λιβύης έχοντας μαζί του «εποικοδομητική συζήτηση». Φέρεται πως συμφώνησαν στην ανάγκη να βρεθεί «πολιτική λύση» στη Λιβύη.

Εκκληση ΟΗΕ για ανθρωπιστική βοήθεια

Νωρίτερα, η επικεφαλής της Υπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τα Ανθρώπινα δικαιώματα, Μισέλ Μπατσελέτ, απηύθυνε έκκληση να ανοιχθούν «ασφαλείς διάδρομοι» στην Τρίπολη για να διανεμηθεί ανθρωπιστική βοήθεια στους αμάχους, καθώς και να επιτραπεί στους αμάχους να εγκαταλείψουν τις εμπόλεμες ζώνες. Παράλληλα, ο Τυνήσιος πρωθυπουργός, Γιούσεφ Σάχεντ, εξέφρασε την ανησυχία ότι επίκεινται νέες μαζικές ροές προσφύγων από τη Λιβύη, όπως το 2011. Μετά τη συνάντησή του στη Ρώμη με τον Ιταλό ομόλογό του, Τζουζέπε Κόντε, απηύθυνε νέα έκκληση για εξεύρεση «πολιτικής λύσης» στη Λιβύη.

ΓΥΡΩ ΑΠΟ ΤΟΝ ΚΟΣΜΟ

ΚΙΕΒΟ.-- Πυρκαγιά εκδηλώθηκε αργά το βράδυ της Δευτέρας στον πυρηνικό σταθμό του Ρίβνε, στη δυτική Ουκρανία, με αποτέλεσμα να διακοπεί η λειτουργία ενός αντιδραστήρα, όπως ανακοίνωσαν οι αρχές της χώρας, διαβεβαιώνοντας ότι το επίπεδο της ραδιενέργειας στην περιοχή δεν παρουσιάζει επικίνδυνη αύξηση. Η πυρκαγιά κατασβέστηκε μέσα σε μία ώρα, ενώ ερευνώνται τα αίτια του ατυχήματος. Στην Ουκρανία λειτουργούν τέσσερις πυρηνικοί σταθμοί, με 15 αντιδραστήρες συνολικά, καλύπτοντας περίπου το 50% των αναγκών της χώρας.

ΡΑΛΕΪ.-- Νέο μακελειό σε πανεπιστήμιο της Βόρειας Καρολίνας σημειώθηκε χτες καθώς από πυρά νεαρού φοιτητή σκοτώθηκαν τουλάχιστον δύο άτομα και τραυματίστηκαν άλλα τέσσερα.

ΛΟΣ ΑΝΤΖΕΛΕΣ.-- Ο πρώην Πρόεδρος των ΗΠΑ Μπαράκ Ομπάμα και η σύζυγός του Μισέλ θα αναλάβουν την κινηματογράφηση, για λογαριασμό της διαδικτυακής πλατφόρμας ταινιών και σειρών «Netflix», του βιβλίου «The fifth risk» («O πέμπτος κίνδυνος») του Μάικλ Λιούις, που αναφέρεται επικριτικά στην κυβέρνηση του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ.

ΛΟΝΔΙΝΟ.-- Ποινή φυλάκισης 12,5 μηνών επέβαλε χτες δικαστήριο στο Σάουθγουορκ της Βρετανίας σε βάρος του Αυστραλού ιδρυτή της ιστοσελίδας αποκαλύψεων «WikiLeaks», Τζούλιαν Ασάνζ, με πρόσχημα την παραβίαση των όρων προσωρινής αποφυλάκισης το 2012. Το επόμενο διάστημα αναμένεται η απόφαση βρετανικού δικαστηρίου επί του αιτήματος των ΗΠΑ για έκδοση του Ασάνζ στις ΗΠΑ με την κατηγορία της συνέργειας στην πειρατεία στρατιωτικών συστημάτων υπολογιστών με σκοπό την κλοπή απόρρητων πληροφοριών.

ΚΙΝΣΑΣΑ.-- Οι υγειονομικές αρχές της ΛΔ Κονγκό κατέγραψαν την Κυριακή 26 θανάτους σε ένα 24ωρο μεταξύ ανθρώπων που μολύνθηκαν από τον ιό Εμπολα στην ανατολική επαρχία Βόρειο Κίβου της χώρας. Από την έναρξη της δέκατης επιδημίας του ιού Εμπολα, που πλήττει τη χώρα από τον περασμένο Αύγουστο, έχουν καταγραφεί περίπου 1.000 θάνατοι από τον αιμορραγικό ιό.

ΗΝΩΜΕΝΑ ΕΘΝΗ.-- Το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ ενέκρινε την Τρίτη απόφαση για την επανέναρξη διαπραγματεύσεων που θα επιλύσουν το πολυετές διαφιλονικούμενο καθεστώς της (πλούσιας σε ορυκτά) περιοχής της Δυτικής Σαχάρας (που προσάρτησε το Μαρόκο μετά την αποχώρηση Ισπανών αποικιοκρατών το 1975) και διεκδικεί το Μέτωπο Πολισάριο. Η απόφαση στο Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ πάρθηκε με 13 ψήφους υπέρ και δύο αποχές (από Νότια Αφρική και Ρωσία) και παρέτεινε επίσης την αποστολή 235 κυανοκράνων του ΟΗΕ (MINURSO) έως τις 31 Οκτώβρη.

ΗΠΑ
Σχέδια Τραμπ και για τους «Αδελφούς Μουσουλμάνους»

ΟΥΑΣΙΓΚΤΟΝ.--

Αξιωματούχοι στον Λευκό Οίκο επιβεβαίωσαν ότι ο Πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ εξετάζει την πιθανότητα να συμπεριληφθούν οι «Αδελφοί Μουσουλμάνοι» στη μαύρη λίστα των τρομοκρατικών οργανώσεων, έπειτα από σύσταση του Αιγύπτιου ομολόγου του Αμπντέλ Φατάχ Σίσι, όταν προ ημερών τον συνάντησε στην Ουάσιγκτον.

Σε περίπτωση που ο Τραμπ προχωρήσει σε ένα τέτοιο βήμα, τότε θα ανοίξει ο δρόμος για την επιβολή κυρώσεων σε ισλαμιστές των «Αδελφών Μουσουλμάνων», που είχαν ως γνωστόν στηρίξει την κυβέρνηση του Αιγύπτιου πρώην Προέδρου Μοχάμεντ Μόρσι, που είχε εκλεγεί στις εκλογές του Ιούνη του 2012 αλλά ανατράπηκε τον Ιούλη του 2013 από τον στρατηγό Α. Φ. Σίσι.

Η πιθανότητα να χαρακτηριστεί από τις ΗΠΑ «τρομοκρατική» η οργάνωση που ιδρύθηκε το 1928, αναμένεται να αποτελέσει νέα εστία έντασης στις σχέσεις Ουάσιγκτον - Αγκυρας, καθώς ως γνωστόν ο Τούρκος Πρόεδρος Ρ. Τ. Ερντογάν θεωρεί πραξικοπηματία τον νυν Πρόεδρο της Αιγύπτου. Μάλιστα, εκπρόσωπος του τουρκικού κυβερνώντος Κόμματος Δικαιοσύνης και Ανάπτυξης προειδοποίησε ότι εάν η οργάνωση χαρακτηριστεί «τρομοκρατική», τότε αυτό θα βλάψει τη «διαδικασία εκδημοκρατισμού» στη Μέση Ανατολή και θα βοηθήσει οργανώσεις όπως το «Ισλαμικό Κράτος».

ΣΟΥΔΑΝ
Κινητοποιήσεις και παζάρια

ΧΑΡΤΟΥΜ.--

Σε συνέχιση των κινητοποιήσεων και στην πραγματοποίηση νέας απεργίας φαίνεται πως προσανατολίζονται δυνάμεις της αντιπολίτευσης στο Σουδάν, καθώς ανώτεροι στρατιωτικοί αξιωματούχοι της χούντας του στρατηγού Αμπντέλ Φατάχ Μπουχάν προσπαθούν να κερδίσουν χρόνο. Εκπρόσωποι ορισμένων κομμάτων της αντιπολίτευσης, που αποκαλούνται «Δυνάμεις της Ελευθερίας και της Αλληλεγγύης», αλλά και εκπρόσωποι της Ενωσης Σουδανών Επαγγελματιών (SPA), μετά τις τελευταίες συναντήσεις με στρατιωτικούς κατηγόρησαν το στρατό ότι δεν σοβαρολογεί όταν ισχυρίζεται πως προτίθεται να μεταφέρει την εξουσία στους πολίτες μετά την ανατροπή του Προέδρου Ομάρ Μπασίρ στις 11 Απρίλη. Επιμένουν στο αίτημά τους να μην είναι στρατιωτικός ο επικεφαλής ενός νέου μεταβατικού κυβερνητικού συμβουλίου και συνεχίζουν την καθιστική διαμαρτυρία έξω από το υπουργείο Αμυνας στο Χαρτούμ, μέχρι να γίνουν δεκτά τα αιτήματά τους.

Οι στρατιωτικοί, από την άλλη, κατηγόρησαν εκπροσώπους αντιπολιτευόμενων δυνάμεων για συγκεχυμένα ή και αντιφατικά αιτήματα, υποστηρίζοντας παρ' όλα αυτά ότι είναι «ανοιχτοί» σε περαιτέρω διαβουλεύσεις. Επανέλαβαν δε την απαίτησή τους «να αποκατασταθεί η τάξη» και να σταματήσουν τα μπλόκα σε δρόμους και σιδηροδρομικές γραμμές από διαδηλωτές.

Το ίδιο διάστημα, οι Σουδανοί στρατιωτικοί, μετά την ανακοίνωση οικονομικής βοήθειας 3 δισ. δολαρίων από τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ), δέχονται και πολιτική στήριξη. Εκπρόσωπος των ΗΑΕ ισχυρίστηκε χτες ότι είναι «απολύτως νόμιμο» οι αραβικές χώρες να στηρίξουν «μια συντεταγμένη και σταθερή μετάβαση» για το Σουδάν, προκειμένου να αποφευχθεί «το πλήρες χάος» στην περιοχή.

Παράλληλα, το Συμβούλιο Ειρήνης και Ασφάλειας της Αφρικανικής Ενωσης παρέτεινε κατά 60 μέρες το τρίμηνο τελεσίγραφο που είχε δώσει αρχικά στη νέα χούντα του Σουδάν.

ΒΡΕΤΑΝΙΑ - BREXIT
Παζάρια για διατήρηση της πρόσβασης στην τελωνειακή ένωση

ΛΟΝΔΙΝΟ.--

«Πιο κοντά όσον αφορά την τελωνειακή ένωση απ' ό,τι μπορεί να φανταστεί κανείς» είναι οι διαπραγματεύσεις ανάμεσα στην κυβέρνηση και το κόμμα των Εργατικών για την εξεύρεση συναίνεσης στο Brexit, ανέφερε χτες η Βρετανίδα πρωθυπουργός Τερέζα Μέι, στη διάρκεια της παρουσίασης στοιχείων σε Επιτροπή της Βουλής των Κοινοτήτων.

Η πρωθυπουργός δέχτηκε βροχή ερωτήσεων σχετικά με την πορεία του Brexit. Σε ό,τι αφορά τις συνομιλίες με τους Εργατικούς, η Μέι παραδέχτηκε ότι θέλει τελωνειακές διευθετήσεις για τη μελλοντική σχέση, εκφράζοντας «την ελπίδα οι συνομιλίες να καταλήξουν σε συμφωνία».

Λίγες ώρες αργότερα, η Μέι απέπεμψε από την κυβέρνηση τον 42χρονο υπουργό Αμυνας Γκάβιν Γουίλιαμσον, θεωρώντας τον ένοχο για τη διαρροή απόρρητων πληροφοριών που σχετίζονται με συνεδρίαση του Συμβουλίου Εθνικής Ασφάλειας με επίκεντρο τις σχέσεις με το κινεζικό τηλεπικοινωνιακό μονοπώλιο «Huawei», που μεταξύ άλλων δραστηριοποιείται στο στήσιμο νέων δικτύων τηλεπικοινωνιών νέας γενιάς (5G). O Γουίλιαμσον αρνήθηκε κατηγορηματικά «οποιαδήποτε συμμετοχή» στη διαρροή πληροφοριών.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ