ΣΑΝ ΣΗΜΕΡΑ | ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ

1936: Αρχίζει ο ισπανικός εμφύλιος πόλεμος

Διαδήλωση κατά των στασιαστών του Φράνκο, υπέρ της δημοκρατίας στο κέντρο της Μαδρίτης. Ιούλης 1936

Στο δεύτερο μισό της 4ης δεκαετίας ξετυλίχτηκε στην Ισπανία ένοπλος αγώνας ανάμεσα στη δημοκρατία και στο φασισμό. Αρχισε σαν εμφύλιος πόλεμος που τον προκάλεσε η ανάπτυξη των εσωτερικών κοινωνικών αντιθέσεων στη χώρα και μετά την ιταλογερμανική επέμβαση και την ανοχή, που έδειξαν τα δυτικά κράτη απέναντι στους φασίστες, έγινε εθνικοεπαναστατικός πόλεμος με τεράστια διεθνή σημασία.

Με τη νίκη του Λαϊκού Μετώπου (δημοκρατικοί, σοσιαλιστές, κομμουνιστές) στις εκλογές στις 16 Φλεβάρη του 1936 αρχίζει και η φασιστική συνωμοσία. Αποφασιστικό ρόλο στην οργάνωσή της έπαιζαν οι μεγιστάνες του χρηματιστικού κεφαλαίου, η αριστοκρατία των γαιοκτημόνων, ο ανώτερος κλήρος και η ηγεσία του στρατού. Κύριοι ηγέτες της συνωμοσίας ήταν οι στρατηγοί Σαν Χούρχο, Φράνκο και Μόλα.

Το φασιστικό κίνημα άρχισε στις 18 Ιούλη 1936. Αρχηγός προοριζόταν ο στρατηγός Σαν Χούρχο, αλλά σκοτώθηκε σε αεροπορικό δυστύχημα στις 20 Ιούλη. Υστερα από αυτό, τη θέση του πήρε ο φανατικός εχθρός της δημοκρατίας, των δημοκρατικών ελευθεριών και οπαδός της δικτατορικής εξουσίας, στρατηγός Φράνκο.

Με το μέρος των κινηματιών ήταν η συντριπτική πλειοψηφία των αξιωματικών που ανάγκασαν τους στρατιώτες τους να πολεμήσουν εναντίον της δημοκρατίας. Με την απάτη και τις υποσχέσεις οι αντιδραστικοί στρατιωτικοί κατόρθωσαν να πάρουν με το μέρος τους και τα στρατεύματα που αποτελούνταν από Μαροκινούς. Αξιόλογη ένοπλη δύναμη των κινηματιών ήταν και τα τμήματα των φαλαγγιτών και η χωροφυλακή.

Οι κινηματίες ελπίζανε σε μια πλήρη επιτυχία μέσα σε λίγες μέρες. Αλλά εναντίον τους ξεσηκώθηκε ολόκληρη η Ισπανία - το προλεταριάτο, η αγροτιά, οι μικροαστοί. Χιλιάδες άντρες και γυναίκες κατατάσσονται εθελοντές στα τμήματα της πολιτοφυλακής. Στα εργοστάσια και στα ορυχεία συγκροτούνται εργατικά τάγματα που οπλίζονται με ό,τι μπορούν: με πιστόλια, με κυνηγετικά όπλα, με παλιά τουφέκια, με πακέτα δυναμίτη, με χειροβομβίδες, με μαχαίρια. Ολο το βάρος των πρώτων μαχών με τον καλά εφοδιασμένο στρατό των κινηματιών έπεσε στα ανεκπαίδευτα αυτά και κακοοπλισμένα τμήματα της πολιτοφυλακής, που κατόρθωσαν με μεγάλες θυσίες να αναχαιτίσουν και να αντιμετωπίσουν το φασιστικό κίνημα.

Στις 19 Ιούλη τμήματα των δημοκρατικών κυρίευσαν με έφοδο τους στρατώνες της Μαδρίτης, όπου βρίσκονταν μεγάλες στρατιωτικές μονάδες των κινηματιών. Η πρωτεύουσα της Ισπανίας έμεινε στα χέρια του λαού. Και σε πολλές επαρχίες τα σχέδια των φασιστών ναυάγησαν. Στην Καταλωνία οι εργάτες της Βαρκελώνης, της Λερίνας, του Σαμπαντέλ και άλλων βιομηχανικών κέντρων αφόπλισαν τις στρατιωτικές μονάδες των κινηματιών, καθώς και τις ομάδες των φαλαγγιτών και των μοναρχικών.

1811 Γεννιέται ο Ουίλιαμ Θακερέι.

Ο Ουίλιαμ Μέικπις Θακερέι είναι ένας από τους μεγαλύτερους Αγγλους συγγραφείς. Εζησε από το 1811 έως το 1863. Θεωρείται ο θεμελιωτής, όχι μόνο της νεότερης αγγλικής λογοτεχνίας, αλλά και ολόκληρης της λογοτεχνίας του αγγλόφωνου κόσμου. Με τα μυθιστορήματά του, ο Θακερέι έδωσε μια πραγματική «ακτινογραφία» της εποχής του, αναζητώντας όλο και πιο βαθιά τα αίτια των κοινωνικών αλλαγών, αλλά και των δραματικών ανατροπών στη ζωή των ανθρώπων. Επηρεασμένος βαθύτατα από το διαφωτισμό, διατύπωσε, όχι μόνο μέσα από τα έργα του, το ανθρώπινο αίτημα για την ελευθερία και τον αυτοπροσδιορισμό του ατόμου. Ο Θακερέι διακρινόταν, επίσης, για την αυστηρότητα, με την οποία έκρινε την ανερχόμενη αστική τάξη της Αγγλίας, όπως και την κοινωνική υποκρισία που χαρακτήριζε τα ήθη της εποχής εκείνης. Το πιο σπουδαίο από τα έργα του είναι αναμφισβήτητα το «Πανηγύρι της Ματαιοδοξίας», όπου ο Θακερέι υποβάλλει σε σκληρή κριτική την αγγλική κοινωνία, αποκαλύπτοντας και τους νόμους που την κινούν. Το έργο αυτό συγκαταλέγεται στα αριστουργήματα της παγκόσμιας λογοτεχνίας.

ΑΛΛΑ ΣΗΜΑΝΤΙΚΑ ΓΕΓΟΝΟΤΑ ΣΤΙΣ 18 ΤΟΥ ΙΟΥΛΗ

1944 Κηρύσσεται 48ωρη γενική απεργία σε Εδεσσα και Νάουσα.

1955 Αρχίζει στη Γενεύη η διάσκεψη των αρχηγών των κυβερνήσεων των τεσσάρων μεγάλων δυνάμεων, ΕΣΣΔ - ΗΠΑ - Βρετανία - Γαλλία.

1961 Κατά τη δεύτερη Σύνοδο Κορυφής της ΕΟΚ, στο Γκότεσμπεργκ της Βόννης, οι ηγέτες των «έξι» τάσσονται υπέρ της δημιουργίας Ενωσης των Ευρωπαϊκών Κρατών και της σύγκλησης συνόδων κορυφής σε τακτά χρονικά διαστήματα.

1962 Στρατιωτικό πραξικόπημα στο Περού και ανατροπή του Προέδρου Πράδο.

1972 Τριακόσιες αεροπορικές επιδρομές πραγματοποιούν στην περιοχή του Ανόι και της Χαϊφόγκ οι Αμερικανοί, ενώ κορυφώνεται η μάχη για τον έλεγχο του Κουάνγκ Τρι. Την επομένη, γίνεται γνωστό ότι ο σύμβουλος για θέματα Ασφάλειας του Προέδρου Νίξον, Χένρι Κίσινγκερ, είχε εφτάωρες «μυστικές» συνομιλίες στο Παρίσι με τον Λε Ντουκ Θο, επικεφαλής της βορειοβιετναμικής αντιπροσωπείας στην εκεί ειρηνευτική διάσκεψη.

1983 Ο πρώην υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Χένρι Κίσινγκερ ορίζεται επικεφαλής της δικομματικής Εθνικής Επιτροπής, αρμόδιας για θέματα Λατινικής Αμερικής.

Σε όλη τη χώρα προβλέπεται αίθριος καιρός, μόνος τις απογευματινές ώρες στα βόρεια ηπειρωτικά θα αναπτυχθούν τοπικές νεφώσεις. Οι άνεμοι θα πνέουν στα δυτικά βορειοδυτικοί ισχυροί και πρόσκαιρα πολύ ισχυροί, στα ανατολικά βόρειοι μέχρι μέτριοι και από το βράδυ τοπικά ισχυροί. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί στο Ιόνιο από 22-32, στα δυτικά και βόρεια ηπειρωτικά από 21-35, στα υπόλοιπα ηπειρωτικά από 23-39, στο Αιγαίο από 26-36 και στη Θεσσαλονίκη από 21-35 βαθμούς.

Για την Αττική προβλέπεται αίθριος καιρός. Οι άνεμοι θα πνέουν ασθενείς και από το βράδυ βόρειοι μέτριοι. Η θερμοκρασία θα κυμανθεί από 26-39, αλλά στις παραθαλάσσιες περιοχές θα είναι 3-4 βαθμούς χαμηλότερη.

ΜΕΣΑ σ' ένα κλίμα ζεστό, συντροφικό και γεμάτο συγκίνηση, ο λαός της Λευκάδας τίμησε προχτές το βράδυ στο κατάμεστο κηποθέατρο «Αγγελος Σικελιανός», τρεις κομμουνιστές του νησιού (σελίδα 13)

ΑΝΑΣΤΕΛΛΟΝΤΑΙ με προσωρινή διαταγή της συμβούλου της Επικρατείας Αθ. Τσαμπάση οι αποφάσεις της διοίκησης του νοσοκομείου ΑΧΕΠΑ της Θεσσαλονίκης, με τις οποίες παύθηκαν πριν λίγες μέρες οι διευθυντές του ίδιου νοσοκομείου Π. Σπανός και Αχ. Τουρνακιώτης (σελίδα 18)

ΤΗΝ ΑΝΑΓΚΗ ανάληψης πρωτοβουλιών για την οργάνωση και αντίσταση των εργαζομένων ενάντια στην αντιλαϊκή επίθεση της κυβέρνησης, του κεφαλαίου και της ΕΕ, έθεσε ως βασικό ζήτημα η «Δημοκρατική Αγωνιστική Συνεργασία» στη χτεσινή συνεδρίαση της ΕΕ του ΕΚΑ (σελίδα 21)

Η... ΤΑΥΤΟΤΗΤΑ του «Ελληνικού Νηογνώμονα», ως μιας κερδοσκοπικής εταιρίας και μόνο, που κερδίζει σε βάρος της ασφάλειας της ανθρώπινης ζωής στη θάλασσα, βγάζοντας αξιόπλοα τα σαπάκια των Ελλήνων εφοπλιστών, σκιαγραφήθηκε ανάγλυφα χτες στο Εφετείο Πειραιά (σελίδα 22)

ΤΗ ΔΗΜΙΟΥΡΓΙΑ ενιαίου πάρκου υψηλού πρασίνου και στα 965 στρέμματα της έκτασης στο Γουδί, ζητούν με Ερώτησή τους από τους υπουργούς ΠΕΧΩΔΕ, Εθνικής Αμυνας, Πολιτισμού και Εσωτερικών, οι βουλευτές του ΚΚΕ Ορέστης Κολοζώφ, Αντώνης Σκυλλάκος και Λιάνα Κανέλλη (σελίδα 23)

ΜΕ ΜΙΑ μεγάλη συναυλία, την πρώτη με λαϊκά τραγούδια του στο Ηρώδειο, ο Μίκης Θεοδωράκης σφραγίζει τη σαραντάχρονη διαδρομή του στο έντεχνο λαϊκό τραγούδι (σελίδα 24)

ΝΑ ΣΤΑΜΑΤΗΣΕΙ, τώρα, το έργο κατασκευής του κωπηλατοδρομίου και να κηρυχτεί όλη η περιοχή του Σχοινιά - Μαραθώνα ως ιστορικός τόπος, ζητά με επιστολή του προς τον υπουργό Πολιτισμού, Ε. Βενιζέλο, το Ελληνικό Τμήμα του ICOMOS (σελίδα 25)

ΣΤΗΝ καθιέρωση κοινών πιστοποιητικών σπουδών επαγγελματικής εκπαίδευσης για τους αποφοίτους ΙΕΚ και ΤΕΕ τουριστικών επαγγελμάτων και μηχανικών αυτοκινήτων προχωρούν η Ελλάδα, η Αγγλία, η Γαλλία, η Ισπανία και η Γερμανία, ανακοίνωσε ο υπουργός Παιδείας (σελίδα 27)

ΤΟ ΘΕΜΑ της χορήγησης ραδιοτηλεοπτικών αδειών στο Νομό Θεσσαλονίκης εξετάστηκε και πάλι χτες από το σχετικό κλιμάκιο του ΕΣΡ, μετά την απόφαση που είχε πάρει το Συμβούλιο στις 21 Νοέμβρη του 2000 (σελίδα 29)