ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 2 Οχτώβρη 2016
Σελ. /32
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Πολυνομοσχέδιο εξαθλίωσης του λαού

Η ΕΥΔΑΠ περιλαμβάνεται στη δεύτερη παρτίδα επιχειρήσεων που πέρασε στο υπερταμείο για τη «βελτίωση της ανταγωνιστικότητας» και την «αύξηση της αξίας» τους...
Η ΕΥΔΑΠ περιλαμβάνεται στη δεύτερη παρτίδα επιχειρήσεων που πέρασε στο υπερταμείο για τη «βελτίωση της ανταγωνιστικότητας» και την «αύξηση της αξίας» τους...
Το νέο πολυνομοσχέδιο που ψηφίστηκε την περασμένη Τρίτη αποτελεί βήμα κλιμάκωσης της εφαρμοζόμενης αντιλαϊκής πολιτικής, προωθώντας αποφασιστικά την πολιτική της «απελευθέρωσης», των ιδιωτικοποιήσεων και της «αξιοποίησης» της κρατικής περιουσίας.

Ταυτόχρονα, δείχνει, για μια ακόμα φορά, πως μια απ' τις βαθύτερες κληρονομιές του ΣΥΡΙΖΑ απ' τις οπορτουνιστικές καταβολές του είναι ο καιροσκοπισμός. Πριν λίγους μήνες, ο ΣΥΡΙΖΑ διαβεβαίωνε ότι θα προστατέψει τους νέους επιστήμονες, διατηρώντας ελαττωμένες τις ασφαλιστικές εισφορές τους για ένα χρονικό διάστημα. Τώρα, παίρνει πίσω ακόμα και αυτά τα ελάχιστα ψίχουλα ανακούφισης.

Ρεύμα, νερό, μεταφορές και κτίρια στο υπερταμείο

Το νέο πολυνομοσχέδιο εντάσσει στην Εταιρεία Δημόσιων Συμμετοχών (ΕΔΗΣ), θυγατρική του νέου υπερταμείου αξιοποίησης της κρατικής περιουσίας, ένα νέο γύρο επιχειρήσεων. Μεταφέρει στην ΕΔΗΣ τις Εταιρείες Υδρευσης Αθήνας - Θεσσαλονίκης (ΕΥΔΑΠ και ΕΥΑΘ), την «Αττικό Μετρό», την ΕΛΒΟ, χιλιάδες κρατικά ακίνητα, μέσα στα οποία και 12 Ολυμπιακά Ακίνητα, και τέλος τη ΔΕΗ ΑΕ, μετά τις ΟΑΣΑ, ΟΣΕ, ΟΣΥ, ΣΤΑΣΥ και ΕΛΤΑ, που «μπήκαν» στο ταμείο με τον προηγούμενο νόμο, το Μάη.

Θυμίζουμε πως η ΕΔΗΣ ανήκει στο υπερταμείο - ομπρέλα (Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας), που περιλαμβάνει επίσης το ΤΑΙΠΕΔ, το ΤΧΣ, όπου ανήκουν οι τραπεζικές μετοχές, την Εταιρεία Ακινήτων του Δημοσίου, στην οποία ανήκουν αδόμητες εκτάσεις - φιλέτα του κράτους. Το υπερταμείο, για τα επόμενα 99 χρόνια, θα «αξιοποιεί»με«τους κανόνες της ιδιωτικής οικονομίας» τα περιουσιακά στοιχεία του με στόχους την «υλοποίηση της αναπτυξιακής πολιτικής της χώρας» και την «απομείωση του χρέους».

Με απλά λόγια, η λειτουργία του ταμείου είναι η παραπέρα προώθηση της «απελευθέρωσης» και η πλήρης ευθυγράμμιση της λειτουργίας των κρατικών επιχειρήσεων με στόχο τη μεγαλύτερη κερδοφορία, χωρίς να αποκλείει και μια άμεση ιδιωτικοποίησή τους. Το ταμείο στοχεύει στο να αυξήσει την κερδοφορία των επιχειρήσεων ύδρευσης, ηλεκτρισμού, μεταφορών, τις οποίες διαθέτει, να ρευστοποιήσει κάποιες απ' αυτές, αλλά και να συμμετάσχει σε νέες επενδύσεις, αξιοποιώντας τη μεγάλη κρατική περιουσία.

Τι σημαίνει η κερδοφορία των επιχειρήσεων για το λαό

Θα μπορούσε να αναρωτηθεί κανείς: «Γιατί είναι κακό να γίνουν οι κρατικές επιχειρήσεις κερδοφόρες;». Πρόκειται για βασικό επιχείρημα της κυβέρνησης, που επαναλαμβάνει πως με τις «βέλτιστες πρακτικές» του ΟΟΣΑ, οι κρατικές επιχειρήσεις θα γίνουν πιο ανταγωνιστικές, πιο κερδοφόρες και θα γεμίσουν και τα δημόσια ταμεία.

Το επιχείρημα φαίνεται εύλογο. Ομως, αν το «ξύσει» λίγο κανείς, θα καταλάβει πως τα πράγματα δεν είναι έτσι.

Η κερδοφορία των κρατικών επιχειρήσεων στην Υδρευση, στην Ενέργεια και στις Μεταφορές δεν πέφτει απ' τον ουρανό. Προέρχεται από μεγάλες αυξήσεις στις τιμές της Ενέργειας, του νερού, των μεταφορών, που θα πληρώσουν τα λαϊκά στρώματα. Βασίζεται επίσης στην επέκταση των ελαστικών σχέσεων εργασίας, της αύξησης του βαθμού εκμετάλλευσης και των χαμηλών μισθών των εργαζομένων σ' αυτές τις επιχειρήσεις.

Ουσιαστικά, η «κερδοφορία», η «βελτίωση της ανταγωνιστικότητας» και η «αύξηση της αξίας» των κρατικών επιχειρήσεων του υπερταμείου μεταφράζεται στην επιδείνωση της θέσης των λαϊκών στρωμάτων, τόσο ως καταναλωτών όσο και ως εργαζομένων.

Ηδη η ΕΥΔΑΠ προχωρά στο νέο πρόγραμμα «τακτοποίησης των οφειλών», που τελικά σημαίνει όμως πως σταδιακά, όποιος χρωστάει και δεν μπορεί να πληρώσει, απλά θα μένει χωρίς νερό... Αντίστοιχα, η ΔΕΗ κοιτά τις «ληξιπρόθεσμες οφειλές» σαν το μεγάλο κουμπαρά... Ομως, η αποπληρωμή τους θα γίνει εκβιάζοντας τα φτωχότερα τμήματα πως θα μείνουν χωρίς ρεύμα.

Η όποια «εξοικονόμηση απ' τις λειτουργικές δαπάνες» τελικά αντανακλά επιδείνωση της κατάστασης των εργαζομένων, αντικατάστασή τους με εργολαβικούς εργαζόμενους και νεότερους χωρίς συγκροτημένα εργασιακά δικαιώματα.

Η κυβέρνηση ισχυρίζεται πως το υπερταμείο της είναι φιλολαϊκότερο, γιατί δεν προβλέπει ρητά ιδιωτικοποιήσεις. Ομως, η πραγματικότητα τούς διαψεύδει. Ο ΣΥΡΙΖΑ προωθεί την αστική στρατηγική της «απελευθέρωσης» τομέων της οικονομίας με διαφορετικούς τρόπους, που θυμίζουν τους ελιγμούς του ΠΑΣΟΚ παλαιότερα.

Η ένταξη στο ταμείο δεν αποκλείει φυσικά μια άμεση ιδιωτικοποίηση, σε μεταγενέστερη φάση, όταν η επιχείρηση έχει εξυγιανθεί και λειτουργεί με μεγαλύτερα ποσοστά κέρδους. Να τι εννοούν τα κυβερνητικά στελέχη όταν λένε πως «όπως είναι οι επιχειρήσεις, δεν τις αγοράζει κανείς». Πως η ένταξη στο ταμείο είναι ουσιαστικά το πρώτο βήμα. Οι επιχειρήσεις, στη συνέχεια, καθαρές και απαλλαγμένες από βάρη, θα μπορούν να ιδιωτικοποιηθούν με μεγαλύτερη ευκολία.

Αλλωστε, στις σημερινές συνθήκες, η διατήρηση των επιχειρήσεων στην ιδιοκτησία του κράτους και η παραχώρηση της χρήσης κερδοφόρων τμημάτων τους στο μεγάλο κεφάλαιο είναι αποτελεσματικότερη μέθοδος, που οδηγεί σε ακόμα μεγαλύτερα ποσοστά κερδοφορίας. Ο κεφαλαιοκράτης δεν χρειάζεται να κάνει μεγάλες επενδύσεις. Νοικιάζει την υποδομή που μένει στα χέρια του κράτους και πετυχαίνει τεράστια κέρδη.

Οι περιβόητες δημοπρασίες Ενέργειας (ΝΟΜΕ) που νομοθέτησε η κυβέρνηση με το πολυνομοσχέδιο, έχουν αυτό το χαρακτήρα. Η κυβέρνηση ιδιωτικοποιεί τη ΔΕΗ έμμεσα, δίνοντας με χαμηλές τιμές τη φθηνή Ενέργεια των λιγνιτικών και υδροηλεκτρικών σταθμών της ΔΕΗ σε ιδιωτικές εταιρείες ηλεκτρικής ενέργειας, που έτσι εξασφαλίζουν τεράστια κέρδη.

Ο στρατηγικός χαρακτήρας του νέου ταμείου και η σημασία του ΣΥΡΙΖΑ

Το νέο υπερταμείο αποτελεί κεντρικό άξονα της αστικής πολιτικής για την καπιταλιστική ανάκαμψη του επόμενου διαστήματος. Η αξιοποίηση των κρατικών υποδομών για να δημιουργηθούν νέα πεδία κερδοφορίας για το μεγάλο κεφάλαιο, η προώθηση αναδιαρθρώσεων και της εμπορευματικής λειτουργίας των κρατικών επιχειρήσεων, αλλά και η διασφάλιση κρατικών εσόδων απ' τις κερδοφόρες επιχειρήσεις και την αύξηση της αξίας τους, είναι εργαλεία διασφάλισης της κερδοφορίας των μονοπωλιακών ομίλων.

Γι' αυτό και η ομπρέλα των συγκεκριμένων μεταρρυθμίσεων που προωθούνται μέσα απ' το ταμείο ουσιαστικά προωθείται διαχρονικά, σ' ολόκληρη την ΕΕ. Ο στρατηγικός χαρακτήρας των αλλαγών αυτών εξηγεί και την ανάγκη το κεφαλαίου να θωρακίσει τη διοίκηση του υπερταμείου, μέσα και απ' τον καθοριστικό ρόλο της ΕΕ στην επιλογή των στελεχών της, ώστε να αποφύγει κυβερνητικούς ελιγμούς σε κρίσιμα ζητήματα. Η 5μελής διοίκηση του ταμείου επιλέγεται με τη σύμφωνη γνώμη της Κομισιόν, ενώ δύο εκ των πέντε μελών, περιλαμβανομένου και του προέδρου, επιλέγονται απ' την Κομισιόν, με την ελληνική κυβέρνηση να γνωμοδοτεί. Ως πρώτος πρόεδρος του ταμείου επελέγη ένας Γάλλος τραπεζίτης.

Ο ΣΥΡΙΖΑ, πριν τις εκλογές, τόσο του Γενάρη του 2015, όσο και του Σεπτέμβρη του 2015, υποστήριζε πως θα αντιστεκόταν στις ιδιωτικοποιήσεις που είχε δρομολογήσει η προηγούμενη κυβέρνηση. Ο Αλ. Τσίπρας δήλωνε με το γνωστό στόμφο: «Θα περάσουν πάνω απ' τα πτώματά μας για να ιδιωτικοποιήσουν το νερό»...

Σήμερα, ο ΣΥΡΙΖΑ «ανακρούει πρύμναν» απ' την άσφαιρη προεκλογική ρητορική του, πετάει στον κάλαθο των αχρήστων όλα εκείνα τα παχιά λόγια που δεν εννοούσε και είχαν ως μοναδικό περιεχόμενο την εκλογική του συσπείρωση. Αποδέχεται το σύνολο των ιδιωτικοποιήσεων των προηγούμενων και κλιμακώνει περαιτέρω την πολιτική αυτή, ουσιαστικά εντάσσοντας το σύνολο της κρατικής περιουσίας στο ταμείο για αξιοποίηση.

Σε κάθε περίπτωση, καμιά επιχείρηση, όποιο κι αν είναι το ποσοστό του κράτους στο μετοχικό κεφάλαιο, δεν πρόκειται να λειτουργήσει με γνώμονα το λαϊκό συμφέρον στο πλαίσιο της «απελευθερωμένης» αγοράς.

Ο εξαιρετικά «ομαλός» τρόπος με τον οποίο ο ΣΥΡΙΖΑ κατάφερε να προωθήσει τις ιδιωτικοποιήσεις και το υπερταμείο, δείχνει τις ιδιαίτερες αρετές του για την άρχουσα τάξη. Η ένταξη σ' ένα ταμείο, των μεταφορών, της ύδρευσης, του ρεύματος και χιλιάδων τουριστικών και άλλων ακινήτων του Δημοσίου, με στόχο την «αξιοποίησή τους με κάθε τρόπο», θα είχε οδηγήσει σε ένα μεγάλο κύμα αντιδράσεων αν είχε γίνει απ' την προηγούμενη «δεξιά» κυβέρνηση της ΝΔ. Ο ΣΥΡΙΖΑ, ευτελίζοντας σύμβολα, ανθρώπους και αγώνες, προωθεί αυτή την πολιτική χωρίς να «ανοίγει ούτε μύτη».

Ο ΣΥΡΙΖΑ αποδεικνύεται ως ο καλύτερος δυνατός υπηρέτης των μονοπωλιακών ομίλων και για το λόγο αυτό ως εξαιρετικά επικίνδυνος για τα εργατικά - λαϊκά στρώματα.

Ο δρόμος της λαϊκής αντεπίθεσης

Η πείρα απ' τη διακυβέρνηση του ΣΥΡΙΖΑ επιβεβαιώνει αυτό που το ΚΚΕ «φώναζε» και συνεχίζει να φωνάζει: Η ουσία της πολιτικής που εφαρμόζει μια αστική κυβέρνηση δεν είναι α λα καρτ, με βάση τις προτιμήσεις των εκλεγμένων βουλευτών και υπουργών. Η ουσία της εφαρμοζόμενης πολιτικής είναι δεδομένη, με βάση τις στρατηγικές ανάγκες και επιλογές των μονοπωλιακών ομίλων, που απαιτούν προώθηση της «απελευθέρωσης», ιδιωτικοποιήσεις και φθηνή εργατική δύναμη, με τσάκισμα του «κοινωνικού κράτους», διάλυση του Ασφαλιστικού, μειώσεις στους μισθούς και ελαστικές εργασιακές σχέσεις.

Γι' αυτό και κάθε κυβέρνηση που υπηρετεί την καπιταλιστική ανάπτυξη προωθούσε, προωθεί και θα προωθεί τέτοια μέτρα. Γι' αυτό και είναι πολιτική αυταπάτη να πιστεύει κανείς ότι μπορεί να αλλάξει τον κόσμο ψηφίζοντας άλλη κυβέρνηση. Πελώριες ευθύνες έχουν και όσοι συνέβαλαν στην αντίληψη πως η ανάδειξη του ΣΥΡΙΖΑ θα είναι «θετικό βήμα».

Με ΣΥΡΙΖΑ ή με ΝΔ, κάθε αστική κυβέρνηση εξηγεί την πολιτική της με τη θατσερική φράση «there is no alternative» (δεν υπάρχει εναλλακτική). Και από τη μεριά τους έχουν δίκιο. Η πολιτική τους είναι μονόδρομος για τα συμφέροντα των αφεντικών τους, των μονοπωλιακών ομίλων.

Κρύβουν όμως τη μισή αλήθεια. Κρύβουν πως οι λαοί έχουν το δικό τους δρόμο, το δρόμο που ξεμπερδεύει με τα μονοπώλια, τους ομίλους, τους μεγαλομετόχους και τα κέρδη τους, το δρόμο που μπορεί να ικανοποιήσει τις ανάγκες τους. Η ίδια η πείρα μας αποδεικνύει πως η ικανοποίηση των αναγκών των εργατικών - λαϊκών στρωμάτων είναι ασυμβίβαστη με την εξουσία των μονοπωλιακών ομίλων, το κράτος τους, τους ιμπεριαλιστικούς οργανισμούς, όπως το ΝΑΤΟ και την ΕΕ, που τους στηρίζουν.

Η ικανοποίηση των αναγκών μας απαιτεί ένα ριζικά διαφορετικό δρόμο, το δρόμο της κοινωνικοποίησης του συνόλου των συγκεντρωμένων μέσων παραγωγής, του επιστημονικού κεντρικού σχεδιασμού και της εργατικής - λαϊκής εξουσίας.

Σήμερα, δεν έχουμε άλλο δρόμο απ' την οργάνωση της λαϊκής αντεπίθεσης, το δυνάμωμα κάθε εστίας αντίστασης στο οργανωμένο σχέδιο της άρχουσας τάξης να τσακίσει τα δικαιώματά μας για τα κέρδη της. Το εργατικό - λαϊκό κίνημα που αντιστέκεται μπορεί να τους σταματήσει, όταν φωτίζει τον άλλο δρόμο της εργατικής - λαϊκής εξουσίας, μπορεί να συγκεντρώσει νέες δυνάμεις, «κόβοντας» το χέρι κάθε προσπάθειας να διαλύσουν τις εργασιακές σχέσεις, να απαγορέψουν τις απεργίες, να μας χρεώνουν υπέρογκα ποσά για να πιούμε νερό ή να δροσιστούμε το καλοκαίρι, για να αυξηθεί η αξία των επιχειρήσεων, να ιδιωτικοποιήσουν τους ελεύθερους χώρους, να βγάλουν σε πλειστηριασμούς τα σπίτια μας για τη δική τους κερδοφορία.

Αυτός είναι ο μονόδρομος για τους εργαζόμενους, ο δρόμος κλιμάκωσης της πάλης, συγκέντρωσης νέων δυνάμεων, ο δρόμος της ρήξης, της σύγκρουσης, της οργάνωσης της αντεπίθεσης.


Του
Γρηγόρη ΛΙΟΝΗ*
*Ο Γρηγόρης Λιονής είναι μέλος του Τμήματος Οικονομίας της ΚΕ του ΚΚΕ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ