Ο διεθνής οικονομικός Τύπος συχνά τους τελευταίους μήνες μιλάει επαινετικά για τις ινδικές «αγορές» και τους Ινδούς κεφαλαιοκράτες: Η εξαγορά της «Χάτσινσον Εσαρ» από το μεγαθήριο της κινητής τηλεφωνίας, «Βόνταφον», η συμφωνία εξαγοράς της βιομηχανίας ατσαλιού «Κόρους» από την ινδική «Τάτα Ινταστρις» και η εξαγορά της αμερικανοκαναδικής «Νοβέλις» από την ινδική «Χίνταλκο» κατέλαβαν ουκ ολίγα πρωτοσέλιδα σε εφημερίδες όπως οι Financial Times και η Wall Street Journal και αποτέλεσαν το αντικείμενο εκτενών ρεπορτάζ σε περιοδικά όπως ο Economist. Θα πίστευε λοιπόν κανείς ότι στο υπουργείο Οικονομικών της Ινδίας θα θριαμβολογούσαν.

Τα πράγματα δεν είναι ακριβώς έτσι, σημειώνει ο Ινδός δημοσιογράφος Σιντάρτ Σριβάσταβα. Το Νέο Δελχί, έγραψε πρόσφατα στην εφημερίδα Asia Times, είναι όλο και περισσότερο ανήσυχο. Η αιτία είναι η τιμή των κρεμμυδιών: έχει φθάσει τις 20 ρουπίες (35 λεπτά του ευρώ) το κιλό, έχοντας αυξηθεί δραματικά από τη συνήθη τιμή, που είναι οι 5 ρουπίες. Τα κρεμμύδια είναι βασικό διατροφικό αγαθό για τους φτωχούς της Ινδίας, το μεγαλύτερο ποσοστό του πληθυσμού της Ομοσπονδίας, που διαθέτει διόλου ευκαταφρόνητη πολιτική δύναμη. Μπορεί η κυβέρνηση να καυχιέται για το ρυθμό αύξησης του ΑΕΠ, που έφθασε το 8% στο έτος, αλλά πάνω από 200 εκατομμύρια Ινδοί συνεχίζουν να ζουν με λιγότερο από ένα δολάριο τη μέρα. Για αυτούς, η καθημερινή επιβίωση είναι σκληρός αγώνας. Η σταθερότητα των τιμών βασικών αγαθών -- αλεύρι, μαγειρικό λάδι, ζάχαρη, γάλα, λαχανικά, φρούτα -- είναι που μετράει, όχι η χρηματιστηριακή φαντασμαγορία, τα δημοσιονομικά μεγέθη ή οι μεέγα-συμφωνίες.

Οι αυξημένες τιμές των τροφίμων έδωσαν «κλοτσιά» προς τα πάνω στον πληθωρισμό, που ξεπέρασε το 6,5%, ένα μέγεθος πολύ πάνω από το όριο που έχει θέσει η Τράπεζα Καταθέσεων της Ινδίας (RBI). Ο πληθωρισμός συνολικά, πιστεύουν πολλοί, αυξάνεται στην πραγματικότητα 7 - 8% σε ετήσια βάση σε μια χώρα του 1,1 δισεκατομμυρίου κατοίκων. Οι εκτιμήσεις αυτές, ιδωμένες στενά οικονομίστικα, ως αριθμοί, αποτυγχάνουν να περιγράψουν τη σοβαρότητα της κατάστασης.

Το 1998, το κόμμα Μπαρατίγια Τζανάτα έχασε τις εκλογές στο Δελχί, γιατί αυξήθηκαν βασικά διατροφικά είδη (η τιμή τους είχε φθάσει τις 60 ρουπίες). Το ινδουιστικό εθνικιστικό κόμμα BJP της αντιπολίτευσης αξιοποιεί τη λαϊκή δυσαρέσκεια, διοργανώνοντας διαδηλώσεις για τις αυξήσεις των τιμών. Αυτό το μήνα, υπήρξε μια πρώτη απτή ένδειξη για τις πολιτικές συνέπειες του φαινομένου: Στις τοπικές εκλογές στα βόρεια ομόσπονδα κρατίδια Ουταραντσάλ και Παντζάμπ, το BJP κατέγραψε συντριπτικές νίκες. Τον Απρίλη ακολουθούν αναμετρήσεις στο στρατηγικής σημασίας κρατίδιο Ούταρ Πραντές και αργότερα, στο Γκουτζαράτ. Οι εκλογές αυτές θεωρούνται, εύλογα, ως ένα άτυπο μίνι-δημοψήφισμα για την κυβέρνηση του Κογκρέσου, ενόψει των ομοσπονδιακών εκλογών του 2009.

Το Κογκρέσο έλαβε το μήνυμα: Η κυβέρνηση μειώνει τους δασμούς σε εισαγόμενα βασικά προϊόντα -- τσιμέντο, έλαια, κ.λπ. -- και μελετά τρόπους για το μείωση των τιμών της βενζίνης και του πετρελαίου ντίζελ. Ο πρωθυπουργός Μανμόχαν Σιχ και οι σύμβουλοί του σημειώνουν ότι η ταχεία ανάπτυξη της ινδικής οικονομίας αρχίζει να δημιουργεί «υπερθέρμανσή» της και θέτουν ως «βραχυπρόθεσμη προτεραιότητα» την «αποθέρμανση».

Η αύξηση των τιμών καταναλωτή ξαναφέρνουν στο επίκεντρο μια πολυσυζητημένη διάσταση της ινδικής οικονομίας: Τη γεωργία, που αφορά στη ζωή 600 εκατομμυρίων Ινδών -- επί συνόλου πληθυσμού ενός και πλέον δισεκατομμυρίου -- και περίπου 250 εκατομμύρια εκτάρια καλλιεργήσιμης γης, δηλαδή, κατά μέσον όρο, λιγότερο από μισό εκτάριο κατ' άτομο. Παρ' όλη την εξάρτηση του πληθυσμού από τον πρωτογενή τομέα, η γεωργία εισφέρει μόλις το 25% του ΑΕΠ. Η παραγωγή τροφίμων και η γεωργική παραγωγή έχουν αποτελματωθεί: Ο τομέας μεγεθύνεται με ρυθμό 2 - 2,5%, συγκρινόμενος με το 8% της βιομηχανίας και το 9+% των υπηρεσιών.

Αλλο ένα υποτιμημένο στοιχείο είναι η έλλειψη εξειδικευμένου εργατικού δυναμικού -- ειδικά από τον πρωτογενή στον τριτογενή τομέα, που καταλαμβάνει πάνω από το 50% του ΑΕΠ.

Τα αποθέματα σιταριού και αλεύρων σχεδόν εκμηδενίστηκαν το 2006, αναγκάζοντας την κυβέρνηση να εισάγει 3,5 εκατ. τόνους σιτηρών -- ποσότητα που είναι η μεγαλύτερη εδώ και δεκαετίες. Η παραγωγή κρεμμυδιών επίσης επλήγη. Οι εγγειοβελτιωτικές πρωτοβουλίες, καθώς και η βελτίωση των υποδομών άρδευσης, μαζί με μια προσπάθεια μείωσης της εξάρτησης από τους μουσώνες, αντανακλούν μια προσπάθεια της ομοσπονδιακής και των κρατιδιακών κυβερνήσεων να αντιμετωπίσουν ορισμένα από τα χρονίζοντα προβλήματα της αγροτικής παραγωγής.

Η εισαγωγή τροφίμων, λένε αστοί οικονομολόγοι, μπορεί να εξισορροπηθεί από τις εξαγωγές προϊόντων υψηλής διατίμησης -- το μοντέλο, σημειώνουν, έχουν ακολουθήσει χώρες όπως η Χιλή, το Ισραήλ και η Ιταλία. Ομως η εφαρμογή μιας τέτοιας στρατηγικής σκοντάφτει σε ένα απλό γεγονός: Θα είχε τεράστιο πολιτικό κόστος, θα απέβαινε στην ήττα όποιας κυβέρνησης την πρότεινε. Αντί για τον επανασχεδιασμό της αγροτικής πολιτικής, οι πολιτικοί, έτσι, προτιμούν να συνδέουν την «ανάπτυξη» με την ανέγερση γυαλιστερών πολυκαταστημάτων τύπου mall και τις φοροαπαλλαγές για τους πλουσίους, καθώς και άλλες πολιτικές που ευνοούν τους νεόκοπους Ινδούς κεφαλαιοκράτες.

Οσο για τους αγρότες -- μπορούν να συνεχίσουν να αυτοκτονούν, κατεστραμμένοι, βουτηγμένοι στα αδιέξοδα που δημιουργήθηκαν χρόνια πριν, βάσει πολιτικών μονοκαλλιέργειας, επιδοτήσεων και δανεισμού/ υπερχρέωσης που υπαγόρευσαν η Παγκόσμια Τράπεζα, το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο και άλλα ευαγή ιμπεριαλιστικά... ιδρύματα.