Πρόσφατα η κυβέρνηση της ΝΔ και ο τότε υπουργός Περιβάλλοντος και Ενέργειας (ΠΕΝ), κ. Χατζηδάκης, ανακοίνωσαν το λεγόμενο «Εθνικό Σχέδιο Αναδασώσεων 2020 - 2030».

Το σχέδιο αυτό, με το οποίο επιδιώκει η κυβέρνηση να αναδασώσει κατά μέσο όρο 50.000 στρέμματα το χρόνο, είναι αποκαλυπτικό για τον χαρακτήρα της δασικής πολιτικής της κυβέρνησης.

Η κυβέρνηση ισχυρίζεται ότι το πρόγραμμα αυτό «βοηθά να καλυφθεί το χαμένο έδαφος στις αναδασώσεις» και ότι «συμβάλλει στον περιορισμό των συνεπειών της κλιματικής αλλαγής και στην προστασία της βιοποικιλότητας» ακόμη, ότι αφορά «δάσωση και αναδάσωση εκτάσεων» που «...έχουν καεί, αποψιλωθεί ή υποβαθμισθεί». Τέλος, ότι προτεραιότητα δίνεται ...«στις περιοχές που δεν επαρκεί η φυσική αναδάσωση» (βλέπε φυσική αναγέννηση) και «στα περιαστικά δάση (πυρκαγιά στο Μάτι και στην Κινέττα κ.λπ.)» (που ειδικά στην Κινέττα έχει πολύ καλή αναγέννηση).

Η κυβέρνηση, πάρα τα όσα ισχυρίζεται, ούτε θέλει ούτε μπορεί να υλοποιήσει αναδασώσεις με κριτήριο τις λαϊκές ανάγκες και την προστασία του περιβάλλοντος.

Η στρατηγική της, συνέχεια της κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, είναι να εκμεταλλευτεί και τις αναδασώσεις, στο πλαίσιο του «Ταμείου Ανάκαμψης», ενόψει της εκτιμώμενης καπιταλιστικής ανάκαμψης, ώστε να αυξηθεί η αξία της δασικής γης, στις περιοχές που το τουριστικό κυρίως αλλά και το κατασκευαστικό κεφάλαιο επιδιώκουν να αποτελέσει η κρατική κυρίως δασική γη κερδοφόρα διέξοδο στα υπερσυσσωρευμένα κεφάλαια, που ανυπόμονα περιμένουν να επενδύσουν. Ουσιαστικά πρόκειται για μια «δωρεά» της αστικής κυβέρνησης προς τους μονοπωλιακούς ομίλους.

Για να γίνει αυτό, εκτός από «καθαρό πεδίο» στη γη και τις χρήσεις της, ως προς την ιδιοκτησία και το χαρακτήρα της, η κυβέρνηση «ενδιαφέρεται» να γίνουν αναδασώσεις, ώστε «αμβλύνοντας τις συνέπειες της κλιματικής κρίσης, να διαφυλάξει τη βιοποικιλότητα αλλά και να βελτιώσει τις συνθήκες ζωής στον αστικό και περιαστικό χώρο».

Η όποια «κλιματική κρίση» δεν αντιμετωπίζεται, και μάλιστα με κριτήριο τις λαϊκές ανάγκες και την προστασία του περιβάλλοντος, μέσα από πράσινα «new deal» της ΕΕ, που υπηρετούν τους «πράσινους» μονοπωλιακούς ομίλους («πράσινη» Ενέργεια, ΑΠΕ, «πράσινη» βιομηχανία, ηλεκτρικά αυτοκίνητα κ.λπ.), δηλαδή τον «πράσινο» καπιταλισμό, τον ανταγωνισμό για το κέρδος, που προϋποθέτει την ένταση της εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης, των λαϊκών στρωμάτων και τη χειροτέρευση των όρων ζωής τους.

Η «προστασία της βιοποικιλότητας» δεν αντιμετωπίζεται με αναδασώσεις «πιστοποιημένων» φυτών (αλήθεια, από ποιον φορέα και με ποια κριτήρια θα «πιστοποιούνται»;). Μοναδικό κριτήριο πιστοποίησης αποτελεί η ενδημικότητα των ειδών και να φυτεύονται με βάση το διαχειριστικό και δασοκομικό σκοπό και όχι με βάση το ποια είδη διαθέτουν οι ιδιωτικές φυτωριακές επιχειρήσεις. Αραγε, έχουν ήδη στηθεί εταιρείες πιστοποίησης με βάση το καινούργιο αυτό «φρούτο» της ΕΕ;

Είναι άλλωστε γνωστό ότι η λεγόμενη προστασία της βιοποικιλότητας, στο πλαίσιο του ιμπεριαλιστικού ανταγωνισμού, για το κέρδος, δεν είναι τίποτε περισσότερο από τη δέσμευση ως «πατέντας» των όποιων φυτών - κυρίως - ανακαλυφθούν και εξυπηρετούν τη φαρμακοβιομηχανία, ενώ γενικότερα στο όνομα της προστασίας της, μέχρι επεμβάσεις κυρίως στις λιγότερο αναπτυγμένες καπιταλιστικές χώρες προβλέπονται.

Η αναφορά ότι το πρόγραμμα θα βελτιώσει «τις συνθήκες ζωής στον αστικό και περιαστικό χώρο» επιβεβαιώνει ότι αυτό δεν αφορά και δεν είναι ενταγμένο σε μια στρατηγική ολοκληρωμένης προστασίας και διαχείρισης των δασικών οικοσυστημάτων. Αυτή είναι έξω από την κυρίαρχη αντίληψη όλων των αστικών κυβερνήσεων (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ ΣΥΡΙΖΑ), αντίληψη του κόστους - οφέλους, της αντιμετώπισης των δασών και της δασικής γης ως εμπορεύματος, από τα οποία ή θα βγουν κέρδη από την αλλαγή χρήσης και χαρακτήρα, την καταπάτηση, ή θα αφεθούν στην τύχη τους.

Αυτό επιβεβαιώνουν και οι δηλώσεις ότι στο πρόγραμμα θα ενταχθούν οι δράσεις για τον Υμηττό που θα συνδυαστούν με το νέο Προεδρικό Διάταγμα για την προστασία του, το οποίο έχει καταγγελθεί ότι εξυπηρετεί την ένταση και διεύρυνση της επιχειρηματικής δραστηριότητας και σχετίζεται με το ρόλο που επιφυλάσσουν οι κυβερνήσεις στον Υμηττό σε σχέση με το Ελληνικό. Θα ενταχθούν επίσης αντίστοιχες δράσεις που εξαγγέλθηκαν για την Πεντέλη, σχέδια που οργανώνονται για την Πάρνηθα και το Ποικίλο Ορος στη Δυτική Αθήνα.

Το πρόγραμμα αυτό δεν «αναβαθμίζει τον θεσμό των αναδασώσεων, ως εργαλείο οικολογικής αναβάθμισης δασικών εκτάσεων και δασών», όπως ισχυρίζεται η κυβέρνηση. Ως εργαλείο κερδοφορίας τις χρησιμοποιεί, χωρίς να αφήσουν κανένα ουσιαστικό «περιβαλλοντικό αποτύπωμα». Οι αναδασώσεις ετοιμάζονται να δοθούν μέσω ΣΔΙΤ, να προκηρυχθούν οι μελέτες και να εκτελεστούν τα έργα όχι μέσω της Δασικής Υπηρεσίας αλλά διαφόρων «ευαγών» ιδρυμάτων, όπως έχουν δοθεί η Εθνική Βιβλιοθήκη, διάφορες πολιτιστικές δραστηριότητες και τομείς.

Οσο για την αναφορά ότι οι Δασικές Υπηρεσίες «σταμάτησαν τις αναδασώσεις από το 1990», χωρίς να υπερασπιζόμαστε τις σημερινές υποστελεχωμένες Δασικές Υπηρεσίες ως δομή και ρόλο, αλλά τους εργαζόμενους σε αυτές, ας απαντήσει η κυβέρνηση: Δηλαδή ένα πρωί αποφάσισαν από μόνες τους οι Δασικές Υπηρεσίες να μην αναδασώνουν;

Δεν έχει το πολιτικό θάρρος η σημερινή κυβέρνηση της ΝΔ να παραδεχθεί ότι όλες οι αστικές κυβερνήσεις (ΝΔ, ΠΑΣΟΚ, ΣΥΡΙΖΑ) την ίδια στρατηγική και με «πολιτική ευλάβεια» ακολούθησαν; Την ίδια δασική πολιτική στην οποία τα χρήματα για αναδασώσεις ήταν ελάχιστα.

Τι ειρωνεία όμως... Το 1990 αναδασώθηκαν από τη Δασική Υπηρεσία 46.571 στρέμματα και φυτεύτηκαν 6.246.000 φυτά. Το 1991 αναδασώθηκαν 41.395 στρέμματα και φυτεύτηκαν 5.002.000 φυτά, που ήταν πολύ πιο κάτω από τις πραγματικές ανάγκες και περίπου το 10% επί των καμένων εκτάσεων.

Δηλαδή, όταν ο πρώην υπουργός ΠΕΝ ισχυρίζεται ότι οι Δασικές Υπηρεσίες «σταμάτησαν» τις αναδασώσεις, φύτευαν περισσότερα φυτά απ' ό,τι θα φυτευτούν με το «μεγαλεπήβολο» και «κωδωνόκρουστο» «Εθνικό Πρόγραμμα Αναδασώσεων», που για κάθε χρόνο προβλέπει κατά μέσο όρο φύτευση 3.000.000 φυτών!!!

Επίσης, το πρόγραμμα περιλαμβάνει μόνο αναδασώσεις με φυτά, ενώ υπάρχουν χιλιάδες στρέμματα δασών και δασικών εκτάσεων (συμπεριλαμβανομένων και χορτολιβαδικών) που μπορούν να αναδασωθούν με σπορά, με ουσιαστικά μηδενικό κόστος αφού θα μπορούσε να γίνει σχεδιασμένη παραγωγή και συλλογή από τις Διευθύνσεις Αναδασώσεων της Δασικής Υπηρεσίας και θα είχαν εξασφαλισμένη ποιότητα.

Τίποτε για όλα αυτά δεν είπαν στην κυβέρνηση και στον υπουργό ΠΕΝ οι «διάφοροι συντονιστές της δασικής πολιτικής», που διορίστηκαν με απλή υπογραφή του πρωθυπουργού, έξω από κάθε διαδικασία, για να γίνουν τα παπαγαλάκια της αντιλαϊκής και αντιπεριβαλλοντικής πολιτικής της, να καθαιρούν ή να εξαναγκάζουν σε παραίτηση όποιον διαφωνεί με την κυβερνητική πολιτική και την εξειδίκευσή της;

Το σχέδιο αναδάσωσης δεν καλύπτει ούτε τις στοιχειώδεις ανάγκες αναδάσωσης των δασικών οικοσυστημάτων. Ούτε σε συνδυασμό με την ανάγκη συμβολής στη βελτίωση των αποθεμάτων νερού, της αντιπλημμυρικής και αντιδιαβρωτικής προστασίας, της συγκράτησης εδαφών.

Μάλιστα, η ομάδα εργασίας που προβλέπει, για τον συντονισμό και την παρακολούθηση του έργου, έχει σκοπό την «κινητοποίηση στην κατάλληλη ώρα εθελοντών (π.χ. Μη Κυβερνητικές Οργανώσεις, μαθητές κ.λπ.), καθώς και την ενεργοποίηση της Τοπικής Αυτοδιοίκησης», σε μια προσπάθεια η κυβέρνηση να το παίξει «τζάμπα μάγκας» αφού δεν θα πληρώσει (όπου μπορεί) για τις αναδασώσεις εργατικά χέρια και βέβαια να ενσωματώσει το λαό στα αντιλαϊκά της σχέδια.

Ολες οι αστικές κυβερνήσεις, διαχρονικά, διευρύνουν τις δυνατότητες επιχειρηματικής δραστηριότητας στα δασικά οικοσυστήματα, νομιμοποιούν καταπατήσεις κρατικής δασικής γης. Ετσι και η σημερινή, σ' αυτό το πλαίσιο, διευρύνει την ιδιωτικοποίηση τομέων της διαχείρισης και προστασίας των δασών αφού και οι μελέτες, όπως μέχρι τώρα τα έργα αναδασώσεων, θα γίνονται από ιδιωτικές εταιρείες, ενώ θα εγκαθιδρυθεί μηχανισμός «προστασίας, διατήρησης και παρακολούθησης των εγκαταστημένων αναδασώσεων». Θα βάλει δηλαδή εταιρείες να «παρακολουθούν» την πορεία των αναδασώσεων, που μέχρι σήμερα ήταν ένα αυτονόητο συνταγματικό καθήκον και αντικείμενο της Δασικής Υπηρεσίας.

Τo πόσο αντιλαϊκή, αντιπεριβαλλοντική και υποκριτική είναι η κυβερνητική πολιτική φάνηκε και στον τελευταίο προϋπολογισμό, στον οποίο για όλο τον τομέα των δασικών οικοσυστημάτων, που αποτελούν το 65% της χερσαίας επιφάνειας της Ελλάδας, τα ποσά που προβλέπει είναι 6,5 εκατομμύρια ευρώ από τον τακτικό προϋπολογισμό του 2021 και 4,5 εκατ. ευρώ από τις δημόσιες επενδύσεις, δηλαδή λιγότερα από το 0,1 τοις χιλίοις του ΑΕΠ για το 2021 (το 1 χιλιόμετρο της Εγνατίας Οδού στοίχισε περίπου 8,8 εκατομμύρια ευρώ).

Η προστασία του περιβάλλοντος, των δασών, της βιοποικιλότητας με κριτήριο τις λαϊκές ανάγκες είναι σε διαρκή πόλεμο με τον καπιταλιστικό τρόπο παραγωγής, που στο όνομα του ανταγωνισμού για το κέρδος υποτάσσει και τους νόμους της φύσης στους νόμους της καπιταλιστικής αγοράς.

Αναδασώσεις που να ικανοποιούν τις λαϊκές ανάγκες, την προστασία των δασικών οικοσυστημάτων στη χερσαία Ελλάδα και σε νησιά προϋποθέτουν δάση κοινωνική ιδιοκτησία, κεντρικό επιστημονικό σχεδιασμό, που θα εξασφαλίζει την ολοκληρωμένη διαχείριση και προστασία τους και όχι την εμπορευματοποίησή τους, μέσω της μετατροπής τους σε οικόπεδα, «πράσινες» βιομηχανίες, τουριστικές επιχειρήσεις, σε χώρους απόθεσης απορριμμάτων κι ό,τι άλλο προστάζουν οι κάθε φορά επενδυτικές επιλογές των μονοπωλιακών ομίλων.

Αυτό το πλαίσιο μπορεί να εξασφαλίσει το κράτος της εργατικής εξουσίας, ο σοσιαλισμός - κομμουνισμός, με τις τότε αρμόδιες κρατικές υπηρεσίες.

Ο κεντρικός επιστημονικός σχεδιασμός θα προσδιορίζει και θα ιεραρχεί αναδασώσεις στα δασικά συμπλέγματα, με κριτήρια την ανάγκη οικολογικής ανόρθωσης, αποκατάστασης από δασικές πυρκαγιές, το ρόλο τους στη συγκράτηση εδαφών, τη διαχείριση των νερών, την αντιμετώπιση πλημμυρικών φαινομένων και βελτίωση της ποιότητάς τους.

Θα αξιοποιήσει και θα δημιουργήσει κρατικά δασικά φυτώρια (υπήρχαν πάνω από 70 και σήμερα υπολειτουργούν μόνο 22), με μόνιμο εργατοτεχνικό και επιστημονικό προσωπικό για παραγωγή ενδημικών δασικών ειδών από τα κρατικά εκκοκκιστήρια δασικών σπόρων (που σήμερα δεν λειτουργεί κανένα). Θα λειτουργήσει κρατικές τράπεζες και αποθήκες σπόρων. Θα δημιουργήσει, με βάση τις ανάγκες, ειδικές υπηρεσίες αναδασώσεων σε περιοχές της Ελλάδας, που θα υλοποιούν μελέτες και έργα αναδασώσεων. Οχι όπως σήμερα που έχουν μετατραπεί από τη 10ετία του '90 σε τροχονόμους - ελεγκτές των κατασκευαστικών εταιρειών.

(*κοιλοπονούσε βουνό και γέννησε ποντίκι)