Πριν από λίγους μήνες, μέσα από τις σελίδες του «Ρ», γράφαμε ότι το επόμενο διάστημα τα διαφημιστικά προγράμματα, για την αύξηση, δήθεν, της απασχόλησης και τη μείωση της ανεργίας, της κυβέρνησης θα αρχίσουν να «παίζουν» σε εφημερίδες και τηλεοράσεις, να μοιράζονται στους δρόμους. Ετσι και έγινε. Την προηγούμενη Πέμπτη, για ακόμα μια φορά, η κυβέρνηση του ΠΑΣΟΚ παρουσίασε μέσα από 10 ιλουστρασιόν φυλλάδια το «έργο» της για την απασχόληση και την ανεργία, στην προσπάθειά της να πείσει τους 500.000 ανέργους, συνολικά την εργατική τάξη, ότι η απελπισία που αγγίζει τα όρια της αυτοκτονίας δεν είναι τίποτα άλλο παρά ένα ψυχολογικό πρόβλημα. Και όπως συνηθίζει το τελευταίο εξάμηνο, διά πάσαν νόσον, η κυβέρνηση προβάλλει ως φάρμακο τη λεγόμενη «Χάρτα Σύγκλισης», η οποία, στην πράξη, μεταφράζεται σε έναν πακτωλό χρημάτων για τους βιομήχανους, με παράλληλο χτύπημα της σταθερής και πλήρους απασχόλησης, με εξάπλωση της μερικής απασχόλησης και των ευέλικτων μορφών.

Δεν είναι καινούρια ούτε τα προγράμματα, ούτε η πολιτική της κυβέρνησης. Ομως, η προεκλογική περίοδος επιβάλλει ξανά και ξανά την παρουσίασή τους, καθώς η κυβέρνηση θεωρεί πως το ζήτημα της ανεργίας, αλλά και αυτό της απασχόλησης, είναι «δυνατό χαρτί» στα χέρια της.

Οπως, όμως, η ίδια ομολογεί, στόχος της, μέσα από αυτήν την πολιτική, μέσα από τις διακηρύξεις της για αύξηση της απασχόλησης, είναι κύρια το πώς θα γίνει ανταγωνιστικότερο το κεφάλαιο. Στόχος που σημαίνει πως, όσο αυτή η πολιτική εφαρμόζεται, η ανεργία δεν μπορεί να αντιμετωπιστεί, δεν πρόκειται να λυθεί. Αποκαλυπτική για το πού οδηγεί η περίφημη στρατηγική της Λισαβόνας, στην οποία εντάσσεται και η πολιτική της ελληνικής κυβέρνησης για την ανεργία, είναι η εικόνα που εμφανίζει η «οικονομία - πρότυπο», η αμερικάνικη: Μόλις προχτές ανακοινώθηκε ότι παρότι το αμερικάνικο ΑΕΠ σημείωσε ρυθμό αύξησης 7,2%, αυτό όχι μόνο δε συνοδεύτηκε από νέες θέσεις εργασίας, αντίθετα καταγράφηκε νέα αύξηση της ανεργίας, με την απώλεια θέσεων εργασίας το τελευταίο τρίχρονο να έχει εκτιναχτεί στα 2,6 εκατομμύρια θέσεις!

Με παραπλανητικές εξαγγελίες, όπως η μείωση της ανεργίας στο 6% μέχρι το 2008, αλλά και τα προγράμματα «ευκαιριών απασχόλησης», η κυβέρνηση στόχο έχει, όχι να λύσει το πρόβλημα της ανεργίας και να αυξήσει την απασχόληση, αλλά να κοροϊδέψει το λαό, να συμβάλει πιο αποφασιστικά στην αύξηση των κερδών του μεγάλου κεφαλαίου και να επιβάλει στην εργατική τάξη τους πιο άθλιους όρους εργασίας και διαβίωσης. Να τους έχει ομήρους, εκτονώνοντας την αγανάκτησή τους μέσα από αυτά τα ψευτοπρογράμματα. Να επιτύχει το στόχο για διεύρυνση της μερικής απασχόλησης και των ελαστικών μορφών και σ' αυτό συμβάλλουν αποφασιστικά οι 25.000 προσλήψεις στο Δημόσιο με μερική απασχόληση στο χώρο των υπηρεσιών κοινωνικού χαρακτήρα.

Μιλάει η κυβέρνηση για 153.935 «ευκαιρίες απασχόλησης» στα νέα προγράμματα, η υλοποίηση των οποίων αρχίζει αυτόν το μήνα, ενώ από τα τρέχοντα προγράμματα ισχυρίζεται ότι έχουν ωφεληθεί 290.035 άνεργοι. Ωφελημένοι σίγουρα δεν είναι οι άνεργοι, είναι όμως η κυβέρνηση και το μεγάλο κεφάλαιο. Αυτό γιατί η αλήθεια είναι ότι αυτά τα προγράμματα δεν οδήγησαν στη δημιουργία ούτε μιας θέσης εργασίας. Αντίθετα, με αυτά τα προγράμματα, μειώνεται πλασματικά η ανεργία για όσο διαρκούν, χαρίζεται τζάμπα χρήμα στους βιομήχανους, ανακυκλώνονται οι άνεργοι, αφού από το ένα πρόγραμμα κατάρτισης πηγαίνουν στο άλλο πρόγραμμα επανακατάρτισης και ξανά και ξανά.

Μόλις πριν από λίγες μέρες, ο υπουργός Εργασίας, Δ. Ρέππας, ανακοίνωσε την υλοποίηση δυο προγραμμάτων, με τα οποία θα επιδοτηθούν οι επιχειρήσεις για την απασχόληση ανέργων. Οι επιχειρήσεις θα παίρνουν για δυο ολόκληρα χρόνια 20 ευρώ ημερησίως για κάθε άνεργο και προσαύξηση 1,5 ευρώ, εάν ο άνεργος είναι γυναίκα ή άνω των 45 ετών. Σ' αυτά τα προγράμματα θα πάρουν μέρος μόνον όσοι έχουν περάσει από προγράμματα κατάρτισης. Γεγονός που δηλώνει περίτρανα την αποτυχία της «κατάρτισης» ή «επανακατάρτισης», για τις οποίες δαπανώνται εκατομμύρια για την εξεύρεση εργασίας.

Ενας καλός μηχανισμός υλοποίησης αυτής της πολιτικής στα χέρια της κυβέρνησης είναι ο ΟΑΕΔ. Τα μέτρα που ανακοινώθηκαν προβλέπουν και άλλο χρήμα από τις εισφορές των εργαζομένων για τους εργοδότες και, ταυτόχρονα, απαλλαγή των εργοδοτών από μια σειρά μέτρα που κάνουν πιο εύκολη την απαίτησή τους, για διεύρυνση της μερικής απασχόλησης και των ελαστικών μορφών, και το χτύπημα της πλήρους και σταθερής εργασίας.

Είναι χαρακτηριστικό ότι την ίδια στιγμή που η κυβέρνηση κοροϊδεύει τους ανέργους, δίνοντάς τους ένα επίδομα ανεργίας της τάξης των 11,3 ευρώ και όχι σε όλους, αυξάνει το ποσοστό της ημερήσιας επιδότησης στις μεγάλες επιχειρήσεις στα 18 ευρώ! Ταυτόχρονα, αυξάνει και το χρόνο επιδότησης στις επιχειρήσεις. Ετσι, το 2004, ο χρόνος για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις αυξάνεται στους 18 μήνες και η υποχρέωση διατήρησης 6 μήνες, ενώ για τις μεγάλες επιχειρήσεις η επιδότηση θα διαρκεί 24 μήνες (!) και η υποχρέωση διατήρησης 12 μήνες. Ετσι, οι βιομήχανοι θα εκμεταλλεύονται για δυο ολόκληρα χρόνια, ουσιαστικά, τζάμπα εργάτες.

Οπως ξεκαθαρίστηκε και από πλευράς υπουργού Εργασίας, προωθείται κανονικά ο εξαναγκασμός των ανέργων σε προσφορά όσο το δυνατόν περισσότερης απλήρωτης εργασίας, καθώς για πλήρη απασχόληση αυτοί θα παίρνουν μόνο τη διαφορά ανάμεσα στο κανονικό μεροκάματο και το επίδομα ανεργίας, ενώ ο εργοδότης θα καλύπτει τις ασφαλιστικές του εισφορές. Αν ο εργαζόμενος αρνηθεί περισσότερες από δυο φορές να αποδεχτεί την προσφορά, θα του κόβεται το επίδομα ανεργίας. Σε διαφορετική περίπτωση, οι εργοδότες θα απασχολούν τζάμπα εργαζόμενους περίπου 4 ώρες ημερησίως, που θα πληρώνονται μόνο με το επίδομα ανεργίας.

Η προσπάθεια, όμως, που κάνει η κυβέρνηση να πετύχουν οι στόχοι για τη διεύρυνση της μερικής απασχόλησης προκύπτει από την επόμενη απόφαση του ΟΑΕΔ, η οποία προβλέπει κατάργηση του ορίου των επιδοτούμενων προσλήψεων που δικαιούται να κάνει μια επιχείρηση. Ετσι, μια επιχείρηση μπορεί να αυξήσει τους επιδοτούμενους, άρα και το θησαυροφυλάκιό της.

Ακόμα, όμως, χειρότερη εξέλιξη για τους άνεργους και τους εργαζόμενους, είναι το νέο μέτρο που προωθεί ο ΟΑΕΔ και προβλέπει ότι οι επιχειρήσεις που εντάσσονται στα προγράμματα υποχρεούνται να διατηρούν αριθμό προσωπικού ίσο με το μέσο όρο του προηγούμενου χρόνου και οι επιχειρήσεις δεν πρέπει να έχουν προβεί σε απολύσεις τους προηγούμενους 6 μήνες. Αυτό, στην πράξη, σημαίνει ότι μια επιχείρηση, που σήμερα απασχολεί, για παράδειγμα, 100 εργαζόμενους πλήρους απασχόλησης, μπορεί να απολύσει 30 και στη θέση τους να προσλάβει 30 μερικής απασχόλησης χωρίς να αλλάξει ο μέσος όρος! Με αυτόν τον τρόπο, οι εργοδότες επιτυγχάνουν με ένα «σμπάρο τρία τρυγόνια», καθώς ανοίγει ο δρόμος για απολύσεις, για ελαστικοποίηση των εργασιακών σχέσεων και καρπώνονται και την επιδότηση.

Τα παραπάνω ενισχύονται και από τη δυνατότητα που δίνεται στις επιχειρήσεις να εντάσσονται στα προγράμματα, ακόμα και αν γίνονται σ' αυτές «οικειοθελείς» αποχωρήσεις ή όπως οι επιχειρήσεις βαφτίζουν τις αναγκαστικές απολύσεις.

Σε όλους τους παραπάνω στόχους, θα συμβάλουν και τα πολυδιαφημισμένα «Κέντρα Προώθησης Απασχόλησης», καθώς μέσα από τη διαδικασία της «εξατομικευμένης παρέμβασης» επιδιώκεται η παρέμβαση του κρατικού μηχανισμού στον κάθε άνεργο ξεχωριστά, ώστε αυτός να γίνεται προσαρμόσιμος στις κάθε φορά ανάγκες του κεφαλαίου.