Πριν από λίγες μέρες, στις 8 - 9 Οκτώβρη, η κυβέρνηση και ο αρμόδιος υφυπουργός Αθλητισμού Λ. Αυγενάκης κατέθεσαν τροπολογία στη Βουλή με την οποία δίνουν τη δυνατότητα στους δήμους να χρηματοδοτούν τα αθλητικά σωματεία που είναι εγγεγραμμένα στο μητρώο της Γενικής Γραμματείας Αθλητισμού (ΓΓΑ). Κάτι που σφίγγει ακόμα περισσότερο τον κλοιό για την εφαρμογή του πρόσφατα ψηφισμένου νέου αθλητικού νόμου, με την υποχρεωτικότητα εγγραφής των σωματείων στο μητρώο της ΓΓΑ, καθώς θα αποτελεί κριτήριο για την παραχώρηση γυμναστηρίων και δημοτικών αθλητικών χώρων στους ερασιτεχνικούς συλλόγους και από τους δήμους. Μα καλά, θα ισχυριστεί κάποιος, πού βρίσκεται το «ύποπτο» αν τα σωματεία και με τη «βούλα του νόμου» θα βρουν έναν ακόμα συμπαραστάτη στο δύσκολο έργο τους;

Ολα τα προηγούμενα χρόνια οι σταδιακές περικοπές του κρατικού προϋπολογισμού μέσω της ΓΓΑ και η μονομερής προσήλωση στον πρωταθλητισμό, με σύνθημα «Ολα για το ρεκόρ, όλα για το μετάλλιο», οδηγούσαν τα σωματεία στη γειτονιά να στραφούν στο οικογενειακό εισόδημα προκειμένου να λειτουργούν τα τμήματά τους. Τα σωματεία επίσης διεκδικούσαν χρηματοδότηση τόσο από τους δήμους όσο και από την «τοπική κοινωνία» (επιχειρηματίες) προκειμένου να καλύψουν τις ανάγκες τους, λειτουργώντας και ως πεδίο παραγοντισμού και ψηφοθηρίας.

Τα τελευταία 10 χρόνια οι εκάστοτε κυβερνήσεις των μνημονίων, αξιοποιώντας την καπιταλιστική κρίση, προχώρησαν γρήγορα στην ενίσχυση της επιχειρηματικής δράσης στο χώρο του «ερασιτεχνικού» αθλητισμού. Αξιοποίησαν τόσο την ήδη εδώ και καιρό χτισμένη εξοικείωση της λαϊκής οικογένειας με την ανταποδοτικότητα, όσο και την εφαρμογή των αντιλαϊκών αναδιαρθρώσεων στην Τοπική Διοίκηση. Ετσι, μετά από 12 χρόνια η σημερινή κυβέρνηση της ΝΔ έχει το θράσος να κομπάζει για τα 2.000 ευρώ περίπου που θα μοιράσει σε καθένα απ' αυτά τα σωματεία, αφού προηγουμένως εγγραφούν στο αθλητικό μητρώο της ΓΓΑ, ξεπερνώντας την τεράστια γραφειοκρατία που απαιτεί.

Τι έρχεται λοιπόν η συγκεκριμένη τροπολογία να επιβεβαιώσει; Οτι το κεντρικό κράτος μεταφέρει άλλη μια αρμοδιότητά του στους δήμους και κατά συνέπεια στις πλάτες του λαού. Γιατί οι δήμοι από πού θα χρηματοδοτήσουν τα αθλητικά σωματεία; Μα φυσικά από «ίδιους πόρους», δηλαδή από την τοπική φορολογία που επιβάλλουν στους δημότες. Ομως ας εξετάσουμε και την πείρα που έχει δημιουργήσει η μετατροπή των πρώην Εθνικών Αθλητικών Κέντρων (ΕΑΚ) σε Δημοτικά (ΔΑΚ).

Ενα από τα προβλήματα που εντείνεται τα τελευταία 20 χρόνια, με την εφαρμογή του «Καλλικράτη» και με την ανταποδοτική λειτουργία των Αθλητικών Κέντρων, είναι η σύγκρουση ανάμεσα στα αθλητικά σωματεία και τους δήμους για την αξιοποίηση των γηπέδων. Χαρακτηριστικά παραδείγματα αποτελούν παλαιότερες περιπτώσεις δήμων (π.χ. Βούλας - Βουλιαγμένης - Βάρης) που πέταξαν τα σωματεία έξω από τα γήπεδα αμέσως μετά την κατάρτιση του προϋπολογισμού. Στα κολυμβητήρια «πλακώνονται» τα τοπικά σωματεία για τις διαδρομές, που οι διοικήσεις των ΕΑΚ και οι δήμοι νοικιάζουν σε τσουχτερές τιμές, ενώ οι ώρες κοινού έχουν μειωθεί, π.χ. πριν από λίγα χρόνια το «Παπαστράτειο» ζητούσε 85.000 ευρώ το χρόνο από τα σωματεία. Πιο πρόσφατα, στην Αμαλιάδα το Νομικό Πρόσωπο Δημοσίου Δικαίου «Ο Ηλείος» ουσιαστικά επέβαλε χαράτσι εισόδου στο Αθλητικό Κέντρο της πόλης, τοποθετώντας ηλεκτρονικές πύλες - τα λεγόμενα τουρνικέ - στις δύο εισόδους του Κέντρου και αναθέτοντας στα σωματεία να εισπράττουν ένα επιπλέον ποσό και να το αποδίδουν στο δήμο.

Το αποτέλεσμα αυτής της σύγκρουσης είναι πολλά σωματεία να αναστείλουν τη δράση τους, άλλα να συγχωνευτούν και να μετακυλούν το κόστος χρήσης στις πλάτες των αθλουμένων και των οικογενειών τους. Η εξέλιξη αυτή επιβεβαιώνει τη στρατηγική κατεύθυνση της συγκέντρωσης της αθλητικής δραστηριότητας σε οργανισμούς των δήμων, προκειμένου να διευκολυνθεί η επιχειρηματική δραστηριότητα. Π.χ. η δημοτική αρχή των ΣΥΡΙΖΑ - ΚΙΝΑΛ στη Λάρισα στοχεύει να επανιδρύσει τον Αθλητικό Οργανισμό (ΑΟΔΛ), που η προηγούμενη δημοτική αρχή της ΝΔ κατάργησε και παρέδωσε μέσω ΚΟΙΝΣΕΠ στην ιδιωτική - επιχειρηματική δράση. Το αδιέξοδο που δημιουργείται με την αντίθεση ανάμεσα στα σωματεία και τους δήμους αποτελεί χαρακτηριστικό γνώρισμα της εξέλιξης ενός σάπιου συστήματος και δεν μπορεί να λυθεί από το ίδιο.

Ετσι, με τη νέα τροπολογία Αυγενάκη επιδιώκεται και η παρέμβαση στις προσεχείς αρχαιρεσίες των αθλητικών ομοσπονδιών, μέσα από τα «κανάλια» των αιρετών της Τοπικής Διοίκησης, καθώς θα οξυνθούν οι εκβιασμοί και οι αντιθέσεις ανάμεσα σε προέδρους - εκπροσώπους αθλητικών σωματείων και δημάρχων για τους όρους εφαρμογής της συγκεκριμένης διάταξης.

Η κατεύθυνση να μειωθούν τα σωματεία δεν αποτελεί ελληνικό φαινόμενο, αλλά στρατηγική της ΕΕ που έχει αναπτυχθεί σε όλα τα κράτη - μέλη μέσω της Λευκής Βίβλου για τον Αθλητισμό. Εχει στόχο τη συγκέντρωση της «πίτας» μικρών σωματείων, κυρίως της γειτονιάς, από μεγάλους αθλητικούς οργανισμούς με επιχειρηματική δράση. Αξιοποιεί τις χρόνιες παθογένειες - προϊόν του καπιταλιστικού τρόπου ανάπτυξης και στον αθλητισμό, π.χ. την ύπαρξη «μαϊμού» σωματείων, τις ανύπαρκτες εργασιακές σχέσεις, το «μαύρο χρήμα» κ.ά. Ετσι λοιπόν το τελευταίο αθλητικό νομοσχέδιο Αυγενάκη ήρθε για να πατήσει πάνω στην ήδη διαμορφωμένη κατάσταση και να επισπεύσει τη διαδικασία συγκεντροποίησης στο χώρο, με στόχο να διαμορφώσει πιο ευδιάκριτα το «πεδίο» για τους επιχειρηματίες που ενδιαφέρονται γι' αυτήν την τεράστια «πίτα» που είναι ο αθλητισμός - εμπόρευμα.

Η προσπάθεια αυτή βρίσκει υποστηρικτές σε όλα τα κόμματα πλην ΚΚΕ, αλλά και σε εκπροσώπους τους στις διοικήσεις των αθλητικών σωματείων και των Δημοτικών Συμβουλίων. Γι' αυτό εξάλλου υπάρχουν οι «πρόνοιες» από πλευράς αθλητικού νόμου Αυγενάκη για δημόσια ανάρτηση του αθλητικού μητρώου, κατά συνέπεια πληροφοριών για τη σύνθεση των ΔΣ των αθλητικών συλλόγων, των μελών τους και τον αριθμό των αθλουμένων τους, που συμπληρώνονται βέβαια με τις απαραίτητες προσθήκες για αφορολόγητο 20% σε δωρεές και χορηγίες.

Ο αθλητισμός πουλιέται και αγοράζεται εδώ και χρόνια, τόσο από τους δήμους όσο και από τα αθλητικά σωματεία, αφού δεν υπάρχουν πόροι. Η κατεύθυνση που έδινε το 2011 το υπουργείο Πολιτισμού στις διοικήσεις των δήμων και των ΕΑΚ αποδίδεται στα λόγια του τότε υφυπουργού Πολιτισμού και Τουρισμού, Γιώργου Νικητιάδη, στη Βουλή: «Γήπεδα, στάδια, κολυμβητήρια; Να μάθουν να παράγουν και χρήμα. Μπορούν να το παράξουνε. Εμείς πρέπει να δώσουμε τις κατευθύνσεις, και σε κάθε περίπτωση αυτή είναι η κατεύθυνση που δίνει και η ΕΕ». Με λίγα λόγια, ο αθλητισμός είναι εμπόρευμα και είναι προσβάσιμο σε όποιον έχει την οικονομική ευχέρεια.

Επομένως, ανεξάρτητα από προθέσεις και χωρίς καμία διάθεση να τσουβαλιαστούν οι χιλιάδες τίμιοι παράγοντες των αθλητικών σωματείων, που προσφέρουν ανιδιοτελώς και με τεράστιο προσωπικό κόστος όλα αυτά τα χρόνια, με παραγοντισμούς και επιχειρηματίες, η αντικειμενική πραγματικότητα που έχει διαμορφωθεί τους έχει φέρει μπροστά σε αδιέξοδο. Από τη μία να μην μπορούν να λειτουργήσουν το αθλητικό σωματείο, και από την άλλη οι χιλιάδες λαϊκές οικογένειες να μην μπορούν να ανταποκριθούν στο δυσβάσταχτο κόστος της συμμετοχής σε ένα αθλητικό πρόγραμμα.

Η εξέλιξη αυτή καταρρίπτει σαν χάρτινο πύργο την άποψη που καλλιεργούσαν χρόνια οι ηγεσίες της ΓΓΑ, ότι ο «ερασιτεχνικός» αθλητισμός μπορεί να συνυπάρχει πλάι στον επαγγελματικό και να λειτουργεί εξίσου καλά, χωρίς κέρδος. Στην πραγματικότητα δεν υπήρξε ούτε μπορεί να υπάρξει ερασιτεχνικός αθλητισμός όσο υπάρχει η επιχειρηματική δράση. O διαχωρισμός του αθλητισμού σε επαγγελματικό και ερασιτεχνικό ή «μαζικό λαϊκό» λειτούργησε τελικά υπέρ του πρώτου, δημιουργώντας αυταπάτες για την ισομερή συνύπαρξή τους. Αν και η πίεση των κατακτήσεων του σοσιαλισμού αλλά και του λαϊκού κινήματος αρχικά έδωσε κάποιες παροχές (δεκαετία '80), στη συνέχεια έπαιξε το ρόλο του «προθάλαμου», αφού με βάση τα κριτήρια της αγοράς τροφοδοτούσε με αθλητές τον επαγγελματικό και αυτό σε ορισμένα μόνο αθλήματα, που αποτελούσαν τη βιομηχανία θεάματος, με τεράστια κέρδη.

Οι επιπτώσεις στην υγεία των νέων παιδιών στην ψυχοσωματική τους ανάπτυξη θα είναι τραγικές. Η ενασχόληση με ένα άθλημα θα είναι το τελευταίο που θα απασχολεί τους γονείς, αφού τους πνίγουν τα χαράτσια της κυβέρνησης. Η χώρα μας, κάτοχος πανευρωπαϊκού ρεκόρ στην παιδική παχυσαρκία, θα κρατάει τα πρωτεία για πολλά χρόνια.

Το βήμα πρέπει να γίνει τώρα, γοργό και σταθερό. Από τους γονείς και τους εργαζόμενους των εργατικών σωματείων, τους χιλιάδες τίμιους παράγοντες των αθλητικών συλλόγων, σε συντονισμό με τα μαθητικά συμβούλια, τους συλλόγων γονέων και γυναικών στη γειτονιά.

Να οργανωθούν η πάλη και η διεκδίκηση για δωρεάν σωματική άσκηση, με σύγχρονες υποδομές και επιστημονική στήριξη για όλους. Ολοι οι χώροι του δήμου και της ΓΓΑ να παραχωρηθούν στο λαό και τη νεολαία δωρεάν.

Το κράτος οφείλει να εξασφαλίζει όλες τις προϋποθέσεις για μια ουσιαστική δραστηριότητα του αθλητικού σωματείου. Να καλύπτονται τα έξοδά του με θεσμοθετημένο κονδύλι από τον κρατικό προϋπολογισμό, να μειωθούν στο ελάχιστο οι δεσμοί με τους χορηγούς.

Επίσης, στις διεκδικήσεις επιβάλλεται να προστεθούν:

• Η αύξηση των τακτικών επιχορηγήσεων των αθλητικών ομοσπονδιών, με βάση τις πραγματικές ανάγκες για την ανάπτυξη του κάθε αθλήματος. Κατάργηση της κατηγοριοποίησης της ΓΓΑ.
• Η αύξηση των τακτικών επιχορηγήσεων των αθλητικών σωματείων, με σταθερή και άμεση καταβολή τους κάθε έτος.
• Η συμμετοχή όλων στα αθλητικά σωματεία να είναι ελεύθερη, η συνδρομή των μελών συμβολική και η προπόνηση δωρεάν. Να στηριχθούν τα παιδιά των ανέργων και να μην υπάρχουν αποκλεισμοί από την άθληση λόγω αδυναμίας κάλυψης εξόδων.
• Η κατάργηση κάθε επιχειρηματικής δράσης στον αθλητισμό.