ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 18 Ιούνη 2017
Σελ. /32
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
ΑΝΤΙΠΥΡΙΚΗ ΠΕΡΙΟΔΟΣ
Στα χαμηλότερα επίπεδα από ποτέ η προστασία των δασών

Ακόμη μια αντιπυρική περίοδος βρίσκει το σύστημα δασοπροστασίας της χώρας και τις αρμόδιες υπηρεσίες του αλλά και το Πυροσβεστικό Σώμα, σε δυσμενέστερη κατάσταση σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, υποστελεχωμένες, με ελάχιστο δυναμικό και τη χρηματοδότηση για την κάλυψη του συνόλου των αναγκών τους σε χαμηλότερα από ποτέ επίπεδα.

Αυτό που χαρακτηρίζει την κατάσταση είναι ότι με συγκεκριμένους νόμος προωθείται η ένταση της εμπορευματοποίησης και της διείσδυσης των μονοπωλιακών ομίλων, η διεύρυνση των νόμιμων επεμβάσεων στα δασικά οικοσυστήματα, χωρίς πλέον να χρειάζεται η εξασφάλιση της κυριότητας, αλλά μόνο η παραχώρηση της χρήσης. Επιπλέον, η κυβέρνηση καλλιεργεί την αυταπάτη ότι μπορεί να υπάρξει ανάπτυξη, προστασία των δασικών οικοσυστημάτων, «που να ωφελεί ταυτόχρονα το λαό και τους ανταγωνιζόμενους μονοπωλιακούς ομίλους». Συσκοτίζει την αιτία που οξύνει τα προβλήματα των δασικών οικοσυστημάτων, της δασικής γης, που είναι ο καπιταλιστικός δρόμος ανάπτυξης. Αντίθετα, απευθύνεται σε «υπεύθυνους και υγιείς επιχειρηματίες», στους οποίους δήλωσε ότι θα τους εξασφαλίσει και «σταθερό χωροταξικό και περιβαλλοντικό πλαίσιο».

Κατά τα τελευταία χρόνια, αν και σε γενικές γραμμές παρατηρείται μια κάμψη του αριθμού των πυρκαγιών και των καμένων εκτάσεων σε απόλυτους αριθμούς, η γενική κατάσταση υποχρηματοδότησης των αρμόδιων υπηρεσιών για την αντιμετώπισή τους καθιστά πιο επικίνδυνες τις πυρκαγιές όταν αυτές «ξεφεύγουν», εξαιτίας ευνοϊκών καιρικών συνθηκών, ή εάν εκδηλωθούν σε δύσβατες περιοχές ή εάν υπάρξουν στοχευμένες εμπρηστικές δράσεις. Τότε, η έλλειψη προσωπικού και τεχνικών μέσων δημιουργεί τις συνθήκες για να αποκτήσουν οι πυρκαγιές ιδιαίτερα καταστροφικό χαρακτήρα σε τοπικό επίπεδο.

Χαρακτηριστικά παραδείγματα είναι οι περσινές πυρκαγιές σε Θάσο και Χίο, με την πυρκαγιά στη Θάσο να κατακαίει 75.223,3 στρέμματα δασικών, αγροτικών και χορτολιβαδικών εκτάσεων, έκταση που αντιστοιχεί περίπου στο 20% της συνολικής επιφάνειας του νησιού, ενώ αντίστοιχα στη Χίο κάηκαν συνολικά 49.647,4 στρέμματα, μεταξύ των οποίων και καλλιέργειες μαστίχας. Συνολικά 35.000 μαστιχόδεντρα κάηκαν πέρσι στη Χίο, με τους παραγωγούς του νησιού να μην έχουν συνέλθει ακόμη από τη ζημιά που υπέστησαν.

Η υποχρηματόδοτηση «καίει» πρόληψη - καταστολή πυρκαγιών

Σύμφωνα με υπηρεσιακούς παράγοντες, διαχρονικά δεν καλύπτεται χρηματοδοτικά ούτε το 10% των αιτημάτων των δασικών υπηρεσιών και για του λόγου το αληθές παραπέμπουν στις δαπάνες δασοπροστασίας του τακτικού προϋπολογισμού του υπουργείου Περιβάλλοντος, οι οποίες από το 2011 και μετά μειώνονται σταθερά. Συγκεκριμένα, το 2011 για δαπάνες δασοπροστασίας χορηγήθηκαν 10,4 εκατ. ευρώ, το 2012 μειώθηκαν στα 10 εκατ. ευρώ, το 2013 μειώθηκαν κι άλλο, πέφτοντας στα 9 εκατ. ευρώ, το 2014 συνεχίστηκε το «τσεκούρωμα» και τα κονδύλια διαμορφώθηκαν στα 7,2 εκατ. ευρώ, ποσό που διατηρήθηκε στα ίδια επίπεδα και το 2015. Πέρσι, ωστόσο, η περικοπή συνεχίστηκε και η σχετική δαπάνη μειώθηκε ξανά στα 6,85 εκατ. ευρώ και, τέλος, για φέτος ο προϋπολογισμός προβλέπει μόλις 6,5 εκατ. ευρώ.

Εύκολα γίνεται κατανοητό ότι η διαρκής μείωση των κονδυλίων για τη δασοπροστασία δυσχεραίνει το έργο των δασικών υπηρεσιών, το προσωπικό των οποίων καλείται να φέρει σε πέρας το έργο του με μηδαμινά μέσα. Δασολόγοι σημείωναν επίσης στον «Ριζοσπάστη» τα σοβαρά εμπόδια που συνεχίζει μέχρι σήμερα να δημιουργεί η απόσπαση της δασοπυρόσβεσης από την ευθύνη της δασικής υπηρεσίας και η απόδοσή της στην πυροσβεστική υπηρεσία. Σχεδόν 20 χρόνια μετά τη διοικητική αυτή τροποποίηση οι επιστήμονες του χώρου υπογραμμίζουν τα σοβαρά προβλήματα που έχει προκαλέσει και στο επίπεδο της πρόληψης και σε αυτό της καταστολής των πυρκαγιών, η αφαίρεση των αρμοδιοτήτων από τη δασική υπηρεσία.

Οπως αναφέρουν χαρακτηριστικά, οι υπάλληλοι των δασικών υπηρεσιών γνωρίζουν τα δάση των περιοχών τους γιατί εκεί εργάζονται και ο τοπικός δασάρχης λόγω άμεσης και καθημερινής επαφής με την περιοχή ευθύνης του είναι σε θέση να προλαμβάνει ή και να συντονίζει τις προσπάθειες κατάσβεσης. Επίσης, η δασική υπηρεσία διαθέτει - ή θα έπρεπε να διαθέτει - οχήματα ευκίνητα, κατάλληλα για δράση εντός δασικών δρόμων και μονοπατιών, κάτι που δεν μπορεί να πράξει η πυροσβεστική υπηρεσία, καθώς έχει οχήματα που προορίζονται για την επέμβαση σε αστικού τύπου πυρκαγιές και την προστασία κτιριακών εγκαταστάσεων.

Παράλληλα, δεν θα πρέπει να ξεχνάμε ότι όλα τα προηγούμενα χρόνια μέχρι και σήμερα, σταδιακά, οι ευθύνες του κράτους για την προστασία των δασών, μετατίθενται σε εθελοντικές οργανώσεις, την Τοπική Διοίκηση, ΜΚΟ κ.λπ., που πέρα από τις όποιες καλές προθέσεις έχουν, δεν μπορούν αντικειμενικά να ανταποκριθούν σε ένα τέτοιο δύσκολο και απαιτητικό καθήκον. Γι' αυτό απαιτούνται καλά στελεχωμένες και εξοπλισμένες αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες που θα έχουν την κύρια και βασική ευθύνη πρόληψης και καταστολής των πυρκαγιών.

Τέλος, επειδή στελέχη τόσο της κυβέρνησης όσο και των κομμάτων της αστικής αντιπολίτευσης υποστηρίζουν ότι η σύνταξη των δασικών χαρτών και η γενικότερη πολιτική χωροταξίας που εφαρμόζεται τα τελευταία χρόνια μετά την κρίση μπορούν να... «περιορίσουν τις πυρκαγιές» σημειώνουμε τούτο: Στην πραγματικότητα, όλο το νομικό οπλοστάσιο που θεσπίζεται τα τελευταία χρόνια, θα μπορούσε να καταστήσει ως ένα βαθμό τους εμπρησμούς... «αναχρονιστικό μέσο» μιας και ανοίγει διάπλατα τον δρόμο για την ανάπτυξη επιχειρηματικής δράσης εντός δασών και δασικών εκτάσεων με τις ευλογίες πια του αστικού κράτους...


Φώτης ΚΟΝΤΟΠΟΥΛΟΣ

Μεγάλες ελλείψεις στην Πυροσβεστική

Icon

Διανύουμε το δεύτερο μήνα της αντιπυρικής περιόδου, οι πρώτες δασικές πυρκαγιές του καλοκαιριού, στην Αττική και σε άλλες περιοχές της χώρας, έχουν ξεκινήσει. Και στη φετινή αντιπυρική περίοδο, αναδεικνύονται με ακόμα πιο έντονο τρόπο τα διαχρονικά προβλήματα που αντιμετωπίζει το Πυροσβεστικό Σώμα (ΠΣ), αλλά και οι πυροσβέστες. Προβλήματα που οφείλονται στη συνέχιση της πολιτικής της μείωσης των κρατικών δαπανών για τις ανάγκες του ΠΣ, αλλά και για τις ανάγκες των υπηρεσιών του δικτύου πρόληψης και πυρασφάλειας, από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ. Τίποτα δεν άλλαξε σε ό,τι αφορά τη μεγάλη έλλειψη σε μόνιμο προσωπικό, αφού τα πραγματικά οργανικά κενά είναι 4.000, σύμφωνα με τις εκτιμώμενες ανάγκες. Δεν έχει διασφαλιστεί η μονιμοποίηση των πυροσβεστών 5ετούς θητείας και των συμβασιούχων ώστε να μπορέσουν να αξιοποιηθούν καλύτερα και σε επιχειρησιακό επίπεδο.

Και κατά τη φετινή χρονιά, η κυβέρνηση διατήρησε στις πιστώσεις του τακτικού προϋπολογισμού διαφορά 120 εκατ. ευρώ περίπου, από τους ήδη πετσοκομμένους προϋπολογισμούς τα προηγούμενα χρόνια. Τα ήδη «γερασμένα» οχήματα έχουν φορτωθεί άλλον ένα χρόνο λειτουργίας. Περίπου το 50% των οχημάτων είναι πέραν της 15ετίας σε χρήση, με ό,τι αυτό συνεπάγεται, αφού δέχονται πολλές φθορές στο περιβάλλον και στις συνθήκες που λειτουργούν. Πέρσι, για παράδειγμα, από το σύνολο των 2.931 πυροσβεστικών οχημάτων, το 20,7% είχε ηλικία 0 - 8 χρόνια και το 25,5% 8 - 13 χρόνια. Λίγα οχήματα (σ.σ. περίπου 30) προστέθηκαν από περιφερειακά προγράμματα. Φέτος, θα διατεθούν 3.189 οχήματα παντός τύπου (σ.σ. τα 1.858 υδροφόρα). Τα οχήματα της Πυροσβεστικής διένυσαν πέρσι 13.518.341 χιλιόμετρα, κάνοντας 391.580 δρομολόγια.

Για την αεροπυρόσβεση διατίθενται 9 αεροπλάνα CL 215 και 5 CL 415. Θα χρησιμοποιηθούν δε 17 αεροπλάνα PZTL αλλά και δύο διθέσια PZTL για σκοπούς επιτήρησης. Μπορεί, βέβαια, να διατίθεται συγκεκριμένος αριθμός αεροσκαφών, αλλά αυτός είναι πλασματικός, αφού πολλά αεροπλάνα μόλις τροχοδρομούν δηλώνουν βλάβη. Θα χρησιμοποιηθούν 7 ελικόπτερα μεσαίου τύπου και 3 βαρέος τύπου, όπως και 3 «Σινούκ», 1 «Σούπερ Πούμα», αλλά και 3 BK της Πυροσβεστικής για τον συντονισμό.

Σε ό,τι αφορά το εργασιακό κομμάτι, ιδιαίτερα όταν επικρατούν οι κατάλληλες συνθήκες και εκδηλώνονται μεγάλες πυρκαγιές, οι πυροσβέστες δεν γνωρίζουν ωράρια και αναγκάζονται να δουλεύουν συνεχόμενα μέχρι 30 και 40 ώρες, για να καλύψουν τα μεγάλα κενά και τις ελλείψεις. Η υπηρεσία εντατικοποιείται, τα ρεπό κόβονται, το ωράριο γίνεται «λάστιχο» από τις συνεχόμενες κλήσεις σε επιφυλακή, ακόμα και για πυρκαγιές που μπορεί να αντιμετωπιστούν με το υπάρχον προσωπικό στις βάρδιες ή ακόμα και για την περίπτωση που δεν υπάρχει καμία πυρκαγιά σε εξέλιξη (προληπτικές επιφυλακές). Οταν ξεσπούν μεγάλες δασικές πυρκαγιές σε οποιοδήποτε σημείο της επικράτειας, καλούνται ενισχύσεις από διάφορες περιοχές και περιφέρειες της χώρας, ακόμα και από αρκετά απομακρυσμένες. Αυτό σημαίνει μετακινήσεις με πολύωρα ταξίδια με τα πυροσβεστικά οχήματα, άρα σημαντική καταπόνηση για τους πυροσβέστες, πριν ακόμα φτάσουν στην πυρκαγιά. Την κατάσταση αυτή επιδεινώνει και η μη εξασφάλιση των απαραίτητων εγκαταστάσεων για την ξεκούρασή τους, κυρίως όταν συνδράμουν σε δασικές πυρκαγιές άλλων περιφερειών, μακριά από την έδρα τους.

Ετσι, με τις συγκεκριμένες πολιτικές και πρακτικές, κανένα πρόβλημα δεν λύνεται, αντίθετα αυξάνονται οι κίνδυνοι και οι τραυματισμοί των πυροσβεστών, τα τελευταία χρόνια. Δεν αποφεύγονται οι μεγάλες καταστροφές στα δάση, αλλά ούτε και η απώλεια ανθρώπινων ζωών. Επίσης, δεν αποτρέπονται οι εμπρησμοί από το οργανωμένο δίκτυο των καταπατητών, εξαιτίας της διατήρησης της αντιδασικής νομοθεσίας και από τη σημερινή κυβέρνηση.

Αν και τα τελευταία χρόνια απουσιάζουν φαινόμενα μαζικών πυρκαγιών, όπως αυτά που κατέκαψαν την Πελοπόννησο και άλλα μέρη της χώρας το 2007, η έλλειψη υποδομών και προσωπικού εξαιτίας της υποχρηματοδότησης, αλλά και διοικητικού χαρακτήρα παρεμβάσεις καθιστούν τις πυρκαγιές πιο επικίνδυνες σε τοπικό επίπεδο, όταν αυτές «ξεφεύγουν». Στον πίνακα αποτυπώνεται η μεγάλη αύξηση καμένων εκτάσεων που υπήρξαν το 2016 σε σχέση με την προηγούμενη χρονιά, οι οποίες κατέστρεψαν τεράστιες εκτάσεις σε Θάσο και Χίο

ΔΙΚΤΥΟ ΔΙΑΝΟΜΗΣ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΥ
Μόνιμη εστία κινδύνου για τα δάση

Δεκάδες είναι κατά τα τελευταία χρόνια οι πυρκαγιές που προκλήθηκαν εξαιτίας του δικτύου διανομής ηλεκτρισμού της ΔΕΗ. Δίκτυα καλωδίων χιλιάδων χιλιομέτρων διασχίζουν την επικράτεια, περνώντας μέσα από δάση και δασικές εκτάσεις, από ορεινές και δύσβατες περιοχές κι όταν προκύψει βλάβη και στη συνέχεια φωτιά σε μετασχηματιστή ή πυλώνα εύκολα οι φλόγες αναπτύσσονται καταστρέφοντας χιλιάδες στρέμματα δασών. Αξίζει να αναφέρουμε ότι στη χώρα το δίκτυο διανομής ηλεκτρισμού καταλαμβάνει συνολικά 111.130 χλμ. καλώδια μέσης τάσης, 125.160 χλμ. χαμηλής τάσης, συνολικά 236.290 χλμ., πλέον των 945 χλμ. καλωδίων του δικτύου υψηλής τάσης.

Εστία κινδύνου πάντως για πρόκληση πυρκαγιών αποτελούν και οι ανεμογεννήτριες, που διασπείρονται τα τελευταία χρόνια σε ορεινούς όγκους της χώρας, από τις οποίες μπορεί να προκύψει σπινθήρας ή φωτιά λόγω βλάβης και στη συνέχεια να επεκταθεί.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ