ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 2 Μάρτη 2019 - Κυριακή 3 Μάρτη 2019
Σελ. /40
ΝΟΤΙΟΑΝΑΤΟΛΙΚΗ ΜΕΣΟΓΕΙΟΣ
Οι αλλαγές στην «ενεργειακή σκακιέρα» οξύνουν τις κόντρες

Ο αμερικανικός κολοσσός «ExxonMobil» ανακοίνωσε ότι εντόπισε σημαντικές ποσότητες φυσικού αερίου στην κυπριακή ΑΟΖ

Ο Κύπριος υπουργός Ενέργειας (αριστερά) και ο αντιπρόεδρος της αμερικανικής «ExxonMobil» ανακοινώνουν από τη Λευκωσία τα αποτελέσματα των γεωτρήσεων στο «οικόπεδο» 10 της κυπριακής ΑΟΖ
Ο Κύπριος υπουργός Ενέργειας (αριστερά) και ο αντιπρόεδρος της αμερικανικής «ExxonMobil» ανακοινώνουν από τη Λευκωσία τα αποτελέσματα των γεωτρήσεων στο «οικόπεδο» 10 της κυπριακής ΑΟΖ
Μετά τις ανακοινώσεις που έγιναν την Πέμπτη για τα ευρήματα στο «οικόπεδο» 10 της κυπριακής ΑΟΖ, το γύρο του κόσμου έκαναν νέες εκτιμήσεις για την αναβάθμιση της Νοτιοανατολικής Μεσογείου στον ενεργειακό χάρτη και βέβαια στους σχεδιασμούς ισχυρών ιμπεριαλιστικών κέντρων και μονοπωλιακών ομίλων. Το αμερικανικό πρακτορείο «Ρόιτερς» χαρακτήρισε τα κοιτάσματα «μία από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις της χρονιάς», που «εδραιώνει τη θέση της Ανατολικής Μεσογείου ως μία από τις κορυφαίες περιοχές για έρευνα».

Τα αστικά επιτελεία σε Ελλάδα και Κύπρο «πήραν φωτιά», καλλιεργώντας ένα κάλπικο για τα λαϊκά συμφέροντα κλίμα αισιοδοξίας και ενθουσιασμού για τις «προοπτικές που ανοίγονται στην περιοχή μας», εμφανίζοντας τις δύο χώρες ως «πυλώνες σταθερότητας», με συμβολή σε ευρύτερες γεωπολιτικές συμμαχίες, που στόχο έχουν την προώθηση της αμερικανοΝΑΤΟικής «ατζέντας».

Καταλύτης εξελίξεων

Σε δηλώσεις του την περασμένη Πέμπτη, ο αντιπρόεδρος της «ExxonMobil», Τριστάν Ασπρεϊ, μετά τις ανακοινώσεις για τις γεωτρήσεις στο «οικόπεδο» 10 της κυπριακής ΑΟΖ, ανέλυσε τη στρατηγική του αμερικανικού κολοσσού. «Δεν περιοριζόμαστε στο τεμάχιο 10 και δεν περιοριζόμαστε μόνο στην Κύπρο», εξήγησε, προσθέτοντας ότι «ενδιαφερόμαστε και για άλλες ευκαιρίες... και μάλιστα για όλη την Ανατολική Μεσόγειο».

Θύμισε ότι η «ExxonMobil» εξασφάλισε άδειες έρευνας και του «οικοπέδου» 3 της αιγυπτιακής ΑΟΖ (όπως βέβαια και για ελληνικά «οικόπεδα») και εξήγησε ότι τα ευρήματα στην κυπριακή ΑΟΖ αναθερμαίνουν τη συζήτηση για την κατασκευή τερματικού σταθμού επεξεργασίας φυσικού αερίου στην Κύπρο, κάτι που θα αναβάθμιζε το ρόλο της στην αποθήκευση, επεξεργασία και μεταφορά του αερίου όλης της περιφέρειας.

Η επιβεβαίωση ενός τόσο μεγάλου κοιτάσματος επιδρά καταλυτικά σε διεργασίες και ανταγωνισμούς που «τρέχουν» ήδη στην περιοχή, όπως η ενεργότερη συμμετοχή των ΗΠΑ στις τριμερείς με Ισραήλ, Κύπρο και Ελλάδα, που λειτουργούν ως ομπρέλα για την προώθηση του αμερικανοΝΑΤΟικού σχεδιασμού, έναντι άλλων ιμπεριαλιστικών δυνάμεων, με αιχμή τα Ενεργειακά.

Κατά τον ίδιο τρόπο, ξετυλίγονται ακόμα πιο αποφασιστικά τα σχέδια δραστικής αναβάθμισης της στρατιωτικής παρουσίας ισχυρών ιμπεριαλιστικών κέντρων, στα οποία και πάλι η Κύπρος αναλαμβάνει ειδικό ρόλο εξαιτίας της γεωγραφικής της θέσης.

Αυτό δείχνουν τα σχέδια για τη δημιουργία γαλλικής στρατιωτικής βάσης στο Μαρί, αλλά και η ανάπτυξη της στρατιωτικής συνεργασίας που συμφώνησαν Ουάσιγκτον - Λευκωσία (με αντίστοιχα μέχρι και για τη δημιουργία αμερικανικής βάσης στην Κύπρο). Ειδικό βάρος αποκτά η συζήτηση και για την «ασφάλεια» της Κύπρου, παράλληλα με τις διευθετήσεις στο Κυπριακό, με προτάσεις που επανέρχονται για την ένταξή της στο «Συνεταιρισμό για την Ειρήνη» του ΝΑΤΟ κ.τ.λ.

Σε αυτήν την κατεύθυνση αναθερμαίνεται και το παζάρι για το Κυπριακό, με παλιά και νέα διχοτομικά σχέδια. Στις αρχές της βδομάδας έγινε «άτυπη» συνάντηση Αναστασιάδη - Ακιντζί, ενώ η ειδική σύμβουλος του γγ του ΟΗΕ, Τζέιν Χολ Λουτ, είχε επαφές στο ελληνικό ΥΠΕΞ (οι αντίστοιχες επαφές της στο τουρκικό ΥΠΕΞ την Παρασκευή τελικά αναβλήθηκαν, σύμφωνα με ΜΜΕ).

Αυξημένες προσδοκίες για κέρδη

Οσον αφορά τις ανακοινώσεις για το «οικόπεδο» 10, η κυπριακή κυβέρνηση ανακοίνωσε ότι με βάση τα πρώτα ευρήματα εκτιμάται ότι στο στόχο «Γλαύκος» υπάρχει ταμιευτήρας φυσικού αερίου «άριστης ποιότητας», που «διαθέτει συνολικές ποσότητες 5 έως 8 τρισεκατομμύρια κυβικά πόδια (Tcf)».

Ο Κύπριος υπουργός Ενέργειας, Εμπορίου και Βιομηχανίας, Γιώργος Λακκοτρύπης, δήλωσε ότι «δεν πρόκειται μόνο για μεγάλη ανακάλυψη, αλλά για εξαιρετικής ποιότητας ταμιευτήρα, ο οποίος έρχεται να προσθέσει (...) και στα γηγενή κοιτάσματα της ΕΕ αναδεικνύοντας τον ρόλο της Κύπρου ως εναλλακτική πηγή πλέον εφοδιασμού της Ενωσης», ενώ μίλησε «για τη μεγαλύτερη μέχρι στιγμής ανακάλυψη στην κυπριακή ΑΟΖ και με βάση επίσημα στοιχεία μια από τις μεγαλύτερες ανακαλύψεις παγκοσμίως τα τελευταία δύο χρόνια».

Να σημειωθεί πάντως ότι η επίσημη ανακοίνωση της «ExxonMobil» διευκρίνιζε ότι «τους επόμενους μήνες θα απαιτηθούν περαιτέρω αναλύσεις για την καλύτερη αξιολόγηση», ωστόσο ήδη γίνεται συζήτηση για νέο «κοίτασμα Μαμούθ». Μάλιστα, ενδεικτική των «ορέξεων» που η περιοχή μας «ανοίγει» σε πανίσχυρα μονοπώλια, είναι και το συνέδριο Eastern Mediterranean Gas Conference (EMGC) 2019, που θα γίνει στη Λευκωσία, στις 6 και 7 Μάρτη, με τη συμμετοχή πρωτοκλασάτων στελεχών από ενεργειακούς κολοσσούς («Eni», ΕΛΠΕ, «Total», «Noble Energy», «ExxonMobil» κ.λπ.).

Η συνάντηση αυτή αναμένεται περίπου ενάμιση μήνα μετά την αντίστοιχη που είχαν στο Κάιρο οι υπουργοί Ενέργειας Αιγύπτου, Ισραήλ, Ιορδανίας, Ιταλίας, Ελλάδας, Κύπρου αλλά και εκπρόσωπος της Παλαιστινιακής Αρχής, με στόχο τη δημιουργία του «Φόρουμ για το Φυσικό Αέριο στην Ανατολική Μεσόγειο» («East Mediterranean Gas Forum»), προωθώντας τη μεταξύ τους ενεργειακή συνεργασία, που προκαλεί έντονες αντιδράσεις στην Τουρκία, καθώς ανησυχεί για τον αποκλεισμό της από μεγάλες «μπίζνες» και άλλες αναδιατάξεις στην περιοχή.

Συνεχίζεται η «Γαλάζια Πατρίδα»

Σε κάθε περίπτωση, καταλυτική στις εξελίξεις θα είναι η στάση της Τουρκίας, που στέλνει τα δικά της μηνύματα με τη «Γαλάζια Πατρίδα», τη μεγαλύτερη στρατιωτική άσκηση που έκανε ποτέ, ταυτόχρονα σε Αιγαίο, Μαύρη Θάλασσα και Ανατολική Μεσόγειο. Η άσκηση ξεκίνησε την Τετάρτη και θα ολοκληρωθεί στις 8 Μάρτη.

Συμμετέχουν συνολικά 103 πλοία και υποβρύχια, δοκιμάζονται διάφορα νέα οπλικά συστήματα, που είτε κατασκεύασε είτε αναβάθμισε η εγχώρια στρατιωτική βιομηχανία. Στα σενάρια της άσκησης περιλαμβάνονται αποβάσεις σε «εχθρικό έδαφος», ενώ την Πέμπτη ελληνοκυπριακά ΜΜΕ μετέδιδαν ότι τμήμα της «Γαλάζιας Πατρίδας» εξελισσόταν και σε περιοχές των Κατεχομένων στην Κύπρο.

Η άσκηση ξεκίνησε με τουρκικές αναλύσεις για το «σαφές μήνυμα» που στέλνει: «Η Τουρκία δεν θα κάνει ούτε βήμα πίσω από τα δικαιώματά της σε αυτές τις περιοχές και θα εξακολουθήσει να δείχνει τη δύναμή της». Αντίστοιχα, τουρκικά ΜΜΕ τόνιζαν ότι «οι ανησυχίες της Τουρκίας σε Συρία και Κύπρο δεν διαφέρουν», αναδεικνύοντας ότι οι κόντρες για Κύπρο, Αιγαίο κ.τ.λ. συνδέονται άμεσα με το παζάρι που διεξάγει η γείτων με ΗΠΑ - ΝΑΤΟ, επιδιώκοντας να διασφαλίσει και να επεκτείνει τα συμφέροντά της σε όλο το τόξο από την Ανατ. Μεσόγειο και τη Μέση Ανατολή, μέχρι το Αιγαίο και τη Μαύρη Θάλασσα.

Σημειωτέον, οι ΗΠΑ επέλεξαν να επαναλάβουν και αυτήν τη βδομάδα πως θεωρούν τη συνεργασία με την Τουρκία «θεμελιώδη για την περιφερειακή ασφάλεια», σύμφωνα με τον υπηρεσιακό υπουργό Αμυνας, Πάτρικ Σάναχαν, σε «συνάντηση εργασίας» που είχε με τον Τούρκο ομόλογό του, Χουλουσί Ακάρ, στην Ουάσιγκτον, επαναφέροντας πάντως «την ανησυχία των Ηνωμένων Πολιτειών σχετικά με την πιθανή αγορά του ρωσικού αντιαεροπορικού συστήματος "S- 400"».

Ενδεικτική εξάλλου της σημασίας που δίνει η Ουάσιγκτον στις διεκδικήσεις της Αγκυρας είναι και η τοποθέτηση που κάνει σταθερά για την αξιοποίηση των κυπριακών υδρογονανθράκων, τονίζοντας ότι οι πόροι της Κύπρου «θα πρέπει να μοιραστούν ακριβοδίκαια μεταξύ των δύο κοινοτήτων στο πλαίσιο μιας συνολικής διευθέτησης» και αποθαρρύνοντας «κάθε ενέργεια ή ρητορική που αυξάνει τις εντάσεις στην περιοχή».

Οι Αμερικανοί μίλησαν...

Οπως όλα δείχνουν, το επόμενο διάστημα αναμένονται εξελίξεις που θα επιδράσουν καθοριστικά στους ιμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς και στα μέτωπα που παραμένουν ανοιχτά στην περιοχή, όπως το Κυπριακό, τα Ελληνοτουρκικά, η ένταση στις σχέσεις ΗΠΑ - ΝΑΤΟ και Τουρκίας, η αντιπαράθεση ΗΠΑ - Ρωσίας.

Οι ΗΠΑ βλέπουν την Ανατ. Μεσόγειο ως εναλλακτικό προμηθευτή Ενέργειας για την Ευρώπη, για την απεξάρτησή της από τη Ρωσία και ταυτόχρονα ως το νέο Ελντοράντο για τα αμερικανικά μονοπώλια. Γι' αυτό δηλώνουν έτοιμες να κάνουν ό,τι χρειάζεται προκειμένου να άρουν κάθε εμπόδιο στο σχεδιασμό τους.

Χαρακτηριστικές είναι οι δηλώσεις του πρέσβη των ΗΠΑ Τζ. Πάιατ, στο πλαίσιο του «Φόρουμ των Δελφών» την Παρασκευή, όπου καταγράφηκε και η πρώτη επίσημη αντίδραση των ΗΠΑ στην επιβεβαίωση του μεγάλου κοιτάσματος από την «ExxonMobil».

Σύμφωνα με τον Αμερικανό πρέσβη, η περιοχή των Βαλκανίων πρέπει να απεξαρτηθεί ενεργειακά από τη ρωσική «Gazprom» και «η Ελλάδα αποτελεί κλειδί ως προς αυτό», μέσα από τα διακρατικά σχήματα στα οποία συμμετέχει με Αίγυπτο, Ισραήλ και Κύπρο. Επιβεβαιώνοντας εξάλλου την αναβάθμιση του ενδιαφέροντος των ΗΠΑ γι' αυτές τις συνεργασίες, που στο επίκεντρό τους βρίσκονται τα Ενεργειακά, ο Πάιατ παρουσίασε ως σχεδόν βέβαιη τη συμμετοχή του Αμερικανού ΥΠΕΞ, Μ. Πομπέο, στην επόμενη τριμερή Ελλάδας - Κύπρου - Ισραήλ, που θα γίνει σε πόλη του Ισραήλ προς τα τέλη του μήνα.

Ο Πάιατ δεν έκρυψε το ενδιαφέρον αμερικανικών πολυεθνικών για την εκμετάλλευση κοιτασμάτων που ενδεχομένως να βρεθούν νότια της Κρήτης (υπάρχει ήδη σύμπραξη της «ExxonMobil» με «Total» και ΕΛΠΕ για τις έρευνες) σημειώνοντας: «Ελπίζουμε ο υπουργός κ. Σταθάκης να ολοκληρώσει και τα τελευταία γραφειοκρατικά θέματα και να τον ρωτήσετε για αυτό».

Χαρακτήρισε τέλος τον «Eastmed» «σημαντικό έργο» που υποστηρίζουν οι ΗΠΑ, προσθέτοντας ότι η αγορά θα αποφασίσει εάν θα δημιουργηθεί αυτός ο αγωγός και ότι «οι ανακοινώσεις της "ExxonMobil" χτες θα επηρεάσουν προφανώς θετικά την αγορά».

Οι διεκδικήσεις και ο σχεδιασμός της Τουρκίας

Απ' αυτήν τη σκοπιά, η συμμετοχή της Τουρκίας στον ενεργειακό χάρτη που επαναχαράσσεται στην περιοχή, αναδεικνύεται σε βασική προϋπόθεση για την ασφάλεια των επενδύσεων, πράγμα που εξηγεί την αναθέρμανση του Κυπριακού, αλλά και του ελληνοτουρκικού διαλόγου, πάντα κάτω από την ομπρέλα των ΗΠΑ - ΝΑΤΟ.

Χαρακτηριστικές ήταν και οι πρώτες αντιδράσεις του ηγέτη του ψευδοκράτους, Μουσταφά Ακιντζί, που είπε την Πέμπτη ότι «αν η διεθνής κοινότητα παροτρύνει τους Ελληνοκυπρίους σχεδόν λέγοντας "κάντε το και μη φοβάστε", αυτό δεν συμβάλλει στο όραμα της ειρήνης στην Ανατολική Μεσόγειο», προσθέτοντας ότι δεν πρόκειται να επιτραπεί να αφεθούν εκτός των εξελίξεων Τουρκία και Τουρκοκύπριοι, με τις τριμερείς συνεργασίες. «Εάν εσύ το κάνεις, θα το κάνω και εγώ κι αυτό θα φέρει εντάσεις. Αυτό που πρέπει να γίνει είναι να αναζητηθεί ο λογικός δρόμος», είπε.

Το γεγονός, εξάλλου, ότι η εύρεση υδρογονανθράκων επεκτείνει τις πιθανότητες να υπάρχουν ανάλογα κοιτάσματα και σε περιοχές δυτικότερα της κυπριακής ΑΟΖ, εξηγεί σε μεγάλο βαθμό τη μετατόπιση των τουρκικών διεκδικήσεων «προς δυσμάς» και συγκεκριμένα στη θαλάσσια περιοχή μεταξύ Ρόδου και Πάφου, με αμφισβήτηση της αποκλειστικής κυριαρχίας της Κυπριακής Δημοκρατίας επί της ΑΟΖ του νησιού και της επιρροής του Καστελόριζου στη χάραξη των ελληνικών θαλάσσιων ζωνών.


Α. Μ.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ