Η κυβέρνηση δεν προτίθεται να επιφέρει ουσιαστικές αλλαγές στο νόμο «περί ευθύνης υπουργών», παρά τις αποπροσανατολιστικές μεγαλοστομίες για ενίσχυση δήθεν της «διαφάνειας», όπως προκύπτει με σαφήνεια από το «πακέτο» αλλαγών στο νόμο που παρουσίασε χθες στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας ο υπουργός Δικαιοσύνης, Χάρη Καστανίδη.

Επιβεβαιώνεται και μ' αυτόν τον τρόπο ότι οι πολυδιαφημιζόμενες από το αστικό πολιτικό σύστημα «αλλαγές», οι οποίες θα περιορίσουν δήθεν τη διαπλοκή και τη διαφθορά, δεν είναι τίποτε άλλο από πυροτεχνήματα για λαϊκή κατανάλωση, που στόχο έχουν να αποπροσανατολίσουν και να εκτονώσουν τη δίκαιη οργή του λαού για τα κόμματα του κεφαλαίου και την πολιτική τους.

Σύμφωνα με τις κυβερνητικές προτάσεις, η ενεργοποίηση του νόμου παραμένει στη διακριτική ευχέρεια της εκάστοτε κυβερνητικής πλειοψηφίας, συνεχίζουν να υφίστανται τα στενά περιθώρια παραγραφής, καθώς και σειρά εμποδίων στη διερεύνηση ποινικών υποθέσεων, ενώ απορρίπτονται οι προτάσεις του ΚΚΕ που κινούνται στον αντίποδα της ισχύουσας κατάστασης.

Σύμφωνα με όσα πρότεινε στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας ο αρμόδιος υπουργός, θα υπάρξει κατάργηση του σημερινού χρόνου παραγραφής των αδικημάτων για υπουργούς και υφυπουργούς και θα γίνει 20 ή 15 χρόνια για τα κακουργήματα και 5 χρόνια για τα πλημμελήματα. Επίσης, ορίζεται ως «χρόνος τέλεσης» του αδικήματος ο χρόνος του αποτελέσματος και όχι της ενέργειας για την περίπτωση που υπουργοί ή υφυπουργοί κατηγορηθούν ως φυσικοί αυτουργοί, ενώ «για την συμμετοχή τους στις πράξεις άλλων θα ισχύουν όσα και σήμερα».

Επιπρόσθετα, θα προσδιοριστεί το περιεχόμενο του όρου των «υπουργικών καθηκόντων» και εφόσον το αδίκημα γίνει κατά τη διάρκεια της άσκησής τους θα εφαρμόζεται ο νόμος «περί ευθύνης υπουργών».

Αντίθετα, δε θα εφαρμόζεται για αδικήματα που δε σχετίζονται με τα υπουργικά καθήκοντα. Οσον αφορά τη δικαστική διαδικασία, ο εισαγγελέας Εφετών (η 3μελής επιτροπή δικαστών που θα προκύπτει από κλήρωση) θα διενεργεί ανακριτικές πράξεις που θα οδηγούν σε ένα «κατ' αρχή δικαστικό συμπέρασμα» και στη συνέχεια η υπόθεση θα έρχεται στη Βουλή.

Επιχειρώντας να αιτιολογήσει τις κυβερνητικές προτάσεις, ο υπουργός Δικαιοσύνης σημείωσε πως η κυβερνητική καινοτομία είναι ότι η νέα λογική του νόμου θα ορίζει «ως χρόνο έναρξης της προθεσμίας της Βουλής να ασκήσει ποινική δίωξη, όχι την αρχική πράξη ή την παράλειψη του υπαιτίου, αλλά το χρονικό σημείο από το οποίο επέρχεται το ζημιογόνο αποτέλεσμα».

Από την πλευρά του ΚΚΕ, ο βουλευτής του Κόμματος Νίκος Καραθανασόπουλος κάλεσε τα πολιτικά κόμματα να τοποθετηθούν σε συγκεκριμένα θέματα προκειμένου να μπορέσει να υπάρξει μια βάση συζήτησης. Οπως είπε, «πρέπει να υπάρχει για τους υπουργούς και τους υφυπουργούς κοινή παραγραφή. Δηλαδή, πέντε χρόνια για τα πλημμελήματα, 15-20 χρόνια για τα κακουργήματα, όπως ισχύει και για τους υπόλοιπους πολίτες». Επίσης, «να φύγουν τα εμπόδια της αποκλειστικής προθεσμίας».

Παράλληλα, υποστήριξε, αναφορικά με τον τρόπο λήψης της απόφασης παραπομπής, πως «εμείς θεωρούμε ότι δεν μπορεί η συγκρότηση της Προκαταρκτικής Επιτροπής να είναι στην απόλυτη δικαιοδοσία της πλειοψηφίας».

Οσον αφορά το δικαστικό σκέλος, ο Ν. Καραθανασόπουλος επισήμανε ότι «οι βουλευτές δεν μπορούν να είναι ένα εισαγγελικό σώμα. Αρα, έχουμε τη γνώμη ότι η προκαταρκτική επιτροπή πρέπει να διενεργείται από δικαστικό συμβούλιο, το οποίο να βγάζει το βούλευμα για το εάν θα πρέπει να ασκηθεί ή όχι ποινική δίωξη για τον υπουργό. Αρα, δηλαδή, η ευθύνη της Βουλής, κατά τη γνώμη μας, όσον αφορά τα περί ευθύνης υπουργών, πρέπει να τελειώνει με τη σύσταση της προκαταρκτικής επιτροπής η οποία θα διενεργείται από δικαστικό συμβούλιο».

Η πρόταση του ΚΚΕ εισέπραξε το σχόλιο του προέδρου της επιτροπής, Μιλτιάδη Παπαϊωάννου, ο οποίος απέφυγε να τοποθετηθεί στην πολιτική ουσία της πρότασης, φέρνοντας συνταγματικά προσκόμματα. Οπως είπε, «θέτετε θέματα αναθεώρησης του Συντάγματος», αφού από τα προτεινόμενα «κάποια χρήζουν αναθεωρητικής διαδικασίας».

Τις θέσεις του ΚΚΕ για το νόμο «περί ποινικής ευθύνης υπουργών» επαναλαμβάνει, σε ανακοίνωσή της, η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ:

«Οι αλλαγές που παρουσίασε η κυβέρνηση στη Βουλή για αλλαγή του νόμου περί ευθύνης υπουργών, όπως και εκείνες που είχε παρουσιάσει πριν ένα χρόνο η κυβέρνηση της ΝΔ είναι επουσιώδεις. Δεν αντιμετωπίζουν τα κρίσιμα προβλήματα που πρέπει να επιλυθούν, ώστε να αρθούν τα εμπόδια για τη δικαστική διερεύνηση των υποθέσεων.

Για μια ακόμη φορά, η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ με τις προτάσεις που παρουσίασε κατά τη συζήτηση στην Επιτροπή Θεσμών και Διαφάνειας της Βουλής, υπογραμμίζει την ανάγκη ριζικής αλλαγής του νόμου περί Ευθύνης Υπουργών ώστε να φύγουν τα εμπόδια που οδηγούν στην ατιμωρησία. Πιο συγκεκριμένα:

• Πρέπει να καθιερωθεί η κοινή παραγραφή όπως ισχύει για όλους τους πολίτες και να απαλειφθεί το ασφυκτικό όριο για την άσκηση της ποινικής δίωξης που ορίζεται "μέχρι το τέλος της δεύτερης συνόδου της επόμενης βουλευτικής περιόδου από την διάπραξη του αδικήματος".
• Χωρίς την αλλαγή αυτής της διάταξης ακόμα και αν υιοθετούνταν η κοινή παραγραφή θα ήταν "δώρο - άδωρο", γιατί η πιο πάνω ασφυκτική προθεσμία θα οδηγούσε "ντε φάκτο" σε παραγραφή.
• Η λήψη απόφασης για τη διενέργεια της προκαταρκτικής εξέτασης και την άσκηση ποινικής δίωξης, δεν πρέπει να εξαρτάται από τη θέληση της εκάστοτε κυβερνητικής πλειοψηφίας, όπως γίνεται σήμερα, αφού για τη λήψη απόφασης απαιτείται απόλυτη πλειοψηφία τουλάχιστον 151 βουλευτών. Αυτό σημαίνει απλά ότι χωρίς τη θέληση της κυβερνητικής πλειοψηφίας ούτε προκαταρκτική εξέταση γίνεται ούτε και άσκηση ποινικής δίωξης.
• Το ΚΚΕ επαναλαμβάνει τη θέση του ότι χρειάζεται να δρομολογηθούν αλλαγές ώστε η διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης να καθίσταται υποχρεωτική εφόσον συγκεντρώσει κατά τη σχετική ψηφοφορία έναν περιορισμένο αριθμό βουλευτών π.χ. 100 ακόμα και αν η πλειοψηφία είναι αντίθετη.
• Το επιχείρημα που ακούγεται ότι έτσι ανατρέπεται η αρχή της πλειοψηφίας δεν ευσταθεί, γιατί ο περιορισμένος αριθμός βουλευτών επιβάλλει τη διενέργεια έρευνας και δεν αποφασίζει την άσκηση δίωξης.

Ενώ μέχρι τώρα η διενέργεια της προκαταρκτικής εξέτασης γίνεται από Επιτροπή της Βουλής και η απόφαση για άσκηση ποινικής δίωξης λαμβάνεται από τη Βουλή και απαιτεί την απόλυτη πλειοψηφία, δηλαδή εξαρτάται από τη θέληση της εκάστοτε κυβερνητικής πλειοψηφίας, το ΚΚΕ προτείνει:

• Η διενέργεια προκαταρκτικής εξέτασης να γίνεται όχι από τη Βουλή, αλλά από δικαστικό συμβούλιο και αυτό θα αποφασίζει αν συντρέχουν οι προϋποθέσεις για την άσκηση της ποινικής δίωξης.

Η Κοινοβουλευτική Ομάδα του ΚΚΕ επισημαίνει ότι οι αλλαγές αυτές είναι αναγκαίες, ώστε να αρθούν τα εμπόδια για τη διερεύνηση ποινικών ευθυνών Υπουργών και καλεί την Κυβέρνηση και όλα τα Κόμματα να τοποθετηθούν».