ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 16 Δεκέμβρη 2012
Σελ. /32
ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ
ΤΙΜΟΛΟΓΙΑ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗΣ ΕΝΕΡΓΕΙΑΣ
Υπερκέρδη στις πλάτες των λαϊκών νοικοκυριών

Ο μοναδικός λόγος των τσουχτερών ανατιμήσεων είναι για να βγαίνουν περισσότερα κέρδη για τις ιδιωτικές εταιρείες

Eurokinissi

Οδυνηρές ανατιμήσεις του ηλεκτρικού ρεύματος και «μαγειρέματα» πρόσθετων, κρυφών, αυξήσεων στα τιμολόγια της ΔΕΗ μέσα στο 2013, έχει ετοιμάσει η συγκυβέρνηση ΝΔ - ΠΑΣΟΚ - ΔΗΜΑΡ, στα πλαίσια της επιτάχυνσης των αντιδραστικών αναδιαρθρώσεων που θα κάνουν ακόμα πιο κερδοφόρο τον κλάδο της ενέργειας και άρα ακόμα πιο ελκυστικό σε ιδιωτικές επενδύσεις. Μια πολιτική που, έχοντας τη «βούλα» των μνημονίων, ήταν προδιαγεγραμμένο ότι θα οδηγούσε σε αλλεπάλληλες αυξήσεις.

Το αίτημα της ΔΕΗ για αύξηση των τιμών ηλεκτρικού ρεύματος για το οικιακό τιμολόγιο Χαμηλής Τάσης έως και 48,7%, είναι η «κορυφή του παγόβουνου».

Οι παρεμβάσεις στα τιμολόγια το 2013 θα είναι ριζικές, θα εκτινάξουν την πραγματική ενεργειακή δαπάνη για τα νοικοκυριά και θα επικυρώσουν μια νέα εποχή ασύδοτης τιμολόγησης της ηλεκτρικής ενέργειας σε συνδυασμό με τη λειτουργία μηχανισμών αυτόματης διασφάλισης των υπερκερδών της ΔΕΗ και όλων των άλλων ιδιωτών ηλεκτροπαραγωγών, αλλά και των νέων εταιρειών προμήθειας, που είναι αναμενόμενο να επανεμφανιστούν μόλις αρθούν οι δήθεν «στρεβλώσεις» στην αγορά. Μόλις δηλαδή διασφαλιστούν και τα δικά τους, μεγάλα, κέρδη.

Σε κάθε περίπτωση, ο «τσουχτερός» λογαριασμός θα σταλεί στις εργατικές οικογένειες, τα λαϊκά νοικοκυριά. Μόνο που αυτή τη φορά, οι αυξήσεις στα τιμολόγια δεν θα δημιουργήσουν ένα ακόμη «πονοκέφαλο» σε πολλά σπίτια. Θα απειλήσουν ευθέως και σε μεγάλο βαθμό τη δυνατότητα ηλεκτροδότησης εκατοντάδων χιλιάδων οικογενειών. Αλλά ακόμη και από αυτό μπορούν να έχουν κέρδος οι ηλεκτροπαραγωγοί, καθώς η ενέργεια που δεν καταναλώνεται στο εσωτερικό μπορεί να εξαχθεί, ιδίως μετά την περαιτέρω ενίσχυση των ηλεκτρικών διασυνδέσεων τόσο με το νησιωτικό πλέγμα, όσο και με άλλες χώρες.

Οι μεθοδεύσεις είναι γνωστές σε γενικές γραμμές. Από τη μία ζητείται η σύνδεση της χονδρεμπορικής αγοράς με τη λιανική. Οι σχεδιαζόμενες αυξήσεις, που στο τέλος μπορεί να είναι και μεγαλύτερες από αυτές που ζητά η ΔΕΗ, αλλά να γίνουν με άλλη μέθοδο και χρονοδιάγραμμα, έχουν μεταξύ άλλων ως σκοπό την άνοδο των τιμών σε ανάλογο ύψος ώστε πάνω τους να «ακουμπήσουν» οι ρυθμίσεις μόνιμης σύνδεσης των δύο αγορών. Η γενικότερη εναρμόνιση της ελληνικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας με την ευρωπαϊκή, για τη λειτουργία της ενιαίας εσωτερικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας το 2015, φέρνει επίσης νέους κανόνες. Ολα τα «κόστη» θα επανακαθοριστούν και οι προκλητικές ρυθμίσεις ενίσχυσης των ηλεκτροπαραγωγών (ΑΠΕ και συμβατικών) θα αντικατασταθούν από τις νέες μεθόδους υπολογισμού του κόστους παραγωγής, όχι για να καταργηθούν, αλλά για να εξασφαλιστούν και να μη φαίνονται! Μέσα σε αυτό το σύνθετο περιβάλλον κέρδους και εξαπάτησης των καταναλωτών, επιστρατεύονται και τα «φτηνά κόλπα», όπως η προτεινόμενη αφαίρεση από τα τιμολόγια των χρεώσεων για τους δήμους, την ΕΡΤ κλπ, προκειμένου να μη «φανεί» το πραγματικό μέγεθος επιβάρυνσης των τιμολογίων! Η υλοποίηση του μέτρου θα εξαρτηθεί από τη δυνατότητα εξεύρεσης άλλου μηχανισμού είσπραξης αυτών των χρεώσεων.

Τις επόμενες μέρες η Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ) θα «αξιολογήσει» τις προτάσεις και τα κοστολογικά δεδομένα που της έδωσε η ΔΕΗ την περασμένη Δευτέρα και θα κάνει την πρότασή της στο ΥΠΕΚΑ για να αποφασίσει. Αν και είναι γνωστή η πρακτική των «φουσκωμένων» ποσοστών, που διευκολύνουν και μεγάλες αυξήσεις και δημαγωγία περί δήθεν «περικοπών», αναμένεται ότι οι τιμές και τα περιθώρια κέρδους που αξιώνει το ενεργειακό κεφάλαιο θα ικανοποιηθούν σε μεγάλο βαθμό την ερχόμενη χρονιά.

Η ΔΕΗ ζητά αυξήσεις σε 3 δόσεις: 1η του Γενάρη 2013, μεσοσταθμική αύξηση 10,8% στο συνολικό λογαριασμό. 1η του Μάη, μεσοσταθμική αύξηση 6,3%, και 1η του Ιούλη μεσοσταθμική αύξηση 6,1%, ώστε «τα τιμολόγιά της στη χαμηλή τάση (ανταγωνιστικές χρεώσεις) να αντανακλούν το κόστος παραγωγής και διάθεσης της ηλεκτρικής ενέργειας» τον Ιούλη του 2013. Η συνολική προτεινόμενη μεσοσταθμική αύξηση των τιμολογίων χαμηλής τάσης ανέρχεται σε 24,9% επί του συνολικού λογαριασμού ρεύματος ενός καταναλωτή. Ειδικά, όμως, για το οικιακό τιμολόγιο χαμηλής τάσης, οι αυξήσεις θα κυμαίνονται από 14,5% έως 48,7%. Επίσης, θα δημιουργηθεί νέο κλιμάκιο 801 έως 2.000 kWh ανά τετράμηνο στην αρχή και στο τρίτο βήμα, ένα νέο, ενιαίο κλιμάκιο 0 έως 2.000 kWh ανά τετράμηνο, κάτι που θα οδηγήσει και σε «κρυφές» αυξήσεις από τη μετάπτωση των καταναλωτών σε ακριβότερες κλίμακες.

Τα διαβόητα «κόστη»

Οι αντιλαϊκές μεθοδεύσεις δικαιολογούνται από το τάχα μεγάλο κόστος ηλεκτροπαραγωγής που δεν καλύπτεται από τις λιανικές τιμές. Ωστόσο, η αύξηση του κόστους είναι αποτέλεσμα σκόπιμων μέτρων και ρυθμίσεων για την αποκόμιση μεγάλων κερδών από την επιχειρηματική δραστηριότητα στον ενεργειακό τομέα. Τα κέρδη αυτά είναι δεδομένα, ακόμη και αν οι ανταγωνισμοί μεταξύ των επιχειρηματιών διαφορετικών μορφών παραγωγής και εμπορίας, οδηγούν ορισμένους σε συγκυριακές απώλειες, που αναπληρώνουν σε μια άλλη χρονική περίοδο και με το παραπάνω. Τα κόστη «φουσκώνουν» και άλλοι υποκειμενικοί παράγοντες, οι φόροι, οι δαπάνες επενδύσεων στα συστήματα Μεταφοράς και Διανομής, η χρήση πετρελαίου, οι εισαγωγές, τα εμπόδια χρήσης φτηνής υδροηλεκτρικής και λιγνιτικής ενέργειας, το αναμενόμενο κόστος δικαιωμάτων εκπομπής ρύπων, αλλά και η επιχειρηματική πρακτική, όπως για παράδειγμα της ΔΕΗ, που όχι μόνο εισπράττει όσα δαπανά για την πολύ ακριβή ηλεκτροδότηση των νησιών (ΥΚΩ), αλλά έχει και ένα «εύλογο κέρδος» από αυτό!!! Με εξαίρεση τις τιμές του πετρελαίου και του φυσικού αερίου, που κι αυτές χειραγωγούνται από τα ξένα μονοπώλια σε μεγάλο βαθμό, όλα τα άλλα είναι τεχνητές επιβαρύνσεις που θα μπορούσαν και να μην ισχύουν εάν δεν έπρεπε να γεννηθεί κέρδος για τους ιδιώτες. Και τότε οι τιμές θα ήταν πολύ μικρότερες, χωρίς να δημιουργείται πρόβλημα. Ειδικά σε τομείς όπως της ηλεκτρικής ενέργειας, που δεν τίθεται δίλημμα για το αν θα τη χρησιμοποιήσεις ή αν θα την παράγεις, κάθε ιδιώτης είναι ένας άθλιος και περιττός μεσάζοντας.

Προκλητικά κέρδη και προνόμια

Ξεκινώντας από τη ΔΕΗ - που αν και έχει μονοπωλιακή θέση στην προμήθεια και κυρίαρχη στην παραγωγή, διαρκώς παραπονιέται για μέτρα υπέρ των ανταγωνιστών της, που της μειώνουν κέρδη και τη βαραίνουν με απώλειες - όλοι οι ηλεκτροπαραγωγοί απολαμβάνουν κέρδη και προνόμια. Από το 2006 και ύστερα η ΔΕΗ ενισχύθηκε με αυξήσεις που μεσοσταθμικά φτάνουν το 50% και παρ' ότι συνέχεια διαμαρτύρεται ότι δεν αρκούν, δεν είναι καθόλου τυχαίο ότι καταγράφει κέρδη 118 εκατ. ευρώ το πρώτο 9μηνο του χρόνου. Καθαρά κέρδη είχε και το 2010 (558 εκατ. ευρώ) και το 2009 (693 εκατ. ευρώ).

Οι ηλεκτροπαραγωγοί φυσικού αερίου - ΜΥΤΙΛΗΝΑΙΟΣ, ΕΛΠΕ, κλπ - απολαμβάνουν ειδικές ρυθμίσεις... «ανάκτησης κόστους», όπως το Μηχανισμό Ανάκτησης Μεταβλητού Κόστους που απορροφά την ενέργεια που βγάζουν στο «ρελαντί» με 10% προσαύξηση στις τιμές, μόνο και μόνο για να είναι διαθέσιμοι. Οι ίδιοι οι μηχανισμοί ανάκτησης κόστους είναι ένα από τα «στοιχεία» που επικαλούνται οι θιασώτες των ανατιμήσεων, μόνο που τους θέσπισαν οι ίδιοι. Σύμφωνα με τη ΔΕΗ, ο μηχανισμός της στοίχισε 29 εκατ. ευρώ το 2010, άλλα 131 εκατ. ευρώ το 2011 και θα φτάσει τα 270 εκατ. ευρώ το 2012. Εάν έλλειπαν, η ΔΕΗ θα είχε ακόμη περισσότερα κέρδη, που θα τα προωθούσε στην επέκτασή της στα Βαλκάνια.

Οι ηλεκτροπαραγωγοί ΑΠΕ έχουν ταχθεί επανειλημμένως υπέρ της κατάργησης του τέλους ΑΠΕ, νυν ΕΤΜΕΑΡ, που διαρκώς αυξάνεται (από 30 λεπτά τις 1.000 κιλοβατώρες το 2010, στα 8,74 ευρώ τον περασμένο Αύγουστο και γίνεται κουβέντα για 18,5 ευρώ)... Δεν είναι ότι δε θέλουν να πληρώνονται, απλώς προτιμούν να διαχέεται η χρέωση στο λογαριασμό, γιατί έτσι θα πάψουν τα ελλείμματα του ΛΑΓΗΕ και δεν θα οργίζεται ο κόσμος με τις όλο και μεγαλύτερες επιβαρύνσεις. Αποτελούν από μόνοι τους ένα μεγάλο τεχνητό και αχρείαστο «κόστος» που επιβαρύνει τις δαπάνες ηλεκτροπαραγωγής, με εξοργιστικά υψηλές τιμές πώλησης (ακόμη και μέσα στο 2010 της κρίσης ο Ν. 3851 αύξησε τις εγγυημένες τιμές σε 88 ευρώ ανά μεγαβατώρα για τα αιολικά και σε 285 ευρώ για τα φωτοβολταϊκά), μακροχρόνια συμβόλαια απορρόφησης της παραγωγής τους και εγγυημένες τιμές.

Οι παραγωγοί από φωτοβολταϊκά, λόγω της εκτίναξης της ισχύος τους το τελευταίο διάστημα, που βαδίζει ακάθεκτη προς το στόχο που έθετε ο μακροχρόνιος ενεργειακός σχεδιασμός για το... 2020 (τα 2.200 MW)! Με τη συνολική ισχύ των ΑΠΕ στην Ελλάδα να ξεπερνά πλέον τα 2.500 MW, τον περασμένο Σεπτέμβρη τα φωτοβολταϊκά έφτασαν στα 1.218,58 MW (974,30 MW από πάρκα και 244,28MW από στέγες), ενώ υπάρχουν εκτιμήσεις ότι στο τέλος του χρόνου μπορεί να έχουν ξεπεράσει και τα αιολικά! Απολαμβάνουν και τις μεγαλύτερες εγγυημένες τιμές, επειδή θεωρούν ότι έχουν υψηλό κόστος τεχνολογίας, ωστόσο τελευταία οδύρονται για τις μειώσεις που τους έχουν επιβάλλει και τα ...εμπόδια ανάπτυξης, παρ' ότι οι τιμές του εξοπλισμού τους έπεσαν ραγδαία.


Γιώργος ΦΛΩΡΑΤΟΣ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ