ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 16 Ιούλη 2006
Σελ. /32
ΡΕΠΟΡΤΑΖ
ΚΟΥΤΑΛΑΣ ΚΑΙ ΜΕΓΑ ΛΙΒΑΔΙ ΣΕΡΙΦΟΥ
Τα επιχειρηματικά συμφέροντα ξεσπιτώνουν τους κατοίκους

Αποκαλυπτική η περίπτωση «εταιρίας» που διεκδικεί εδώ και 25 χρόνια παρθένες εκτάσεις στο νησί, μη διστάζοντας να πετάξει τους νόμιμους ιδιοκτήτες από τα σπίτια τους

Το Διοικητήριο των ορυχείων που η δημοτική αρχή - όπως η ίδια η δήμαρχος παραδέχεται - αποδέχτηκε σαν... δωρεά από τον επιχειρηματία Αγγελόπουλο
Το Διοικητήριο των ορυχείων που η δημοτική αρχή - όπως η ίδια η δήμαρχος παραδέχεται - αποδέχτηκε σαν... δωρεά από τον επιχειρηματία Αγγελόπουλο
Κουταλάς και Μέγα Λιβάδι. Δύο από τις πιο όμορφες και πολυσύχναστες αμμουδερές παραλίες της Σερίφου το καλοκαίρι. Αναξιοποίητες και παρθένες, βρίσκονται στο νοτιανατολικό κομμάτι του νησιού, με τις τρύπες των παλιών εγκαταλειμμένων ιστορικών ορυχείων στους γύρω ορεινούς όγκους να στέκουν από πάνω. Αυτές τις παραλίες, πραγματικά φιλέτα, έβαλε στο μάτι το μεγάλο κεφάλαιο και στη συγκεκριμένη περίπτωση μια επιχείρηση - φάντασμα, πίσω από την οποία, σύμφωνα με όσα καταγγέλλουν οι κάτοικοι, βρίσκεται γνωστός μεγαλοεπιχειρηματίας. Η «εταιρεία» ξεκίνησε να πετάει από τα φτωχικά τους παλιούς μεταλλωρύχους της περιοχής, που είναι νόμιμοι ιδιοκτήτες για πάνω από έναν αιώνα.

Η ιστορία αποτελεί αν μη τι άλλο σκάνδαλο, καθώς ξαφνικά η «εταιρεία» σήμερα διεκδικεί 180 στρέμματα στον Κουταλά και 280 στο Μέγα Λιβάδι. Τέσσερις δικαστικές αποφάσεις που δικαίωναν ιδιοκτήτες αναιρέθηκαν υπέρ της «εταιρείας», με αποτέλεσμα να ξεσπιτώνονται οι κάτοικοι, οι οποίοι αποτελούν θύματα της πολιτικής που εδώ και χρόνια εφαρμόζουν ΝΔ και ΠΑΣΟΚ και διευκολύνει τους διάφορους κάθε φορά εκφραστές του κεφαλαίου να κερδοσκοπούν καταπατώντας τη γη.

Στο στόχαστρο εδώ και 25 χρόνια

Η υπόθεση ξεκινά το 1979 περίπου 16 χρόνια μετά την πτώχευση το 1963 μέσα σε ένα βράδυ της τελευταίας εταιρείας «Μεσογειακός Ομιλος Εμπορίου και Βιομηχανίας» που εκμεταλλευότανε τα ορυχεία, αφήνοντας απλήρωτους τους εργαζόμενους. Ξαφνικά το 1980 και στις δύο περιοχές εμφανίζονται διάφοροι δικηγόροι ως εκπρόσωποι της γαλλικής «Εταιρείας Μεταλλείων Σερίφου και Σπηλιαζέζας», που είχε πάρει την πρώτη άδεια εκμετάλλευσης των ορυχείων το 1867, για να υποστηρίξουν ότι οι περιοχές ανήκουν στην εταιρεία.

Η παρθένα παραλία του Κουταλά, ένα από τα «φιλέτα» που επιχειρεί να βάλει στο χέρι το μεγάλο κεφάλαιο
Η παρθένα παραλία του Κουταλά, ένα από τα «φιλέτα» που επιχειρεί να βάλει στο χέρι το μεγάλο κεφάλαιο
Η συγκεκριμένη εταιρεία βέβαια έχει κηρυχτεί εδώ και πολλά χρόνια έκπτωτη από το Ελληνικό δημόσιο, καθώς δε δούλεψε ποτέ τα μεταλλεία και δεν είχε αναπτύξει καμία δραστηριότητα στο νησί. Οι διάφοροι δικηγόροι που εμφανίζονται ως εκπρόσωποι της εταιρείας προσπαθούν να πείσουν για την ύπαρξή της και ότι λειτουργεί με έδρα τη Γαλλία.

Παρά το γεγονός αυτό, εμφανίστηκε αρχικά ως εκπρόσωπος της εταιρείας και ταυτόχρονα ως διεκδικητής κάποιος Αλέξανδρος Νάτσινας (πρώην αρχηγός της ΚΥΠ). Στη συνέχεια, περίπου από το 1997 τη θέση του παίρνει ο Ευάγγελος Βάββας. Τότε, σύμφωνα με τους κατοίκους, προκύπτει η υποψία πως από πίσω βρίσκεται ο Θ. Αγγελόπουλος, καθώς η διεύθυνση που δήλωνε ήταν τα κεντρικά γραφεία της «Χαλυβουργικής».

Επί 25 χρόνια και με τον ένα ή τον άλλο εκπρόσωπο της εταιρείας, οι κάτοικοι με χαρτιά ιδιοκτησίας από το 1860 ξεκινούν δικαστικούς αγώνες, τους οποίους κέρδισαν όλους, με τελευταία την υπ' αρίθμ. 2/2002 του πολυμελούς Πρωτοδικείου Σύρου. Αυτό που δικαίωνε σε όλες τις δίκες τους κατοίκους ήταν το γεγονός ότι οι δικηγόροι της «εταιρείας» δεν είχαν να προσκομίσουν επίσημα έγγραφα και αποφάσεις του Διοικητικού Συμβουλίου, αφού πολύ απλά δεν υπήρχε. Τα όποια χαρτιά ύπαρξης της εταιρείας προσκόμισαν αποδείχτηκαν από το δικαστήριο ανεπίσημα, χωρίς να στηρίζονται πουθενά και απορρίφθηκαν.

Αναίρεσε ο Αρειος Πάγος

«Δεν τους έφταναν τα χρόνια που ξεζούμισαν την οικογένειά μου, τώρα έρχονται να μου πάρουν και το ένα κομμάτι γης που έχω και μάλιστα με χαρτιά εδώ και πάνω από έναν αιώνα», λέει στο «Ρ» ο Ζανής Λιβάνιος
«Δεν τους έφταναν τα χρόνια που ξεζούμισαν την οικογένειά μου, τώρα έρχονται να μου πάρουν και το ένα κομμάτι γης που έχω και μάλιστα με χαρτιά εδώ και πάνω από έναν αιώνα», λέει στο «Ρ» ο Ζανής Λιβάνιος
Οταν επιμένοντας όμως οι δικηγόροι πήγαν την υπόθεση του κατοίκου Ζανή Λιβάνιου στον Αρειο Πάγο, εκδόθηκαν δύο αποφάσεις 353/2002 και 1207/2003 οι οποίες αναιρούν τις προηγούμενες δικαστικές αποφάσεις, που απέρριπταν τις διεκδικήσεις. Ο Αρειος Πάγος προχώρησε στην αναίρεση των δικαστικών αποφάσεων αποδεχόμενος την προσκόμιση διάφορων τουλάχιστον «ύποπτων» πολύ παλιών συμβολαίων παραχώρησης της έκτασης από τους προγόνους του Ζανή Λιβάνιου. Και γίνεται λόγος για «ύποπτα» συμβόλαια, καθώς «ανακαλύφτηκαν» ξαφνικά μετά από χρόνια και κυρίως γιατί ο ίδιος ο ιδιοκτήτης έχει συμβόλαιο για την κυριότητα της έκτασής του από το 1860!

Να σημειωθεί ότι και στις δύο δίκες του Αρείου Πάγου, μέλος και μάλιστα λόγω αντικατάστασης, ήταν ο γνωστός για τη συμμετοχή του στο παραδικαστικό κύκλωμα δικαστής Αχιλλέας Ζήσης. Το αποτέλεσμα ήταν όμως με τη συμβολή της δικαιοσύνης να γίνει η αρχή και στις 9 Νοέμβρη 2005 να πετάξουν έξω από το σπίτι του, στο οποίο κατοικούσε για πάνω από έναν αιώνα η οικογένειά του, τον Ζανή Λιβάνιο. Με τις αποφάσεις αυτές και τους δικαστικούς κλητήρες «η εταιρεία» τους έβγαλε από τα σπίτια τους και τις καλλιέργειές τους και έστειλε τα νοικοκυριά τους - τα οποία βγήκαν σε πλειστηριασμό τον περασμένο Απρίλη - στη Σύρο. Αυτό βέβαια που βγάζει μάτι είναι ότι τα συνολικά 6,5 στρέμματα που βούτηξαν για αρχή από την οικογένεια Λιβάνιου δεν έχουν καμία σχέση με τα ορυχεία, αφού βρίσκονται στην παραλία της περιοχής.

Και... «ευεργέτης» ο επιχειρηματίας

Ταυτόχρονα όμως με τις δικαστικές διαδικασίες ο Αγγελόπουλος ακολούθησε και έναν άλλο δρόμο μέσω της Τοπικής Αυτοδιοίκησης του νησιού για να νομιμοποιηθεί και το πέτυχε. Εμφανίστηκε ως δωρητής του ιστορικού κτιρίου του διοικητηρίου των ορυχείων στην παραλία Μέγα Λιβάδι, που αποδέχτηκε ο δήμος. Μάλιστα η ίδια η στηριζόμενη από το ΠΑΣΟΚ δήμαρχος Αγγελική Συνοδινού τον ευχαρίστησε σε δημόσια εκδήλωση το 2003. Κίνηση με την οποία ο δήμος ουσιαστικά νομιμοποιεί τις διεκδικήσεις του επιχειρηματία.

Σύμφωνα με την ίδια τη δήμαρχο, με την οποία συνομίλησε ο «Ρ», προχώρησε στην αποδοχή της δωρεάς, καθώς ο Αγγελόπουλος εμφανίστηκε από το πουθενά ως ιδιοκτήτης του κτιρίου και ήθελε να το πουλήσει έναντι 67,5 εκατομμυρίων δραχμών σε ιδιώτη. Ο δήμος αποδεχόμενος τον Αγγελόπουλο σαν ιδιοκτήτη θέλησε να το αγοράσει ο ίδιος για να μην χαθεί το ιστορικό κτίριο. Η περιφέρεια όμως απέρριψε το αίτημα, για τον πολύ απλό λόγο ότι τα δικαστήρια είχαν θεωρήσει την εταιρεία ανύπαρκτη. Οταν στη συνέχεια ξεκίνησε διαδικασία απαλλοτρίωσης, ο Αγγελόπουλος εμφανίστηκε ξαφνικά στη δήμαρχο ως δωρητής κάτι το οποίο και αποδέχτηκε. Ο δήμος αρκέστηκε σε διαβεβαιώσεις των δικηγόρων ότι βρήκαν σωστούς όλους τους τίτλους ιδιοκτησίας!


ΡΕΠΟΡΤΑΖ:
Γιώργος ΜΙΧΑΗΛΑΡΗΣ


Τους σταυρώνουν για δεύτερη φορά

Μετά το ξεζούμισμα στα ορυχεία, τώρα χάνουν και τα σπίτια τους

Σε έγγραφες διαμαρτυρίες, υπομνήματα, καταγγελίες, στον πρωθυπουργό, σε υπουργούς και στη δικαιοσύνη και όπου αλλού μπορούν, έχουν προχωρήσει ταυτόχρονα με τους δικαστικούς αγώνες οι κάτοικοι των περιοχών Μέγα Λιβάδι και Κουταλάς για να εμποδίσουν την καταπάτηση των περιουσιών τους. Το θέμα είχε φέρει και στη Βουλή το ΚΚΕ με Ερώτηση που κατέθεσε. Αντιμέτωποι με τους ντόπιους εκφραστές του μεγάλου κεφαλαίου, οι κάτοικοι έχουν αφεθεί ανυπεράσπιστοι. Τοπικοί και κυβερνητικοί παράγοντες ΝΔ και ΠΑΣΟΚ διευκολύνουν τον μεγαλοεπιχειρηματία ή τα όποια άλλα μεγάλα συμφέροντα βρίσκονται από πίσω και ερίζουν για τις παραλίες-φιλέτα.

Ο «Ρ» βρέθηκε και μίλησε με κατοίκους - παλιοί μεταλλωρύχοι πολλοί από αυτούς. Αγανακτισμένοι αφού είδαν να τους ξεζουμίζουν στα ορυχεία, τώρα βλέπουν να τους παίρνουν και το ένα κομμάτι γης που έχουν.

Απειλές για «χειροπέδες»

Βρήκαμε πρώτο τον μπαρμπα-Ζαννή Λιβάνιο στον Κουταλά. Μας πήγε στο φτωχικό του, απ' όπου τον πέταξαν έξω και του διαμήνυσαν να μην ξαναπατήσει, «γιατί θα τον βγάλουν με χειροπέδες». Ηταν η πρώτη φόρα που τόλμαγε μαζί μας να διαβεί τη μικρή ξύλινη πόρτα του σπιτιού του μαζί με τη γυναίκα του, την κυρα-Αννα. Κοντά στα 80, με μαγκούρα στο χέρι, αδύνατος, με πρησμένα χέρια από τα 30 και πλέον χρόνια δουλιάς μέσα στα ορυχεία. Πρόεδρος του Σωματείου Μεταλλωρύχων ο ίδιος, όπως και ο πατέρας του μπαρμπα-Πέτρος, γνωστός για τους αγώνες που έδωσε.

«Δεν τους έφταναν τα χρόνια που ξεζούμισαν την οικογένειά μου, τώρα έρχονται να μου πάρουν και το ένα κομμάτι γης που έχω και μάλιστα με χαρτιά εδώ και πάνω από έναν αιώνα». Δείχνει τις σπασμένες πόρτες και τα σκουπίδια που άφησαν στις δύο κάμαρες και τα μάτια του βουρκώνουν. Ηταν όλη του η περιουσία και την προόριζε για τα παιδιά και τα εγγόνια του. «Μέχρι και το ψωμί και το γλυκό που είχε φτιάξει η γυναίκα μου πήρανε οι κλητήρες και τα πήγανε στη Σύρο για να τα βγάλουν σε πλειστηριασμό», θα πει. Μας πάει στην πίσω μεριά και μας δείχνει μια ρίζα αμπελιού: «Είναι 40 χρονών ρίζα», λέει και τα χέρια του τρέμουν. «Ποιος τους έδωσε το δικαίωμα να το καταστρέψουν; Θέλουν την παραλία και δε λογαριάζουν τίποτα».

Διαχρονική η εκμετάλλευση και η κλοπή

Θυμάται ότι από παλιά οι μπράβοι διαφόρων εργοδοτών των ορυχείων τους τρομοκρατούσαν μέχρι και που τους έδερναν για να συμφωνήσουν και να τους πουλήσουν τη γη τους. Οντως πολλοί εξαναγκάστηκαν και έδωσαν τη γη τους, όχι όμως όλοι και κυρίως όχι ο ίδιος. Το ίδιο θα μας πει και ο μπαρμπα-Γιώργος Λιβάνιος, κοντά 40 χρόνια μεταλλωρύχος και αυτός κάτοικος της περιοχής. «Εφυγαν βράδυ την τελευταία φορά το 1963 και μας παράτησαν απλήρωτους, θυμάται. Κάναμε έρανο για να μαζέψουμε χρήματα για να βγάλουν εισιτήρια οι εργάτες που είχαν έρθει από άλλα νησιά όπως τη Σύρο, τη Μυτιλήνη κ.α.».

Οι δύο παλιοί μεταλλωρύχοι θυμούνται και οργίζονται. «Τέτοιοι απατεώνες ήταν από παλιά στην περιοχή» θα πει ο μπαρμπα-Γιώργος. «Αφού πλούτισαν από τα ορυχεία οι παλιοί, τώρα έρχονται νέοι απατεώνες να πάρουν τις παραλίες και μαζί με αυτές τα σπίτια μας», μας είπε ο μπαρμπα-Ζαννής. Μόλις πριν λίγες μέρες πληροφορηθήκαμε ότι ήδη στο κτήμα του μπαρμπα-Ζαννή έχουν μπει εργάτες και κάνουν εργασίες νέας περίφραξης και καθαρισμού. Στέλνουν μήνυμα να ξεχάσει την ιδιοκτησία του που έχει η οικογένειά του για πάνω από ενάμιση αιώνα και να παραιτηθεί...


Από την «Εταιρεία Μεταλλείων» στους σύγχρονους αετονύχηδες

Η μεγάλη απορία στην υπόθεση είναι στο πώς έφτασε η εταιρεία - φάντασμα να διεκδικεί τις δύο καλύτερες παραλίες του νησιού και να δωρίζει κτίρια που ποτέ δεν κατείχε.

Για την ιστορία, η έκπτωτη από το 1955 «Εταιρεία Μεταλλείων Σερίφου και Σπηλιαζέζα ΑΕ», με έδρα τη Γαλλία, η οποία είναι αυτή που εκμεταλλευόταν και τα ορυχεία του Λαυρίου, πήρε πρώτη επίσημα άδεια το 1867 για την εξόρυξη του μεταλλεύματος και φυσικά με κανένα άλλο δικαίωμα στην περιοχή. Η εταιρεία για χρόνια δεν εκμεταλλεύτηκε τα ορυχεία μέχρι το 1884, οπότε και ανέθεσε στον Γερμανό μεταλλειολόγο Αιμίλιο Γκρόμαν τη διεύθυνση των εργασιών. Η εκμετάλλευση των μεταλλείων απέφερε τεράστια κέρδη στον Γερμανό επιχειρηματία, που εξήγαγε ετησίως μέχρι και 160.000 τόνους σιδήρου. Αργότερα τα ορυχεία ανέλαβε ο γιος του Γκρόμαν, στη διοίκηση του οποίου έγινε και η μεγάλη απεργία του 1916, κατά την οποία βρήκαν το θάνατο τέσσερις μεταλλωρύχοι από τους μπράβους του Γκρόμαν και τους χωροφύλακες που πυροβολούσαν από το ιστορικό διοικητήριο ή όπως χαρακτηρίστηκε «ορμητήριο».

Αποτέλεσμα της ιστορικής εκείνης απεργίας ήταν η νίκη των εργατών και η εφαρμογή του οκτάωρου για πρώτη φορά στην Ελλάδα. Το 1933 τη διεύθυνση των μεταλλείων ανέλαβε ο γιος του Γεωργίου Γκρόμαν, ο Αιμίλιος ο δεύτερος, ο οποίος το 1943 έγινε αξιωματικός των Γερμανών και με το τέλος του πολέμου καταδικάστηκε ως εγκληματίας πολέμου και εξαφανίστηκε.

Οι ιστορίες των παλιών για τα έργα και τις ημέρες των Γκρόμαν είναι πολλές. Η τρομοκρατία και η εκμετάλλευση των εργαζομένων και των κατοίκων ήταν μεγάλη καθώς λειτουργούσαν στο νησί σαν κράτος εν κράτει. Οι ξυλοδαρμοί, οι απειλές ήταν η συνηθισμένη τους τακτική πολλές φορές για να καταπατήσουν εκτάσεις και ιδιοκτησίες ή το ακόμα πιο απλό για να πάρουν κάποιον εργάτη στα ορυχεία τους.

Μετά την αποχώρηση των Γκρόμαν η εκμετάλλευση στα ορυχεία ξεκίνησε και πάλι το 1954 από την εταιρεία «Μεσογειακός Ομιλος Εμπορίου και Βιομηχανίας» που την αντιπροσώπευε ο Αποστολίδης, τότε αντιπρόεδρος της κυβέρνησης Καραμανλή. Η εταιρεία ξαφνικά το 1963 κήρυξε πτώχευση και όλοι οι υπεύθυνοι εξαφανίστηκαν από τα ορυχεία και το νησί μέσα σε μια νύχτα, αφήνοντας απλήρωτους τους μεταλλωρύχους. Από τότε και μέχρι σήμερα δεν έγινε καμία εκμετάλλευση των ορυχείων.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ