ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 17 Αυγούστου 2008
Σελ. /28
ΔΙΕΘΝΗ
ΙΡΑΝ - ΙΣΡΑΗΛ
Σενάρια πολέμου

Ισραηλινό μαχητικό ετοιμάζεται για δράση. Αν ο χώρος δράσης του είναι το Ιράν θα φανεί στο μέλλον...

Associated Press

Ισραηλινό μαχητικό ετοιμάζεται για δράση. Αν ο χώρος δράσης του είναι το Ιράν θα φανεί στο μέλλον...
Κάθε άλλο παρά άμεση μοιάζει να είναι η υιοθέτηση μιας νέας, τέταρτης κατά σειρά, απόφασης επιβολής κυρώσεων σε βάρος της Τεχεράνης από το Συμβούλιο Ασφαλείας, μία περίπου βδομάδα μετά την επιστολή, όπου, επί της ουσίας, η ιρανική ηγεσία απέφευγε για πολλοστή φορά ν' απαντήσει ευθέως στην προσφορά κινήτρων του Συμβουλίου Ασφαλείας (ΗΠΑ, Ρωσία, Κίνα, Βρετανία, Γαλλία) και της Γερμανίας με αντάλλαγμα τη διακοπή της διαδικασίας εμπλουτισμού ουρανίου. Για άλλη μια φορά, όπως έχει γίνει πολλάκις τα τελευταία χρόνια, η Μόσχα, κατ' αρχάς, και το Πεκίνο, ακολουθώντας σιωπηλά, πήραν αποστάσεις από την επιλογή της τάχιστης επιβολής κυρώσεων, χαρακτηρίζοντάς τες «αναποτελεσματικές».

Κατά πολλούς, όπως ο Τζόσουα Γκλάις, της εφημερίδας «Herald Tribune», η ρωσο-κινεζική στάση σχετίζεται πολύ περισσότερο με τα οφέλη που επιχειρήσεις, κρατικές και ιδιωτικές των δύο χωρών, αποκομίζουν επενδύοντας στις ενεργειακές εγκαταστάσεις και πηγές του Ιράν με μεγαλύτερη ευκολία λόγω της απόσυρσης ενδιαφέροντος κυρίως των ευρωπαϊκών εταιρειών εξαιτίας των κυρώσεων, παρά με την όποια πραγματική τους διαφωνία ως προς την επιβολή κυρώσεων. Κατά την ίδια άποψη, μάλιστα, Μόσχα και Πεκίνο δε θα έφερναν, απαραιτήτως, σθεναρές αντιρρήσεις ακόμη και σε μία ενδεχόμενη στρατιωτική επίθεση κατά του Ιράν αν είχαν διασφαλίσει μετά βεβαιότητας τα δικά τους συμφέροντα στην πολύτιμη, γεωστρατηγικά και ενεργειακά, περιοχή.

Οσο συνεχίζεται αυτή η υπόγεια ενδο-ιμπεριαλιστική αντιπαράθεση με πρόσχημα το ιρανικό πυρηνικό πρόγραμμα (αντιπαράθεση που θυμίζει σε πολλά της σημεία την ανάλογη πορεία όξυνσης πριν από την εισβολή των «προθύμων» στο Ιράκ με μόνη διαφορά ότι από το 2003 μέχρι σήμερα ο διεθνής συσχετισμός δύναμης έχει διαφοροποιηθεί ως ένα βαθμό), κάποιες άλλες, μικρότερης ιμπεριαλιστικής εμβέλειας, ηγεσίες, όμως, μοιάζουν να προετοιμάζονται πυρετωδώς για το ενδεχόμενο μιας στρατιωτικής κλιμάκωσης. Ο λόγος για το Ισραήλ, το οποίο εξαρχής έχει υιοθετήσει πολύ υψηλούς τόνους και έχει εξαπολύσει πλήθος απειλών.

Αφορμή μοιάζει να ψάχνει το Ισραήλ

Η ισραηλινή ηγεσία, επικαλούμενη πληροφορίες των δικών της μυστικών υπηρεσιών, επιμένει ότι η Τεχεράνη θα είναι σε θέση να εμπλουτίσει ουράνιο που θα είναι αρκετό για την κατασκευή πυρηνικής βόμβας μέχρι τα τέλη του 2010 αν όχι του 2009. Οι δυτικές μυστικές υπηρεσίες, ακόμη και οι αμερικανικές, αν και δε διαφωνούν ως προς τις προθέσεις της ιρανικής ηγεσίας, εκτιμούν ότι η Τεχεράνη δε βρίσκεται ακόμη τόσο κοντά στην επίτευξη του «στόχου» της.

Η «διαφωνία» αυτή δεν έχει εμποδίσει το Τελ Αβίβ να έχει, ανοιχτά, απειλήσει με μονομερές στρατιωτικό πλήγμα το Ιράν. Αυτό που η ηγεσία του δηλώνει, διά στόματος του αντιπροέδρου της κυβέρνησης, πρώην υπουργού Αμυνας και πρώην αρχηγού ΓΕΣ, Σαούλ Μοφάζ, ότι περιμένει είναι «μια ελάχιστη πρώτη απόδειξη ότι η Τεχεράνη πέτυχε ν' αρχίσει να κατασκευάζει πυρηνική στρατιωτική τεχνολογία». Τότε, όπως υποστηρίζει ο Μοφάζ, το Ισραήλ θ' απαντήσει κατά τρόπο τέτοιο «που να εξασφαλίσει ότι δεν απειλείται η ύπαρξή του».

Εξοπλισμός, ασκήσεις...

Επί του πρακτέου, πάντως, η ισραηλινή ηγεσία δε φαίνεται να περιμένει τις αποδείξεις. Αντίθετα, μοιάζει να προετοιμάζεται μεθοδικά. Τους τελευταίους μήνες αγόρασε 90 καινούρια «F-16», τα οποία έχουν τη δυνατότητα να μεταφέρουν τόσα καύσιμα όσα χρειάζεται για να φτάσουν στόχους στο Ιράν, και μέχρι τα τέλη του 2009 θα έχει παραλάβει άλλα 11 αεροσκάφη του ίδιου τύπου.

Επίσης, αγόρασε δύο νέα υποβρύχια τύπου «Dolphin» από τη Γερμανία, τα οποία προσέθεσε στα τρία ανάλογα που διέθετε, τα οποία μπορούν να φέρουν πυραύλους με πυρηνικές κεφαλές. Τέλος, μεταξύ 28 Μάη και 12 Ιούνη, η ισραηλινή αεροπορία πραγματοποίησε, σε συνεργασία με τον ελληνικό στρατό, πάνω από την Ελλάδα, άσκηση «προσομοίωσης» μιας ενδεχόμενης επίθεσης στο Ιράκ υπό την ονομασία «Glorious Spartan».

Ξένες δημοσιογραφικές πηγές υποστηρίζουν ότι, ήδη, στο ιρανικό έδαφος, ιδιαίτερα στο βορρά και σε συνεργασία με «περίεργες» ένοπλες οργανώσεις, όπως η «Πετζάκ», που ευαγγελίζονται ότι μάχονται για τα δικαιώματα των Ιρανών Κούρδων, βρίσκονται Ισραηλινοί μυστικοί πράκτορες, πληροφορία που ο ισραηλινός στρατός αρνείται πεισματικά έστω και να σχολιάσει, ενώ τα ισραηλινά ΜΜΕ, υποκείμενα στη νομοθεσία περί απορρήτου για την εθνική ασφάλεια, δεν έχουν καν αναφέρει ούτε ως νύξη.

... και σχέδια επί χάρτου

Από την άλλη, η συζήτηση, εντός Ισραήλ, για το πώς θα μπορούσε να υλοποιηθεί μια στρατιωτική επίθεση στο Ιράν έχει, προ πολλού, ξεκινήσει. Πολλοί αναλυτές υποστηρίζουν ότι ένα τέτοιο εγχείρημα δεν μπορεί να έχει καμία σχέση με την ισραηλινή αεροπορική επιδρομή, το 1981, κατά της ιρακινής πυρηνικής εγκατάστασης στο Οσιράκ, ούτε με το πλήγμα το Σεπτέμβρη του 2007, κατά υποτιθέμενης πυρηνικής εγκατάστασης στη Συρία. Στην περίπτωση του Ιράν, όπως τονίζουν, οι πυρηνικές εγκαταστάσεις είναι διάσπαρτες σε όλη τη χώρα και οι περισσότερες είναι υπόγειες ή εγκαταστημένες μέσα σε ορεινούς όγκους, γεγονός που καθιστά εξαιρετικά δύσκολη τη στόχευσή τους.

Θα χρειαστούν επανδρωμένα μαχητικά, τα οποία θα πρέπει, κατ' αρχάς, να νικήσουν την ιρανική αεράμυνα που ενισχύθηκε μόλις πέρυσι με 29 ρωσικά αντιαεροπορικά συστήματα «Tor-M1», έναντι 700 εκατομμυρίων δολαρίων, και αναμένεται να ενισχυθεί περαιτέρω με την αγορά ρωσικών «S-300» που απλώς καθυστερεί λόγω ρωσικής κωλυσιεργίας. Θα πρέπει, επίσης, να πληγούν ταυτοχρόνως πολλοί στόχοι με βόμβες υψηλής ακριβείας και διατρητικότητας, που εκτιμάται ότι το Ισραήλ βρίσκεται, ήδη, στη διαδικασία ν' αποκτήσει.

Ακόμη και αν όλα πάνε καλά για την ισραηλινή πλευρά, η επίτευξη του στόχου της πλήρους καταστροφής της ιρανικής πυρηνικής ικανότητας δε θεωρείται εφικτή, κατά τους ίδιους αναλυτές. Ο αντιστράτηγος Ααρόν Σεεβί-Φαρκάς, πάντως, πρώην αρχηγός των στρατιωτικών μυστικών υπηρεσιών, επιμένει ότι «για τις ισραηλινές στρατιωτικές δυνάμεις, οι ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις είναι ένας στόχος δύσκολος αλλά όχι απρόσιτος».

Δυσφορία μεταξύ των «καλών» συμμάχων

Το βέβαιο πάντως είναι ότι το Ισραήλ είναι εξαιρετικά απίθανο να προχωρήσει σε μια τέτοια ενέργεια χωρίς να έχει λάβει την άδεια της Ουάσιγκτον. Και στο σημείο αυτό, τα πράγματα φαίνεται να περιπλέκονται. Παρά τη σκληρή ρητορική, ο Λευκός Οίκος, τις τελευταίες βδομάδες κυρίως, μοιάζει ν' απομακρύνεται, προς το παρόν τουλάχιστον, από την επιλογή της στρατιωτικής λύσης. Οι πληροφορίες περί πιθανότητας να λειτουργήσουν οι ΗΠΑ μια χαμηλόβαθμη διπλωματική αποστολή στην Τεχεράνη, που δε διαψεύστηκαν, καθώς και η απόφασή τους να μη μποϊκοτάρουν διεθνείς συνομιλίες με το Ιράν στη Γενεύη, όποτε αυτές προγραμματιστούν, φέρονται να έχουν ενοχλήσει ιδιαιτέρως το Τελ Αβίβ.

Γι' αυτόν ακριβώς το λόγο, επισημαίνουν αναλυτές, τις τελευταίες ημέρες στο Ισραήλ μετέβησαν για επαφές, κυρίως με Ισραηλινούς αξιωματούχους του υπουργείου Αμυνας, ο διευθυντής των αμερικανικών υπηρεσιών πληροφοριών, Μάικ ΜακΚόνελ, και ο ναύαρχος Μάικλ Μιούλεν, αρχηγός του αμερικανικού ΓΕΣ. Σύμφωνα με διαρροές, οι δύο άνδρες διαβεβαίωσαν την ισραηλινή ηγεσία ότι η στρατιωτική λύση δεν έχει εγκαταλειφθεί.

Φέρονται, όμως, να κατέστησαν σαφές ότι μέχρι νεοτέρας, η ισραηλινή ηγεσία δεν έχει «το πράσινο φως» να εξαπολύσει επίθεση κατά του Ιράν καθώς η Ουάσινγκτον δεν έχει ακόμη καταφέρει να πάρει «καλή ανάσα» στο Ιράκ και, ελλείψει «προθύμων», δεν προτίθεται, προς το παρόν τουλάχιστον, ν' αναλάβει μόνη της το βάρος και το κόστος, σε υλικό και σε διπλωματικό επίπεδο, ενός στρατιωτικού πλήγματος σε βάρος της Τεχεράνης, το οποίο είναι, σχεδόν βέβαιο, ότι θα έχει σοβαρότατες συνέπειες σε παγκόσμιο επίπεδο, κατ' αρχάς ενεργειακά.

Η ύπαρξη κάποιου είδους «έντασης» μεταξύ των καλών συμμάχων ΗΠΑ - Ισραήλ διαφάνηκε, κατά πολλούς και σε συνέντευξη της Αμερικανίδας υπουργού Εξωτερικών, Κοντολίζα Ράις, μόλις πριν από μία βδομάδα, στην ηλεκτρονική σελίδα «Politico Web». Η Ράις, απαντώντας σε σχετική ερώτηση, υποστήριξε ότι η Ουάσινγκτον «δε λέει ούτε ναι ούτε όχι σε μια ισραηλινή στρατιωτική επιχείρηση στο Ιράν. Το Ισραήλ είναι κυρίαρχη χώρα και μπορεί να κάνει ό,τι θέλει».

Εσπευσε, όμως, να συμπληρώσει ότι «Ουάσιγκτον και Τελ Αβίβ βρίσκονται σε διαρκή επικοινωνία για τις εξελίξεις σε διπλωματικό επίπεδο και μέχρι στιγμής οι ίδιοι οι Ισραηλινοί εκτιμούν ότι υπάρχουν περιθώρια διπλωματίας και δραστηριοποιούνται και αυτοί σε αυτόν τον τομέα». Επανέλαβε, δε, ότι για τις ΗΠΑ, προς το παρόν, στόχος είναι οι διαβουλεύσεις για την υιοθέτηση απόφασης επιβολής επιπλέον κυρώσεων σε βάρος της Τεχεράνης.

Προειδοποιήσεις.. καταστροφής

Η συνέντευξη Ράις «βγήκε στο αέρα» μόλις ένα εικοσιτετράωρο πριν τη δημοσιοποίηση έκθεσης του αμερικανικού Ινστιτούτου για την Επιστήμη και τη Διεθνή Ασφάλεια, με την υπογραφή, μεταξύ άλλων, του προέδρου του Ινστιτούτου και πρώην επιθεωρητή του ΟΗΕ για όπλα μαζικής καταστροφής, Ντέιβιντ Ολμπράιτ. Στην έκθεση αναφέρεται σαφώς ότι η έλλειψη πληροφοριών ακριβείας για τις ιρανικές πυρηνικές εγκαταστάσεις, καθώς και η ικανότητα του Ιράν ν' αντικαταστήσει άμεσα τον εξοπλισμό που θα πληγεί, από τα στοκ που έχει φτιάξει εδώ και χρόνια, σε συνδυασμό με την ενίσχυση του θρησκευτικού καθεστώτος της Τεχεράνης και του Προέδρου Αχμαντινετζάντ, θα μετατρέψει κατά πάσα πιθανότητα σε αποτυχία με απρόβλεπτες συνέπειες για την περιοχή και τον πλανήτη, την οποιαδήποτε απόπειρα στρατιωτικής «επίλυσης του ζητήματος».

Στις εκτιμήσεις αυτές, οι Ισραηλινοί «ιέρακες» αντιτείνουν ότι οι πιθανότητες επιτυχίας ενός στρατιωτικού πλήγματος είναι πολύ μεγαλύτερες από ό,τι πιστεύεται σήμερα και ότι οι δυνατότητες αντίδρασης του Ιράν, κατ' αρχάς σε ενεργειακό επίπεδο, δεν είναι τόσο μεγάλες αφού διακόπτοντας, όπως έχει απειλήσει, τη ροή του ιρανικού πετρελαίου και κλείνοντας και τα στενά του Ορμούζ θα απολέσει το ίδιο την κύρια πηγή εσόδων του. Προς το παρόν, πάντως, το Τελ Αβίβ μοιάζει, όντως, να περιμένει ένα «πράσινο φως» από την Ουάσιγκτον.

Αναλυτές, όμως, επισήμαιναν ότι αυτό μπορεί να συμβαίνει γιατί η ισραηλινή ηγεσία κρίνει ότι δεν έχει ακόμη ολοκληρώσει την αναγκαία προετοιμασία για ένα, τέτοιου είδους, στρατιωτικό πλήγμα. Οταν αυτό γίνει, συμπληρώνουν, ουδείς μπορεί μετά βεβαιότητας να προβλέψει την επόμενη ισραηλινή κίνηση.


Ελένη ΜΑΥΡΟΥΛΗ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ