ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 16 Μάη 2010
Σελ. /24
ΕΝΘΕΤΗ ΕΚΔΟΣΗ: "7 ΜΕΡΕΣ ΜΑΖΙ"
ΠΟΛΙΤΙΣΜΟΣ
Αναζήτηση της αλήθειας με λαϊκή συνείδηση

Μουσική και τραγούδια του Χρήστου Λεοντή για πέντε παραστάσεις κωμωδιών του Αριστοφάνη περιλαμβάνει η έκδοση «Χελιδών ηδομένη...»

Από την παράσταση, πριν πέντε χρόνια στο Ηρώδειο

Eurokinissi

Από την παράσταση, πριν πέντε χρόνια στο Ηρώδειο
Ο στίχος «Χελιδών ηδομένη...» από την «Ειρήνη» του Αριστοφάνη «βάφτισε» την εξαιρετική έκδοση (βιβλίο, CD, DVD) με μουσική και τραγούδια που έχει γράψει ο Χρήστος Λεοντής για παραστάσεις κωμωδιών του Αριστοφάνη (εκδόσεις «Μετρονόμος»). Πρόκειται για την παρουσίαση του «Αριστοφανικού μέρους» της παράστασης «Χελιδών ηδομένη... και τραγούδια ευφρόσυνα!», που ο συνθέτης έδωσε με εξαιρετική επιτυχία, στο Ηρώδειο τον Αύγουστο του 2005, στο πλαίσιο του Ελληνικού Φεστιβάλ. Περιλαμβάνει πέντε μουσικές ενότητες, σε νέα δική του ανασύνθεση και επεξεργασία, με μουσική και τραγούδια του για τις παραστάσεις του Θεάτρου Τέχνης, («Αχαρνής», «Ειρήνη», «Πλούτος»), του Εθνικού Θεάτρου («Ιππής») και του ΔΗΠΕΘΕ Κρήτης («Σφήκες»).

«Συνομιλώντας» με τον Αριστοφάνη

Ο σπουδαίος δημιουργός, που για τέσσερις και πλέον δεκαετίες πορεύεται με ταλέντο, ήθος και σεμνότητα έχοντας αφήσει το ευδιάκριτο στίγμα του στο ελληνικό τραγούδι, έχει αφιερώσει μεγάλο μέρος της δραστηριότητάς του στη μουσική για το θέατρο και το αρχαίο δράμα, με το οποίο έχει επισταμένως ασχοληθεί. Το 1977, στο Θέατρο Τέχνης πραγματοποιεί την πρώτη του «συνάντηση» με τον Αριστοφάνη, γράφοντας μια εκπληκτική μουσική για τους «Αχαρνής», σε σκηνοθεσία Καρόλου Κουν και δημιουργώντας το δικό του σταθμό σε αυτήν τη γοητευτική μουσική «περιπέτεια». Αντίθετα, προς τα καθιερωμένα και αναζητώντας την αλήθεια χρησιμοποιεί λαϊκά όργανα με τον αυθεντικό τρόπο εκτέλεσής τους και γεννά τραγούδια που απηχούν το «πνεύμα» του Αριστοφάνη και ταυτόχρονα «μιλούν» και ξεσηκώνουν το κοινό.

Χρήστος Λεοντής
Χρήστος Λεοντής
Από τότε, αλλεπάλληλες είναι οι «συναντήσεις» που είχε ο συνθέτης με τον Αριστοφάνη...«Οι ανατροπές του, ο σαρκασμός και το χωρατό του, η καλοσύνη μα και η άτεγκτη και διεισδυτική ματιά του, το θάρρος, η άναρχη συμπεριφορά και η γήινη προέλευση των ιδεών του, η σχεδόν αφελής και παιδιάστικη επιχειρηματολογία του, η ποιητική και ονειροπαρμένη γραφή του, ίσως είναι μερικά μόνο από τα στοιχεία εκείνα που ταίριαξαν στη δική μου ιδιοσυγκρασία...», αναφέρει ο Χρήστος Λεοντής. «Ξαναδούλεψα τις μουσικές μου, τους έδωσα ενιαία μορφή, διατηρώντας την αμεσότητα, την επικοινωνία, την ειλικρίνεια και την αυθεντικότητα που επιβάλλει, καθώς νομίζω, το έργο του συνομιλητή μου Αριστοφάνη. Κι αυτό γιατί μου καρφώθηκε στο μυαλό η έμμονη ιδέα να ανακαλύψω μέσα μου και να ανασύρω αυτό που αυθαίρετα ονόμασα "λαϊκή συνείδηση", ελπίζοντας πως με τον τρόπο αυτό θα κατάφερνα να πετύχω το ιδιαίτερο στοιχείο του, που με μαγεύει και μου προσφέρει μιαν υπέροχη και αληθινή γοητεία».

Ο Λεοντής κατέστησε μέσω της μουσικής του γλώσσας την ποίηση του Αριστοφάνη κτήμα όλων, σημειώνει ο Φίλιππος Τσαλαχούρης. «Ακόμη και ο πλέον αδαής κατανόησε στις παραστάσεις αυτές τη συγγενική του σχέση με τον αρχαίο κωμωδοποιό, διότι ο Λεοντής δεν έβαλε στα χείλη των ηρώων του Αριστοφάνη έναν "άλλο" ήχο. Αναζήτησε με σεβασμό, υπομονή, ειλικρίνεια και γνήσια λαϊκή συνείδηση τη μουσική που έκρυβαν βαθιά μέσα τους οι ίδιοι. Εδωσε πνοή σ' εκείνη τη μουσική που συνέδεε μαγικά τον αριστοφανικό ψυχισμό με τους θεατές του σήμερα και την ανάγκη τους για το πολυπόθητο ταξίδι της επιστροφής στην αληθινή πατρίδα που φέρνει δάκρυα στα μάτια. Η "αλήθεια" της μουσικής αυτής ήταν, είναι και θα είναι η μεγαλύτερη προσφορά του Λεοντή στη μουσική ανάγνωση του Αριστοφάνη».

«Δεν δικαιούμαστε να σκύψουμε το κεφάλι...»


Αυτή την αλήθεια συνεχίζει ν' αναζητά επίμονα ο συνθέτης σε κάθε έργο του, μαζί με «το μελωδικό ξεδίπλωμα» που «παραμένει πάντα ζητούμενο». Με την ίδια πάντα αγωνία συνεχίζει να πορεύεται, παραδομένος στην «ηδονή της δημιουργίας, που όσο επώδυνη κι αν είναι, δεν ανταλλάσσεται με τίποτα», όπως λέει. Αναζητώντας, ταυτόχρονα, τρόπους να μεταφέρει στον κόσμο και βαθύτερα μηνύματα, μαζί με τη μελωδική ομορφιά και τη συγκίνηση. Κι όσοι έχουμε συμπορευτεί χρόνια τώρα με τη δημιουργία του γνωρίζουμε καλά πως η μουσική και τα τραγούδια του, είτε γράφονται για τον Αριστοφάνη και γενικότερα για παραστάσεις (το μεγαλύτερο μέρος του έργου του είναι για το θέατρο), είτε είναι μελοποιήσεις σπουδαίων ποιητών και στιχουργών, πάντα έχουν ειλικρίνεια, ομορφιά και γνήσια λαϊκή συνείδηση. «Ο κόσμος είναι όλος αυτιά και μάτια - εμείς πρέπει να βρούμε τρόπους επικοινωνίας μαζί του» λέει. Για τον δημιουργό, ο Αριστοφάνης «πρέπει να είναι σημείο αναφοράς, πρότυπο για την καυστικότητα με την οποία αντιμετώπιζε την εποχή του. Αν ζούσε σήμερα, θα άλλαζε μόνο τα ονόματα....Σήμερα που μας τρομοκρατούν, πρέπει η ψυχή μας να είναι όρθια. Να μη χάσουμε το μπόι μας! Δε δικαιούμαστε να σκύψουμε το κεφάλι στα όποια παιχνίδια συμμάχων και μη συμμάχων, στη σημερινή ανελευθερία του τρόμου...».

«Σε μια εποχή ξεπουλήματος και φτήνιας, ο Χρήστος Λεοντής παραμένει πιστός σε αξίες και ιδανικά, έχοντας την πεποίθηση ότι χωρίς ιδεολογία δεν γίνεται τίποτα», τόνισε στην πρόσφατη παρουσίαση της έκδοσης ο Θανάσης Συλιβός, «ψυχή» του «Μετρονόμου», που δίχως χορηγούς και οικονομική στήριξη, εξέδωσε το εξαιρετικό έργο. Μια δουλειά που περίμενε χρόνια ο συνθέτης και την οποία έχει αφιερώσει στους «πρωτοπόρους, πρωτεργάτες, δασκάλους και συνεργάτες Κάρολο Κουν, Μάνο Χατζιδάκι, Γιάννη Τσαρούχη, Γιώργο Λαζάνη, Μίμη Κουγιουμτζή, Ζουζού Νικολούδη».

Πολύπτυχη καλλιτεχνικά έκδοση

Η έκδοση (βιβλίο 54 σελίδων, CD και DVD) ήρθε να καλύψει ένα σημαντικό κενό στον τομέα της δισκογράφησης και όχι μόνο του έργου του για αρχαίο δράμα και κωμωδία. Το σκληρό εξώφυλλό της κοσμείται από μία ζωγραφιά του Διονύση Φωτόπουλου από την «Ειρήνη» του Αριστοφάνη για την παράσταση του Κάρολου Κουν, ενώ στις σελίδες της υπάρχουν άλλα ζωγραφικά έργα και σκίτσα σπουδαίων εικαστικών καλλιτεχνών. Των Διονύση Φωτόπουλου, Δημήτρη Μυταρά, Κάρολου Κουν, Κυριάκου Ρόκου, Μαργαρίτας Μαρασίδου και Αντώνη Κυριακούλη. Επίσης, υπάρχει πλούσιο φωτογραφικό υλικό από την παράσταση του Ηρωδείου, πριν πέντε χρόνια, αλλά και από τις θεατρικές παραστάσεις των προαναφερόμενων κωμωδιών του Αριστοφάνη, ενώ καταγράφονται και οι άλλοι συντελεστές των θεατρικών παραστάσεων, για τις οποίες έγραψε μουσική ο Χρ. Λεοντής.

Θυμίζουμε ότι στην παράσταση «Χελιδών ηδομένη...και τραγούδια ευφρόσυνα!» του Ηρωδείου, σε καλλιτεχνική διεύθυνση, ενορχήστρωση και διεύθυνση ορχήστρας του Χρήστου Λεοντή, σκηνοθεσία - χορογραφία του Κωνσταντίνου Ρήγου και σκηνικά, κοστούμια της Σοφίας Παντουβάκη, συμμετείχαν δεκάδες καλλιτέχνες. Ανάμεσά τους οι τραγουδιστές Πέτρος Δαμουλής, Δώρος Δημοσθένους, Γιάννης Κούτρας, Μαρία Σουλτάτου, Ιωάννα Φόρτη, ο Σπύρος Παπαδόπουλος (παρουσίαση), η μικτή Χορωδία τού Πολιτιστικού Κέντρου του Δήμου Κηφισιάς υπό τη διεύθυνση του Θανάση Αρβανίτη, δεκαεπταμελής ορχήστρα, το Χοροθέατρο του Κρατικού Θεάτρου Βορείου Ελλάδος.


Ρουμπίνη ΣΟΥΛΗ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ