ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 16 Μάη 2010
Σελ. /32
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
Ζωή ολόκληρη όχι με δόσεις

Κυκλοφόρησε ειδική έκδοση για το κοινωνικό φαινόμενο των ναρκωτικών, από το Τμήμα κατά των Ναρκωτικών της ΚΕ του ΚΚΕ

«Μερικά βασικά ζητήματα που αφορούν το κοινωνικό φαινόμενο της εξάρτησης από ψυχοδραστικές ουσίες», αναπτύσσει η μπροσούρα του Τμήματος κατά των Ναρκωτικών της ΚΕ του ΚΚΕ, η οποία παρουσιάστηκε και κυκλοφόρησε πριν λίγες μέρες. Πρόκειται για ένα καλαίσθητο και λειτουργικό 38σέλιδο, έναν ιδεολογικό - φιλοσοφικό, πολιτικό και επιστημονικό «οδηγό», που έρχεται να δώσει ξεκάθαρο προσανατολισμό, να διεισδύσει βαθιά σε βασικές ουσιώδεις πλευρές του κοινωνικού φαινομένου της τοξικοεξάρτησης και να αποτελέσει εργαλείο στην αντιμετώπιση αντιδραστικών και αντιεπιστημονικών επιχειρημάτων που παίζουν καθοριστικό ρόλο στη συντονισμένη προσπάθεια διαιώνισης των αιτιών που παράγουν και αναπαράγουν το πρόβλημα.

Και ίσως κάποιοι αναρωτηθούν «γιατί τώρα»; «Γιατί να κυκλοφορήσει ένα κείμενο για τα ναρκωτικά σε περίοδο οικονομικής κρίσης»; Είναι κοινή παραδοχή ότι το πρόβλημα των ναρκωτικών θα οξυνθεί, το ταξικό υπόβαθρο που διαμορφώνει το καπιταλιστικό σύστημα (ανεργία, πολιτιστική και οικονομική φτώχεια, ταξικοί φραγμοί στη μόρφωση, εμπορευματοποίηση των κοινωνικών αναγκών κ.ά.) ευνοεί τη χρήση ναρκωτικών. Την ίδια στιγμή, η διάδοση των ναρκωτικών χρησιμοποιείται ως ένα ισχυρό όπλο κοινωνικού ελέγχου και χειραγώγησης συνειδήσεων νέων που βρίσκονται σε διαδικασία αμφισβήτησης του συστήματος.

Στόχος του κειμένου είναι να αφυπνίσει όσες περισσότερες δυνάμεις γίνεται σε έναν αγώνα που κρίνεται περισσότερο αναγκαίος από ποτέ. Ενας αγώνας πολιτικός, επιστημονικός, πολιτιστικός, που στο επίκεντρο έχει τον άνθρωπο, στη βάση του έχει αξίες και ιδανικά που βρίσκονται στον αντίποδα της κυρίαρχης λογικής της ανοχής και του συμβιβασμού με το φαινόμενο των ναρκωτικών και όσων συμβαίνουν γύρω μας. Η πάλη ενάντια στα ναρκωτικά κρίνεται αναγκαίο να ενταθεί, να γίνει υπόθεση πρώτης γραμμής, η οποία θα συνδέεται άμεσα με τη γενικότερη πάλη του μαζικού λαϊκού κινήματος ενάντια στην εκμετάλλευση, με προοπτική την κατάργησή της.

Σήμερα ο «Ρ» παρουσιάζει συνοπτικά θεματικές ενότητες και αποσπάσματα που περιλαμβάνονται στη συγκεκριμένη μπροσούρα.

Ο τοξικομανής μπορεί να γίνει καλά

Η διακίνηση των ναρκωτικών αποτελεί μια τεράστια οικονομική επιχείρηση στο πλαίσιο της καπιταλιστικής οικονομίας. Είναι σαφές πως η τοξικομανία ως κοινωνικό φαινόμενο θα αντιμετωπισθεί ριζικά, μόνο με την ανατροπή του καπιταλισμού. Ομως, ο τοξικομανής ως μεμονωμένη περίπτωση μπορεί να αντιμετωπισθεί και να γίνει καλά. Αυτήν την αλήθεια τη γνωρίζει η αστική τάξη, αλλά φροντίζει να την ακυρώνει με τις πολιτικές της «νομιμοποίησης», της «καταστολής», των «υποκατάστατων», του «περιορισμού της βλάβης», του «διαχωρισμού» των ναρκωτικών σε «σκληρά - μαλακά».

Η εξάρτηση από ψυχοδραστικές ουσίες ως κοινωνικό φαινόμενο

Στο συγκεκριμένο κεφάλαιο περιλαμβάνονται δύο πίνακες, όπου δίνονται κωδικοποιημένα απαντήσεις σε καίρια ερωτήματα που αφορούν την εμφάνιση της χρήσης, τι είναι τοξικομανία, ποια τα χαρακτηριστικά της, αν συνδέεται με κοινωνικά προβλήματα, η σχέση χρήσης με την εξάρτηση, αν η χρήση μπορεί να θεωρηθεί ακίνδυνη. «Αυτό που συντελείται στην εξάρτηση είναι μια διαδικασία αποκοινωνικοποίησης. Η τοξικομανία οδηγεί σε πλήρη έλλειψη αυτογνωσίας και πλήρη αποξένωση του ατόμου από τον συνάνθρωπό του και την κοινωνία», σημειώνεται χαρακτηριστικά στο κείμενο της μπροσούρας.

Γιατί οι νέοι στρέφονται στις ουσίες;

Δίνοντας απάντηση σε εκείνους που θέλουν να εξαντλείται η τοξικομανία στην ύπαρξη των ναρκωτικών, στην περιέργεια, στη μίμηση, στην έλξη των απαγορευμένων ή σε καθαρά ιατρικούς και βιολογικούς ή ψυχολογικούς λόγους, εξηγείται ότι ο νέος μέσω των ουσιών οδηγείται σε μια παραισθητική φυγή από μια αφόρητα αδιέξοδη προσωπική και κοινωνική πραγματικότητα. Μέσα από τις ουσίες ψάχνει όσα έχει ανάγκη: Ενα κοινωνικό ρόλο, στοιχεία μιας κοινωνικής ταυτότητας, μια θέση έστω και σε μια περιθωριακή ομάδα. Το πρόβλημα της εξάρτησης είναι πολυαιτιακό και αφορά έναν μεγάλο αριθμό παραγόντων.

Η διακίνηση των ναρκωτικών ως οικονομική επιχείρηση

Η διεθνής αγορά των ναρκωτικών, που διαμορφώνεται στα όρια της παραοικονομίας, συγκεντρώνει περίπου 500 δισεκατομμύρια «ναρκω-δολάρια» το χρόνο, τα οποία ξεπλένονται στις μεγάλες τράπεζες της Ελβετίας, του Παναμά, της Καραϊβικής, της Ουρουγουάης. Με την αγορά ναρκωτικών συνδέονται δίκτυα χρηματιστηριακών, φοροτεχνικών, νομικών εταιρειών, μηχανισμών του οργανωμένου εγκλήματος, αλλά και των κρατικών μηχανισμών (φυλακών κ.λπ.).

Ο διαχωρισμός σκληρών - μαλακών ναρκωτικών

Η αντίληψη που διαχωρίζει τα ναρκωτικά σε σκληρά - μαλακά, ως προς το φαινόμενο της εξάρτησης από αυτά, στηρίζεται σε μια αντιδιαλεκτική προσέγγιση που διαχωρίζει τη βιολογική από την κοινωνική λειτουργία του ανθρώπου. Η αποσπασματική βιολογική προσέγγιση αδυνατεί να κατανοήσει τον κοινωνικό χαρακτήρα της εξάρτησης. Ο διαχωρισμός σκληρών - μαλακών ναρκωτικών μπορεί να είναι φαρμακολογικός, σε καμία περίπτωση δεν μπορεί να είναι κοινωνικός και ψυχολογικός. Οι αιτίες που οδηγούν στην «επιλογή» μιας ναρκωτικής ουσίας είναι κοινές για όλες τις ουσίες.

Σχετικά με τις αστικές προσπάθειες διαχείρισης της τοξικομανίας

Η νομιμοποίηση του εμπορίου ναρκωτικών και η αποποινικοποίηση της χρήσης ναρκωτικών, ο περιορισμός της βλάβης, τα υποκατάστατα (μεθαδόνη), οι ανταγωνιστές (ναλτρεξόνη) είναι μερικές από τις πολιτικές διαχείρισης της τοξικομανίας που δε θίγουν τα αίτια του προβλήματος. Στην ουσία, η νομιμοποίηση των ναρκωτικών εξυπηρετεί τη «νομιμοποίηση» στις συνειδήσεις των λαών των κοινωνικών αιτιών που παράγουν το πρόβλημα. Ο περιορισμός της βλάβης αποσιωπεί τη δυνατότητα θεραπείας των τοξικομανών, οδηγεί στην αποδοχή της ακραίας αποξένωσης και της νομιμοποίησης του εμπορίου ναρκωτικών. Τα προγράμματα μεθαδόνης μπορεί να βοηθήσουν μόνο μια μικρή κατηγορία εξαρτημένων, αυτούς που απέτυχαν σε άλλα προγράμματα και πάσχουν από Εϊτζ κ.λπ. Τα προγράμματα χορήγησης ναλτρεξόνης είναι βιολογικού τύπου, τα οποία μαζί με τα προγράμματα υποκατάστασης στηρίζονται στην ιατρικοποίηση του προβλήματος της τοξικομανίας.

Το ολλανδικό μοντέλο

Ενα από τα αγαπημένα επιχειρήματα των υποστηρικτών της αντιαπαγορευτικής τάσης, το οποίο προβλέπει τη χορήγηση μιας περιορισμένης ποσότητας ορισμένων ναρκωτικών ουσιών σε συγκεκριμένους και «ειδικούς» χώρους. Σήμερα το πείραμα της Ολλανδίας βρίσκεται, σύμφωνα με ειδική έκθεση του ολλανδικού υπουργείου Υγείας, αντιμέτωπο με σοβαρά αρνητικά αποτελέσματα. Σε αυτήν την κατεύθυνση, οι ολλανδικές αρχές εξετάζουν ακόμη και την κατάργησή του, καθώς αυξήθηκε η χρήση ηρωίνης, κόκας και άλλων ναρκωτικών ουσιών. Το Αμστερνταμ μετατράπηκε σε κέντρο του διεθνούς εμπορίου ναρκωτικών και η πρώτη πόλη σε εγκληματικότητα στον κόσμο.

Πρόληψη - θεραπεία - κοινωνική επανένταξη

Η πρόληψη είναι το κυριότερο στοιχείο για την ουσιαστική αντιμετώπιση του προβλήματος, που σημαίνει πρόταση ενός άλλου τρόπου ζωής, με ενδιαφέροντα, αξίες, στόχους, συλλογικότητα, αξιοπρέπεια.

Το κράτος έχει υποχρέωση να δημιουργήσει τόσα θεραπευτικά προγράμματα όσα απαιτούν οι σημερινές ανάγκες. Στην πράξη συμβαίνει ακριβώς το αντίθετο, τα μεγάλα προβλήματα των θεραπευτικών προγραμμάτων (θ.π.) παραμένουν άλυτα. Υποχρέωση του κράτους είναι η ανάπτυξη ενός τομέα έρευνας για τις εξαρτήσεις, στο πλαίσιο των υπαρχόντων θ.π. Αυτήν τη στιγμή, η έρευνα μονοπωλείται από ιδιωτικό φορέα και στερούνται έτσι τα προγράμματα τη δυνατότητα μιας πραγματικής ανάπτυξης του έργου τους σε όλα τα επίπεδα.

Σε ό,τι αφορά τις διαδικασίες κοινωνικής επανένταξης των εξαρτημένων ατόμων στην κοινωνική πραγματικότητα, τα ερωτήματα που απορρέουν από συγκεκριμένες ελλείψεις σχεδιασμού και έργων υποδομής είναι πολλά. Τα προβλήματα σε σχέση με την ανεύρεση δουλειάς και στέγης, οι δικαστικές εκκρεμότητες, τα χρέη κ.λπ. γίνονται θηλιά στο λαιμό των ανθρώπων που δίνουν τη μάχη της απεξάρτησης. Ενώ στο κεφάλαιο για το νομοθετικό πλαίσιο παρουσιάζονται κρίσιμες διατάξεις και η εξέλιξή τους.

Η ΕΕ και οι θέσεις των κομμάτων

Η ΕΕ προσδιορίζει την τοξικομανία ως ιατρικό κυρίως πρόβλημα. Η Συνθήκη του Μάαστριχτ το αναφέρει στον τομέα της Δημόσιας Υγείας. Είναι φανερό ότι προσπαθεί να συγκαλύψει την πραγματική του αιτία, που είναι οι κοινωνικοοικονομικές συνθήκες μέσα στις οποίες παρουσιάζεται.

Οι θέσεις του ΠΑΣΟΚ είναι πλήρως εναρμονισμένες με τη στρατηγική της ΕΕ, την οποία έχει ψηφίσει και στο Ευρωκοινοβούλιο. Η ΝΔ, αν και δεν έχει ψηφίσει το κείμενο του Ευρωκοινοβουλίου υπολογίζοντας προφανώς το πολιτικό κόστος λόγω των αντιδράσεων του ελληνικού λαού, μεθοδικά προχώρησε ως κυβέρνηση στην πλήρη υλοποίησή του. Ο ΣΥΝ/ΣΥΡΙΖΑ έχει ψηφίσει τη στρατηγική της ΕΕ στην Ευρωβουλή και οι θέσεις του μιλούν για πλήρη απελευθέρωση των ναρκωτικών, αποποινικοποίηση της χρήσης, συνταγογράφηση υποκατάστατων και χορήγηση ηρωίνης από τα δημόσια νοσοκομεία. Το Πόρισμα Διακομματικής Επιτροπής της Βουλής (2006) αποτελεί μνημείο αντιεπιστημονικής και ιδεαλιστικής προσέγγισης του προβλήματος των ναρκωτικών, το οποίο ψήφισαν ΝΔ, ΠΑΣΟΚ και ΣΥΝ. Το ΚΚΕ το απέρριψε καταθέτοντας τις θέσεις του, οι οποίες παρουσιάζονται αναλυτικά. Υποστηρίζει ΟΧΙ σε όλα τα ναρκωτικά, είναι αντίθετο τόσο με την ισχύουσα κατασταλτική πολιτική, που φυλακίζει τους χρήστες και αφήνει ελεύθερους τους εμπόρους, όσο και με τις πολιτικές διαχείρισης του προβλήματος.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ