Τροφοδοτείται διαρκώς η ήδη επικίνδυνη ένταση στον Περσικό Κόλπο και την ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής. Στο επίκεντρο βρίσκεται μια ευρύτερη διαπάλη ανάμεσα σε αντιμαχόμενα ιμπεριαλιστικά στρατόπεδα, με αντικείμενο τον έλεγχο της περιοχής. Από τη μία, είναι οι ΗΠΑ και οι σύμμαχοί τους και, από την άλλη, οι επιδιώξεις της Ρωσίας, της Κίνας και συμμάχων τους, όπως είναι το Ιράν. Η αντιπαράθεση αυτή πολλαπλασιάζει τις πιθανότητες για νέες συγκρούσεις.

Ο Αμερικανός υπουργός Εξωτερικών Μάικ Πομπέο το παραδέχτηκε ουσιαστικά το βράδυ της περασμένης Δευτέρας, μιλώντας σε εκδήλωση του ινστιτούτου Χάντσον στο πανεπιστήμιο Στάνφορντ. Οπως τόνισε, το ζήτημα δεν είναι τα προσχήματα υπό τα οποία θα δικαιολογηθεί η κλιμάκωση της αμερικανικής στρατιωτικής πυγμής στην ευρύτερη περιοχή της Μέσης Ανατολής, αλλά η «αποκατάσταση της αποτροπής κινδύνων» για τα αμερικανικά συμφέροντα από ανταγωνιστές τους, συμπεριλαμβάνοντας σε αυτούς όχι το Ιράν, αλλά τη Ρωσία και την Κίνα. Σύμφωνα με τον Πομπέο, πίσω από την εξόντωση του Σολεϊμανί βρίσκεται μια «ευρύτερη στρατηγική», επειδή «ο Πρόεδρος Τραμπ και όσοι από εμάς είμαστε στην ομάδα των συμβούλων του για την Εθνική Ασφάλεια αποκαθιστούμε την αποτροπή - την αληθινή αποτροπή - έναντι της Ισλαμικής Δημοκρατίας του Ιράν». Στο ίδιο φόντο, ο Αμερικανός υπουργός Αμυνας Μαρκ Εσπερ έτριξε και άλλο τα δόντια, δηλώνοντας ότι η κυβέρνηση του Αμερικανού Προέδρου Ντόναλντ Τραμπ διαθέτει την απαραίτητη «νομική και συνταγματική εξουσία» για να συνεχίσει τις επιθέσεις «όχι μόνο στους αντιπροσώπους του Ιράν, αλλά και στο ίδιο το έδαφος του Ιράν».

Μπροστά στις κλιμακούμενες απειλές των ΗΠΑ, φαίνεται πως η βεντάλια των επιπτώσεων που προκαλεί η επιλογή των ΗΠΑ να δολοφονήσουν τον Ιρανό στρατηγό Κασέμ Σολεϊμανί στις 3 Γενάρη, δεν έχει ανοίξει ακόμη για τα καλά.

Πάντως, εννιά μέρες μετά τα ιρανικά αντίποινα για τη δολοφονία Σολεϊμανί στις 8 Γενάρη σε βάσεις των ΗΠΑ στο Ιράκ, εκπρόσωπος της Κεντρικής Διοίκησης του αμερικανικού στρατού αναγνώρισε πως τραυματίστηκαν 11 Αμερικανοί στρατιώτες, οι 8 εκ των οποίων μεταφέρθηκαν με συμπτώματα σοβαρής διάσεισης σε στρατιωτικά νοσοκομεία της Γερμανίας και του Κουβέιτ.

Η επίθεση των ΗΠΑ στο Ιράκ προκαλεί «τριγμούς» στις σχέσεις τους, και ενώ η χώρα αυτή, που παραμένει σταθερά σε τροχιά αποσταθεροποίησης και οικονομικής παρακμής μετά την ιμπεριαλιστική επίθεση του 2003. Η απόφαση της ιρακινής Βουλής για αποχώρηση των αμερικανικών και άλλων ξένων στρατευμάτων από το Ιράκ ενδέχεται να μην παραμείνει μόνο στο χαρτί της απόφασης που πήρε στις 5 Γενάρη η ιρακινή Βουλή. Στις 14 Γενάρη η κυβέρνηση του υπηρεσιακού πρωθυπουργού Αλί Μαχντί ανακοίνωσε ότι επιθυμεί διαπραγματεύσεις με τις ΗΠΑ με στόχο την εξεύρεση μοντέλου που θα επιτρέψει την αποχώρηση των αμερικανικών στρατευμάτων από τη χώρα. Η ανακοίνωση του Ιρακινού πρωθυπουργού έγινε παρά τις αμερικανικές απειλές για «πάγωμα» της χρηματοπιστωτικής πρόσβασης των Ιρακινών στην Ομοσπονδιακή Τράπεζα των ΗΠΑ (FED), όπου κινούνται τα έσοδα από τις εξαγωγές του ιρακινού πετρελαίου και τις επακόλουθες απειλές για ανάσχεση της στρατιωτικής βοήθειας 250.000.000 δολαρίων. Την Πέμπτη οι «Τάιμς της Ν. Υόρκης», σε μία προσπάθεια να διασκεδάσουν τις εντυπώσεις, διέδωσαν πως ο αμερικανικός στρατός ξανάρχισε τις στρατιωτικές επιχειρήσεις στο Ιράκ. Ομως αυτό αργότερα διαψεύστηκε τόσο από τον εκπρόσωπο του Πενταγώνου, όσο και από τον εκπρόσωπο Τύπου του Ιρακινού πρωθυπουργού για στρατιωτικά ζητήματα.

Απαρατήρητη δεν θα πρέπει να περνά και η πρόσφατη πρόταση του προέδρου της Επιτροπής Αμυνας και Ασφάλειας του ιρακινού Κοινοβουλίου Μοχάμαντ Ρεζά για αγορά ρωσικών πυραύλων «S-300», προκειμένου να βελτιωθεί η ιρακινή αεράμυνα.

Μέσα σε αυτό το πλαίσιο και περίπου δύο βδομάδες αφότου κάποιοι Αμερικανοί πολιτικοί (π.χ. ο Ρεπουμπλικάνος Μάρκο Ρούμπιο) επανέφεραν στο τραπέζι πρόταση περί ανεξαρτητοποίησης του ιρακινού Κουρδιστάν, ο Α. Μαχντί μετέβη στο ιρακινό αυτόνομο Κουρδιστάν για συναντήσεις με τον Κούρδο πρωθυπουργό Μασρούρ Μπαρζανί. Του θύμισε (κατά εκτενές ρεπορτάζ της ιστοσελίδας «Αλ Μόνιτορ») πως το αυτόνομο Κουρδιστάν είναι τμήμα του Ιράκ και θα πρέπει να υπακούει στις αποφάσεις της ιρακινής Βουλής. Κάλεσε την ηγεσία των Κούρδων να συνεργαστούν «πλήρως», ισχυριζόμενος πως η κεντρική κυβέρνηση δεν θα επιτρέψει την παρουσία ξενών στρατευμάτων στο Ιράκ «υπό καμία πρόφαση».

Δεν έγινε βέβαια σαφές εάν «η μπάλα» παίρνει μόνο τα αμερικανικά ή και τα τουρκικά στρατεύματα που εξακολουθούν να δρουν στο βόρειο Ιράκ κατά υποτίθεται των μαχητών του ΡΚΚ... Την Πέμπτη, πάντως, τουρκικά βομβαρδιστικά ήταν αυτά που χτύπησαν θέσεις Γιαζίντι του ΡΚΚ στο Σιντζάν προκαλώντας τον θάνατο τεσσάρων μαχητών.

Ενδιαφέρουσες εξελίξεις όμως προκαλούνται το τελευταίο διάστημα εντός και εκτός Ιράν.

Στο εσωτερικό του Ιράν η δολοφονία Σολεϊμανί προκάλεσε αρχικά συσπείρωση όλων των δυνάμεων της αντιπολίτευσης απέναντι στις ΗΠΑ. Ωστόσο, η αποκάλυψη πως τα ιρανικά αντίποινα της 8ης Γενάρη σε δύο βάσεις των ΗΠΑ στο Ιράκ συνοδεύτηκαν, την ίδια μέρα, από την κατά λάθος κατάρριψη ουκρανικού πολιτικού αεροσκάφους από δύο ιρανικούς πυραύλους με ευθύνη των «Φρουρών της Επανάστασης» (σκοτώνοντας 176 ανθρώπους), προκαλεί «τριγμούς» στο εσωτερικό της ιρανικής κυβέρνησης.

Οι «τριγμοί» αυτοί τροφοδοτούν, εκ νέου, τις έριδες ανάμεσα σε διαφορετικά τμήματα της αστικής τάξης, μέρος των οποίων ταυτίζεται με τον «μεταρρυθμιστή» Πρόεδρο της χώρας, Χασάν Ροχανί, ο οποίος μεσοβδόμαδα διεκδίκησε εμμέσως πλην σαφώς αλλαγές και στο πολιτικό σύστημα διακυβέρνησης της χώρας ενόψει και των βουλευτικών εκλογών της 21ης Φλεβάρη στο Ιράν.

Ενα άλλο μέρος της ιρανικής αστικής τάξης φαίνεται να συσπειρώνεται πίσω από τους πιο συντηρητικούς κύκλους με επικεφαλής τον Σιίτη ανώτατο ιερωμένο Αλί Χαμενεΐ, που δείχνει πως έχει σαφώς υποστεί πλήγμα γοήτρου από την κατά λάθος κατάρριψη του ουκρανικού πολιτικού αεροσκάφους. Ωστόσο, η πλευρά των συντηρητικών θεωρεί πως δικαιώνεται στο θέμα της διατήρησης σκληρής στάσης απέναντι στις δυτικές δυνάμεις μετά και από την απόφαση των Βρετανίας, Γερμανίας και Γαλλίας μεσοβδόμαδα να προχωρήσουν στην ενεργοποίηση του λεγόμενου Μηχανισμού Επίλυσης Διαφορών, που προβλέπεται από τη διεθνή συμφωνία του 2015 για το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα.

Ο μηχανισμός αυτός προβλέπει την επαναφορά των διεθνών κυρώσεων του ΟΗΕ σε βάρος του Ιράν εάν μέσα σε 65 μέρες από τη συγκρότησή του δεν επιλυθούν οι διαφορές διαδίκων με το Ιράν. Επικρίθηκε σφόδρα από το ρωσικό υπουργείο Εξωτερικών, ενώ ο Ιρανός υπουργός Εξωτερικών Μ. Τζ. Ζαρίφ την Πέμπτη από το Νέο Δελχί αποκάλυψε πως οφείλεται στους εκβιασμούς της κυβέρνησης Τραμπ που απείλησε, σε διαφορετική περίπτωση, τις ευρωπαϊκές αυτοκινητοβιομηχανίες με δασμούς 25% στις εισαγωγές αυτοκινήτων. Οι πιέσεις των ΗΠΑ για μία ακόμη φορά φάνηκε να πιάνουν τόπο. Δεν είναι σίγουρο εάν μακροπρόθεσμα θα έχουν το ίδιο αποτέλεσμα, καθώς οι διατλαντικές κόντρες (μεταξύ άλλων και ενόψει Brexit) αναμένεται να ενταθούν περαιτέρω λόγω ασυμβίβαστων, ενδεχομένως, συμφερόντων.

Από τη «μεγάλη εικόνα» των εξελίξεων που καταγράφονται τις τελευταίες μέρες στην ευρύτερη περιοχή δεν θα πρέπει να παραβλέψει κανείς την κλιμάκωση των επιχειρήσεων της συριακής και ρωσικής Πολεμικής Αεροπορίας στο Ιντλίμπ της βορειοδυτικής Συρίας, που σιγά σιγά «αδειάζει» από φιλότουρκους μισθοφόρους τζιχαντιστές του λεγόμενου «Ελεύθερου Συριακού Στρατού», καθώς στρέφονται σε πιο επικερδείς επιχειρήσεις συγκρούσεων στην Τρίπολη της Λιβύης, υπό τις προτροπές και τη «βοήθεια» της Τουρκίας. Δεν είναι τυχαίο πως την ίδια περίοδο, η κυβέρνηση Ερντογάν επιχειρεί να επαναδιαπραγματευτεί με τη Ρωσία μία «νέα εκεχειρία» στο Ιντλίμπ, ενώ το περασμένο Σάββατο στη Μόσχα προηγήθηκε συνάντηση ανάμεσα στους αρχηγούς των μυστικών υπηρεσιών Τουρκίας και Συρίας. Εκεί ο Σύρος στρατηγός (ενδεχομένως με έμμεση στήριξη της Μόσχας) απαίτησε την «άμεση και πλήρη» αποχώρηση των τουρκικών στρατευμάτων από όλο το συριακό έδαφος. Κάτι παρόμοιο ζήτησε τέσσερις μέρες αργότερα και ο νέος υπουργός Εξωτερικών της Σαουδικής Αραβίας, πρίγκιπας Φαϊσάλ Μπιν Φαρχάν, που μιλώντας στο αραβικό κοινοβούλιο του Αραβικού Συνδέσμου στο Κάιρο την Τετάρτη, καταδίκασε τη δράση του τουρκικού στρατού στη Βόρεια Συρία. Αυτά όταν μόλις πριν από έξι - επτά χρόνια Τουρκία και Σαουδική Αραβία έστελναν στρατιές μισθοφόρων τζιχαντιστών κατά του τότε κοινού αντιπάλου τους Σύρου Προέδρου Μπασάρ Ασαντ.