ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 18 Απρίλη 2004
Σελ. /32
ΔΙΕΘΝΗ
ΗΠΑ
Η μεγάλη πρόκληση των ισπανόφωνων

Εκατοντάδες οι νέες γυναίκες που σφαγιάστηκαν στη συνοριακή με τις ΗΠΑ πόλη Σιουδάδ Χουάρες. Κανένα ερώτημα δεν έχει απαντηθεί και οι δολοφονίες συνεχίζονται

Associated Press

Εκατοντάδες οι νέες γυναίκες που σφαγιάστηκαν στη συνοριακή με τις ΗΠΑ πόλη Σιουδάδ Χουάρες. Κανένα ερώτημα δεν έχει απαντηθεί και οι δολοφονίες συνεχίζονται
Το 1917 ο Πρόεδρος Τεοντόρ Ρούσβελτ δήλωνε: «Πρέπει να έχουμε μόνο μία σημαία. Επίσης πρέπει να έχουμε μία μόνο γλώσσα. Και αυτή πρέπει να είναι η γλώσσα της Διακήρυξης της Ανεξαρτησίας, του αποχαιρετιστήριου διαγγέλματος του Τζορτζ Ουάσιγκτον, της ομιλίας του Λίνκολν στο Γκέτισμπουργκ και της δεύτερης ορκωμοσίας».

Τον Ιούνιο του 2000, ο πρώην Πρόεδρος Μπιλ Κλίντον, λίγους μήνες πριν την παράδοση της σκυτάλης της εξουσίας, θα δήλωνε: «Ευελπιστώ να είμαι ο τελευταίος πρόεδρος στην ιστορία της χώρας που δε μιλά ισπανικά»...

Πράγματι, ο Τζορτζ Ου. Μπους, έστω και υφαρπάζοντας τον προεδρικό θώκο, ουκ ολίγες φορές απηύθυνε διαγγέλματα στα ισπανικά, όπως τουλάχιστον σε δύο περιπτώσεις, ανακοινώνοντας τη «νέα τακτική» έναντι της Κούβας ή κατά την Εθνική Ημέρα των Μεξικανών, την Cinco de Mayo, αν και θα πρέπει κανείς να σημειώσει ότι οι επιδόσεις του στην ισπανική γλώσσα αγγίζουν την εκφραστική του δεινότητα της μητρικής του γλώσσας!

Η περίπτωση Μπους και ειδικά του αδελφού Τζεμπ, κυβερνήτη της πολιτείας της Φλόριντα, δεν είναι οι μοναδικές. Οι δίγλωσσοι υποψήφιοι τόσο για την προεδρία, το Κογκρέσο, όσο και τις ομοσπονδιακές αρχές έχουν σημαντικό πλεονέκτημα στην εκλογική αρένα έναντι των υπολοίπων. Αντιστοίχως, πυροσβέστες, αστυνομικοί, κυβερνητικοί υπάλληλοι, δάσκαλοι και καθηγητές που ομιλούν την ισπανική πληρώνονται καλύτερα από τους συναδέλφους τους. Από κοινού Μπους και Κέρι στην προεκλογική τους κούρσα για την προεδρία απευθύνονται κυρίως στους «ισπανόφωνους» και είναι ενδεικτικό ότι και το πρώτο ντιμπέιτ μεταξύ των δύο έγινε με ισπανικούς υπότιτλους. Ο πρώτος νεκρός στον πόλεμο του Ιράκ ήταν Γουατεμαλέζος και ο πρώτος αντιρρησίας συνείδησης του αμερικανικού στρατού σε αυτόν τον πόλεμο ακούει στο όνομα Καμίλο Μεχία, Νικαραγουανός, που πήγε στο Ιράκ με αντάλλαγμα ένα διαβατήριο...

Την ίδια στιγμή, «σταρ» της εγχώριας και παγκόσμιας σκηνής, όπως η Τζένιφερ Λόπες, η Σακίρα, ο Ρίκι Μάρτιν, ο Ντενίσιο ντελ Τόρο δυναμικά επισκιάζουν πολλούς «λευκούς» Αμερικανούς συναδέλφους τους... Η ισπανική γλώσσα τείνει να γίνει η δεύτερη επίσημη γλώσσα, αν και ανεπισήμως έχει καθιερωθεί ήδη.

Ο «ισπανόφωνος» παράγοντας στις Ηνωμένες Πολιτείες είναι πλέον τόσο σημαντικός, που έκανε τον «πολύ» Σάμουελ Π. Χάντινγκτον, τον άνθρωπο που «προέβλεψε» τη σύγκρουση των πολιτισμών, να κρούσει τον κώδωνα μέσα από τις σελίδες του «Foreign Policy», για την τεράστια πρόκληση που αποτελούν σήμερα οι ισπανόφωνοι για τις Ηνωμένες Πολιτείες και κυρίως για «τα σύμβολα της Πίστης», δηλαδή τις αγγλοσαξονικές της αξίες, το προτεσταντικό θρήσκευμα, τους θεσμούς, την κουλτούρα, όπως προσδιορίστηκε τον 18ο αιώνα από τον Τόμας Τζέφερσον.

Το αίμα ισχυρότερο των συνόρων;

Ο Χάντινγκτον προβλέπει το έλασσον, την «άλωση» αυτών των αξιών από τη συνεχιζόμενη πλημμυρίδα των μεταναστών κυρίως από το Μεξικό, οι οποίοι εγκαθίστανται σχεδόν αποκλειστικά στις νοτιοδυτικές πολιτείες, το Τέξας, την Καλιφόρνια, την Αριζόνα, τη Γιούτα, τη Νεβάδα και το Νέο Μεξικό, όπου «έχουν ιστορικά εδαφικά ερείσματα», αφού πρόκειται για αποσπασθέντα από το Μεξικό εδάφη, ως αποτέλεσμα του Πολέμου Ανεξαρτησίας του Τέξας (1835-36), αλλά και κατά τον Μεξικανοαμερικανικό Πόλεμο το 1846-1848. Είναι η πρώτη ιστορικά καταγεγραμμένη επέμβαση εκ μέρους των ΗΠΑ. Κατέλαβαν την πρωτεύουσα, έβαλαν πεζοναύτες να φυλάσσουν τις «πύλες του Μοντεζούμα» και αποσπάσαντα εδάφη του τελικά... γι' αυτό και κατά τον Πίτερ Σκέρι, πολιτικό επιστήμονα και καθηγητή του Boston College, «αντιθέτως με τους υπόλοιπους μετανάστες, οι Μεξικανοί φτάνουν στις ΗΠΑ από μία γειτονική χώρα, εγκαθίστανται μόνιμα σε εδάφη που τα θεωρούν πατρογονικά τους... Το αίσθημα αγαλλίασης των Μεξικανών δε συναντάται σε καμία άλλη μειονότητα».

Ο ιστορικός Π. Κένεντι θεωρεί ότι οι Μεξικανοί πολύ σύντομα στις νοτιοδυτικές Πολιτείες «θα έχουν σημαντική συνοχή και κριτική ποσοτική μάζα σε μία πολύ προσδιορισμένη περιοχή, όπου πολύ σύντομα, εάν το επιλέξουν, μπορούν να διατηρήσουν τη δική τους πολιτισμική ταυτότητα αενάως. Μπορεί και να το πράξουν πολύ σύντομα. Κάτι που καμία άλλη μεταναστευτική κοινότητα δεν τόλμησε καν να ονειρευτεί και τοιουτοτρόπως να προκαλέσουν δομικές αλλαγές στον ισχύον πολιτικό, νομικό, πολιτιστικό, οικονομικό και εκπαιδευτικό σύστημα...».

Την ίδια στιγμή, ο συνολικός αριθμός των ισπανόφωνων στις ΗΠΑ εκτοξεύτηκε στα ύψη κατά την τελευταία δεκαετία, ξεπερνώντας εκείνον των μαύρων, που ήταν, μέχρι την τελευταία απογραφή, η μεγαλύτερη μειονοτική ομάδα της χώρας.

Αναγγέλλοντας, πιθανόν, μεγάλες πολιτικές και πολιτιστικές ανακατατάξεις, οι οποίες βρίσκονται ήδη σε εξέλιξη, τα στοιχεία συμφωνούν με τις προβλέψεις του γραφείου απογραφής που εκδόθηκαν νωρίτερα και σύμφωνα με τις οποίες οι ισπανόφωνοι θα γίνουν η μεγαλύτερη μειονοτική ομάδα των ΗΠΑ έως το 2005.

Σύμφωνα με τους πίνακες έκθεσης, ο συνολικός αριθμός όσων έχουν ισπανόφωνο πρόγονο, μπορεί όμως να ανήκουν σε οποιαδήποτε φυλή περιλαμβανομένης της μαύρης, αυξήθηκε σχεδόν κατά 60%, φθάνοντας τα 38,8 εκατομμύρια (12,5% του πληθυσμού) από 22,4 εκατομμύρια που ήταν το 1990. Εκτός των άλλων προβλέπεται ότι το 2050 οι ισπανόφωνοι θα αποτελούν τουλάχιστον το 25% του πληθυσμού των ΗΠΑ, λόγω της πρωτοφανούς αύξησης της ροής της μετανάστευσης, αλλά και του πολλαπλασιασμού του αριθμού των γεννήσεων μεταξύ των ισπανόφωνων. Εξι Πολιτείες (Νέα Υόρκη, Καλιφόρνια, Ιλινόις, Φλόριντα, Τέξας και Νιου Τζέρσεϊ) συγκεντρώνουν το 70,4% των ανθρώπων που έχουν γεννηθεί στο εξωτερικό. Ο αριθμός των παρανόμων δεν μπορεί να υπολογιστεί με ακρίβεια. Θεωρείται βέβαιο ότι ξεπερνάει τα 8,5 εκατομμύρια και οι ισπανόφωνοι είναι πλέον η πιο πολυπληθής μειονοτική ομάδα.

Ο κόσμος που αλλάζει

Παρ' όλα αυτά οι ισπανόφωνοι αποτελούν την πλέον φτωχή κοινότητα στις ΗΠΑ και, σύμφωνα με το BBC, το εισόδημα των νοικοκυριών των ισπανόφωνων αντιστοιχεί μόνο στο 1/8 του μέσου αμερικανικού. Εντούτοις, οι «πολέμιοι» εμμένουν ότι εάν ανακοπεί η πλημμυρίδα των μεταναστών κυρίως από το Μεξικό και τις υπόλοιπες χώρες της Λατινικής Αμερικής, τότε οι ΗΠΑ θα «ανασάνουν» οικονομικά.

Φενάκη. Εκτός από μερικές εξαιρέσεις, οι μετανάστες δεν κάνουν τις δουλιές που θέλουν οι ντόπιοι κι έτσι δεν εκτοπίζουν τους τελευταίους από τις δουλιές, ούτε συμπιέζουν τους μισθούς προς τα κάτω. Το αντίθετο συμβαίνει. Μια μελέτη που έγινε στη βιομηχανία ενδυμάτων του Λος Αντζελες έδειξε ότι η απασχόληση λαθρομεταναστών από το Μεξικό επέτρεψε την επιβίωση της βιομηχανίας αυτής και διαφύλαξε έτσι τις θέσεις εργασίας των Αμερικανών που εργάζονται ως τεχνικοί, επιστάτες, μάνατζερ, πωλητές ή οδηγοί, για να μην αναφέρουμε όλους εκείνους που παρέχουν στους μετανάστες στέγη ή τροφή. Αυτός είναι ο λόγος που ένα εκατομμύριο Κουβανοί ενίσχυσαν την οικονομία του Μαϊάμι.

Επιπλέον, οι έλεγχοι της μετανάστευσης είναι ακριβοί και αναποτελεσματικοί. Η καταδίωξη των παρανόμων επιτείνει τις αγριότητες εναντίον των μεταναστών και τώρα των προσφύγων. Για τους Λατινοαμερικανούς η παράνομη διέλευση των συνόρων είναι πολύ επικίνδυνη. Μεταξύ 1998 και 2001 περίπου 1.224 άτομα πέθαναν στην προσπάθειά τους να περάσουν τα σύνορα. Περισσότεροι από 400 πέθαναν από δίψα στην έρημο και 300 πνίγηκαν στον Ρίο Γκράντε. Δεκάδες πεθαίνουν από ασφυξία και αφυδάτωση μέσα στα κοντέινερ που τους μεταφέρουν. Κατά την ίδια περίοδο απελάθηκαν 1,5 εκατομμύριο μετανάστες.

Από την άλλη πλευρά, όντας η φτωχότερη μειονότητα οι Λατίνος, εδώ και δεκαετίες γίνονταν υποχείρια της εκάστοτε αμερικανικής πολιτικής έναντι των χωρών τους. Οι Κουβανοί στο Μαϊάμι, οι Πορτορικάνοι και Δομινικανοί στη Νέα Υόρκη, οι Μεξικάνοι στην Καλιφόρνια. Ενα ακόμη χαρακτηριστικό, σύμφωνα με τη «Le Monde», ότι οι χώρες της Λατινικής Αμερικής και της Καραϊβικής εξαρτώνται ολοένα και περισσότερο από τα εμβάσματα των μεταναστών, τα οποία το 2003 έφτασαν το ποσό των 32 δισεκατομμυρίων δολαρίων. Συνεπώς, ο συσχετισμός τους με τις «μητέρες πατρίδες» άμεσος και ακόμη ένα στοιχείο που ελλοχεύει τον μεγαλύτερο κίνδυνο: η πολιτική των χωρών τους αλλάζει αναλόγως με την ισχύ τους εντός των Ηνωμένων Πολιτειών...


Χριστίνα ΜΑΥΡΟΠΟΥΛΟΥ



Μνημεία & Μουσεία Αγώνων του Λαού
Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ