Από την πρόσφατη διαμαρτυρία σωματείων της Αττικής στο υπουργείο Εργασίας για μέτρα πραγματικής στήριξης στο εισόδημα και στις θέσεις εργασίας

Πολύ περισσότερο, η λεγόμενη «ρήτρα διατήρησης των θέσεων εργασίας» για τις επιχειρήσεις που δεν ανέστειλαν υποχρεωτικά τη λειτουργία τους, είναι στην πραγματικότητα «φύλλο συκής» μπροστά σε ένα τσουνάμι απολύσεων και αντεργατικών ανατροπών, το οποίο ήδη ξεκίνησε και το επόμενο διάστημα θα κορυφώνεται.

Ετσι, η κυβέρνηση με τα χτεσινά μέτρα που ανακοίνωσε, επιχειρεί περισσότερο να κατευνάσει τις εργατικές αντιδράσεις, παρά να στηρίξει ουσιαστικά το εισόδημα της εργατικής - λαϊκής οικογένειας.

Ειδικότερα το κλιμάκιο των υπουργών ανακοίνωσε:

• «Αποζημίωση ειδικού σκοπού» ύψους 800 ευρώ, ως έκτακτη οικονομική ενίσχυση για το διάστημα από 15 Μάρτη έως 30 Απρίλη, για τους εργαζόμενους επιχειρήσεων που ανεστάλη η λειτουργία τους βάσει ΚΑΔ, η οποία θα καταβληθεί το πρώτο 10ήμερο του Απρίλη.

Σύμφωνα με την κυβέρνηση, η αποζημίωση αυτή αφορά περίπου 500.000 μισθωτούς και η συνολική δαπάνη θα ανέλθει στα 400 εκατ. ευρώ. Για όσο διάστημα διαρκεί η αναστολή λειτουργίας των επιχειρήσεων, οι εργαζόμενοι αυτοί θα έχουν ασφαλιστική κάλυψη με εισφορές που θα υπολογίζονται στον ονομαστικό μισθό που λάμβαναν.

Πάντως, με δεδομένο ότι αυτές οι επιχειρήσεις με κρατική απόφαση ανέστειλαν τη λειτουργία τους, η κυβέρνηση θα πρέπει να εγγυηθεί για την καταβολή των αποδοχών των εργαζομένων που εργάστηκαν από την αρχή του Μάρτη και μέχρι τη μέρα αναστολής λειτουργίας των επιχειρήσεων, όπως βέβαια και της καταβολής του Δώρου του Πάσχα στον ιδιωτικό τομέα. Το ίδιο πρέπει να γίνει και για τυχόν δεδουλευμένα προηγούμενων μηνών που οφείλουν οι εν λόγω επιχειρήσεις προς τους εργαζομένους τους και για διάφορους λόγους μέχρι και την αναστολή δεν είχαν πληρωθεί.

• Παράλληλα, η κυβέρνηση συνδέει την αναστολή της καταβολής ασφαλιστικών και φορολογικών υποχρεώσεων και τη χρήση των έκτακτων χρηματοδοτικών εργαλείων στήριξης προς τις επιχειρήσεις που συνεχίζουν να λειτουργούν, με «ρήτρα διατήρησης θέσεων εργασίας». Οσον αφορά τις επιχειρήσεις που αναστέλλουν τη λειτουργία τους με απόφαση του κράτους, τους απαγορεύει να κάνουν απολύσεις και σε περίπτωση που αυτές γίνουν, θα θεωρούνται άκυρες.

Τα παραπάνω ο υπουργός Εργασίας Γ. Βρούτσης τα συνόδευσε με τη δήλωση πως «η εικόνα της αγοράς εργασίας έως σήμερα για το μήνα Μάρτιο είναι απογοητευτική έως τραγική» και επανέλαβε τα λόγια από το διάγγελμα του πρωθυπουργού, λέγοντας ότι «οι επιχειρηματίες δεν πρέπει αναίτια και αδικαιολόγητα να προχωρούν σε απολύσεις και να εκδηλώνουν καταχρηστικές συμπεριφορές».

Κι ενώ διαπιστώνει ότι χιλιάδες έχουν χάσει ήδη τη δουλειά τους (οι απολύσεις που έχουν καταγραφεί στο πληροφοριακό σύστημα «Εργάνη» από τις αρχές του Μάρτη ανέρχονται σε 30.000) η κυβέρνηση δεν ανακοινώνει κανένα μέτρο γι' αυτούς, θεωρώντας περασμένα - ξεχασμένα τα όργια που έκαναν οι εργοδότες τις πρώτες μέρες εφαρμογής των κρατικών μέτρων για τον κορονοϊό, όταν η κυβέρνηση τους άφησε το πεδίο ελεύθερο να ρυθμίσουν όπως τους βολεύει το προσωπικό και τις εργασιακές σχέσεις στις επιχειρήσεις τους.

Αλλωστε, κι αυτές οι απολύσεις και οι ανατροπές έγιναν με νόμους της σημερινής και των προηγούμενων κυβερνήσεων, που έχουν απογειώσει την ευελιξία στην αγορά εργασίας, για τη στήριξη της κερδοφορίας των μεγάλων επιχειρήσεων.

Επιπλέον, όσον αφορά τη λεγόμενη «ρήτρα διατήρησης θέσεων εργασίας» στις επιχειρήσεις που συνεχίζουν να λειτουργούν, η κυβέρνηση τη συνδέει μόνο με τις απολύσεις. Ομως οι επιχειρήσεις διαθέτουν «πλούσιο οπλοστάσιο» προκειμένου να παρακάμψουν τη ρήτρα αυτή, καθώς ενώ τυπικά μπορεί να διατηρήσουν τον ίδιο αριθμό εργαζομένων, μπορούν να προχωρήσουν σε πραγματική μείωση της απασχόλησης και άρα των εργατικών εισοδημάτων επιβάλλοντας μερική απασχόληση ή εκ περιτροπής εργασία κ.λπ.

Ακόμα, δεκάδες χιλιάδες μισθωτοί απασχολούνται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου ή και έργου. Τι θα γίνει σε αυτή την περίπτωση, όταν οι συμβάσεις λήξουν μέσα στο επόμενο διάστημα ή οι επιχειρήσεις επικαλεστούν συρρίκνωση του έργου τους;

Κατά συνέπεια, για να έχει κάποιο πρακτικό αντίκρισμα η «ρήτρα», θα πρέπει να περιλαμβάνει πρόσθετες προϋποθέσεις και όρους ώστε οι επιχειρήσεις να μην μπορούν να την παρακάμπτουν και όχι μόνο να διατηρήσουν τον ίδιο αριθμό εργαζομένων, αλλά και χωρίς σε αυτούς να επιβληθεί χειροτέρευση των εργασιακών όρων (ώρες εργασίας, μισθός).

• Στα μέτρα που ανακοινώθηκαν χτες προβλέπεται και η παράταση για ακόμη δύο μήνες καταβολής της τακτικής επιδότησης ανεργίας, του επιδόματος μακροχρονίως ανέργων και του βοηθήματος ανεργίας σε ελεύθερους επαγγελματίες και αυτοαπασχολούμενους, σε όσους άνεργους το δικαίωμα λήψης τους λήγει στις 31 Μάρτη.

Βέβαια, πρόκειται για ένα μέτρο «σταγόνα στον ωκεανό», καθώς τα επιδόματα αυτά αφορούν πολύ μικρό αριθμό ανέργων, ενώ δεν υπάρχει καμία πρόβλεψη για τους εκατοντάδες χιλιάδες άνεργους που δεν λαμβάνουν κανένα επίδομα και που στις συνθήκες της επιδημίας, τους επόμενους μήνες, δεν υπάρχει περίπτωση να βρουν κάποια δουλειά, ούτε ακόμα και εποχική, με δεδομένη και την εικόνα που διαμορφώνεται στον Τουρισμό και στον Επισιτισμό.

• Τέλος, ο υπουργός Εργασίας, πέραν των υπόλοιπων διευκολύνσεων προς τις επιχειρήσεις, ανακοίνωσε πως θα υπάρξει «πρόβλεψη λειτουργίας επιχειρήσεων με προσωπικό ασφαλούς λειτουργίας, με ρήτρα διατήρησης των θέσεων εργασίας», κάτι που παραπέμπει σε μείωση του προσωπικού ακόμα και σε επιχειρήσεις που η λειτουργία τους δεν έχει τεθεί σε αναστολή. Μένει βέβαια να φανεί πώς στη συγκεκριμένη περίπτωση θα διατηρηθούν πράγματι όλες οι θέσεις εργασίας και μαζί με αυτές θα προστατευτούν οι εργατικοί μισθοί.

Επιπλέον μέτρα στήριξης των μεγάλων επιχειρήσεων από τις επιπτώσεις της επιδημίας του κορονοϊού ανακοίνωσαν χτες οι υπουργοί Οικονομίας και Ανάπτυξης, μαζί με τον υπουργό εργασίας.

Αποφασίστηκε μεταξύ άλλων η αναστολή φόρων και εισφορών επιχειρήσεων που πλήττονται από την πανδημία, για τον Μάρτη, με προοπτική να δοθεί και περαιτέρω παράταση (περιλαμβάνονται βεβαιωμένες οφειλές ΦΠΑ, άλλες σε ΔΟΥ, δόσεις ρυθμισμένων οφειλών, αναστολή καταβολής ασφαλιστικών οφειλών και ρυθμισμένων οφειλών σε ασφαλιστικά ταμεία για 3 μήνες).

Οπως ειπώθηκε, το μέτρο αφορά 220.000 επιχειρήσεις των οποίων η λειτουργία έχει ανασταλεί, με 600.000 εργαζομένους, και 100.000 επιπλέον επιχειρήσεις, με 200.000 εργαζόμενους, οι οποίες δεν έχουν κλείσει αλλά επηρεάζονται άμεσα από τα μέτρα για τον κορονοϊό.

Η κυβέρνηση ανακοίνωσε επίσης την παροχή χρηματοδότησης ύψους 1 δισ. ευρώ για επιχειρήσεις, υπό μορφή άτοκου δανείου, ενώ αναστέλλονται μέχρι το Σεπτέμβρη οι πληρωμές κεφαλαίου για τραπεζικά δάνεια επιχειρήσεων. Παράλληλα, ανακοίνωσε ότι θα παρθούν και προληπτικά μέτρα «προστασίας» του Χρηματιστηρίου.

Με το βλέμμα στραμμένο στη ρευστότητα της οικονομίας, ανακοινώθηκαν επιπλέον η παροχή 1,8 δισ. ευρώ μέσα από το ειδικό ευρωπαϊκό επενδυτικό ταμείο καθώς και έξτρα μέτρα από κονδύλια του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, το ΕΣΠΑ, την Ελληνική Αναπτυξιακή Τράπεζα και την Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων.

Η ενίσχυση θα αφορά την επιδότηση δόσεων επιχειρηματικών δανείων, εκταμίευση νέων δανείων κ.λπ., με το συνολικό κονδύλι, σύμφωνα με όσα ανακοίνωσε η κυβέρνηση, να αγγίζει τα 7,75 δισ. ευρώ, δηλαδή 38 φορές πάνω από όσα προβλέπεται να δοθούν για την ενίσχυση του συστήματος Υγείας!

Στα μέτρα περιλαμβάνονται επιδότηση ενοικίων επαγγελματικών χώρων για επιχειρήσεις, καθώς και επιδότηση για τα ενοίκια α' κατοικίας των εργαζομένων στις επιχειρήσεις αυτές. Για ιδιοκτήτες των ακινήτων αυτών, προβλέπεται η αναστολή πληρωμών φορολογικών υποχρεώσεων και πληρωμών δόσεων βεβαιωμένων οφειλών, για 4 μήνες.

Ο ΕΝΦΙΑ του 2020 παραμένει στο ...ύψος του και θα βασιστεί στο προηγούμενο καθεστώς, ενώ όπως ανακοινώθηκε οι νέες αντικειμενικές αξίες θα ισχύσουν από την επόμενη χρονιά. Τέλος, ειπώθηκε ότι θα υπάρξει άμεση αποπληρωμή όλων των ληξιπρόθεσμων υποχρεώσεων του κράτους προς φυσικά και νομικά πρόσωπα, με επιστροφή ποσών έως 30.000 ευρώ.

Το Γραφείο Τύπου της ΚΕ του ΚΚΕ εξέδωσε την ακόλουθη ανακοίνωση για τα νέα μέτρα της κυβέρνησης: «Παρά τις εξαγγελίες τις κυβέρνησης, τα νέα μέτρα που ανακοίνωσε όχι μόνο είναι ανεπαρκή, δεδομένων των συνθηκών, αλλά θέτουν για μία ακόμη φορά ως βασική προτεραιότητα τη στήριξη των μεγάλων επιχειρήσεων και όχι των εργαζομένων.

Η αναφορά του υπουργού Εργασίας για την απογοητευτική κατάσταση στην αγορά εργασίας, τον μήνα Μάρτη, είναι ομολογία ενοχής. Η κυβέρνηση έχει τεράστια ευθύνη για το κύμα απολύσεων και την αρνητική μεταβολή των εργασιακών σχέσεων που έχουν ήδη πραγματοποιηθεί σε αρκετούς κλάδους.

Σήμερα πρέπει να υλοποιηθούν μέτρα και όχι ευχολόγια. Πραγματικό μέτρο ανακούφισης για τους εργαζόμενους που έχασαν τη δουλειά τους τις προηγούμενες μέρες είναι να θεωρηθούν με σαφήνεια άκυρες οι απολύσεις και οι βλαπτικές μεταβολές που έγιναν το μήνα Μάρτη. Οι επιχειρήσεις αυτές πρέπει να αποκλειστούν από τη χρήση των ευνοϊκών - για τις επιχειρήσεις - κυβερνητικών μέτρων.

Ενώ η κυβέρνηση επικαλείται "συνθήκες πολέμου", όχι μόνο δεν διασφαλίζει τη δωρεάν διανομή του αναγκαίου υλικού προστασίας και προφύλαξης, αλλά ούτε καν προχωρά στην πλήρη κατάργηση του ΦΠΑ για τα είδη πρώτης ανάγκης και τα φάρμακα.

Από τα μέτρα της κυβέρνησης απουσιάζει το πάγωμα οφειλών για τράπεζες και δάνεια, που πρέπει να ισχύσει για όλους και όχι μόνο για τους λεγόμενους "συνεπείς" δανειολήπτες.

Ολα τα παραπάνω αποδεικνύουν ότι τα μέτρα προσωρινής δημοσιονομικής επέκτασης, που αποφάσισε το Eurogroup και εξειδικεύονται σε κάθε χώρα, θα φορτωθούν πάλι στο άμεσο μέλλον στις πλάτες των εργαζομένων και των λαών. Πολύ περισσότερο, αυτά τα έκτακτα μέτρα δεν συνιστούν κάποια φιλολαϊκή στροφή. Είναι η αναγκαία κρατική παρέμβαση προς όφελος του κεφαλαίου, που έχουμε δει κι άλλη φορά στο παρελθόν και που αποτελεί αναμονή μιας νέας κρίσης, που θα πλήξει ιδιαίτερα τη λεγόμενη "εξωστρεφή οικονομία", όπως η ελληνική».