ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 18 Δεκέμβρη 1999
Σελ. /36
ΑΣΦΑΛΕΙΑ ΤΡΟΦΙΜΩΝ
Το διατροφικό Τσερνομπίλ της νέας χιλιετίας

Το τελευταίο διάστημα, πυκνώνουν οι ενδείξεις ότι τα τρόφιμα που φτάνουν στο τραπέζι μας, όχι μόνο είναι ανασφαλή, αλλά είναι επιβαρυμένα με κατάλοιπα χημικών, συντηρητικών, αντιβιοτικών, φαρμάκων και ορμονών που χρησιμοποιούνται ανεξέλεγκτα, τόσο κατά τη διάρκεια της παραγωγής, όσο και κατά τη διαδικασία της τυποποίησης. Οι δηλητηριάσεις, κυρίως σε ευαίσθητες κατηγορίες πολιτών (παιδιά, γέροι, ασθενείς) έχουν πάρει μορφή χιονοστιβάδας. Η ιστορία με τιςτρελές αγελάδες και τις διοξίνες είναι δυο χαρακτηριστικές περιπτώσεις γι' αυτά που συμβαίνουν με τη συνενοχή κυβερνήσεων (Αγγλία, Βέλγιο), που υποτίθεται ότι το περιβάλλον βρίσκεται στις άμεσες προτεραιότητές τους.

Χάρτινη επιχειρηματολογία

Ο ισχυρισμός επιστημόνων και εταιριών, που διακινούν μια μεγάλη γκάμα από τα ύποπτα αυτά προϊόντα, επικεντρώνεται στις οι ανάγκεςμαζικής καλλιέργειας και παραγωγής τροφίμων για την καταπολέμηση της πείνας. Ομως πρόκειται για μεγάλη απάτη, αρκεί να θυμηθούμε ότι σήμερα χρησιμοποιείται η λιγότερη γεωργική γη από ποτέ για την παραγωγή τροφίμων, απασχολείται ο μικρότερος αριθμός γεωργών και τα θύματα της πείνας, αντί να μειώνονται αυξάνονται. Παράλληλα, παράγονται τα περισσότερα κατά κεφαλή γεωργικά προϊόντα, με τη χειρότερη ποιότητα και τη μεγαλύτερη επικινδυνότητα.

Μια φούχτα πολυεθνικές, που παράγουνγενετικό(πολλαπλασιαστικό) υλικό ,φυτοφάρμακα, χημικά κι αντιβιοτικά, που έχουν άμεση διαπλοκή μεταξύ τους, σε αγαστή συνεργασία με αλυσίδες τροφίμων, μονάδων τυποποίησης, διακινητικές αλυσίδες και εστιατόρια, ελέγχουν σήμερα πάνω από το 90% της διατροφικής ασφάλειας του πλανήτη!

Οι δυο άξονες της πολιτικής των πολυεθνικών

Ας ξεκινήσουμε με τηνπαραγωγή . Στόχος τους είναι η επιβολή για την καλλιέργεια και την εκτροφή μερικών δεκάδωνυβριδίων και φυλών αυξημένης παραγωγικότητας και πρόσφαταγενετικά τροποποιημένων οργανισμών (γ.τ.ο). Αυτές οι υβριδικές ποικιλίες/ φυλές και τα τροποποιημένα φυτά και ζώα παράγονται ανεξάρτητα από την εποχή, σε μεγάλες ποσότητες, εμφανίζουν ομοιομορφία και είναιαπόλυτα εξαρτημένα στα λιπάσματα, τα φυτοφάρμακα, τα χημικά, τα αντιβιοτικά, τις ορμόνες των ίδιων εταιριών. Γιατί συμβαίνει αυτό; Κατ' αρχάς έχουν εξελιχτεί σε διαφορετικά πεδία εκτατικής κατανομής από εκείνα που εκτρέφονται/ καλλιεργούνται και μάλιστα σε χρονικές περιόδους εκτός της φυσικής τους παραγωγής. Μάλιστα, αυτά συμβαίνουν κάτω από συνθήκεςέντονου στρες για τους ζωικούς, αλλά και τους φυτικούς οργανισμούς. Επίσης, εμφανίζουν μικρότερη αντοχή στις ασθένειες συγκριτικά με τις τοπικές ποικιλίες φυτών/ ζώων που αντικαθιστούν. Η παρέμβαση στηνκατανάλωση γίνεται μέσω ενόςενιαίου διατροφικού καταναλωτικού προτύπου . Σύμφωνα μ' αυτό, οι καταναλωτές εθίζονται σε προϊόντα ομοιόμορφα (λ.χ ντομάτες στρογγυλές με κοτσανάκι) καθ' όλη τη διάρκεια του χρόνου, είτε σε προϊόντα μορφής και γεύσης μη αναγνωρίσιμης, λόγω της επεξεργασίας, της τυποποίησης και της μεταποίησης που έχουν υποστεί. Εδώ μπορούμε να αναφέρουμε σαν παράδειγμα τα έτοιμα γλυκά, σάλτσες, γιαούρτι, έτοιμες σούπες, ρεβίθια, γαλακτοειδή, τυριά.

Μάθαμε να καταναλώνουμε προϊόντα που προηγουμένως δεν καταναλίσκαμε, όπως το βόειο κρέας στα πλαίσια μιας δήθεν ευμάρειας και ενός εκπορνευτικού καταναλωτισμού. Δυστυχώς, φτάσαμε στο σημείο να βλέπουμε και να ακούμε γιατρούς για το «ωφέλιμον» της κατανάλωσης βοδινού κρέατος, χημικούς για την «ασφάλεια» των τυποποιημένων τροφίμων, και γεωτεχνικούς για τη «μοναδικότητα» των γ.τροπ. και διαιτολόγους, που να προτείνουν βραστά κολοκύθια καταχείμωνο!

Γενετικά τροποποιημένα φυτά και ζωική παραγωγή

Στη χώρα μας ευτυχώς δεν παράγονται προς το παρόνγ.τροπ. φυτά . Η τροποποίηση σ' αυτά αφορά, κυρίως, την ανάπτυξη ανθεκτικότητας στα ζιζανιοκτόνα. Πέρα από τους πιθανούς κινδύνους που εγκυμονούν να τονίσουμε κάτι, που συνήθως αποσιωπάται. Η διασταύρωσή τους με ομοειδή φυτά μπορεί να διασπείρει υβριδικές ποικιλίες στο περιβάλλον, με απρόβλεπτες συνέπειες. Αμεσα πρέπει να ανασταλούν οι άδειες καλλιέργειας τέτοιων φυτών. Τα λιπάσματα που χρησιμοποιούν μολύνουν το έδαφος και τα υπόγεια νερά (σ.σ τα υβριδικά φυτά απαιτούν μεγάλη ποσότητα λιπασμάτων). Τα εντομοκτόνα που χρειάζονται προέρχονται από οργανοφωσφορικές ενώσεις, για την επικινδυνότητα των οποίων κανείς δεν αντιλέγει. Το ίδιο ισχύει και με τα χημικά μυκητοκτόνα και τα διασυστημικά μυκητοκτόνα. Ολα τα παραπάνω είναι ιδιαίτερα τοξικά και υπεύθυνα για την πρόκληση καρκίνων. Ταζωοκομικά μας προϊόντα είναι ασφαλέστερα από τα αντίστοιχα ευρωπαϊκά λόγω της ημιεντατικής κτηνοτροφίας και των καλύτερων ζωοτροφών. Ομως στις μονάδες εντατικής εκτροφής (βοοειδή, χοιροστάσια, ιχθυοκαλλιέργειες) τα πράγματα δεν είναι ρόδινα, τόσο ως προς τις συνθήκες εκτροφής, όσο κι ως προς τα χορηγούμενα φάρμακα κι αντιβιοτικά. Φορμόλες, αρωματικοί υδρογονάνθρακες, νιτροφουράνια, υποχλωριώδες νάτριο, αυξητικές ορμόνες καταλήγουν στο τραπέζι μας, μέσω των τυποποιημένων (κι όχι μόνο) κρεάτων που μας προσφέρουν. Αν συνυπολογίσουμε και τα χημικά συντηρητικά τότε το κοκτέιλ θανάτου συμπληρώνεται πλήρως.

Πηγή: Οργάνωση «Φίλοι της Γης», περιοδικό «Νέα Οικολογία»

Εποχές ασφαλέστερης κατανάλωσης
Λαχανικά, χορταρικά, σαλάτες

Γενάρης: λάχανα, καρότα, πατάτες, χόρτα, σέλινο, μαϊντανό, πράσα, κρεμμύδια, σκόρδα.

Φλεβάρης: τα παραπάνω και αγκινάρες.

Μάρτης: λάχανα, μαρούλια, καρότα, πατάτες, χόρτα, σέλινο, άνηθο, μάραθο, μαϊντανό, κρεμμύδια, σκόρδα, αγκινάρες.

Απρίλης: μαρούλια, καρότα, πατάτες, χόρτα, σέλινο, άνηθο, μάραθο, μαϊντανό, κρεμμύδια, σκόρδα, κουκιά φρέσκα.

Μάης: μαρούλια, καρότα, πατάτες, χόρτα, άνηθο, μάραθο, σέλινο, μαϊντανό, κρεμμύδια, σκόρδα, κολοκυθάκια.

Ιούνης: καρότα, μελιτζάνες, πιπεριές, πατάτες, χόρτα, μπάμιες, αρακάς, άνηθο, σέλινο, μαϊντανός, σκόρδα, κρεμμύδια.

Ιούλης: ντομάτες, καρότα, αγγούρια, μελιτζάνες, πιπεριές, πατάτες, χόρτα, μπάμιες, φασολάκια, κολοκύθια, άνηθο, σέλινο, μαϊντανός, κρεμμύδια, σκόρδα.

Αύγουστος: ντομάτες, αγγούρια, καρότα, μελιτζάνες, πιπεριές, πατάτες, χόρτα, μπάμιες, φασολάκια, κολοκύθια, άνηθο, σέλινο, μαϊντανός, κρεμμύδια, σκόρδα.

Σεπτέμβρης: ντομάτες, καρότα, μελιτζάνες, πιπεριές, πατάτες, χόρτα, μπάμιες, φασολάκια, κολοκυθάκια, άνηθο, σέλινο, μαϊντανός, κρεμμύδια, σκόρδα, κουνουπίδια.

Οκτώβρης: καρότα, πατάτες, χόρτα, σπανάκι, κουνουπίδια, πράσα, σπανάκι, λάχανα, άνηθο, σέλινο, μαϊντανός, μάραθο, κρεμμύδια, σκόρδα.

Νοέμβρης: κουνουπίδια, μπρόκολα, πράσα, καρότα, λάχανα, πατάτες, πράσα, χόρτα, σπανάκι, άνηθο, σέλινο, μαϊντανός, μάραθο, κρεμμύδια, σκόρδα.

Δεκέμβρης: Κουνουπίδια, μπρόκολα, πράσα, λάχανα, καρότα, πατάτες, χόρτα, σπανάκι, άνηθο, σέλινο, μαϊντανός, μάραθο, κρεμμύδια, σκόρδα.

Οσπρια-ρύζια-δημητριακά

Ολο το χρόνο

Φρούτα

Μήλα: Σεπτέμβρης - Μάης

Αχλάδια: Ιούλης-Μάης

Φράουλες: Απρίλης-Ιούνης

Κεράσια: Μάης-Ιούλης

Ροδάκινα, νεκταρίνια: Ιούνης-Οκτώβρης

Κορόμηλα, δαμάσκηνα: Μάης-Δεκέμβρης

Πεπόνια: Ιούλης-Αύγουστος

Καρπούζια: Ιούλης-Σεπτέμβρης

Σταφύλια: Αύγουστος-Δεκέμβρης

Εσπεριδοειδή: διάφορες ποικιλίες όλο το χρόνο

Διόρθωση

Η υποσημείωση (8) στο κείμενό μας του προηγούμενου Σαββάτου προέρχεται από το βιβλίο του Τ.Φωτόπουλου «Περιεκτική Δημοκρατία» των εκδ. «Καστανιώτη».

Τι πρέπει να γίνει

Εκείνο, που απαιτείται άμεσα, είναι να θεσπιστούν αυστηροί κανόνες ασφαλείας, να εντατικοποιηθούν οι έλεγχοι σε όλο το φάσμα της παραγωγής και της πιστοποίησης των τροφίμων και να εκσυγχρονιστεί η εθνική μας νομοθεσία.

  • Η προστασία της αγροτικής και κτηνοτροφικής βιοποικιλότητας με την παράλληλη ενθάρρυνση - ενίσχυση της παραγωγής προϊόντων από ποικιλίες και φυλές, που θα καλλιεργούνται και θα εκτρέφονται στα πεδία προέλευσής τους, πρέπει να τεθεί σε άμεση προτεραιότητα.
  • Ιδρυση κέντρων προστασίας της αγροτικής - κτηνοτροφικής βιοποικιλότητας και της πειραματικής καλλιέργειας από γενετικό υλικό ελληνικής προέλευσης.
  • Θέσπιση σήματος «μοναδικών προϊόντων» τοπικής προέλευσης και προσπάθεια για απαλλαγή τους από το καθεστώς των ποσοστώσεων στην παραγωγή τους.
  • Ιδρυση κατώτερων και μέσων γεωργικών σχολών, που θα αντικαταστήσουν τα «σεμινάρια», που, ουσιαστικά, ελάχιστα συμβάλλουν στην ενημέρωση των αγροτών.
  • Προγράμματα ενημέρωσης και ευαισθητοποίησης των καταναλωτών για τα παραδοσιακά προϊόντα που προέρχονται από τοπικές ποικιλίες.
  • Υποχρεωτική σήμανση στα τυποποιημένα προϊόντα, που προέρχονται από γενετικά τροποποιημένους οργανισμούς.
  • Ουσιαστικοί έλεγχοι στα νωπά προϊόντα για την ύπαρξη χημικών υπολειμμάτων.
  • Στα οργανικά προϊόντα να πιστοποιείται, εκτός από τη μη χρήση χημικών, η εντοπιότητα του γενετικού υλικού.
  • Ιδρυση εθνικού φορέα παραγωγής και προώθησης πιστοποιημένου ελληνικού πολλαπλασιαστικού γενετικού υλικού, για να ανακοπή η εισβολή ξένων υβριδίων.
  • Αναβάθμιση του ρόλου των γεωπόνων και κτηνιάτρων.


Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ