Eurokinissi

Η συζήτηση αναφορικά με την αναβάθμιση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM) βρίσκεται στην ατζέντα του επικείμενου Γιούρογκρουπ

Σύμφωνα με υψηλόβαθμο παράγοντα του Γιούρογκρουπ, η εκταμίευση της υποδόσης ύψους 5,7 δισ. ευρώ για τη χρηματοπιστωτική στήριξη προς το ελληνικό κράτος θα γίνει «σύντομα», ενώ «ανοιχτό» παραμένει το ενδεχόμενο της τελικής έγκρισης, είτε στο πλαίσιο της συνεδρίασης του Γιούρογκρουπ την ερχόμενη Δευτέρα, είτε τις επόμενες μέρες.

Σε αυτό το φόντο, σήμερα Παρασκευή εκπνέει η ημερομηνία υποβολής δεσμευτικών προσφορών για τον ΔΕΣΦΑ, τον οποίο διεκδικούν δύο επιχειρηματικά σχήματα. Πρόκειται για την ευρωπαϊκή κοινοπραξία τεσσάρων εταιρειών με επικεφαλής την ιταλική «Snam» και συμμετοχή από την ισπανική «Enagas Internacional», τη βελγική «Fluxys» και την ολλανδική «Nederlandse Gasunie». Το έτερο επιχειρηματικό σχήμα αποτελείται από την ισπανική «Regasificadora del Noroeste» και τη ρουμανική «Transgaz».

Σε ό,τι αφορά το ζήτημα της διαχείρισης των «κόκκινων» δανείων, από την ερχόμενη Τετάρτη, 21 Φλεβάρη, οι πλειστηριασμοί θα διενεργούνται αποκλειστικά με ηλεκτρονικά μέσα και μάλιστα ανεξάρτητα από το χρόνο επίδοσης της κατάσχεσης, δηλαδή και για τις υποθέσεις που εκκρεμούν στις αίθουσες των δικαστηρίων.

Την ίδια ώρα, όπως είπε ο αξιωματούχος της Ευρωζώνης, το «εποπτικό πλαίσιο μετά το πρόγραμμα» είναι διασυνδεδεμένο με την τρέχουσα συζήτηση για την «ελάφρυνση» του κρατικού χρέους, για το οποίο, σύμφωνα με τον ίδιο, «εργαζόμαστε σε τεχνική βάση».

Παράλληλα, σύμφωνα με πληροφορίες, τα υψηλόβαθμα κλιμάκια του κουαρτέτου επανέρχονται στην Αθήνα στις 26 Φλεβάρη, με άξονα τον κύκλο της 4ης «αξιολόγησης», που περιλαμβάνει επιπλέον 88 προαπαιτούμενα.

Από την πλευρά του ο εκπρόσωπος του ΔΝΤ, Τζ. Ράις, δήλωσε ότι «συνεργαζόμαστε με τους εταίρους μας για μία θετική έκβαση το συντομότερο δυνατό», ωστόσο όπως είπε δεν υπάρχει κάποιο χρονοδιάγραμμα για το πότε θα επιτευχθεί συμφωνία, ούτε έχει οριστεί ημερομηνία για την επόμενη αποστολή του κλιμακίου του ΔΝΤ στην Αθήνα.

Πέρα από το ζήτημα της αντιλαϊκής πολιτικής στην Ελλάδα, η ατζέντα των υπουργών Οικονομικών της Ευρωζώνης, στο πλαίσιο της προσεχούς συνεδρίασης, περιλαμβάνει μεταξύ άλλων:

-- Συζήτηση αναφορικά με την αναβάθμιση του Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας (ESM), στο πλαίσιο των προωθούμενων αναδιαρθρώσεων για την «εμβάθυνση» της Οικονομικής και Νομισματικής Ενωσης. Η σχετική πρόταση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής προβλέπει τη σύσταση Ευρωπαϊκού Νομισματικού Ταμείου (ΕΝΤ), που «θα βασίζεται στην καθιερωμένη δομή του ESM». Ουσιαστικά, πρόκειται για την αναβάθμιση του ΕSM όχι μόνο ως μηχανισμού κρατικών «διασώσεων» (όπως σήμερα στην περίπτωση της Ελλάδας), αλλά και ως «δανειστή έσχατης ανάγκης» για τη διάσωση προβληματικών τραπεζών.

Βέβαια, πίσω από την «κουρτίνα» κρύβονται οι ανταγωνισμοί και οι εύθραυστοι συμβιβασμοί μεταξύ κρατών και κυβερνήσεων αναφορικά με τον επιμερισμό της χασούρας σε περιπτώσεις «διασώσεων» και κλυδωνισμών. Σε κάθε περίπτωση, τα «σπασμένα» θα φορτώνονται στις πλάτες των λαών. Το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο και το Γιούρογκρουπ καλούνται να εγκρίνουν την εν λόγω πρόταση έως τα μέσα του 2019, ενώ βέβαια ο αναβαθμισμένος ESM θα αναλάβει επιτελικό ρόλο σε ό,τι αφορά και το εποπτικό πλαίσιο της αντιλαϊκής πολιτικής στην Ελλάδα για την περίοδο μετά το 2018.

-- Την «πρόοδο» που έχει συντελεστεί για την «τραπεζική ένωση», ζήτημα που επίσης εντάσσεται στις διεργασίες για την εμβάθυνση της ΟΝΕ.

-- Την Ιρλανδία, αναφορικά με το πρόγραμμα των ειδικών εποπτικών ελέγχων που διενεργεί η Ευρωπαϊκή Επιτροπή μετά τη λήξη των προγραμμάτων χρηματοπιστωτικής στήριξης μέσω των μνημονίων. Η συγκεκριμένη διαδικασία παύει όταν αποπληρωθεί τουλάχιστον το 75% των δανείων που χορηγήθηκαν σε κάθε κράτος.

«Η απαρέγκλιτη προσήλωση στη δημοσιονομική πειθαρχία, σε μόνιμη βάση» συνιστά, σύμφωνα με τον ΣΕΒ, το πλαίσιο της πολιτικής για την περίοδο «μετά το πρόγραμμα», καθώς «η Ελλάδα παραμένει δέσμια της εξυπηρέτησης ενός υψηλού δημόσιου χρέους».

Την ίδια ώρα, στο εβδομαδιαίο δελτίο του, αναφορικά με τη λεγόμενη «αναπτυξιακή στρατηγική», ο ΣΕΒ εστιάζει στους παρακάτω άξονες:

• Στο «πρόβλημα της υπερφορολόγησης των συνεπών φορολογούμενων και των οργανωμένων επιχειρήσεων». Σε αυτό το πλαίσιο, διεκδικώντας φοροελαφρύνσεις, επισημαίνουν ότι «το αποτέλεσμα, βεβαίως, μιας τόσο υψηλής φορολογίας στην εργασία είναι να επιβαρύνονται οι οργανωμένες επιχειρήσεις, που δεν καταφεύγουν στη φοροδιαφυγή και τις πρακτικές αδήλωτης και υποδηλωμένης εργασίας...».
• Στο «πρόβλημα στις τράπεζες», που «θα τείνει να παρατείνεται όσο οι διαδικασίες αναδιάρθρωσης υπερχρεωμένων επιχειρήσεων εμποδίζονται από ανεπαρκείς ρυθμίσεις στο πτωχευτικό και προ-πτωχευτικό δίκαιο». Προσβλέποντας στην κλιμάκωση των πλειστηριασμών, καθώς και στο «ξεσκαρτάρισμα» του επιχειρηματικού πεδίου από «μη βιώσιμες επιχειρήσεις», κάνουν λόγο για την απόκτηση μιας «κρίσιμης μάζα διεκπεραίωσης υποθέσεων, ώστε να μειωθεί το υψηλό απόθεμα δανείων σε καθυστέρηση».
• «Το πρόβλημα της διαρθρωτικής ανεργίας θα διογκώνεται όσο δεν προχωρά ο μετασχηματισμός του παραγωγικού προτύπου προς διεθνώς ανταγωνιστικές δραστηριότητες και δεν γίνονται οι αντίστοιχες επενδύσεις». Στο πλαίσιο αυτό, εστιάζουν «σε μια ανταγωνιστική αγορά εργασίας, ώστε να αποκτήσει η χώρα ανταγωνιστικό πλεονέκτημα στην προσέλκυση επενδύσεων σε μια ευρωπαϊκή αγορά εργασίας».

Στο «διά ταύτα», οι εγχώριοι βιομήχανοι τονίζουν: «Αυτά είναι και τα θέματα που θα πρέπει να απασχολούν τους κοινωνικούς εταίρους, και όχι η επαναφορά των εργασιακών σχέσεων που ίσχυαν προ κρίσης, συμπεριλαμβανομένων και των συλλογικών διαπραγματεύσεων για τον κατώτατο μισθό»...

Με τη διαδικασία του επείγοντος ξεκίνησε χτες στη Βουλή, σε επίπεδο κοινοβουλευτικής Επιτροπής (στην Ολομέλεια θα πάει την Πέμπτη 22/2), η συζήτηση της «σύμβασης παραχώρησης μεταξύ του Ελληνικού Δημοσίου και της ΟΛΘ ΑΕ». Η ψήφισή της είναι προϋπόθεση για να ολοκληρωθεί η διαδικασία ιδιωτικοποίησης του λιμανιού της Θεσσαλονίκης στη «South Europe Gateway Thessaloniki» (SEGT), την κοινοπραξία που σύστησαν οι «Deutsche Invest Equity Partners GmbH», «Belterra Investments Ltd.» και «Terminal Link SAS».

Με την εξέλιξη αυτή, αλλά και τη διαδικασία που επέλεξε η κυβέρνηση να φέρει στη Βουλή τη σύμβαση, επιβεβαιώνει για μια ακόμα φορά την αποφασιστικότητά της να «τρέξει» βασικούς σχεδιασμούς του κεφαλαίου, όπως αυτοί έχουν να κάνουν με τη μετατροπή της Ελλάδας σε κόμβο Ενέργειας και συνδυασμένων μεταφορών, για την υλοποίηση των οποίων προκρίνεται ότι σε αυτήν τη φάση βοηθάει η ιδιωτικοποίηση συνολικά του λιμενικού συστήματος της χώρας.

Ως προς αυτό, στην αιτιολογική έκθεση της σύμβασης αναφέρεται με σαφήνεια ότι «στόχοι της αξιοποίησης», όπως χαρακτηρίζεται η ιδιωτικοποίηση, είναι: «α) Η ανάδειξη της στρατηγικής σημασίας του λιμένα, με την ένταξή του σε ένα ευρύτερο δίκτυο μεταφορών μετά και τη σύνδεσή του με το σιδηροδρομικό δίκτυο, η υλοποίηση σημαντικών επενδύσεων, η ανάδειξη του κομβικού του ρόλου στη Βαλκανική χερσόνησο και την Ανατολική Μεσόγειο, καθώς και αντιμετώπιση του ανταγωνισμού στην περιοχή και β) η δημιουργία ενός ευρύτερου γεωγραφικά και στρατηγικά διαμετακομιστικού εμπορικού κέντρου».

Σημειώνεται ακόμα ότι η νομική κατοχύρωση της σύμβασης «συνδέεται αναμφίβολα με την εμπέδωση κλίματος επενδυτικής ασφάλειας και σταθερότητας και με την παγίωση της σχετικής πολιτικής επιλογής από την πλειοψηφία του ελληνικού Κοινοβουλίου».

Την πρώτη μέρα της συζήτησης, αυτό που κυριάρχησε και σηματοδοτεί πώς θα εξελιχθεί αυτή και στη συνέχεια, ήταν οι ύμνοι στις επενδύσεις και την ανάπτυξη, από τους εκπροσώπους της κυβέρνησης και τους ομιλητές όλων των αστικών κομμάτων. Ηταν χαρακτηριστική η φράση του εισηγητή της ΝΔ για την κυβέρνηση, ότι «δικαιώνει την πολιτική της ΝΔ», δείχνοντας ότι «ο ένας κόβει και ο άλλος ράβει».

Βέβαια, στη σύμβαση αναφέρεται ρητά σχετικά με τις θέσεις εργασίας και τα εργασιακά δικαιώματα ότι «η ανάληψη συμβατικής δέσμευσης για συγκεκριμένο αριθμό θέσεων εργασίας ή και επιπέδων αποδοχών (...) θα ήταν προβληματική από πλευράς δικαίου των κρατικών ενισχύσεων»!

Οσο για διαφωνίες που εκφράστηκαν ως προς το «μοντέλο» λειτουργίας του λιμανιού, αν θα είναι ιδιωτικοποιημένο ή υπό «δημόσιο έλεγχο», ήταν σαφές ότι πρόκειται για ενστάσεις που απηχούν ανησυχίες τμημάτων του κεφαλαίου που βλέπουν να «χάνουν» από την ιδιωτικοποίηση. Εξάλλου, και υπό δημόσιο έλεγχο, τόσο ο ΟΛΠ όσο και ο ΟΛΘ και τα άλλα μεγάλα λιμάνια λειτουργούν για τα συμφέροντα των επιχειρηματικών ομίλων (π.χ. εφοπλιστές, μεταφορικές εταιρείες κ.λπ.).

Στην αντίπερα όχθη, ο ειδικός αγορητής του ΚΚΕ Σάκης Βαρδαλής καταψήφισε και κατήγγειλε το νομοσχέδιο, τονίζοντας ότι πρόκειται για «μια αρνητική εξέλιξη για τους εργαζόμενους και το λαό, γιατί επεκτείνει τη δραστηριότητα των μονοπωλίων, που σημαίνει ένταση του βαθμού εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης και παραπέρα χτύπημα των δικαιωμάτων».

Επισήμανε ότι η ιδιωτικοποίηση αποτελεί «βασικό κρίκο στην αλυσίδα της ανάκαμψης των κερδών των επιχειρηματικών ομίλων, εξασφάλιση κερδοφόρας διεξόδου συσσωρευμένων κεφαλαίων. Εντάσσεται στις γενικότερες στρατηγικές επιλογές της ΕΕ, που πέρα από την κερδοφορία των επιχειρηματικών ομίλων, αφορά και τους γενικότερους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς για τον γεωστρατηγικό έλεγχο περιοχών και δρόμων μεταφοράς εμπορευμάτων και Ενέργειας, αλλά και τους σχεδιασμούς του εγχώριου κεφαλαίου για μετατροπή της Ελλάδας σε κόμβο συνδυασμένων μεταφορών».

«Σε αυτούς τους τομείς - τόνισε - δραστηριοποιούνται μονοπωλιακά συμφέροντα, με υψηλό βαθμό συγκέντρωσης (...). Το πιο σημαντικό όμως είναι ότι πρόκειται για μια περιοχή που εξελίσσονται τεράστιοι ιμπεριαλιστικοί ανταγωνισμοί για τον έλεγχό της, ανάμεσα σε ΗΠΑ, ΕΕ, Ρωσία, Κίνα και σε αυτήν την κατεύθυνση ο ρόλος του λιμανιού της Θεσσαλονίκης είναι πολύ σημαντικός για τις συνδυασμένες μεταφορές. Τεράστια είναι η σημασία του για την ΕΕ και το ΝΑΤΟ, σαν οικονομικό, πολιτικό και στρατιωτικό κέντρο - επιτελείο, σε συνδυασμό με την ενσωμάτωση των Δ. Βαλκανίων. Και δεν μας εκπλήσσει καθόλου που και αυτήν τη βρώμικη δουλειά την ολοκληρώνει η κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ».