Ο ΓΓ της ΚΕ του ΚΚΕ, Δημήτρης Κουτσούμπας, παραχώρησε το Σάββατο 30/1 συνέντευξη στον τηλεοπτικό σταθμό «MEGA» και στους δημοσιογράφους Ι. Χασαπόπουλο και Δ. Τάκη.

Ακολουθεί ολόκληρη η συνέντευξη.

***

-- Ηθελα να σας ρωτήσω για τις κινητοποιήσεις. Βλέπουμε τους αγρότες, βγαίνουν συνεχώς στο μπλόκο και όσο πάει αυτό θα κλιμακώνεται και καταρχήν να σας ζητήσουμε ένα πρώτο σχόλιο γι' αυτά που έγιναν στη Θεσσαλονίκη. Βλέπετε και εσείς ότι πίσω από όλους αυτούς αρχίζουν και μπαίνουν ακραία στοιχεία μέσα;

-- Κοιτάξτε να δείτε, αυτή η θεωρία περί ακραίων, λιγότερο ακραίων είναι η μόνιμη επωδός της προπαγάνδας όλων των μέχρι σήμερα κυβερνήσεων, που θέλουν να συκοφαντήσουν, που θέλουν να δυσφημίσουν είτε το αγροτικό είτε το εργατικό κίνημα, τέλος πάντων κάθε κοινωνική κατηγορία που βρίσκεται στους δρόμους και διεκδικεί το δίκιο της. Γιατί γι' αυτό πρόκειται.

Οι αγρότες, το οργανωμένο αγροτικό κίνημα, όπως και το οργανωμένο εργατικό κίνημα, μπορούν μέσα από τις συλλογικές τους διαδικασίες να αποφασίζουν και τις μορφές πάλης και πού θα διαδηλώσουν και πού θα κάνουν συλλαλητήριο και πότε θα απεργήσουν. Και βεβαίως, το ζήτημα είναι εδώ να μην αντιμετωπίζεται με την κρατική καταστολή. Δηλαδή από τη μια μεριά να δίνει το καροτάκι ο κ. Τσίπρας, λέγοντας ελάτε εδώ, από την πρώτη μέρα να συζητήσουμε, λες και δεν ξέρει τα αιτήματα που περιμένουν απάντηση, έχουν συναντηθεί στο παρελθόν, πριν ξεκινήσουν τις κινητοποιήσεις. Εχουν δώσει συγκεκριμένα αιτήματα, γιατί άκουσα και πριν τον κυβερνητικό εκπρόσωπο, τον κύριο υπουργό, που ήταν εδώ στο κανάλι σας, να λέει ότι τελοσπάντων τους ζητάει και δεν ξέρει και γιατί δεν έρχονται να απαντήσουν. Μα έχουν δώσει αιτήματα, περιμένουν απαντήσεις. Αρα πρέπει το Μέγαρο Μαξίμου να πει ένα, δύο, τρία, αυτά τα ζητήματα τα συζητώ και από αυτή την άποψη να αποφασίσουν, με αυτή τη λογική να αποφασίσουν οι αγρότες αν θα πάνε ή δεν θα πάνε, πώς θα κλιμακώσουν τις κινητοποιήσεις τους ή αν θα πάνε να συζητήσουν.

Αρα εδώ λέω το εξής: Δεν μπορείς να χρησιμοποιείς, μετά το καροτάκι, αυτό το μαστίγιο και να χτυπάς τους αγρότες ή τους εργάτες, όπως έγινε πριν λίγες μέρες στη Βουλή με τη διαδήλωση του ΠΑΜΕ, είτε τους συνταξιούχους ή οποιουσδήποτε άλλους κλάδους εργαζομένων. Και την ίδια ώρα να λες ότι ξέρετε, δεν είναι εντολή του πρωθυπουργού της κυβέρνησης. Βεβαίως, κανένας πρωθυπουργός, καμία κυβέρνηση δε θέλει να χτυπήσει τους εργαζόμενους. Αλλά όταν αναπτύσσεται η σύγκρουση, η κινητοποίηση, η ταξική πάλη και έχεις εκεί τα ΜΑΤ με ρόπαλα, οπλισμένα με ρόπαλα, είναι επόμενο όταν κάνει το «ντου» για να περάσει και να πάει στο στόχο που έχει θέσει ο αγρότης, ο εργάτης, για να διεκδικήσει με δυναμισμό, δυναμικά, το αίτημά του, είναι επόμενο μετά ο αστυνομικός να ρίξει και τη ροπαλιά ή να χρησιμοποιήσει το χημικό. Αρα το ζήτημα δεν είναι αυτό, στις ταξικές συγκρούσεις αυτό συμβαίνει.

-- Το ερώτημα που κάνουμε είναι μήπως κάποιοι χρησιμοποιούν τις αγροτικές κινητοποιήσεις για να παρεισφρήσουν και να δημιουργήσουν μια άλλη κατάσταση. Εσείς πάρα πολλές φορές έχετε προστατεύσει διαδηλώσεις από ακραία στοιχεία, προστατεύσατε και τη Βουλή όταν χρειάστηκε από ακραία στοιχεία και ίσως είναι η πρώτη φορά που ακούμε σε αγροτικές κινητοποιήσεις συνθήματα του τύπου «να καεί η Βουλή» ή «αλήτες, προδότες, πολιτικοί». Γι' αυτό το ρωτάω.

-- Το ΚΚΕ καταρχήν δεν αποφασίζει ούτε σχεδιάζει τις κινητοποιήσεις. Το ΚΚΕ, οι κομμουνιστές, τα μέλη του ΚΚΕ, τα στελέχη του, δρώντας μέσα από τις συλλογικές διαδικασίες του κινήματος, από τις επιτροπές αγώνα, από τα μπλόκα, από τα σωματεία, συμβάλλουν έτσι ώστε και ο αγώνας των εργαζομένων να έχει δυναμισμό και διεκδικητικό χαρακτήρα, με σωστό προσανατολισμό και ταυτόχρονα να μην πέσει θύμα είτε προβοκάτσιας, είτε τυχοδιωκτικών στοιχείων, που ουσιαστικά υπονομεύουν τον αγώνα και υπηρετούν ουσιαστικά ξένα συμφέροντα από αυτά των εργαζομένων, των αγροτών κ.λπ. Και πάντα, σε όλους τους αγώνες, έχουμε και τέτοιους σχεδιασμούς, άλλοτε από υπηρεσίες, άλλοτε από τον ίδιο τον κρατικό μηχανισμό, άλλοτε από άλλες δυνάμεις οι οποίες θέλουν ουσιαστικά να υπονομεύσουν το κίνημα.

Ομως το εργατικό κίνημα, το αγροτικό κίνημα έχει πείρα. Οι εργαζόμενοι αυτή τη στιγμή, τα σωματεία τους, οι σύλλογοί τους, οι συντονιστικές τους επιτροπές, έχουν εμπειρία οι ίδιοι να αποτρέψουν τέτοια φαινόμενα και να περιφρουρήσουν το περιεχόμενο και τη μορφή πάλης, έτσι ώστε να μην πέσει μέσα το τυχοδιωκτικό στοιχείο.

-- Αρα, όπου υπάρχουν τέτοια φαινόμενα, θεωρείτε ότι οι ίδιοι αγρότες θα πρέπει να τα απομακρύνουν και να περιφρουρήσουν τον αγώνα τους. Αυτό λέτε;

-- Βέβαια. Οπως αυτό που αναφερθήκατε και πριν για το Σύνταγμα. Δεν περιφρουρήθηκε καμία Βουλή, ούτε από το ΚΚΕ, ούτε από το ΠΑΜΕ. Περιφρουρήθηκε ο ίδιος ο αγώνας ο δίκαιος των εργαζομένων και τα αιτήματα όλων αυτών, δηλαδή των ανθρώπων που ανεξάρτητα από ιδεολογική, πολιτική τοποθέτηση βρίσκονταν στους δρόμους του αγώνα και διεκδικούσαν τα δίκαιά τους. Περιφρουρείς τον αγώνα, δεν περιφρουρείς ούτε ένα κτίριο, ούτε οτιδήποτε άλλο. Διότι αυτό που έλεγαν, για παράδειγμα, τότε αυτοί ή τούτοι εδώ, δεν ξέρω ποιοι ήταν εκεί κ.λπ., είναι ότι περιφρουρήσατε το κτίριο ή το θεσμό ή οτιδήποτε άλλο. Αλλά, περιφρουρείς τον αγώνα από έναν τυχοδιωκτισμό που δεν σε οδηγεί πουθενά. Γιατί και να μπουκάρεις στη Βουλή ή και να μπουκάρεις κάπου, δεν γίνεται τίποτα. Δεν αλλάζει η ουσία των διεκδικήσεων, ούτε οδηγείσαι αναγκαστικά προς τα μπρος, το κίνημά σου ή τη διεκδίκησή σου ώστε να βρει δικαίωση. Το αντίθετο συμβαίνει συνήθως.

-- Τώρα στην κυβέρνηση είναι μπροστά σε ένα αδιέξοδο; Εχει τους δανειστές που την πιέζουν να μειώσει συντάξεις και αυτή έχει ανοίξει όλα τα μέτωπα; Πώς;

-- Είναι αδιέξοδη η πολιτική της κυβέρνησης. Η στρατηγική που έχει χαράξει, όταν την χάραξε, το σχέδιο που έχει, που δεν είναι και ολοκληρωμένο και σε πολλά ζητήματα δεν έχει καν σχέδιο, εξακολουθεί να μην έχει, όμως έχει ξεκαθαρίσει τι θέλει: Δηλαδή θέλει να είναι με την ΕΕ, θέλει να υπηρετήσει το κεφάλαιο, θέλει να υλοποιήσει το τρίτο βάρβαρο μνημόνιο, θέλει να περάσει όλα τα προαπαιτούμενα και βρίσκεται περισσότερο σε σύγκρουση, να το πω έτσι, μ' έναν κόσμο τον οποίο και τον είχε διαπαιδαγωγήσει διαφορετικά, εννοώ το δικό της κομματικό ακροατήριο, αυτή η κυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, αλλά και ένα άλλο κόσμο, του οποίου του υποσχέθηκε και τους πίστεψε. Του χάρισε προσδοκίες, του χάρισε ελπίδες, έστω και για ορισμένα πράγματα τα οποία θα βελτιωνόντουσαν, τα οποία θα άλλαζαν προς το καλύτερο αυτά που κάνανε οι προηγούμενοι και έρχεται μέσα σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα, στην αρχή ένα εφτάμηνο μέχρι τον Αύγουστο, σε συνέχεια από το Σεπτέμβρη μέχρι σήμερα, άλλους πέντε μήνες. Συνολικά δηλαδή ένα χρόνο, όπου μπορεί να κριθεί ως ένα βαθμό για το χρόνο αυτό που διακυβέρνησε και μπορεί μεγάλα τμήματα εργαζομένων σήμερα, αγροτών, αυτοαπασχολουμένων να βγάλουν ορισμένα πρώτα συμπεράσματα, σχετικά με το τι έλεγε πριν, τι στην πράξη έκανε.

Και εδώ είναι συνολικά αδιέξοδη η στρατηγική, γι' αυτό οδηγεί σε αδιέξοδο τη χώρα, σε αδιέξοδο τα εργατικά - λαϊκά στρώματα που βλέπουν συνεχώς να συμπιέζεται το εισόδημά τους, να μην υπάρχει η παραμικρή ανάκαμψη για το δικό τους εισόδημα, για τη δική τους ζωή, το πώς ζουν την οικογένειά τους δηλαδή.

Γιατί ξέρετε και αυτά τα στοιχεία που βγαίνουν τα οικονομικά στη δημοσιότητα, μικρή ανάκαμψη ή κάποια σταθεροποίηση μπορεί να υπάρχει ή μπορεί και να υπάρξει στο μέλλον. Το πρόβλημα είναι ότι δεν θα είναι ανάκαμψη για τα λαϊκά στρώματα, για τον εργάτη, για τον άνεργο, για τον αγρότη, για τον αυτοαπασχολούμενο. Θα είναι ανάκαμψη κάποιων κερδών κάποιων ομίλων και όχι όλων, κάποιων κλάδων της οικονομίας, μονοπωλιακών ομίλων του μεγάλου κεφαλαίου, που λέμε εμείς, ας το πει όπως θέλει ο καθένας, της ελίτ δεν ξέρω τι κ.λπ., των ολιγαρχών που λένε άλλοι, αλλά αυτό θα είναι. Και ο εργάτης, ο αγρότης δεν έχει να ωφεληθεί τίποτε από αυτό, αντίθετα θα βλέπει ότι για να έχουν ανάκαμψη τα κέρδη του κεφαλαίου, θα πρέπει να έχει παρακάτω εισόδημα, παρακάτω σύνταξη, να μην έχει την υγεία του, την περίθαλψη, να μην έχει την Πρόνοια τη στοιχειώδη ή όχι, κάποιες κοινωνικές κατακτήσεις τελοσπάντων.

-- Παρά τη μη υλοποίηση των υποσχέσεων, που οι υπουργοί λένε ότι πια δεν ισχύουν γιατί έχουν αλλάξει οι συνθήκες, υπάρχει μια συζήτηση ότι ο κ. Τσίπρας έχει ακόμα μια κοινωνική ανοχή, διότι εν πάση περίπτωση εκφράζει το νέο και πίσω υπάρχουν τα παλιά πολιτικά κόμματα. Θεωρείτε ότι αυτή η ανοχή έχει ημερομηνία λήξεως, έληξε ήδη, θα λήξει το επόμενο διάστημα; Θέλω να πω, θεωρείτε ότι ο κ. Τσίπρας θα έρθει αντιμέτωπος και ο ΣΥΡΙΖΑ με το σύνολο της κοινωνίας ή υπάρχει ακόμα ανοχή στο φαινόμενο ΣΥΡΙΖΑ;

-- Κοιτάξτε, είναι λογικό, μετά από τέσσερις μήνες από τις εκλογές και μάλιστα με αλλεπάλληλες εκλογικές αναμετρήσεις, είναι λογικό να υπάρχει ακόμα αυτό που λέτε, μια ανοχή. Δηλαδή υπάρχουν τμήματα της κοινωνίας που - μετά από εκλογές βγήκαμε - δε βλέπουν και κάποια άλλη άμεση πολιτική διέξοδο ή λύση, αυτή τη στιγμή. Δυστυχώς δεν την βλέπουν, γιατί αυτή υπάρχει κατά τη γνώμη μας.

Από την άλλη μεριά, είναι πολύ νωπή η διακυβέρνηση των προηγούμενων, οι οποίοι επίσης ευθύνονται τραγικά για πάρα πολλά ζητήματα, όπως διαχειρίστηκαν το σύστημα με τα μνημόνια και τα μέτρα, έχει περάσει ένας χρόνος από τότε που έφυγαν από την κυβέρνηση η ΝΔ και το ΠΑΣΟΚ. Οπότε, όλα αυτά συντελούν στο να υπάρχει στον κόσμο μια ανασφάλεια, να θεωρεί ακόμα ότι τελοσπάντων ας του δώσουμε μια ευκαιρία. Αυτή είναι η κατάσταση.

Την ίδια στιγμή, βέβαια, δυναμώνει και η οργή και η αγανάκτηση και η δυσαρέσκεια, δηλαδή για μας είναι φανερό, το βλέπουμε συζητώντας με το λαό μέσα στους αγώνες τώρα, στις κινητοποιήσεις, αλλά και πριν, αλλά και στις εκδηλώσεις που κάνουμε, στο δρόμο που περπατάμε. Δεν είναι το ίδιο, ούτε πολύ περισσότερο από τον προηγούμενο Ιανουάριο, ούτε το Σεπτέμβριο τον προηγούμενο πριν τις εκλογές, το τι μας έλεγε ο κόσμος απέναντι στην κυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ. Τώρα δεν υπάρχει κανείς που να σου λέει ότι τελοσπάντων κάτι προσβλέπω. Υπάρχει μεγάλη δυσαρέσκεια.

-- Δηλαδή, καταλαβαίνω ότι σε πολύ σύντομο χρονικό διάστημα έχασε ένα πολύ μεγάλο κομμάτι, σε πολύ μικρό χρονικό διάστημα.

-- Και θα διογκώνεται αυτή και είναι λογικό, διότι αναπλήρωση απωλειών δεν έχει, κατάργηση νόμων δεν έχει. Ελεγε πριν ο κ. Μπαλάφας μα το Φορολογικό δεν είναι στο τραπέζι των αγροτών και τι θέλουν και λένε στα μπλόκα...

Μα τώρα κοροϊδευόμαστε; Ο νόμος που υλοποιείται από το 2016, των προηγούμενων βέβαια, αλλά που ο κ. Τσίπρας έλεγε ότι θα καταργηθεί προεκλογικά, μιλάει για 13% αύξηση από μηδενικό εισόδημα. Από μηδέν εισόδημα να έχει ο άλλος, πληρώνει φόρο 13%, χώρια τις αυξήσεις που γίνονται και για το 2016 και το 2017 σε άλλους φορολογικούς συντελεστές.

-- Βλέπετε και εσείς ότι μπορεί μέσα στο '16 να οδηγηθούμε πάλι σε αδιέξοδο, με βάση τα σκληρά μέτρα που ζητούν οι δανειστές. Και κάποιοι λένε ότι μπορεί να έχουμε πάλι εκλογική μάχη;

-- Αδιέξοδα γενικά πιστεύω ότι δεν πρέπει να υπάρχουν, κυρίως από τη σκοπιά του λαϊκού παράγοντα. Δηλαδή, πρέπει να καθορίσει τις τύχες τις δικές της και αυτού του τόπου η παρέμβαση της εργατικής τάξης, των λαϊκών στρωμάτων, του κινήματος, κατά τη γνώμη μας σε κατεύθυνση ενάντια σε αυτό το σύστημα, ενάντια στον καπιταλισμό, ενάντια στα μονοπώλια, αυτή να είναι η κατεύθυνσή του. Παλεύοντας φυσικά για μέτρα ανακούφισης, επιμέρους κατακτήσεις, αλλά μόνο σε αυτή την κατεύθυνση συνολικής αλλαγής, που θα φτάσει μέχρι και την αποδέσμευση από λυκοσυμμαχίες, όπως είναι η ΕΕ, σε μια νέα κοινωνία, σε μια νέα οργάνωση της οικονομίας τελικά, που για μας είναι η σοσιαλιστική κοινωνία, για να το ξεκαθαρίζουμε αυτό. Εκεί πρέπει να είναι διέξοδος, άρα αδιέξοδα δεν υπάρχουν, αρκεί να αποφασίσει ο λαός να δοκιμάσει τη δύναμή του.

-- Εννοούσα αν η κυβέρνηση βρίσκεται σε αδιέξοδο;

-- Κοιτάξτε να δείτε, κατά τη γνώμη μας, δεν είναι λύση οι εκλογές, γιατί τρεις φορές ψήφισε ο ελληνικός λαός, μέσα σε διάστημα λιγότερο του ενός χρόνου, δηλαδή από το Γενάρη μέχρι το Σεπτέμβρη τρεις φορές κλήθηκε να ψηφίσει, συμπεριλαμβανομένου και του δημοψηφίσματος. Το να πάμε τώρα, με τρεις εκλογικές μάχες σε ένα δωδεκάμηνο, σε άλλη μία εκλογική μάχη, με τον ίδιο συσχετισμό δυνάμεων, χωρίς ουσιαστική διέξοδο, που δε θα δώσουν οι εκλογές, γιατί κατά τη γνώμη μας το κίνημα είναι αυτό που θα καθορίσει αυτά τα ζητήματα. Χωρίς συνολικές ανατροπές και αλλαγές δεν γίνεται... Αρα, λοιπόν, επειδή υπάρχει μια κοινή βάση και στο κόμμα του ΣΥΡΙΖΑ, εντάξει και στους ΑΝΕΛ που έχει, αλλά επειδή κι αυτή η συνεργασία με τον Καμμένο φθίνει όσο πάει, δεν έχει και τη δυναμική που τελοσπάντων ήθελε να της προσδώσει ο ΣΥΡΙΖΑ στην αρχή - εννοώ κι από την άποψη ποιοι συμμετέχουν στην κοινοβουλευτική ομάδα και πώς προχωράνε οι ψηφοφορίες - αρχίζει και αδυνατίζει η κυβερνητική πλειοψηφία, παρότι υπάρχει, μπορούν να γίνουν συνεργασίες. Μπορεί να βρει φτερούγες ο κ. Τσίπρας, είτε από το κόμμα του Λεβέντη είτε από το κόμμα του κ. Θεοδωράκη, εγώ θα έλεγα ακόμα και από το ΠΑΣΟΚ κι από τη ΝΔ. Διότι εφόσον έχουν ψηφίσει το μνημόνιο, έτσι όπως το ψήφισαν, λέγοντας ότι τελοσπάντων πρέπει να προχωρήσει η διαπραγμάτευση με τους «εταίρους» τους, ότι πρέπει να είμαστε στην ΕΕ...

-- Μπορεί, δηλαδή, να γίνει μια κυβέρνηση ευρύτερης συνεργασίας και οικουμενική;

-- Αντικειμενικά βλέπω ότι μπορεί να γίνει με βάση τα προγράμματα και τις θέσεις τους. Μπορεί να γίνει.

-- Λέτε ότι αυτό θα ήταν καλύτερο από το να ξαναπάμε σε εκλογές που θα φέρουν τα ίδια αποτελέσματα;

-- Οχι. Το καλύτερο είναι ο εργατικός - λαϊκός παράγοντας, ο εργαζόμενος λαός να παρέμβει...

-- Αυτό είναι το ιδεατό για εσάς...

-- Οχι το ιδεατό, αυτό είναι που παλεύουμε. Εμείς αυτή τη λύση προτείνουμε στον ελληνικό λαό, να φτιάξει τη λαϊκή του συμμαχία και να οδηγηθεί εκεί.

-- Δεν θα προκύψει κάτι νέο από τις εκλογές, αν θα γίνουν τόσο σύντομα;

-- Με βάση τα δεδομένα, μακάρι να προέκυπτε, αλλά δεν γίνεται αυτό έτσι.

-- Αρα είναι καλύτερα η λύση μέσα από τη Βουλή, με συνεργασίες, αντί να πάμε ξανά σε εκλογές;

-- Δεν είναι θέμα καλύτερου, είναι θέμα τι αντικειμενικά μπορεί να γίνει, λέω τι είναι πιο πιθανό να συμβεί. Επί της ουσίας, πάλι η ίδια αντιλαϊκή πολιτική θα υλοποιείται. Οταν έλεγα πριν ότι μπορεί να υπάρξει μια κυβέρνηση ευρύτερης συνεργασίας από το σημερινό συσχετισμό στη Βουλή, λέγοντας ότι έχουν ψηφίσει τα μνημόνια, ψηφίζουν νόμους, είναι στην ίδια κατεύθυνση, θέλουν να παραμείνουν μέσα στην ΕΕ, με τις συμμαχίες τους αυτές κ.λπ., εννοώ ότι μπορούν να τα βρουν σε μια τέτοια κατεύθυνση, την οποία πάλι θα την πληρώνει βέβαια ο λαός. Δεν είναι πραγματική λύση για μας αυτή.

-- Θέλουμε τώρα να μας ξεκαθαρίσετε κάτι που πλανάται στην ατμόσφαιρα. Σε περίπτωση που ο ΣΥΡΙΖΑ φέρει ένα νομοσχέδιο εκλογικού νόμου, σε μία κατεύθυνση πιο αναλογική από το υπάρχον, υπάρχει περίπτωση το ΚΚΕ να ψηφίσει ή μόνο την καθαρή απλή αναλογική συζητάτε;

-- Εμείς έχουμε ξεκαθαρίσει, το ξεκαθαρίσαμε και στην κυβέρνηση και στον κ. Τσίπρα στη συνάντηση που είχαμε, ότι εμείς είμαστε αναφανδόν υπέρ της απλής αναλογικής. Σταθερά και μόνιμα. Απλή αναλογική δεν σημαίνει ένα γενικά «αναλογικότερο σύστημα», σημαίνει συγκεκριμένα πράγματα, σημαίνει να εκφράζεται στη Βουλή ο συσχετισμός έτσι όπως τον αποτυπώνει η λαϊκή ψήφος. Δηλαδή, όσες ψήφους παίρνεις, τόσο αναλογικά στη Βουλή να εκπροσωπείσαι. Του το είπαμε ότι δεν πρόκειται να ψηφίσουμε.

Φυσικά, αν υπάρξει έστω μισό άρθρο που να συμβάλλει, θα το δούμε. Αλλά πρέπει να δούμε το συγκεκριμένο νόμο. Ξέρετε ότι σε πολλά νομοσχέδια, άρθρα, έχουμε ψηφίσει είτε «παρών» είτε υπέρ είτε κατά, αλλά όταν συμβάλλει πραγματικά σε αυτό που λέμε, ενισχύει το εργατικό - λαϊκό κίνημα, ενισχύει κυρίως την πάλη του λαού μας, έτσι ώστε να μπορέσει να εκφραστεί πιο δυναμικά το επόμενο διάστημα.

-- Θέλω να σας ρωτήσω κάτι που συζητείται τις τελευταίες μέρες, δεν είναι και τόσο πολιτικό, αλλά έχει μια πολιτική χροιά. Πήγατε στον Τσίπρα και στον Παυλόπουλο φορώντας γραβάτα κι αυτή η εμφάνισή σας συζητήθηκε πολύ. Πήγατε επειδή θέλατε να τιμήσετε το θεσμό, επειδή ήταν ένας άλλος ρόλος, μια άλλη εμφάνιση αυτή που θα κάνατε στο Προεδρικό Μέγαρο και στο Μαξίμου; Γιατί επιλέξατε να βάλετε γραβάτα;

-- Η ενδυματολογική εμφάνιση δεν αποτυπώνει θέσεις, περιεχόμενο και προτάσεις. Μπορείς και με γραβάτα και χωρίς γραβάτα, όπως είμαι τώρα, να λες τα ίδια πράγματα, σταθερά, να ανταποκρίνεσαι στο λαϊκό συμφέρον, σ' αυτό που παλεύεις. Ελεος πια με αυτό το δήθεν συμβολισμό, ότι τώρα που δεν φοράω είμαι πιο επαναστάτης, πιο αριστερός ή πιο λαϊκός κ.λπ. κι όταν φοράω γραβάτα είμαι κυριλέ, είμαι πιο θεσμικός, πιο συστημικός. Πρόκειται για ανοησίες κι από αυτή την άποψη αν θέλετε να το εκλάβετε ως τέτοιο συμβολισμό, ευχαρίστως να το εκλάβετε ως τέτοιο. Δεν έχω καμιά αντίρρηση.

Η ουσία είναι ότι ο ελληνικός λαός θα πρέπει να επιλέγει προτάσεις και θέσεις όχι με βάση το τι φοράει ο εκάστοτε εκπρόσωπος κάθε κόμματος, αν φοράει γραβάτα, αν φοράει πουκάμισο ή αν φοράει πουλόβερ... Γιατί ένα Σάββατο πρωί, όπως είμαστε εδώ, μπορεί να πας και χωρίς γραβάτα, όταν πας σε μια πιο επίσημη εκδήλωση, που θέλεις να της προσδώσεις και μια σημασία, μπορεί να φορέσεις και γραβάτα.