ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 15 Ιούλη 2012
Σελ. /32
ΔΙΕΘΝΗ
ΣΥΡΙΑ
Κλιμακώνεται με ανοιχτές αντεγκλήσεις η ενδο-ιμπεριαλιστική αντιπαράθεση

Με το αίμα του συριακού λαού βάφεται η σκληρή ενδοϊμπεριαλιστική αντιπαράθεση
Με το αίμα του συριακού λαού βάφεται η σκληρή ενδοϊμπεριαλιστική αντιπαράθεση
Μορφή ανοιχτού διπλωματικού «πολέμου» λαμβάνουν οι ενδο-ιμπεριαλιστικές αντιθέσεις με επίκεντρο τις εξελίξεις στη Συρία. Τις τελευταίες μέρες, τόσο οι ΗΠΑ, και σε μικρότερο βαθμό Γαλλία αλλά και Βρετανία - Γερμανία, από την μία πλευρά, όσο και η Ρωσία, από την άλλη, ακολουθούμενη ως ένα σημείο από την Κίνα, «ξιφουλκούν» σε διπλωματικό επίπεδο με αλλεπάλληλες δηλώσεις αλλά και κινήσεις με αφορμή την επικείμενη νέα συνεδρίαση του Συμβουλίου Ασφαλείας του ΟΗΕ κατά την οποία θα πρέπει να ληφθεί απόφαση για το μέλλον της αποστολής των παρατηρητών στη Συρία.

Ηδη, από τα τέλη της περασμένης βδομάδας, κατά τη διάρκεια της συνόδου της ομάδας των «Φίλων της Συρίας», οι τόνοι είχαν ανέβει. Η Αμερικανίδα υπουργός Εξωτερικών Χίλαρι Κλίντον έθεσε επί τάπητος το ζήτημα της εξεύρεσης «τρόπων τιμωρίας» για όλους εκείνους «που στηρίζουν τον Ασαντ και μπλοκάρουν αποφάσεις στον ΟΗΕ» κατονομάζοντας σαφώς τις Ρωσία και Κίνα και τονίζοντας ότι «θα πρέπει ν' αντιληφθούν ότι η στάση τους αυτή μπορεί να έχει και κόστος».

Κατά την ίδια σύνοδο, παίρνοντας τη σκυτάλη, ο Γάλλος Πρόεδρος Φρανσουά Ολάντ, έθεσε, εκ νέου, ξεκάθαρα το αίτημα της εκδίωξης του Ασαντ από την ηγεσία της Συρίας ως βασικό στοιχείο της προώθησης των τελευταίων προτάσεων του ειδικού διαμεσολαβητή του ΟΗΕ και του Αραβικού Συνδέσμου, Κόφι Ανάν, για σύσταση μιας κυβέρνησης εθνικής ενότητας που θα εισαγάγει μια διαδικασία πολιτικής μετάβασης. Βρετανία και Γερμανία, που παραβρέθηκαν στη σύνοδο εκπροσωπούμενες από τους υπουργούς Εξωτερικών, συμφώνησαν με τις προαναφερόμενες θέσεις, με τη δεύτερη, απλώς, να υπογραμμίζει, διά στόματος του Γκουίντο Βεστερβέλλε, ότι δεν υπάρχει περίπτωση ανάληψης στρατιωτικής δράσης.

Διπλωματικός πυρετός στη Μόσχα

Οι μέρες που ακολούθησαν χαρακτηρίστηκαν από την εντατικοποίηση των διπλωματικών πρωτοβουλιών και ελιγμών της ρωσικής ηγεσίας. Η Μόσχα υποδέχτηκε οργανώσεις της συριακής αντιπολίτευσης, με τις οποίες είχε ήδη επαφές, όπως είναι η Εθνική Συριακή Επιτροπή για τη Δημοκρατική Αλλαγή, μια οργάνωση που συμπεριλαμβάνει κοσμικές δυνάμεις που έχουν πάρει αποστάσεις από τις θέσεις και τις πολιτικές επιλογές του Συριακού Εθνικού Συμβουλίου, όπου ο βασικός κορμός είναι οι ισλαμιστές «Αδελφοί Μουσουλμάνοι» και έχει άμεσες σχέσεις και με το ένοπλο σκέλος του λεγόμενου «Ελεύθερου Συριακού Στρατού». Οι επαφές μεταξύ της Επιτροπής και της ηγεσίας του ρωσικού υπουργείου Εξωτερικών χαρακτηρίστηκαν «εποικοδομητικές» χωρίς να δοθούν πολλές λεπτομέρειες, αν και κατά διαστήματα η Επιτροπή έχει ταχθεί υπέρ του άμεσου τερματισμού των συγκρούσεων και της έναρξης πολιτικής διαδικασίας μετάβασης, χωρίς να θέτει ως απαραίτητο όρο την άμεση εκδίωξη του Ασαντ.

Αντίθετα, χωρίς να βρεθούν σημεία «σύγκλισης» ολοκληρώθηκαν οι συζητήσεις που είχε ο Ρώσος υπουργός Εξωτερικών Σεργκέι Λαβρόφ, στην Μόσχα, με αντιπροσωπεία του Εθνικού Συριακού Συμβουλίου, η οποία, και πάλι, έθεσε ως δεδομένο την αποχώρηση Ασαντ.

Η ρωσική διπλωματία, εκ νέου, έθεσε ζήτημα ισόρροπης απόδοσης ευθυνών για την κατάσταση που επικρατεί στη Συρία, επιμένοντας ότι θα πρέπει οι δυνάμεις εκείνες που στηρίζουν απροκάλυπτα την αντιπολίτευση, ν' αναλάβουν επίσης τις ευθύνες τους και να ασκήσουν την επιρροή τους, ώστε να εφαρμοστεί, καταρχάς, κατάπαυση πυρός. Επίσης, ανταπέδωσε τα «πυρά» στην Κλίντον λέγοντας ότι επίσης μονόπλευρα «ορισμένες δυνάμεις» αποδίδουν ευθύνες μόνο στην ηγεσία της Δαμασκού.

Σε διαρκείς επαφές ο Ανάν

Σε έναν μαραθώνιο διπλωματικών επαφών επιδόθηκε, κατά τη διάρκεια της βδομάδας, και ο Κόφι Ανάν, ο οποίος επισκέφθηκε τη Δαμασκό, την Τεχεράνη και τη Βαγδάτη. Στη Δαμασκό, ο Ανάν συναντήθηκε με τον Πρόεδρο Ασαντ, ο οποίος, σύμφωνα με δηλώσεις του διπλωμάτη του ΟΗΕ, κατέθεσε ένα πρωτόλειο σχέδιο αποκλιμάκωσης της στρατιωτικής έντασης, αρχής γενομένης από τις περιοχές εκείνες που έχουν βιώσει τις μεγαλύτερες συγκρούσεις ενώ, κατά τον Ανάν πάντα, ο Ασαντ δεν φάνηκε αρνητικός στην έναρξη διαδικασίας διαλόγου και πολιτικής μετάβασης προτείνοντας, ήδη, ένα όνομα, όπως λέει, πως θα μπορούσε να διαπραγματευτεί εκ μέρους του με την αντιπολίτευση.

Ο Ανάν μετέβη και στην Τεχεράνη επιμένοντας και δημόσια στη θέση του ότι το Ιράν «έχει ρόλο να παίξει στην όλη ιστορία εφόσον είναι μία από τις δυνάμεις εκείνες που ασκούν επιρροή στη Συρία». Την άποψη αυτή, την έχει εκφράσει επανειλημμένως και είχε ζητήσει, συμφωνώντας με τη Ρωσία, ότι θα πρέπει τόσο το Ιράν όσο και η Σαουδική Αραβία να προσκληθούν να συμμετάσχουν στις συνόδους της λεγόμενης «Ομάδας Δράσης» για τη Συρία, όπου μετέχουν τα μέλη του Συμβουλίου Ασφαλείας και επιλεγμένες χώρες, όπως η Τουρκία, ανάλογα με την εμπλοκή τους στις εξελίξεις. Το αίτημά του είχε απορριφθεί από τις ΗΠΑ.

Τελευταίος σταθμός του Ανάν ήταν η Βαγδάτη, η οποία έχει ταχθεί ενάντια σε οποιαδήποτε ξένη επέμβαση στη Συρία και διατηρεί τις επαφές της με τη συριακή ηγεσία. Ο υπουργός Εξωτερικών του, Ζεμπάρι, κατήγγειλε ανοιχτά εισροή ισλαμιστών μαχητών από άλλες χώρες στο συριακό έδαφος, ακόμη και από τα ιρακινά σύνορα τα οποία δεν είναι δυνατόν να ελεγχθούν σπιθαμή προς σπιθαμή. Αναλυτές εκτιμούν ότι η Βαγδάτη έχει κάθε λόγο να ανησυχεί γιατί, μεταξύ των τμημάτων της συριακής αντιπολίτευσης, αναδύεται πλέον και ένας πόλος ξεκάθαρα κουρδικός, ο οποίος μάλιστα ενώθηκε υπό μια οργάνωση - ομπρέλα υπό την επωνυμία «Ανώτατο Κουρδικό Συμβούλιο», μόλις πριν λίγες μέρες, σε μια συνεδρίαση που πραγματοποιήθηκε στην αυτόνομη κουρδική περιοχή του Ιράκ.

Κουρδικός παράγοντας;

Το ενδεχόμενο συνεργασίας των κουρδικών δυνάμεων που βρίσκονται διάσπαρτες στο βόρειο Ιράκ, στο βορειοδυτικό Ιράν και στη Συρία, το οποίο θα μπορούσε να καταλήξει και σε διατύπωση αιτημάτων για περισσότερη αυτονομία ή ακόμη απόσχιση προκειμένου να δημιουργηθεί μια ανεξάρτητη κουρδική οντότητα, είναι μια προοπτική που δεν ενθουσιάζει καθόλου το Ιράκ, αλλά ούτε και το Ιράν, πόσο μάλλον την Τουρκία. Η κουρδική αυτή παράμετρος, κατά ορισμένους, θα μπορούσε, εν μέρει και ως ένα βαθμό τουλάχιστον, να ερμηνεύσει το ξαφνικό κατέβασμα των τόνων που παρατηρείται, τις τελευταίες μέρες, από την πλευρά της τουρκικής ηγεσίας απέναντι στις εξελίξεις στη Συρία. Ο Τούρκος πρωθυπουργός ετοιμάζεται να μεταβεί στη Μόσχα, την Τετάρτη, όπου θα συζητήσει, όπως μετέδιδαν με νόημα ρωσικά ΜΜΕ, εκτός από τις εξελίξεις στη Συρία και τις διμερείς σχέσεις στις οποίες εντάσσονται πολύ μεγάλες εξαγωγές τουρκικών προϊόντων στη Συρία και προμήθεια από τη Ρωσία του μεγαλύτερου μέρους του φυσικού αερίου που εισάγει η Αγκυρα.

Ισως, να μην είναι ξεκομμένη από όλα αυτά και η είδηση ότι οι ίδιες οι τουρκικές αρχές, πλέον, διαρρέουν ότι τα συντρίμμια του μαχητικού αεροσκάφους τους που καταρρίφθηκε, πριν από δύο βδομάδες, δεν «φέρουν ίχνη εκρηκτικών», κάτι που σημαίνει ότι δεν επλήγη από πύραυλο αλλά από αντιαεροπορικά πυρά, δηλαδή πετούσε εντός συριακού εναέριου χώρου και σε χαμηλό ύψος, όπως είχε εξαρχής υποστηρίξει η συριακή πλευρά.

Νέος «γύρος» στο Συμβούλιο Ασφαλείας

Μέσα σε κλίμα που οξύνεται περισσότερο από την είδηση για νέα σφαγή αμάχων έξω από τη Χάμα, για την οποία αλληλοκατηγορούνται συριακή κυβέρνηση και αντιπολίτευση αλλά και από την εμφάνιση δημοσιευμάτων περί «ανησυχίας για την ασφάλεια του χημικού οπλοστασίου της Συρίας», θα ξανασυνεδριάσει το Συμβούλιο Ασφαλείας του ΟΗΕ. Ηδη οι δυτικές ιμπεριαλιστικές δυνάμεις - ΗΠΑ, Βρετανία, Γαλλία και Γερμανία - έχουν καταθέσει σχέδιο απόφασης που δίνει 10 μέρες προθεσμία στην ηγεσία Ασαντ να υλοποιήσει τις προτάσεις Ανάν απειλώντας με «λήψη μέτρων που θα υποχρεώνουν για την εφαρμογή των προτάσεων» και μάλιστα υπό το καθεστώς του άρθρου 7 του καταστατικού του ΟΗΕ, που προβλέπει αυτόματη λήψη μέτρων, διπλωματικών, οικονομικών αλλά και στρατιωτικών.

Η Ρωσία, που αναμένει τον Ανάν στις αρχές της βδομάδας για επαφές, όπως ήταν αναμενόμενο, ξεκαθάρισε ότι αν χρειαστεί θα ασκήσει ακόμη και βέτο για να μην περάσει μια απόφαση υπό το άρθρο 7. Αλλωστε και στην περίπτωση της Λιβύης είχε λάβει διαβεβαιώσεις - όπως και η Κίνα - που δεν φάνηκε, όμως, να μπορούν να αποτρέψουν την ιμπεριαλιστική επέμβαση και τη σοβαρή ζημιά που υπέστησαν τα συμφέροντά της στη βορειοαφρικανική χώρα.

Κάνοντας πιο αισθητή την παρουσία της, η ρωσική ηγεσία απέστειλε και έναν στολίσκο πολεμικών πλοίων, μέρος του οποίου βρίσκεται ήδη στην ανατολική Μεσόγειο, υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για «προγραμματισμένη αποστολή ρουτίνας που έχει ως σκοπό τον ανεφοδιασμό και την αλλαγή προσωπικού στη ρωσική ναυτική βάση του Ταρτούς». Πρόκειται για δικαιολογία που, ούτως ή άλλως, έχουν χρησιμοποιήσει και οι ΗΠΑ - δηλαδή η προγραμματισμένη μετακίνηση - ως προς την παρουσία και τις κινήσεις αεροπλανοφόρων τους τόσο στην ανατολική Μεσόγειο, στο πλαίσιο του 6ου στόλου όσο και στον Περσικό Κόλπο, στο πλαίσιο του 5ουστόλου. Το κατά πόσο αυτή η ενδο-ιμπεριαλιστική αντιπαράθεση θα περιοριστεί στις ένοπλες συγκρούσεις στη Συρία ή θα υπάρξει διάχυσή της ή στρατιωτικό πλήγμα κατά μιας άλλης χώρας, π.χ. του Ιράν, ή θα λυθεί με «συμβιβασμούς» μεταξύ των ιμπεριαλιστικών δυνάμεων μένει να φανεί.

Είναι πλέον ηλίου φαεινότερο ότι η αντιπαράθεση αυτή ουδόλως αφορά φυσικά τα δίκαια του συριακού λαού αλλά τα συμφέροντα που συνδέονται με τη γεωστρατηγική θέση της Συρίας και το ρόλο της ως «μαλακό υπογάστριο» του Ιράν, σε μια πολύτιμη γεωστρατηγικά και ενεργειακά περιοχή και πέρασμα των δρόμων της ενέργειας.


Ελένη ΜΑΥΡΟΥΛΗ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ