`Το «νέο Ασφαλιστικό» που προωθεί η κυβέρνηση της ΝΔ βάζει σε νέα φάση την πορεία παραπέρα ιδιωτικοποίησης της Κοινωνικής Ασφάλισης, πατώντας σε όλο το ήδη διαμορφωμένο αντιασφαλιστικό οπλοστάσιο.

Ξεκινώντας από τις επικουρικές συντάξεις, προωθείται η διαμόρφωση ενός νέου κλάδου ιδιωτικής ασφάλισης μέσα στα πλαίσια του Ενιαίου Ταμείου Επικουρικής Ασφάλισης και Εφάπαξ Παροχών (ΕΤΕΑΕΠ), ο οποίος θα λειτουργεί με βάση το αμιγώς κεφαλαιοποιητικό σύστημα, δηλαδή με τζογάρισμα των εισφορών των ασφαλισμένων και χωρίς καμία εγγύηση για το τι σύνταξη θα πάρουν. Το «ξήλωμα του πουλόβερ» ξεκινά από τις επικουρικές συντάξεις, ωστόσο στόχος του κεφαλαίου και των κυβερνήσεών του είναι βέβαια η επέκταση της ιδιωτικοποίησης στο σύνολο της Δημόσιας Ασφάλισης.

Σε αυτήν ακριβώς την αντιλαϊκή κατεύθυνση έχουν δημιουργηθεί σοβαρές προϋποθέσεις με όλους τους αντιασφαλιστικούς νόμους της τελευταίας 20ετίας, με «κορωνίδα» τον νόμο 4387/2016, το νόμο - λαιμητόμο του Κατρούγκαλου, που όχι μόνο ενσωμάτωσε τις προηγούμενες ανατροπές αλλά και τις βάθυνε παραπέρα.

Πυρήνας όλων αυτών των ανατροπών και του ν. 4387 είναι η στρατηγική συρρίκνωσης των συστημάτων Δημόσιας Ασφάλισης, η σταδιακή πλήρης μεταφορά του βάρους στις πλάτες των ίδιων των ασφαλισμένων, με την ταυτόχρονη σταδιακή απαλλαγή της εργοδοσίας και του κράτους της. Στο επίκεντρο βρίσκεται το χτύπημα του ίδιου του πυρήνα της Κοινωνικής Ασφάλισης, με τη μετατροπή της Ασφάλισης σε αυστηρά ατομική υπόθεση.

Στο πλαίσιο προώθησης αυτής της στρατηγικής η ΕΕ, με τη «Λευκή Βίβλο για τις Συντάξεις», ήδη από το 2012, έκανε καθαρό ότι «η βιωσιμότητα και η επάρκεια των συνταξιοδοτικών συστημάτων εξαρτάται από το βαθμό στον οποίο θα υποστηρίζονται από τις εισφορές, τους φόρους και την αποταμίευση εκ μέρους των ατόμων που βρίσκονται στην αγορά εργασίας».

Ετσι, προέτρεπε όλα τα κράτη - μέλη να προσανατολιστούν σε ασφαλιστικά συστήματα που προϋποθέτουν την «ατομική επικουρική αποταμίευση», μέσω της οποίας θα εξασφαλίζεται η δήθεν επάρκεια των συντάξεων, αφού με τη στρατηγική της η ΕΕ, με βάση τους στόχους του κεφαλαίου, έχει προεξοφλήσει ότι τα δημόσια συστήματα θα συρρικνώνονται, το ίδιο και η δημόσια δαπάνη γι' αυτά.

Μάλιστα, η ΕΕ δίνει τον εξής ορισμό στην έννοια «επικουρική συνταξιοδοτική αποταμίευση»: «Η συμπληρωματική αποταμίευση συνταξιοδότησης περιλαμβάνει επαγγελματικές και προσωπικές συντάξεις, ασφάλειες ζωής και άλλες μορφές συσσώρευσης περιουσιακών στοιχείων που μπορούν να χρησιμοποιηθούν για τη διατήρηση του βιοτικού επιπέδου μετά τη συνταξιοδότηση. Επιπλέον, υπάρχουν μέσα (π.χ. αντίστροφα ενυπόθηκα δάνεια) που επιτρέπουν τη μετατροπή των περιουσιακών στοιχείων (γενικά, της κατοικίας) σε πρόσθετο εισόδημα συνταξιοδότησης».

Με αυτόν τον τρόπο η σύνταξη, η Υγεία, η κάλυψη της απώλειας εισοδήματος από ασθένεια ή ατύχημα μετατρέπονται σε ατομική υπόθεση, θα εξαρτώνται σχεδόν αποκλειστικά από τις εισφορές που δίνουν οι εργαζόμενοι, από την αποταμίευση που κάνουν και από τους φόρους που πληρώνουν, από την «επένδυση», δηλαδή το τζογάρισμα όλων των παραπάνω σε διάφορα προγράμματα «επαγγελματικών και προσωπικών συντάξεων», «ασφαλειών ζωής» κ.τ.λ. Τα μονοπώλια απαλλάσσονται από το «κόστος» (στην πραγματικότητα καρπώνονται ακόμα μεγαλύτερο κομμάτι από τον πλούτο που παράγουν οι εργαζόμενοι), ενώ η εγγύηση του κράτους περιορίζεται, στην καλύτερη περίπτωση, σε «συντάξεις» στο ύψος προνοιακών επιδομάτων, όπως η λεγόμενη «Εθνική Σύνταξη» των 384 ευρώ που νομοθέτησε ο ΣΥΡΙΖΑ, την οποία σήμερα η ΝΔ αναλαμβάνει να εφαρμόσει στο ακέραιο.

Για να συσκοτίσουν τις σοβαρές συνέπειες αυτής της αντιλαϊκής πολιτικής, τα κυβερνητικά στελέχη και διάφορα επιτελεία του κεφαλαίου προβάλλουν ισχυρισμούς όπως ότι με τους «ατομικούς κουμπαράδες» του κάθε ασφαλισμένου και το κεφαλαιοποιητικό σύστημα επιτυγχάνεται η πραγματική σύνδεση «εισφορών και παροχών» (ανταποδοτικότητα), ξεπερνιέται το πρόβλημα της «βιωσιμότητας» των δημόσιων ασφαλιστικών συστημάτων, ενώ μέσω των «επενδύσεων» σε διαφοροποιημένα «επενδυτικά προϊόντα» ισχυρίζονται ότι δήθεν διασφαλίζονται καλύτερα τα γηρατειά και η «επάρκεια συντάξεων» έναντι μελλοντικών αναταράξεων...

Είναι όμως αυτή η αλήθεια; Η καθημερινότητα τους διαψεύδει πέρα για πέρα!

Ορισμένα μόνο παραδείγματα από την τρέχουσα ειδησεογραφία είναι χαρακτηριστικά. Ας αρχίσουμε με τα περί... καλύτερης «διασφάλισης» που φέρνει το κεφαλαιοποιητικό σύστημα.

Μόλις τον περασμένο Σεπτέμβρη, ο υφυπουργός Εργασίας, Ν. Μηταράκης, ενέκρινε το καταστατικό ενός νέου Επαγγελματικού Ταμείου (τα Ταμεία Επαγγελματικής Ασφάλισης προβλέπονται από τον νόμο 3029/2002 και ανήκουν στην ομάδα σχημάτων ιδιωτικής ασφάλισης). Συγκεκριμένα, πρόκειται για το «ΤΑΜΕΙΟ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΚΗΣ ΑΣΦΑΛΙΣΗΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΥ ΤΩΝ ΕΤΑΙΡΕΙΩΝ ΤΟΥ ΟΜΙΛΟΥ ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΑ ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟ ΑΘΗΝΩΝ ΑΕ Ν.Π.Ι.Δ.» και δ.δ. «Τ.Ε.Α. ΧΡΗΜΑΤΙΣΤΗΡΙΟΥ ΑΘΗΝΩΝ Ν.Π.Ι.Δ.». Μια ματιά στο εν λόγω καταστατικό είναι αποκαλυπτική, όπως π.χ. στο άρθρο 31 για την εφάπαξ παροχή που θα πρέπει να πάρουν οι ασφαλισμένοι του στο τέλος του εργάσιμου βίου τους, όπου αναφέρεται: «Ο Κλάδος Συνταξιοδοτικών Παροχών εφαρμόζει το κεφαλαιοποιητικό σύστημα προκαθορισμένης εισφοράς. Δεν εγγυάται το ύψος της εφάπαξ παροχής ούτε το ύψος της επενδυτικής απόδοσης ούτε το ύψος των επενδυτικών εξόδων».

Η εισφορά προκαθορισμένη, το τι θα πάρεις... «στον αέρα»!

Αντίστοιχα, εξειδικευμένο περιοδικό του κλάδου των ιδιωτικών ασφαλίσεων έγραφε τις προηγούμενες μέρες, με αφορμή ανακοινώσεις δύο μεγάλων ασφαλιστικών ταμείων τέτοιου τύπου: «Τα μηνύματα δεν είναι και πολύ καλά αυτήν την περίοδο για τα συστήματα συντάξεων. Τα αρνητικά επιτόκια δημιουργούν προβλήματα στις αποδόσεις των συνταξιοδοτικών συστημάτων, με αποτέλεσμα ακόμη και τα πιο ισχυρά και προηγμένα εξ αυτών να προαναγγέλλουν μειώσεις στις παροχές (συντάξεις). Σχετικές ανακοινώσεις έγιναν από τα δύο μεγαλύτερα συνταξιοδοτικά ταμεία στην Ολλανδία, αλλά και παγκοσμίως, που σημείωσαν ότι ενδέχεται να προχωρήσουν σε περικοπές συντάξεων από τον Ιανουάριο του 2020. Τα αρνητικά επιτόκια προκαλούν τριγμούς και στα κεφαλαιοποιητικά συστήματα συντάξεων, τουλάχιστον πρόσκαιρα. Επίσης, επηρεάζουν και τα αποτελέσματα των ασφαλιστικών εταιρειών...».

Αυτή είναι η... «ασφάλεια» που φέρνει το τζογάρισμα των εισφορών των ασφαλισμένων και των αποθεματικών των Ταμείων τους.

Επιπλέον, αυτές τις μέρες η Ευρωπαϊκή Αρχή Ασφαλίσεων και Επαγγελματικών Συντάξεων (EIOPA) δημοσίευσε τον επικαιροποιημένο πίνακα κινδύνων βάσει των στοιχείων του Solvency II για το δεύτερο τρίμηνο του 2019. Οπως γράφτηκε στον Τύπο, «τα αποτελέσματα δείχνουν ότι οι εκθέσεις κινδύνου του ευρωπαϊκού ασφαλιστικού τομέα παρέμειναν γενικά σταθερές σε σύγκριση με τον Ιούλιο. Οι μακροοικονομικοί κίνδυνοι και οι κίνδυνοι αγοράς συνεχίζουν να κυμαίνονται σε υψηλά επίπεδα...».

Οι εν λόγω επισημάνσεις μάλιστα προέρχονται από όργανα που στηρίζουν την ιδιωτική ασφάλιση... Αυτή είναι η αλήθεια για τα διάφορα σχήματα ιδιωτικής ασφάλισης που σήμερα διαφημίζονται τάχα ως η πιο «συμφέρουσα» επιλογή για τους ασφαλισμένους.

Οι ασφαλισμένοι, μάλιστα, με την ιδιωτικοποίηση της Ασφάλισης, δεν είναι μόνο εκτεθειμένοι στους «επιχειρηματικούς κινδύνους» και στο τζογάρισμα των εισφορών τους.

Το ίδιο το χτύπημα του κοινωνικού χαρακτήρα της Ασφάλισης και η μετατροπή της σε «ατομική υπόθεση» καθιστούν τον ασφαλισμένο, είτε αυτός είναι μισθωτός είτε αυτοαπασχολούμενος, επιστήμονας ή αγρότης, ευάλωτο σε κάθε σκαμπανέβασμα του εργασιακού του βίου, σε συνθήκες μάλιστα έντασης της αντεργατικής επίθεσης, απογείωσης της «ευελιξίας», παγίωσης υψηλών ποσοστών ανεργίας και υποαπασχόλησης, κλιμάκωσης της επίθεσης σε βάρος των αυτοαπασχολούμενων και των βιοπαλαιστών αγροτοκτηνοτρόφων.

Τι γίνεται αλήθεια σε περιόδους που κάποιος ασφαλισμένος χάνει τη δουλειά του και δεν έχει εισόδημα; Στα ιδιωτικά ασφαλιστικά σχήματα και εφόσον αδυνατεί να συνεχίσει να καταβάλλει εισφορές μένει ανασφάλιστος. Δηλαδή, μένουν μετέωροι αυτός και η οικογένειά του, όχι μόνο σε σχέση με τη μελλοντική του σύνταξη - αφού δεν μπαίνει τίποτα στον περιβόητο «ατομικό κουμπαρά» - αλλά και στην ιατροφαρμακευτική τους κάλυψη και σε οποιαδήποτε άλλη παροχή. Δεν πρέπει να διαφεύγει άλλωστε ότι η ιδιωτικοποίηση της Ασφάλισης πηγαίνει χέρι χέρι με την εμπορευματοποίηση της Υγείας, με τους ασφαλισμένους, από τη μια, να μετατρέπονται σε... «επενδυτές» και, από την άλλη, σε «πελάτες».

Με έναν τρόπο, η πείρα για το τι σημαίνουν τα παραπάνω υπάρχει και σήμερα, για παράδειγμα με τις ιδιωτικές ασφαλίσεις στα αυτοκίνητα. Πόσες εκατοντάδες χιλιάδες οδηγοί αδυνατώντας μέσα στην κρίση να πληρώσουν τις ιδιωτικές ασφαλιστικές αναγκάστηκαν να μην ασφαλίσουν τα αυτοκίνητά τους; Ομως, η σύνταξη, η υγεία, η ζωή κάθε εργατικής - λαϊκής οικογένειας δεν είναι αυτοκίνητο για να μην ασφαλιστεί...

Αντίστοιχα, όπως ήδη παραδέχεται ακόμα και το «πόρισμα» της «Επιτροπής Σοφών» που έστησε η κυβέρνηση, «στον αέρα» θα μένουν και οι εργαζόμενοι που θα αναγκάζονται να σταματήσουν τη δουλειά λόγω εργατικού ατυχήματος, όπως και οι οικογένειες στις περιπτώσεις θανάτου εργαζόμενου του οποίου ο περιβόητος «ατομικός κουμπαράς» δεν θα επαρκεί για την απόδοση σύνταξης χηρείας.

Προστασία απέναντι σε όλα τα παραπάνω μπορεί να δώσει μόνο η Δημόσια Υποχρεωτική Κοινωνική Ασφάλιση, και αυτή σήμερα πρέπει να υπερασπίσουν συνταξιούχοι και εργαζόμενοι, απαιτώντας ουσιαστική αναβάθμιση όλων των παροχών, ενίσχυση των χαρακτηριστικών της αλληλεγγύης, σε αντίθεση με τα περί... «ατομικών κουμπαράδων».