Πυρετωδώς συνεχίζονται οι διεργασίες σε προσκήνιο και παρασκήνιο, ώστε με «προξενήτρες» τις ΗΠΑ, το ΝΑΤΟ και την ΕΕ να ξεκινήσουν οι διερευνητικές επαφές Ελλάδας και Τουρκίας ακόμα και πριν από την έκτακτη Σύνοδο της ΕΕ την ερχόμενη βδομάδα (24-25/9), στο επίκεντρο της οποίας θα βρεθούν τα ιμπεριαλιστικά παζάρια που αφορούν την κατάσταση στην Ανατολική Μεσόγειο, τα σχέδια συνεκμετάλλευσης και τις «συνολικές σχέσεις» της ΕΕ με την Τουρκία.

Επιβεβαιώνοντας τις διεργασίες αυτές, που συνεχίζονται «εν κρυπτώ» από το λαό, ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Στ. Πέτσας, κατά τη χτεσινή ενημέρωση των πολιτικών συντακτών, επανέλαβε ότι «εφόσον η διάθεση αποκλιμάκωσης από πλευράς της Τουρκίας δεν είναι προσχηματική, η Ελλάδα είναι έτοιμη να συνεχίσει τις διερευνητικές επαφές για την οριοθέτηση των θαλάσσιων ζωνών, από το σημείο που διεκόπησαν τον Μάρτιο του 2016 με υπαιτιότητα της Τουρκίας». Ερωτηθείς αν αυτό μπορεί να γίνει και πριν από τη Σύνοδο Κορυφής, παρέπεμψε στις προχτεσινές δηλώσεις του πρωθυπουργού πως «υπάρχει ανοιχτός δίαυλος επικοινωνίας σε επίπεδο συμβούλων και, αν αυτό είναι εφικτό, θα γίνει. Προέχει όμως η συνέπεια και η συνέχεια στην έμπρακτη αποκλιμάκωση από πλευράς της Τουρκίας». Ανοιχτό εξάλλου άφησε και το ενδεχόμενο επικοινωνίας του πρωθυπουργού με τον Τούρκο Πρόεδρο, επίσης πριν από τη Σύνοδο, ενώ απέφυγε να απαντήσει σχετικά με το αν κατά την προχτεσινή επικοινωνία Μέρκελ - Ερντογάν ο Τούρκος Πρόεδρος έθεσε προϋποθέσεις για την επανέναρξη των διερευνητικών επαφών.

Από τη μεριά της Τουρκίας, ο Ρ. Τ. Ερντογάν δήλωσε ότι η Αθήνα αποφάσισε «τελικά» να καθίσει στο τραπέζι των διαπραγματεύσεων αφού είδε «την τουρκική αποφασιστικότητα και τη σθεναρή στάση μας απέναντι στους εκβιασμούς και τις απειλές (...) Η Ελλάδα κατάλαβε ότι η γλώσσα των απειλών δεν αποδίδει στην Ανατολική Μεσόγειο και ότι η Τουρκία δεν θα υποκύψει σε εκβιασμούς ή ληστείες». Συμπλήρωσε ότι η Αγκυρα έχει εξαρχής υποστηρίξει «το διάλογο και τις διαπραγματεύσεις» και έχει λειτουργήσει πάντα «με την αξιοπρέπεια ενός μεγάλου κράτους, παρά την παιδιάστικη και προκλητική συμπεριφορά της άλλης πλευράς».

Να σημειωθεί ότι ο Ερντογάν μετά την τηλεφωνική επικοινωνία με την Γερμανίδα καγκελάριο είχε χτες αντίστοιχες επαφές και με τους πρωθυπουργούς της Ιταλίας και της Ισπανίας, ενώ την ίδια μέρα ο Τούρκος ΥΠΕΞ Μ. Τσαβούσογλου είχε τηλεφωνική επικοινωνία με τον γγ του ΝΑΤΟ, Γ. Στόλτενμπεργκ.

Παράλληλα ο Ιμπραήμ Καλίν, εκπρόσωπος και σύμβουλος του Τούρκου Προέδρου, μιλώντας χτες σε εκδήλωση που οργάνωσε το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο Εξωτερικών Υποθέσεων σημείωσε πως οι συνθήκες είναι ευνοϊκές για την επανέναρξη συνομιλιών και η επιστροφή του «Ορούτς Ρέις» στην Αττάλεια μια ευκαιρία που «δεν πρέπει να χαθεί». Πρόσθεσε ότι η Αγκυρα ελπίζει πως αυτό «θα έχει θετική αντανάκλαση» στη Σύνοδο Κορυφής της ΕΕ και πως «θέλουμε να δούμε μια νέα σελίδα στις σχέσεις μεταξύ της Τουρκίας και της Ελλάδας, αλλά και στις σχέσεις της Τουρκίας με την ΕΕ».

Δίνοντας άλλωστε το περιεχόμενο των επικίνδυνων διευθετήσεων που δρομολογούνται και βάζουν στο τραπέζι το σύνολο των απαράδεκτων διεκδικήσεων της τουρκικής αστικής τάξης, ο Καλίν ανέφερε ότι όταν ξεκινήσουν οι συζητήσεις θα εστιάσουν «στην πραγματική δουλειά», «δηλαδή να θέσουμε προς συζήτηση όλα τα θέματα που παρουσιάζονται ή θεωρούνται ή έχουν καταχωρηθεί ως διαφορές ή αμφισβητούμενες περιοχές ανάμεσα στην Ελλάδα και την Τουρκία».

Παράλληλα, δείχνοντας και το προχωρημένο των επαφών στο παρασκήνιο, εκτίμησε ότι «θα ξαναρχίσουμε τις διερευνητικές συνομιλίες σύντομα» και ότι οι δύο πλευρές «έχουμε καταλήξει σε ένα επίπεδο συνεννόησης σε ό,τι αφορά τα βήματα που πρέπει να γίνουν τις επόμενες βδομάδες για να ξαναρχίσουν αυτές οι συνομιλίες», προσθέτοντας πάντως πως θα πρόκειται για μια «μακρά διαδικασία».

Νωρίτερα, την Τετάρτη, ο Μ. Τσαβούσογλου μιλώντας στο «CNN Turk» επανέλαβε για το «Ορούτς Ρέις» ότι «όταν τελειώσει η συντήρηση, θα επιστρέψει στο σημείο της αποστολής του. Και το "Γιαβούζ" και το "Μπαρμπαρός" επέστρεψαν στην περιοχή και κάνουν εργασίες». Πάντως έκρινε σκόπιμο να υπογραμμίσει πως «το πρόβλημα με τις γεωτρήσεις μπορεί να επιλυθεί πολύ απλά» και επανέφερε προτάσεις συνεργασίας και κοινών μπίζνες στην Ενέργεια με σχήματα όπως ο μηχανισμός Ελληνοκυπρίων - Τουρκοκυπρίων, που συστηματικά θέτει το ψευδοκράτος στην Κύπρο.

Μεταξύ άλλων είπε ότι «είμαστε έτοιμοι να καθίσουμε στο τραπέζι με όλους, αν είναι έτοιμοι για δίκαιο διαμοιρασμό στην Ανατολική Μεσόγειο, ειδικά η Ελλάδα. Αλλά ταυτόχρονα είμαστε και αποφασισμένοι να υπερασπιστούμε τα δικαιώματά μας».

Ο Τούρκος ΥΠΕΞ αναφέρθηκε και σε «επαφές» που συνεχίζονται με το Κάιρο. «Είπαμε στον Αιγύπτιο επιτετραμμένο ότι (σ.σ. οι δύο πλευρές) θα μπορούσαμε να φτάσουμε σε μια συμφωνία διευθέτησης, όπως κάναμε εμείς με τη Λιβύη», είπε, και συμπλήρωσε ότι η Αίγυπτος έχει σεβαστεί την τουρκική υφαλοκρηπίδα ακόμα και μέσα από τη συνεργασία της με την Ελλάδα και την «ελληνοκυπριακή διοίκηση». Είπε ακόμα ότι συνεχίζονται τουρκο-αιγυπτιακές επαφές, σε χαμηλόβαθμο ακόμα επίπεδο, ενώ σε σχέση με τους πυραύλους «S-400» ανέφερε πως «δεν έχουν ενεργοποιηθεί ακόμα. Ο στρατός μας ξέρει πώς πρέπει να γίνει αυτό. Εχουμε αγοράσει αυτά τα συστήματα λόγω απόλυτης ανάγκης».

Στο μεταξύ, χτες αναμενόταν να πραγματοποιηθεί η τέταρτη συνάντηση σε «τεχνικό επίπεδο» στην έδρα του ΝΑΤΟ, στις Βρυξέλλες, Ελλήνων και Τούρκων στρατιωτικών αντιπροσώπων με αξιωματούχους του NATO, για τη ΝΑΤΟική «πλατφόρμα» που στήνεται για τη «μείωση του κινδύνου περιστατικών στην Ανατολική Μεσόγειο».

Με φόντο άλλωστε την επιχείρηση ενίσχυσης της ΝΑΤΟικής συνοχής στην περιοχή απέναντι στα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα, και στο πλαίσιο των παρεμβάσεων για να στρωθεί μια ώρα αρχύτερα το τραπέζι των επικίνδυνων διευθετήσεων μετά την επιστροφή του «Ορούτς Ρέις» στην Αττάλεια, πλοία του τουρκικού Πολεμικού Ναυτικού αποχώρησαν χτες από την περιοχή και κατέπλευσαν στη βάση του Ακσάζ. Την ίδια ώρα, και τα ελληνικά πολεμικά πλοία που παρακολουθούσαν τις κινήσεις του τουρκικού ερευνητικού αποσύρθηκαν από την περιοχή, συνεχίζοντας τις αποστολές τους σε άλλα «μέτωπα των ευρωατλαντικών σχεδιασμών στην Ανατολική Μεσόγειο, με τη φρεγάτα «Λήμνος» να κατευθύνεται προς την επιχείρηση «Ειρήνη» στη Λιβύη και τη φρεγάτα «Νικηφόρος Φωκάς» προς άλλη επιχείρηση στην Κύπρο.

Παράλληλα, μετά την προχτεσινή της επικοινωνία με τον Ερντογάν η Γερμανίδα καγκελάριος Αγκελα Μέρκελ συνομίλησε χτες και με τον Κύπριο Πρόεδρο Νίκο Αναστασιάδη, ενώ η ΕΕ επαναλαμβάνει με κάθε ευκαιρία την ανάγκη «αποκλιμάκωσης και διαλόγου». Σύμφωνα με τον Βίκτωρα Παπαδόπουλο, διευθυντή του γραφείου Τύπου του Κύπριου Προέδρου, τόσο στη συνομιλία Αναστασιάδη - Μέρκελ όσο και σε συνομιλία που είχε ο Κύπριος ηγέτης με τον πρωθυπουργό της Ιταλίας, Τζουζέπε Κόντε, οι ηγέτες «συμφώνησαν ότι θα βρίσκονται σε συνεχή επαφή, προκειμένου αποτελεσματικά η ΕΕ να συμβάλει στην άρση των έκνομων ενεργειών της Τουρκίας τόσο στην ΑΟΖ της Κυπριακής Δημοκρατίας όσο και αναφορικά με τις απειλές για εποικισμό της περίκλειστης πόλης της Αμμοχώστου». Σημειωτέον, η αξιοποίηση της Αμμοχώστου - που πριν από την τουρκική εισβολή του 1974 αποτελούσε σημαντικό τουριστικό και ναυτιλιακό κέντρο για όλη την περιοχή - επανέρχεται τις τελευταίες βδομάδες στην ατζέντα για τους όρους πιθανών νέων συνομιλιών και για το Κυπριακό.

Σήμερα Παρασκευή οι σχέσεις ΕΕ - Τουρκίας θα βρεθούν στο επίκεντρο και των επαφών που θα έχει στη Λευκωσία ο υπουργός Ευρωπαϊκών Υποθέσεων της Γαλλίας Κλεμοντό Μπον, με αφορμή τις οποίες «θα γίνει ανασκόπηση της διμερούς συνεργασίας Κύπρου - Γαλλίας», όπως εξηγούσε και σχετική επίσημη ανακοίνωση, με φόντο και την προτεραιότητα που δίνει η Γαλλία στην αναβάθμιση της στρατιωτικής της παρουσίας στην περιοχή, ειδικότερα στην Κύπρο.

Να σημειωθεί τέλος ότι χτες ολοκληρώθηκε νέα άσκηση ανάμεσα σε Κύπρο και Ισραήλ. Η άσκηση, με τον κωδικό «Ιάσων 2020», ξεκίνησε την περασμένη Δευτέρα, στο πλαίσιο του ετήσιου προγράμματος στρατιωτικής συνεργασίας των δύο χωρών. Στη διάρκειά της έγιναν κοινές εκπαιδεύσεις του προσωπικού της κυπριακής Εθνικής Φρουράς και της ισραηλινής Πολεμικής Αεροπορίας.