ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Πέμπτη 19 Οχτώβρη 2017
Σελ. /24
Με αφορμή τις πρόσφατες εξελίξεις στα ταξί

Η διαρροή, τις προηγούμενες μέρες, του υπό διαμόρφωση σχεδίου νόμου της κυβέρνησης για την ατομική επιβατική μεταφορά έδωσε το έναυσμα για έναν ακόμα γύρο αντιπαράθεσης, στο γνωστό μοτίβο των τελευταίων μηνών, με την κυβέρνηση να διαλαλεί σε όλους τους τόνους ότι «φέρνει την ανάπτυξη» βάζοντας ταυτόχρονα «τάξη στην αγορά» και τη ΝΔ να την κατηγορεί ότι «υπονομεύει την επιχειρηματικότητα και την καινοτομία».

Στην αντιπαράθεση μάλιστα πήρε ενεργά μέρος και μερίδα του Τύπου, ηλεκτρονικού και μη, που κατηγόρησε την κυβέρνηση για «στήριξη των συντεχνιών» έναντι της «υγιούς επιχειρηματικότητας». Αμεση παρέμβαση είχε επίσης η εταιρεία «Beat» (πρώην «Taxibeat»), που κατηγόρησε την κυβέρνηση ότι βάλλει στοχευμένα εναντίον της, αλλά και η Ομοσπονδία Ταξί, η οποία χειροκρότησε την πρωτοβουλία της κυβέρνησης με την αιτιολογία ότι βάζει φρένο στον αθέμιτο ανταγωνισμό.

Τι είναι οι εταιρείες ηλεκτρονικής διαμεσολάβησης;

Τα τελευταία χρόνια, δραστηριοποιούνται μια σειρά εταιρείες οι οποίες παρέχουν τη δυνατότητα να κλείσει κανείς ραντεβού (είτε με ταξί, είτε με ΙΧ), μέσω της χρήσης μιας αντίστοιχης εφαρμογής στο διαδίκτυο. Πρόκειται ουσιαστικά για μια σύγχρονη εκδοχή της υπηρεσίας που πρόσφεραν τα ραδιοταξί μέσω τηλεφώνου.

Οι πιο γνωστές από αυτές τις εταιρείες είναι η «Uber» (πολυεθνική αμερικανικών συμφερόντων με δραστηριότητα σε πολλές πόλεις παγκοσμίως), η οποία μισθώνει επιβατηγά ΙΧ έναντι προσυμφωνημένης τιμής, και η «Beat» (πρώην «Taxibeat», εξαγοράστηκε πρόσφατα από τη «Daimler»), η οποία μέσω της εφαρμογής της κλείνει ραντεβού με ταξί. Η διάδοση αυτών των εφαρμογών είναι μεγάλη, λόγω και της διευκόλυνσης που αντικειμενικά προσφέρουν, αλλά και λόγω των προσφορών που κάνουν οι εταιρείες αυτές προς τον πελάτη, προκειμένου να κυριαρχήσουν στην αγορά. Η «Beat», μάλιστα, δίνει τη δυνατότητα στον πελάτη να επιλέξει ο ίδιος το ταξί που θα τον μεταφέρει, όπως επίσης και να το αξιολογήσει. Δεν είναι τυχαίο ότι ήδη έχουν κατακτήσει μεγάλο μερίδιο στην αγορά.

Μια ματιά στις εξελίξεις στον κλάδο

Οι ανακατατάξεις που συντελούνται στον κλάδο της ατομικής επιβατικής μεταφοράς τα τελευταία χρόνια δεν είναι τυχαίες, ούτε σχετίζονται αποκλειστικά με την ενσωμάτωση ή μη νέων καινοτόμων τεχνολογικών εφαρμογών.

Είναι γεγονός ότι τα προηγούμενα χρόνια τα περιθώρια κερδοφορίας για το μεγάλο κεφάλαιο στο συγκεκριμένο κλάδο ήταν περιορισμένα, λόγω του μεγάλου κόστους της αγοράς και συντήρησης του απαιτούμενου στόλου οχημάτων. Γι' αυτό και η μονοπώλησή του έχει καθυστερήσει, με αποτέλεσμα να διατηρείται σε υψηλά επίπεδα και η αυτοαπασχόληση.

Σήμερα, όμως, τα δεδομένα είναι τελείως διαφορετικά. Η ιεράρχηση π.χ. του Τουρισμού ως ενός από τους βασικούς πυλώνες στο πλαίσιο των σχεδιασμών της αστικής τάξης, δρομολογεί και αντίστοιχες εξελίξεις για λογαριασμό συνολικά των αναγκών του μεγάλου κεφαλαίου. Τα εκατομμύρια αφίξεις των τουριστών, οι στοχεύσεις για αναβάθμιση του εξειδικευμένου τουρισμού (επιχειρηματικού, συνεδριακού, ιατρικού κ.τ.λ.) διαμορφώνουν νέες απαιτήσεις, τις οποίες δεν μπορεί να καλύψει η πολυδιάσπαρτη, χτυπημένη από την κρίση αυτοαπασχόληση στην ατομική επιβατική μεταφορά που κυριαρχούσε έως τώρα.

Ταυτόχρονα, τα νέα τεχνολογικά δεδομένα, σε συνδυασμό με τις νομοθετικές αλλαγές των τελευταίων χρόνων, έχουν διαμορφώσει νέες δυνατότητες συγκέντρωσης του μεταφορικού έργου. Νέα επιχειρηματικά σχήματα δραστηριοποιούνται πλέον χωρίς απαραίτητα να έχουν δικά τους οχήματα, αποσπώντας λεόντειες μερίδες με τη μορφή προμήθειας από τους αυτοκινητιστές ταξί που συνεργάζονται. Την ίδια στιγμή, διευρύνεται η δραστηριότητα των διάφορων εταιρειών ενοικίασης επιβατηγών ΙΧ, των τουριστικών γραφείων κ.τ.λ.

Ολοκληρώνεται το νομοθετικό πλαίσιο που διευκολύνει τη συγκεντροποίηση

Επομένως παραμένει το εύλογο ερώτημα: Βάζει φρένο η κυβέρνηση στις εταιρείες αυτές με το επικείμενο νομοσχέδιο;

Μάλλον το αντίθετο θα λέγαμε ότι συμβαίνει και ας προσπαθεί να εμφανίσει η κυβέρνηση για μια ακόμα φορά το άσπρο μαύρο.

Δάσκαλος πια στην εξυπηρέτηση των συλλογικών καπιταλιστικών συμφερόντων και σχεδιασμών, συνεχίζει από εκεί ακριβώς που σταμάτησαν οι προηγούμενες κυβερνήσεις, διατηρώντας σε ισχύ την υπάρχουσα νομοθεσία (βλ. νόμοι 4070/12, 4093/12, 4199/13,4313/14), και ολοκληρώνει το νομοθετικό πλαίσιο μέσω του οποίου θα διευκολυνθεί συνολικά η διαδικασία συγκεντροποίησης και θα μπορέσουν όλα τα επιχειρηματικά «λουλούδια» να ανθίσουν ανεμπόδιστα: Εταιρείες ηλεκτρονικής ή τηλεφωνικής διαμεσολάβησης, εταιρείες ενοικίασης οχημάτων, τουριστικά γραφεία και κάθε είδους επιχειρηματικά σχήματα, που θα προκύψουν στο μέλλον από το μηδέν ή από τη μετεξέλιξη ραδιοταξί και άλλων οικονομικών συμφερόντων του χώρου που επιδιώκουν να επεκταθούν. Και αυτό δεν αναιρείται από τις αντιδράσεις ενός επιχειρηματικού σχήματος που επιδιώκει να κρατήσει την πρωτοκαθεδρία του έναντι των μελλοντικών ανταγωνιστών του, ούτε από το γεγονός ότι κυβέρνηση και αξιωματική αντιπολίτευση καταλήγουν στη στήριξη διαφορετικών μερίδων επιχειρηματικών συμφερόντων στον κλάδο. Οχι μόνο δεν εμποδίζει τα μεγάλα επιχειρηματικά συμφέροντα να θησαυρίσουν, αντίθετα, μέσω των διατάξεων του νομοσχεδίου, δίνει νέα συνέχεια στη λεγόμενη «απελευθέρωση», παραχωρώντας και νέα προνόμια στις εταιρείες μίσθωσης οχημάτων ΙΧ (π.χ. μέσω ελαχιστοποίησης του χρονικού ορίου μίσθωσης οχημάτων ΙΧ, από 3 ώρες σε 6).

Οι νομοθετικές πρωτοβουλίες της κυβέρνησης, παρά τους λεονταρισμούς περί «τάξης» στην ατομική επιβατική μεταφορά, δεν θα δώσουν διέξοδο στις καθημερινές αυξημένες ανάγκες της λαϊκής οικογένειας για αναβαθμισμένες ποιοτικές, ασφαλείς και φτηνές συγκοινωνίες μαζικής μεταφοράς. Ούτε φυσικά, οι όποιες προσωρινές προσφορές κάνουν σήμερα διάφορες εταιρείες προκειμένου να κυριαρχήσουν έναντι των ανταγωνιστών τους, θα αλλάξουν το γεγονός ότι και το ίδιο το ταξί παραμένει σήμερα είδος πολυτελείας για το λαϊκό βαλάντιο. Γι' αυτό και οι εργαζόμενοι δεν πρέπει να ξεγελαστούν από τη νέα καμουφλαρισμένη πολιτική στήριξης των συμφερόντων των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων.

Να αξιοποιήσουν την πείρα τους οι αυτοαπασχολούμενοι στο ταξί

Και οι ίδιοι όμως οι αυτοαπασχολούμενοι στο ταξί να μην ξεγελαστούν.

Να κρατήσουν μικρό καλάθι όσον αφορά τις επιδιώξεις της κυβέρνησης αλλά και τους πανηγυρισμούς της διοίκησης της Ομοσπονδίας τους. Πρόκειται για την ίδια διοίκηση που ανέστειλε τις κινητοποιήσεις του κλάδου το 2012, στο όνομα του ότι ο νόμος Βορίδη - Χατζηδάκη «άφηνε το ταξί στα χέρια του ταξιτζή». Που παραμένει μέχρι σήμερα αδρανής μπροστά στα οξυμένα προβλήματα, όπως τα χρέη προς το Ταμείο, η ληστρική φορολόγηση από το πρώτο ευρώ, η αναμενόμενη έξαρση των κατασχέσεων κ.τ.λ.

Κυρίως όμως πρέπει να απορρίψουν τις εκατέρωθεν κάλπικες υποσχέσεις ότι «ο λύκος μπορεί να γίνει χορτοφάγος», ότι μπορεί να υπάρξει αγορά με κανόνες που να προστατεύουν τον αυτοαπασχολούμενο από τον αθέμιτο ανταγωνισμό, δηλαδή από την αντικειμενική κυριαρχία των μεγάλων επιχειρηματικών ομίλων.

Η πείρα τους επιβεβαιώνει σήμερα ότι ακόμα και κρατώντας την άδεια του ταξί στα χέρια τους:

Οσοι αυτοαπασχολούμενοι επιλέγουν να δουλέψουν εκτός εφαρμογών και εταιρειών, ήδη κυνηγάνε το μεροκάματο με το τουφέκι στις πιάτσες, αφού και η δραστική πτώση του λαϊκού εισοδήματος έχει τη δική της αντανάκλαση.

Οσοι επιλέγουν να συνεργαστούν με μία τέτοια εταιρεία προκειμένου να διατηρήσουν ένα πιο σταθερό εισόδημα, εξακολουθούν να εργάζονται νύχτα - μέρα έναντι ληστρικών προμηθειών, με το κόστος της συντήρησης του οχήματος στις πλάτες τους. Ταυτόχρονα, είναι πλήρως εξαρτημένοι από τις κάθε φορά απαιτήσεις των εταιρειών, προκειμένου αυτές να παραμείνουν ανταγωνιστικές στο πλαίσιο του ενδοαστικού ανταγωνισμού που θα οξύνεται στο χώρο.

Δεν είναι τυχαίο ότι τα χρέη, για παράδειγμα προς το Ταμείο, καλά κρατούν για τους περισσότερους αυτοαπασχολούμενους ταξιτζήδες. Αυτά είναι τα «δώρα» της καπιταλιστικής ανάπτυξης, της περιβόητης ελεύθερης αγοράς, που με πάθος υπερασπίζονται αστικές κυβερνήσεις και κόμματα, αλλά και συνδικαλιστικές ηγεσίες όπως και η συγκεκριμένη ηγεσία του κλάδου.

Επομένως, πρέπει να αξιοποιήσουν την πείρα τους και να απορρίψουν αυτούς που τους θέλουν χειροκροτητές στους όποιους αστικούς σχεδιασμούς. Να μην πάρουν μέρος στην αντιπαράθεση υπέρ της μίας ή της άλλης μερίδας επιχειρηματικών συμφερόντων που δραστηριοποιούνται στο χώρο.

Εχουν κάθε συμφέρον να διαχωρίσουν τη θέση τους και να οργανώσουν την πάλη τους με τα δικά τους αιτήματα, όπως η ένταξη στο αφορολόγητο, η άρση των κατασχέσεων, η μείωση του ΦΠΑ στο ταξί, του Ειδικού Φόρου Κατανάλωσης στο πετρέλαιο κίνησης κ.ο.κ., για να αποσπάσουν ορισμένα μέτρα πραγματικής ανακούφισης από τα σημερινά αδιέξοδα.

Ακόμα περισσότερο, να πάρουν τη θέση τους στο πλευρό αυτοαπασχολούμενων και μισθωτών στη συγκρότηση μιας μεγάλης κοινωνικής συμμαχίας, κόντρα στο μαύρο μέτωπο κυβερνήσεων, ΕΕ, αστικών κομμάτων, που στηρίζουν με κάθε τρόπο τα μονοπώλια και την εξουσία τους. Να ανοίξουν με την πάλη τους το δρόμο για την κάλυψη των δικών τους αναγκών, που προϋποθέτει ριζικές αλλαγές στην οικονομία και την κοινωνία. Σε αυτό το έδαφος και ο σημερινός τους αγώνας θα αποκτά αντοχή, προοπτική, θα διαμορφώνει τις προϋποθέσεις και για την απόσπαση έστω και προσωρινών κατακτήσεων.


Του Θανάση ΤΖΙΜΑ*
*Ο Θανάσης Τζίμας είναι μέλος της ΚΕ του ΚΚΕ, υπεύθυνος του Τμήματος ΕΒΕ της ΚΕ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ