Copyright 2019 The Associated

Ηδη από προχτές, αποτυπώνοντας τους άξονες της συνάντησης Δένδια με τον Αμερικανό ομόλογό του, Μ. Πομπέο, η εκπρόσωπος του αμερικανικού ΥΠΕΞ Μ. Ορτέιγκους δήλωνε ότι η συνάντηση έγινε «για να επιβεβαιώσει τη σημασία των ελληνοαμερικανικών σχέσεων. Ο υπουργός Πομπέο τόνισε την ισχυρή διμερή συνεργασία στον τομέα της άμυνας και της ασφάλειας, σημειώνοντας το ρόλο της Ελλάδας ως πυλώνα σταθερότητας στην Ανατολική Μεσόγειο και στα Βαλκάνια» και παράλληλα «επαίνεσε την Ελλάδα για την πρόοδό της σε ενεργειακά έργα για την επέκταση της περιφερειακής διασυνδεσιμότητας». Πρόσθετε ότι οι δύο υπουργοί «επιβεβαίωσαν την κοινή τους δέσμευση για την προώθηση της θρησκευτικής ελευθερίας» - που χρησιμοποιείται ως πρόσχημα για τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις - και «συμφώνησαν να συνεχίσουν την πρόοδο σε βασικούς τομείς του Στρατηγικού Διαλόγου» που εγκαινιάστηκε μεταξύ των δύο κυβερνήσεων επί ΣΥΡΙΖΑ, τον Δεκέμβρη 2018, και η επόμενη φάση του αναμένεται το φθινόπωρο στην Αθήνα.

Ενδεικτικές στο μεταξύ και των συζητήσεων είναι και οι προκλητικές διαβεβαιώσεις Δένδια, κατά τη διάρκεια της επίσκεψής του, πως «ο όποιος αντιαμερικανισμός υπήρχε τις προηγούμενες δεκαετίες έχει ολοσχερώς εξαλειφθεί. ... έχουμε κοινούς στόχους και κοινά συμφέροντα και προασπίζουμε από κοινού τον δυτικό, δημοκρατικό τρόπο ζωής», συνεκτιμώντας προφανώς τις πολύτιμες υπηρεσίες του ΣΥΡΙΖΑ στο «ξέπλυμα» του ΝΑΤΟ και του αμερικάνικου ιμπεριαλισμού.

Ανάλογες συζητήσεις είχε ο Ν. Δένδιας και με τον σύμβουλο Εθνικής Ασφάλειας των ΗΠΑ και στενό συνεργάτη του Ντ. Τραμπ, Τζον Μπόλτον, ο οποίος γνωστοποίησε αργότερα ότι συζήτησαν τις «προτεραιότητες της νέας ελληνικής κυβέρνησης και τη συνεχιζόμενη ενίσχυση της στρατηγικής σχέσης» μεταξύ των δύο χωρών.

Συνάντηση είχε ο Ν. Δένδιας και με τον γερουσιαστή Μπ. Μενέντεζ, έναν εκ των δύο εμπνευστών του νομοσχεδίου του Κογκρέσου για τη στρατηγική των ΗΠΑ στην Ανατολική Μεσόγειο. Οπως δήλωνε κατόπιν ο Μενέντεζ, αναδεικνύοντας κι αυτός το ρόλο ΝΑΤΟικού χωροφύλακα με τον οποίο επιφορτίζουν τις ελληνικές κυβερνήσεις στην Ανατ. Μεσόγειο και τα Βαλκάνια, «σε μια εποχή μεγάλων προκλήσεων στην Ανατολική Μεσόγειο, η σχέση ΗΠΑ - Ελλάδας είναι πιο κρίσιμη από ποτέ για την κοινή μας ασφάλεια και σταθερότητα».

Αξίζει στο μεταξύ να θυμίσουμε ότι την ίδια μέρα με την συνάντηση Δένδια - Πομπέο, ο πρέσβης των ΗΠΑ στην Ελλάδα Τζ. Πάιατ θύμιζε ξανά την ατζέντα πάνω στην οποία - όπως χαρακτηριστικά είπε - «προχωρούμε με "τέρμα ταχύτητα" τις σχέσεις ΗΠΑ - Ελλάδας», διευκρινίζοντας ότι «έχω μιλήσει με αρκετούς νέους υπουργούς για να συζητήσουμε τομείς στους οποίους μπορούμε να ενισχύσουμε τη συνεργασία και ενθαρρύνομαι από την επιθυμία τους να δράσουν γρήγορα και αποφασιστικά για να εμβαθύνουν τους δεσμούς μας», και βέβαια αναγνωρίζοντας ότι «η κυβέρνηση Τσίπρα έκανε τόσο πολλή και καλή δουλειά για να βοηθήσει την Ελλάδα να ενισχύσει τους δεσμούς της με την Αμερική» ώστε η χώρα «έχει μετατραπεί από πηγή προβλημάτων σε πηγή λύσεων για τη στρατηγικά σημαντική περιοχή της Ανατολικής Μεσογείου (...) μια χώρα που μοιράζεται βασικούς στρατηγικούς στόχους με τις ΗΠΑ».

Σε ό,τι αφορά τους στόχους αυτούς, ο Πάιατ αναφέρθηκε:

-- Στη «συνεργασία ΗΠΑ και Ελλάδας σε όλα τα μέτωπα - και ειδικά στην άμυνα και την ασφάλεια - που θα ενισχύσει την ικανότητα της Ελλάδας να προάγει την ειρήνη και τη σταθερότητα στα Βαλκάνια και στην Ανατολική Μεσόγειο», καθιστώντας την ακόμα πιο ενεργό αμερικανοΝΑΤΟικό χωροφύλακα στην περιοχή, κόντρα σε άλλα κέντρα.

-- Στην ενίσχυση των σχημάτων με αμερικανοΝΑΤΟική ομπρέλα, και ιδιαίτερα της τριμερούς Ελλάδας - Ισραήλ - Κύπρου, η οποία «έχει πολύ σημαντικές επιπτώσεις στην περιφερειακή ενεργειακή και αμυντική συνεργασία», λέγοντας χαρακτηριστικά ότι «η αμερικανική κυβέρνηση υποστηρίζει σθεναρά την τριμερή και σχεδιάζει να οικοδομήσει πάνω στη συμμετοχή του υπουργού Εξωτερικών στη Σύνοδο Κορυφής "3+1" στην Ιερουσαλήμ τον περασμένο Μάρτιο».

-- Στους επόμενους «πρωταγωνιστικούς» ρόλους που επιφυλάσσουν οι ΗΠΑ στην Ελλάδα για την «ευρωατλαντική ολοκλήρωση» των Βαλκανίων, λέγοντας ότι «η ΔΕΘ, η Διάσκεψη Κορυφής της Θεσσαλονίκης τον Νοέμβριο, η περιφερειακή διάσκεψη του Ελληνο-Αμερικανικού Επιμελητηρίου για τη Ενέργεια στη Θεσσαλονίκη θα προσφέρουν ευκαιρίες για (...) την ενίσχυση της ικανότητας της Ελλάδας να βοηθήσει όλους τους βαλκανικούς γείτονές της, και ιδιαίτερα τη Βόρεια Μακεδονία, να συνεχίσουν την πορεία προς τα ευρωπαϊκά και τα ευρωατλαντικά θεσμικά όργανα».

-- Στο ρόλο «διαύλου» που επιφυλάσσουν οι Αμερικανοί στην Ελλάδα για το συνολικότερο παζάρι με την Τουρκία, που προμηνύει επικίνδυνες για τους λαούς εξελίξεις και «διευθετήσεις», με τον Πάιτ να υπογραμμίζει ότι «οι ΗΠΑ θα εργαστούν σκληρά» ώστε η Τουρκία να παραμείνει στο ΝΑΤΟ και σε αυτό το πλαίσιο να συγχαίρει «την Ελλάδα για τις προσπάθειές της να σταθεροποιήσει τη σχέση της με την Τουρκία, ξεκινώντας από τις πρόσφατες συνομιλίες για ΜΟΕ», λέγοντας πως «στόχος μας είναι να σταματήσουμε προκλητικές ενέργειες και να εντείνουμε το διάλογο μεταξύ των περιφερειακών γειτόνων, προκειμένου να προωθήσουμε μεγαλύτερη σταθερότητα και κοινή ("shared") οικονομική ευημερία».

Να σημειωθεί πως και ο Ελληνας υπουργός Εξωτερικών, μετά τη συνάντησή του με τον Πομπέο, δήλωνε ότι «ζητήσαμε από τις ΗΠΑ να υπάρχει μία καθαρή γραμμή επικοινωνίας σε περίπτωση που υπάρχει οποιοδήποτε ζήτημα που αφορά τις σχέσεις μας με την Τουρκία, που θα μπορούσε να είναι χρήσιμη η σαφής και άμεση τοποθέτηση των ΗΠΑ. Το σημείωσαν και θα μας απαντήσουν σχετικά».

-- Στα ενεργειακά σχέδια των ΗΠΑ στην περιοχή, σημειώνοντας ότι «θέλουμε η Ενέργεια να είναι η κινητήρια δύναμη των οικονομικών ευκαιριών, μεταξύ άλλων με έργα όπως ο αγωγός TAP και η νέα συμφωνία υπεράκτιας εξερεύνησης της Ελλάδας με τα ΕΛΠΕ, την "Total" και την "ExxonMobil"», αλλά και σε ό,τι αφορά τις επενδύσεις στις ΑΠΕ.

Δίνοντας δε την ευρύτερη εικόνα, σημείωσε ότι Βαλκάνια και Ανατολική Μεσόγειος «έχουν αναδειχθεί σε σημαντικό ενεργειακό κόμβο, με άμεσο αντίκτυπο στην ενεργειακή ασφάλεια και διαφοροποίηση της Ευρώπης. Δεδομένου ότι οι ΗΠΑ έχουν στρατηγικό ενδιαφέρον για την ενεργειακή ασφάλεια των Ευρωπαίων εταίρων και συμμάχων μας, εργαζόμαστε για την εκπροσώπηση σε υψηλό επίπεδο των ΗΠΑ στο Φόρουμ φυσικού αερίου της Ανατολικής Μεσογείου στις 25/7 στο Κάιρο. Και εδώ, η Ελλάδα διαδραματίζει κεντρικό ρόλο».

Να σημειωθεί στο μεταξύ πως η επίσκεψη Δένδια στις ΗΠΑ ολοκληρώθηκε με συμμετοχή του στις εργασίες της Υπουργικής Διάσκεψης για την Προώθηση της Θρησκευτικής Ελευθερίας (Ministerial Conference to Advance Religious Freedom), ενώ μαζί με τον αρχιεπίσκοπο Αμερικής Ελπιδοφόρο και την πρόεδρο της Βουλής των Αντιπροσώπων Νάνσι Πελόζι παρέστη σε στρογγυλή τράπεζα με θέμα την «εκδίωξη των χριστιανών από τη Μέση Ανατολή» και τις σχετικές δράσεις του οικουμενικού πατριάρχη Βαρθολομαίου. Είχε εκεί και άλλες συναντήσεις με κυβερνητικά στελέχη των ΗΠΑ, όπως τον υπουργό Υγείας Α. Αζαρ.

Αξίζει να σημειωθεί ότι ο πρόσφατα διορισμένος στην αρχιεπισκοπή των ΗΠΑ, Ελπιδοφόρος, αργά προχτές ώρα Ελλάδας και ενόψει της προαναφερθείσας διάσκεψης για τις θρησκευτικές ελευθερίες, συναντήθηκε και με τον Ντ. Τράμπ. Να σημειωθεί επίσης πως ο Ελπιδοφόρος χαίρει μεγάλης ...εκτίμησης στις ΗΠΑ, λόγω θέσεων που πήρε σε κρίσιμα για τους Αμερικανούς ζητήματα, όπως η αυτοκεφαλία της ουκρανικής Εκκλησίας απέναντι στη Μόσχα.

Σε κάθε περίπτωση, σε δηλώσεις του κατόπιν, ο Ελπιδοφόρος δήλωσε «ευτυχής» γιατί είχε την «αναπάντεχη χαρά και τιμή» να συναντηθεί με τον Τραμπ. Υποστήριξε εξάλλου ότι ο Τραμπ «είναι έτοιμος να υποστηρίξει τους χριστιανούς σε όλο τον κόσμο. Να φανεί υπερασπιστής των μειονοτήτων και των διωκόμενων χριστιανών. Και θα υποστηρίξει ασφαλώς και το Οικουμενικό μας Πατριαρχείο και τη Μητέρα μας Εκκλησία σε όλες τις προσπάθειες του Πατριαρχείου μας».

Ο Ελπιδοφόρος είχε αυτές τις μέρες συνάντηση και με τον Αμερικανό υπουργό Εμπορίου Γ. Ρος, ενώ χτες αναμενόταν να δει και τον Πομπέο.

Σε «διευκρινίσεις» για τα όσα είπε την Τετάρτη, στο συνέδριο του «Economist», σχετικά με την «απαρέγκλιτη τήρηση» της συμφωνίας των Πρεσπών, με της οποίας άλλωστε το ΝΑΤΟικό περιεχόμενο στοιχιζόταν από πριν, προχώρησε χτες ο υπουργός Αμυνας Ν. Παναγιωτόπουλος, μετά και από τις αντιδράσεις στο εσωτερικό της ΝΔ.

Ο υπουργός Αμυνας είπε πως «μπροστά σε διεθνές ακροατήριο είπα ότι για να σταθεί η συμφωνία των Πρεσπών πρέπει να μην παραβιάζονται ουσιώδεις όροι της από κάποιο μέρος. Ηταν σαφής ο αποδέκτης... ήταν σαφές για ποιον ήταν. Απλά αυτό έγινε ανεπαισθήτως στη διπλωματική γλώσσα που άρμοζε στη συγκεκριμένη περίσταση. Είναι μια νομική θεώρηση, δεν έχει καμία σχέση με το αν μας αρέσει ή δεν μας αρέσει». Θυμίζουμε, στο πάνελ και το ακροατήριο ήταν ο πρέσβης των ΗΠΑ Τζ. Πάιατ και ο υπουργός Εξωτερικών της Βόρειας Μακεδονίας Ν. Ντιμιτρόφ. Εσπευσε να διαβεβαιώσει ότι η συμφωνία «δεν αρέσει» στον ίδιο, στη ΝΔ και την κυβέρνηση και πως «όλα τα άλλα που ακούγονται είναι υλικό προς στρέβλωση».

Θυμίζουμε, ο ΥΠΑΜ έλεγε στο συνέδριο ότι «δεν αμφισβητώ την πρόθεση κανενός ότι αυτή η συμφωνία επιτεύχθηκε για καλό σκοπό, για να ενισχύσει τη σταθερότητα στην περιοχή, για να ενισχύσει τις γεωπολιτικές σταθερές της περιοχής, έτσι ώστε να μην υπάρξουν ανατροπές. Απλά, η άποψή μου είναι, με κάθε καλή πρόθεση, και θέλω να το τονίσω αυτό, ότι για να σταθεί αυτή η Συνθήκη και να παράξει θετικά αποτελέσματα, θα πρέπει και τα δύο μέρη να σταθούν με προσήλωση στην τήρηση των ουσιωδών όρων αυτής. Αυτή είναι και η θέση μου, αν θέλετε ως νομικού. Αν αυτή εφαρμοστεί με απαρέγκλιτη τήρηση όλων των ουσιωδών όρων της, τότε νομίζω ότι θα μπορούμε να πάμε σε ένα καλύτερο μέλλον»...

Ακουγε, άλλωστε, στο συνέδριο τον Πάιατ να ξεκαθαρίζει ότι «στα Βαλκάνια, οι ΗΠΑ επικεντρώνονται τώρα στην ολοκλήρωση της ένταξης της Βόρειας Μακεδονίας στο ΝΑΤΟ. Ενθαρρύνουμε τον νέο ρόλο της Ελλάδας στις αεροπορικές περιπολίες του ΝΑΤΟ στη Βόρεια Μακεδονία», προσθέτοντας ότι οι επερχόμενες συναντήσεις όπως η ΔΕΘ «θα προσφέρουν ευκαιρίες για την εμβάθυνση των επιχειρηματικών δεσμών από την ελληνική Μακεδονία στα Βαλκάνια και την ενίσχυση της ικανότητας της Ελλάδας να βοηθήσει όλους τους βαλκανικούς γείτονές της, και ιδιαίτερα τη Βόρεια Μακεδονία, να συνεχίσουν την πορεία προς τα ευρωπαϊκά και τα ευρωατλαντικά θεσμικά όργανα».