Οχι το επίδομα της άδειας, δηλαδή μισό μηνιάτικο, αλλά ούτε οι μισθοί δύο μηνών δε φτάνουν καλά - καλά, για να απολαύσει τις πολυπόθητες καλοκαιρινές διακοπές, για δέκα μέρες, μια τριμελής μισθοσυντήρητη οικογένεια. Αυτό προκύπτει, αν τα βάλει κανείς κάτω και συνυπολογίσει τα έξοδα της διαμονής, της διατροφής, των μετακινήσεων και μια σειρά μικροπράγματα, απαραίτητα για το ξεκίνημα των διακοπών μιας οικογένειας. Και πολλοί οικογενειάρχες, που έκαναν τον προϋπολογισμό των διακοπών, "τραβάνε τα μαλλιά τους". Εξάλλου, ακριβώς για οικονομικούς λόγους, οι οικογένειες περιορίζουν, χρόνο με το χρόνο, το διάστημα των καλοκαιρινών διακοπών ή αναζητούν πιο οικονομικές λύσεις, όπως είναι κάποιο συγγενικό ή φιλικό σπίτι, έστω κι αν δεν είναι πολύ κοντά στη θάλασσα, κι αυτό προκειμένου να αποφύγουν τουλάχιστον τα έξοδα της διαμονής.

Ο "Ρ" έκανε μια έρευνα στις τιμές που επικρατούν στα καταλύματα, στα οποία προσανατολίζεται συνήθως η μέση οικογένεια, καθώς και στις μετακινήσεις με πλοίο για νησιωτικούς προορισμούς, επιχειρώντας να καταγράψει όσο το δυνατό πιο αντιπροσωπευτικά το συνολικό κόστος των διακοπών. Στην προσπάθεια αυτή, θα ήταν παρακινδυνευμένο και σε μεγάλο βαθμό όχι αντικειμενικό, εάν αναφερόμασταν σε ένα συνολικό ποσό έστω και κατά προσέγγιση, καθώς οι τιμές στα δωμάτια μπορεί να ισχύουν σε γενικές γραμμές, όμως τη διατροφή της και τους τρόπους ψυχαγωγίας κάθε οικογένεια τις προσαρμόζει στις προτιμήσεις και στο βαλάντιό της.Πάντως, όσο δύσκολα κι αν είναι τα πράγματα, καλό είναι έστω και για μερικές μέρες να ξεχάσουμε για λίγο τους λογαριασμούς, τα χρέη και τα "ελαφριά" μας πορτοφόλια και να απολαύσουμε τις διακοπές που περιμέναμε όλο το χρόνο, ο καθένας ανάλογα με τις δυνατότητές του.

Σύμφωνα με τα επίσημα στοιχεία της ΕΣΥΕ, οι Ελληνες γενικά στα ταξίδια που πραγματοποιούν ανεξάρτητα από τη φύση του ταξιδιού, εάν δηλαδή είναι επαγγελματικό ή ταξίδι διακοπών, διαμένουν περισσότερο σε ενοικιαζόμενα δωμάτια παρά σε ξενοδοχεία. Αυτό, μεταξύ άλλων, εκτός από τους οικονομικούς λόγους - τα ενοικιαζόμενα δωμάτια σε σχέση με τα ξενοδοχεία επικρατεί η άποψη ότι είναι φτηνότερα - αποδίδεται και στο γεγονός ότι δεν είμαστε συνηθισμένοι στο λεγόμενο οργανωμένο τουρισμό, καθώς και στο ότι και οι ίδιες οι επιχειρήσεις ήταν για πολλά χρόνια προσανατολισμένες στον εισερχόμενο τουρισμό.

Φέτος, παρατηρήθηκε μια στροφή προς τον εσωτερικό τουρισμό.Κι αυτό δεν είναι τυχαίο. Εχει άμεση σχέση με τη μείωση του εισερχόμενου τουρισμού που διαφάνηκε από τις πρώτες μέρες του αμερικανοΝΑΤΟικού πολέμου εναντίον της Γιουγκοσλαβίας, οι επιπτώσεις του οποίου, όπως εκτιμούν αρμόδιοι παράγοντες του τουρισμού, θα είναι μακροχρόνιες. Ετσι, οι τουριστικοί επιχειρηματίες όλων των κλάδων αναγκάστηκαν, είναι αλήθεια, να δουν "με άλλο μάτι" τον Ελληνα τουρίστα. Μάλιστα, ιδιοκτήτες καταλυμάτων σε περιοχές που επλήγησαν ιδιαίτερα από τον πόλεμο έχουν κάνει φέτος μεγάλες εκπτώσεις στις τιμές των δωματίων, που φτάνουν μέχρι και 50% σε ξενοδοχεία.Τέτοιες περιοχές είναι, πρωτίστως, η Χαλκιδική και η Πιερία, που έχασαν ένα μεγάλο μέρος των ξένων τουριστών που έρχονταν στην Ελλάδα οδικώς.

Γενικότερα, πάντως, όπως μας ενημερώνει ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ενοικιαζομένων Δωματίων και Διαμερισμάτων Σ. Πολυκράτης και διαπιστώσαμε κι εμείς, μιλώντας με ιδιοκτήτες διαφόρων περιοχών, οι τιμές στα ενοικιαζόμενα δωμάτια δεν έχουν αυξηθεί, ιδιαίτερα σε σχέση με πέρσι. Αυτό, όπως τονίζει ο Σ. Πολυκράτης, έγινε γιατί οι ιδιοκτήτες έλαβαν υπόψη, τόσο το ύψος του πληθωρισμού, όσο και τις περιορισμένες οικονομικές δυνατότητες της μέσης οικογένειας. Ετσι, οι τιμές που επικρατούν κατά μέσο όρο σε όλη τη χώρα κυμαίνονται στα δίκλινα ενοικιαζόμενα δωμάτια, με μπάνιο, χωρίς κουζίνα στις 8.000 - 12.000 και προσαυξάνονται κατά 20% για κάθε επιπλέον άτομο.Δηλαδή, για μια τριμελή οικογένεια, το δωμάτιο κοστίζει κατά μέσο όρο από 9.600 μέχρι 14.400 δρχ. Τα "στούντιο", δηλαδή το μονόχωρο διαμέρισμα με κουζίνα και μπάνιο, τα δίκλινα ενοικιάζονται κατά τη θερινή περίοδο από 10.000 μέχρι 15.000 κατά μέσο όρο και η τιμή προσαυξάνεται κατά 10% για κάθε επιπλέον άτομο, συνηθισμένες, όμως, είναι και οι τιμές των 18.000 - 20.000 δρχ. τη βραδιά. Αρα, μια τριμελής οικογένεια, που θέλει να νοικιάσει δωμάτιο με κουζίνα, πράγμα που οι περισσότερες οικογένειες επιδιώκουν, ώστε να γλιτώνουν κάποια έξοδα για γεύματα μαγειρεύοντας στο δωμάτιο, θα το πληρώσει γύρω στις 11.000 - 16.500 δρχ. τη βραδιά.

Πάντως, καλό είναι να έχει κανείς υπόψη ότι οι τιμές αλλάζουν κατά τη διάρκεια της θερινής περιόδου, ανάλογα με την κίνηση και τις περιόδους αιχμής. Δηλαδή, εάν κανείς άκουσε από κάποιο γνωστό ότι ένα δωμάτιο νοικιαζόταν στις αρχές Ιούνη 10.000 δε σημαίνει ότι θα το βρει όλο το καλοκαίρι στην ίδια τιμή. Είναι χαρακτηριστικό ότι δωμάτιο με κουζίνα για τριμελή οικογένεια σε τουριστική περιοχή της Πελοποννήσου μέχρι τις 15 Ιούνη νοικιαζόταν προς 10.000 δρχ. τη βραδιά, ενώ από τις 15 Ιούνη και μετά το ίδιο δωμάτιο "πέταξε" στις 18.000 δρχ., δηλαδή, αυξήθηκε εν μια νυκτί κατά 80%! Επίσης, οι τιμές κυμαίνονται ανάλογα με το πόσο ονομαστό ή κοσμοπολίτικο είναι το μέρος, ανάλογα με το σε τι απόσταση βρίσκεται το δωμάτιο από τη θάλασσα κλπ.

Φτηνότερες είναι οι μικρότερες αποστάσεις με πλοίο. Για παράδειγμα, από Κυλλήνη για Ζάκυνθο το αυτοκίνητο κοστίζει 7.600 δρχ. και 1.400 δρχ. το άτομο, από Ηγουμενίτσα για Κέρκυρα 7.500 δρχ. το αυτοκίνητο και 1.100 δρχ. το άτομο, ενώ από Γύθειο για Κύθηρα 7.000 το ΙΧ και 1.500 δρχ. το άτομο. Τέτοιες αποστάσεις μπορεί να είναι πιο συμφέρουσες για οικογένειες που μένουν σχετικά κοντά από τους προορισμούς αυτούς. Ομως, όσοι ξεκινούν από πιο μακριά καλό θα είναι συνυπολογίσουν και τη βενζίνη που θα χρειαστεί το αυτοκίνητο για να ταξιδέψουν μέχρι το λιμάνι απ' όπου θα πάρουν το πλοίο. Οσοι, δε, σκέφτεστε να νοικιάσετε αυτοκίνητο, τρέφοντας αυταπάτες ότι θα σας έρθει φτηνότερα, σας συμβουλεύουμε να το ξεχάσετε πάραυτα! Αφού τα αυτοκίνητα νοικιάζονται μέχρι και 23.000 δρχ. την ημέρα, οπότε εάν μπορείτε να το κάνετε αυτό, γιατί δε σκέφτεστε ένα ωραιότατο τζετ που δε θα σας ταλαιπωρεί και με λακκούβες! Θα ήμασταν άδικοι, όμως, εάν δε σημειώναμε ότι καλοκαιρινές διακοπές δεν είναι μόνο τα νησιά. Η ηπειρωτική Ελλάδα έχει πανέμορφες και ακόμη - ευτυχώς - παρθένες παραλίες και μοναδικές ομορφιές για όλα τα γούστα.

Μετά από παραπάνω, μπορείτε να πάρετε μια ασπιρίνη και να προσθέσετε τα έξοδα για τις αγορές, που προηγούνται των διακοπών, μαγιό, σωσίβια των παιδιών, μάσκες, βατραχοπέδιλα κλπ., τα έξοδα διατροφής - μην υπολογίσετε λιγότερο από 7.000 το γεύμα για μια τριμελή οικογένεια - κάτι παγωτά των παιδιών, κάτι καφέδες και κάτι ημερήσιες περιηγήσεις με καραβάκι.

Εμείς δεν έχουμε παρά να ευχηθούμε καλές διακοπές.

Τέσσερις στους δέκα Ελληνες δε θα καταφέρουν να κάνουν διακοπές και φέτος. Οι περισσότεροι για οικονομικούς λόγους. Η ενδιαφέρουσα και αποκαλυπτική για τις αρνητικές παρενέργειες που είχε η πολιτική της μονόπλευρης λιτότητας στην ποιότητα ζωής των εργαζομένων, προέρχεται από στοιχεία του Ινστιτούτου Καταναλωτών (ΙΝΚΑ), που είδαν πρόσφατα το φως της δημοσιότητας. Σύμφωνα με τα ίδια στοιχεία, εκείνοι που με δυσκολία κατορθώνουν να ξεφύγουν για λίγο χρόνο, στην πλειοψηφία τους, θα περιορίσουν την απόδρασή τους στις 10 - 15 μέρες το πολύ.

Ειδικότερα, σύμφωνα με το ΙΝΚΑ, το 37% των Ελλήνων δε θα κάνει καλοκαιρινές διακοπές.Το 66% από αυτούς δε θα τα καταφέρει για οικονομικούς λόγους, το 14% για επαγγελματικές υποχρεώσεις, το 13% για οικογενειακές υποχρεώσεις και το 7% για διάφορους άλλους λόγους. Είναι μάλιστα χαρακτηριστικό ότι, χρόνο με το χρόνο, μειώνεται η χρονική διάρκεια που κάνουν διακοπές οι Ελληνες, καθώς - όπως μας πληροφορεί το ΙΝΚΑ - ηδιάρκεια των διακοπών:

• Φτάνει μέχρι 10 μέρες για το 44% των οικογενειών. Από αυτές τις οικογένειες, το 19% κάνουν διακοπές μια βδομάδα και το υπόλοιπο 25% 10 μέρες.
• Είναι δυο βδομάδες (14 μέρες) για το 37% των οικογενειών.
• Είναι 20 μέρες για το 10% των οικογενειών.
• Φτάνει τις 30 μέρες (ένα μήνα) μόλις για το 9% των οικογενειών. Δηλαδή, μόνο ο ένας (1) στους 10 Ελληνες, παραθερίζει για ένα μήνα, που είναι η διάρκεια της χρονικής διάρκειας της άδειας που δικαιούνται οι εργαζόμενοι. Το ΙΝΚΑ μας πληροφορεί επίσης ότι το 61% των παραθεριστών διαμένει κατά την περίοδο των διακοπών σε ιδιόκτητο ή συγγενικό σπίτι. Από αυτούς, το 40% σε ιδιόκτητο και το 21% σε συγγενικό ή φιλικό σπίτι, ενώ το 39% θα νοικιάσει κάποιο σπίτι ή δωμάτιο σε ξενοδοχείο ή άλλο κατάλυμα. Σύμφωνα, δε, με τα επίσημα στοιχεία της Εθνικής Στατιστικής Υπηρεσίας, μόνο το 10% των διανυκτερεύσεων των Ελλήνων τουριστών πραγματοποιείται σε ξενοδοχειακά καταλύματα, ενώ το μεγαλύτερο ποσοστό αφορά ενοικιαζόμενα δωμάτια και συγγενικά ή φιλικά σπίτια.

Τα παραπάνω επιβεβαιώνει από την εμπειρία του και ο πρόεδρος της Ομοσπονδίας Ιδιοκτητών Ενοικιαζομένων Δωματίων και Διαμερισμάτων Σ. Πολυκράτης, ο οποίος, μιλώντας στο "Ρ", τόνισε ότι "κάποτε οι οικογένειες έκαναν διακοπές μέχρι και ένα μήνα. Τώρα, οι περισσότεροι δεν κάνουν διακοπές πάνω από δυο βδομάδες και συνήθως περιορίζονται στις δέκα μέρες, ενώ παρατηρείται τάση, οι κρατήσεις να περιορίζονται χρόνο με το χρόνο στις οκτώ διανυχτερεύσεις".

Η Ενωση Καταναλωτών "Η Ποιότητα της Ζωής" δίνει μερικές χρήσιμες συμβουλές, τόσο στους ταξιδιώτες παραθεριστές, όσο και σε εκείνους που αναγκαστικά θα παραμείνουν στο "κλεινόν άστυ", ώστε οι διακοπές μας ή οι μικρές αποδράσεις να είναι όσο το δυνατό πιο ευχάριστες, αποφεύγοντας μια σειρά από συνηθισμένες ταλαιπωρίες ή κινδύνους.

Συγκεκριμένα, η ΕΚΠΟΙΖΩ συνιστά:

• Να επιλέγουμε το μέρος που ταιριάζει στις ανάγκες μας και όχι μέρη που έχουν μόνο "όνομα".
• Να εξασφαλίσουμε νωρίς τρόπο μετάβασης και τόπο διαμονής.
• Αν ταξιδέψουμε με το αυτοκίνητο, καλό είναι να κάνουμε ένα σέρβις πριν το ταξίδι και οπωσδήποτε να ελέγξουμε φρένα, λάστιχα και ρεζέρβα.
• Να ετοιμάσουμε από πριν το φαρμακείο, που καλό είναι να έχουμε μαζί μας με τα απαραίτητα: γάζες, αντισηπτικά, οινόπνευμα, θερμόμετρο, αντιπυρετικά, κορτιζονούχα αλοιφή, αντισταμινική, παυσίπονα, αντηλιακά και εντομοαπωθητικά.
• Να φροντίσουμε για την ασφάλεια του σπιτιού που αφήνουμε πίσω μας.
• Να αποφεύγουμε, αν μπορούμε, να ταξιδεύουμε τις μεσημβρινές ώρες, να τρώμε ελάχιστα και να αποφεύγουμε τελείως το αλκοόλ.
• Να έχουμε κατά νου ότι δικαιούμαστε αποζημίωση, εάν, ό μη γένοιτο, έχουμε πάνω από δύο ώρες καθυστέρηση ή μας αρνηθούν την επιβίβαση ή χαθούν οι αποσκευές μας.
• Να μην εκτιθόμαστε γυμνοί στον ήλιο από τις 10.00 το πρωί μέχρι τις 5.00 το απόγευμα. Χρειάζεται, επίσης, ιδιαίτερη προσοχή στα μωρά, στις εγκύους και τα άτομα με ανοιχτό χρώμα δέρματος.
• Να προσέχουμε να ασφαλίζουμε καλά το αυτοκίνητό μας.
• Το θαλάσσιο μπάνιο είναι μια σχετικά επικίνδυνη υπόθεση. Γι' αυτό χρειάζεται ιδιαίτερη προσοχή να μην εξαντλούμε τα όρια των δυνατοτήτων μας.
• Προσοχή στα παγωτά. Πρέπει να διατηρούν το αρχικό σχήμα τους και τα χύμα να προέρχονται από φροντισμένο και καθαρό περιβάλλον. Επίσης, δεν πρέπει να μπαίνουμε στη θάλασσα πριν περάσουν τουλάχιστον τρεις ώρες από το φαγητό.
• Να έχουμε υπόψη ότι κρέατα - ψάρια - αλλαντικά - γαλακτοκομικά είναι εύκολα στις αλλοιώσεις.
• Να επιλέγουμε καθαρά εστιατόρια, στα οποία να τρώμε απλά φαγητά. Καλό είναι να αποφεύγουμε στα τουριστικά μέρη κιμάδες και κοκκινιστά κρέατα. Επίσης καλό είναι να ζητάμε τον τιμοκατάλογο.

ΡΕΠΟΡΤΑΖ: Μελίνα ΖΙΑΓΚΟΥ