Οι εξελίξεις της περασμένης βδομάδας περιέπλεξαν κι άλλο τις συνομιλίες που συνεχίζονται για το Κυπριακό, με μοχλό το νέο σχέδιο διχοτόμησης που βασίζεται στην Κοινή Δήλωση του Φλεβάρη του 2014 και μιλά ρητά για δημιουργία δύο «συνιστώντων κρατών».

Η τροπολογία που ενέκρινε στις 10 Φλεβάρη η κυπριακή Βουλή, όσο και οι αντιδράσεις ψευδοκράτους και Τουρκίας, έστρωσαν το έδαφος για την αναζωπύρωση του εθνικισμού, αλλά και υψηλότερους τόνους στα παζάρια, όπως αυτούς που επικράτησαν την περασμένη Πέμπτη στη συνάντηση Αναστασιάδη - Ακιντζί, με τον δεύτερο να αποχωρεί τελικά από αυτήν.

Θυμίζουμε ότι την Παρασκευή 10 Φλεβάρη, η κυπριακή Βουλή των Αντιπροσώπων αποφάσισε μετά από πρόταση του φασιστικού μορφώματος ΕΛΑΜ ότι από το 2018, η ημερομηνία διεξαγωγής του δημοψηφίσματος που έγινε το 1950 για την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα θα περιλαμβάνεται στις επετείους που τιμούνται στα Γυμνάσια και τα Λύκεια της χώρας. Οι βουλευτές του κυβερνώντος κόμματος ΔΗΣΥ (έχει 18 έδρες) απείχαν από την ψηφοφορία (στην αρμόδια Κοινοβουλευτική Επιτροπή, οι δύο βουλευτές του κόμματος είχαν υπερψηφίσει την τροπολογία και μία βουλευτής του κόμματος είχε διαφωνήσει). Εκτός από το ΕΛΑΜ (έχει 2 έδρες), «υπέρ» ψήφισαν η ΕΔΕΚ (έχει 3 έδρες), το ΔΗΚΟ (9), η «Συμμαχία Πολιτών» (3), το «Κίνημα Αλληλεγγύης» (3), το «Κίνημα Οικολόγων» (2). Συνολικά, η τροπολογία εγκρίθηκε με 19 ψήφους «υπέρ», 16 «κατά» και οι αποχές ήταν 18. Το ΑΚΕΛ (που έχει 16 έδρες) ψήφισε «κατά». Συνολικά η Βουλή έχει 56 έδρες, αλλά παρόντες ήταν 53.

Την πρώτη ευθύνη για την έγκριση της τροπολογίας, που ήδη αναζωπύρωσε την εμφάνιση εθνικιστικών δυνάμεων και προτάσεων, έχει η κυπριακή κυβέρνηση, της οποίας στελέχη μετά μιλούσαν από τη μία για «άκαιρη απόφαση», από την άλλη για «μια απλή αναφορά» σε ένα ιστορικό γεγονός.

Το σίγουρο είναι ότι, αν και οι δύο πλευρές δήλωναν (τουλάχιστον μέχρι την ώρα που γράφονταν αυτές οι γραμμές) πως δεν αποχώρησαν από τις συνομιλίες, όλα είναι ρευστά και δεν μπορεί να αποκλειστεί τίποτα. Αλλωστε, το αλισβερίσι γίνεται όλο και πιο σκληρό, ενόψει και της σχεδιαζόμενης συνέχισης της Διάσκεψης για την Κύπρο στη Γενεύη, η οποία, εφόσον γίνει, αναμένεται να αλληλεπιδράσει με τα πολλά κρίσιμα και παράλληλα μέτωπα που μένουν ανοιχτά σε όλη τη γύρω περιφέρεια, από την ασφάλεια και την «αντιμετώπιση της τρομοκρατίας» μέχρι τα μεγαλεπήβολα σχέδια ενεργειακών κολοσσών και τις διάφορες στρατιωτικές συμμαχίες που επαναξιολογούνται.

Αλλωστε, είναι πολλά τα ερωτήματα που δημιουργεί η έγκριση μιας τέτοιας τροπολογίας τη δεδομένη χρονική στιγμή, όταν πολλά αστικά επιτελεία καλλιεργούν κλίμα ότι «μια λύση δεν θα αργήσει», αλλά και ενώ επιταχύνονται μια σειρά ιμπεριαλιστικοί σχεδιασμοί στην Ανατολική Μεσόγειο, το μέλλον των οποίων εξαρτάται και από τις ισορροπίες στο Κυπριακό.

Αλλά και στο ίδιο το «τραπέζι» το Κυπριακό, τις τελευταίες βδομάδες είχαν αναδειχθεί επίμονα οι διαφωνίες σε κρίσιμα κεφάλαια, με πρώτο αυτό της Ασφάλειας και των Εγγυήσεων (όπου η Αγκυρα συνεχίζει να βρίσκει συμμάχους στην απαίτησή της για διατήρηση στρατευμάτων και «εγγυητικών δικαιωμάτων»), το Εδαφικό (όπου το βλέμμα είναι στραμμένο στο πώς η μοιρασιά θα επιδράσει στις κολεγιές και τις επενδύσεις για τους υδρογονάνθρακες), τη Διακυβέρνηση (όπου παραμένει η «εμπλοκή» με την εκ περιτροπής προεδρία), αλλά και θέματα της ΕΕ (με κύριο αυτό της διασφάλισης των «τεσσάρων ελευθεριών της ΕΕ» για τους Τούρκους που θα επισκέπτονται την Κύπρο).

Ο Ακιντζί δεν έχασε την ευκαιρία να επισημάνει ξανά τα περί «τελευταίας προσπάθειας» της «γενιάς που θέλει ομοσπονδιακή λύση», προσθέτοντας - σύμφωνα με ελληνοκυπριακά ρεπορτάζ - ότι εάν αυτή αποτύχει, δεν γνωρίζει ποιο θα είναι το μοντέλο που θα συζητείται, εάν πρόκειται για μια λύση «γειτόνων δίπλα - δίπλα ή κάτι πολύ διαφορετικό».

Αλλά και ο υπουργός Εξωτερικών της Τουρκίας, Μεβλούτ Τσαβούσογλου, χαρακτήρισε την απόφαση της κυπριακής Βουλής «απαράδεκτη για την Τουρκία και τους Τουρκοκυπρίους» και υπογράμμισε: «Ακόμη συζητούν την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα, αποδέχονται την απόφαση. Δηλαδή δεν εγκατέλειψαν τις ελπίδες τους και από την άλλη (λένε ότι) δε χρειάζονται πλέον οι εγγυήσεις και η ασφάλεια της Τουρκίας... Εδειξαν οι ίδιοι πόσο δίκαιο είχε η τουρκοκυπριακή πλευρά και η Τουρκία σε αυτά τα θέματα. Εμείς μέχρι σήμερα τηρήσαμε πάντοτε εποικοδομητική στάση. Ξέρουμε τι θέλουμε, ξέρουμε και τι δεν θέλουμε. Το καταθέτουμε καθαρά στις συναντήσεις ως ένα κράτος που εμπιστεύεται τον εαυτό του χωρίς καπρίτσια και χωρίς κόμπλεξ, ως ισχυρό κράτος... Αν (οι Ελληνοκύπριοι) θέλουν διαπραγματεύσεις, θα επιστρέψουν σε εκείνο το τραπέζι και εάν δεν θέλουν οι ίδιοι ξέρουν. Πλέον τέτοιες συνομιλίες δεν ξαναγίνονται, θα κάνουμε αυτό που πρέπει».

Ταυτόχρονα, ο πρωθυπουργός της Τουρκίας, Μπιναλί Γιλντιρίμ, σε προχτεσινές του δηλώσεις επιβεβαίωσε ότι η χώρα του δεν θα σταματήσει να επιδιώκει πλεονεκτήματα πολύτιμα για τις επιδιώξεις του τουρκικού κεφαλαίου ευρύτερα, κρίνοντας σκόπιμο να επισημάνει πως «η λύση πρέπει οπωσδήποτε να διασφαλιστεί. Το αντίτιμο της μη λύσης το πληρώνει η τουρκοκυπριακή πλευρά. Δυστυχώς η ελληνοκυπριακή πλευρά παρά τις προειδοποιήσεις μας το 2004 έγινε πλήρως μέλος της ΕΕ, με τρόπον που να εκπροσωπεί ολόκληρο το νησί... Είμαι βέβαιος ότι η λύση που θα υπάρξει εδώ θα διασφαλίσει την ασφάλεια στο νησί. Θα διασφαλίσει τη συνεχή αποτελεσματική εγγύηση της Τουρκίας και θα φέρει το δικαίωμα σε δίκαιη και ίση διοίκηση της κάθε πλευράς. Πάνω σε αυτό αναλογεί και στην ΕΕ καθήκον. Οι 4 ελευθερίες της Τουρκίας πρέπει να τεθούν υπό την εγγύηση της ΕΕ».

Παρέμβαση έκανε και η ΕΕ, με τον αναπληρωτή εκπρόσωπο Τύπου της Κομισιόν, Αλεξάντερ Βιντερστάιν, να αναφέρει πως η Κομισιόν θα συνεχίσει να ενθαρρύνει τις δυο πλευρές ούτως ώστε να προσπεράσουν τις σκοπέλους και να συνεχίσουν τις διαδικασίες, με στόχο την εξεύρεση λύσης του Κυπριακού το συντομότερο δυνατό. Υποστήριξε επίσης ότι εάν όλοι εργαστούν σκληρά, η λύση του Κυπριακού δεν είναι αδύνατη.

Δημοσιεύματα στέκονταν στα τέλη της βδομάδας στην «ανησυχία» που έχει προκληθεί σε κέντρα όπως η Ουάσιγκτον αλλά και το Λονδίνο, δεδομένων και των υψηλών προσδοκιών που τέτοιες πλευρές φέρονται να διατηρούσαν για την ολοκλήρωση των συνομιλιών, αλλά και στις πιθανές «επιπτώσεις» που μια συνολικότερη εμπλοκή μπορεί να έχει και στα Ελληνοτουρκικά.

Πλέον, τα βλέμματα όλων είναι στραμμένα στην προγραμματισμένη για την Πέμπτη επόμενη συνάντηση Αναστασιάδη - Ακιντζί, για την οποία ο ειδικός σύμβουλος του ΓΓ του ΟΗΕ, Εσπαν Μπαρθ Αϊντε, υποστήριξε ότι θα γίνει κανονικά. Αν και βέβαια, ο Ακιντζί συνέδεσε από την πρώτη στιγμή τη συνέχιση των συνομιλιών με μια «διόρθωση» της απόφασης για το δημοψήφισμα που δεν σταμάτησε στιγμή να απαιτεί.

Αργά την Παρασκευή το βράδυ, ο ΔΗΣΥ κατέθεσε νομοσχέδιο ώστε την αρμοδιότητα για τον καθορισμό των σχολικών επετείων να έχει το υπουργείο Παιδείας. «Κύκλοι» της κυβέρνησης εμφάνιζαν την πρωτοβουλία αυτή ως απόδειξη των «καλών προθέσεών» της.

Ακόμα, να καταγραφεί ότι η απόφαση της 10ης Φλεβάρη φαίνεται να πυροδοτεί εξελίξεις και στο εσωτερικό ορισμένων κομμάτων. Για παράδειγμα, στο ΔΗΚΟ υπήρξαν στελέχη που διαφώνησαν με τη στάση του κόμματος απέναντι στην επίμαχη τροπολογία και υπέβαλαν την παραίτησή τους, χαρακτηρίζοντας το κόμμα «κομπάρσο του εθνικισμού».

Σε μια παράλληλη εξέλιξη, δεν πέρασε απαρατήρητο το - σύμφωνα με τα ΜΜΕ - «προσωπικό μήνυμα» του Προέδρου της Ρωσίας στον Κύπριο ομόλογό του, το οποίο μετέφερε κατά την επίσημη επίσκεψή του στην Κύπρο ο πρόεδρος του Ανωτάτου Δικαστηρίου της Ρωσικής Ομοσπονδίας, Βιατσεσλάβ Λεμπέντεφ.

Το ΚΥΠΕ μετέδωσε ότι το μήνυμα επικεντρωνόταν στη μεγάλη σημασία που η Ρωσία δίνει στην περαιτέρω ανάπτυξη της αμοιβαία επωφελούς εμπορικής και οικονομικής συνεργασίας μεταξύ των δυο χωρών, το ενδιαφέρον της για την περαιτέρω ανάπτυξη κοινών έργων μεταξύ άλλων σε Ενέργεια, αγροτική βιομηχανία, υποδομές, τουρισμό. Τέλος, εξέφραζε την ικανοποίησή του για την πορεία υλοποίησης των συμφωνιών που οι δυο πλευρές είχαν υπογράψει το Φλεβάρη του 2015. Ο Λεμπέντεφ ανέφερε, μεταξύ άλλων, ότι με δεδομένο το υψηλό επίπεδο σχέσεων μεταξύ των δύο χωρών στους τομείς του εμπορίου και γενικά της οικονομίας και μελλοντικά και της Ενέργειας, «θα είναι απαραίτητη η συνεργασία και στο νομικό πλαίσιο».