Με ανεβασμένη στρατιωτική παρουσία και κινητικότητα στην περιοχή του Ινδο-Ειρηνικού, κοινές ασκήσεις δυνάμεων του ευρωατλαντικού μπλοκ και συμμάχων τους στην περιοχή, αντιδράσεις και «προειδοποιήσεις» της Κίνας απέναντι στα παραπάνω και με αντίστοιχες κινήσεις για ενίσχυση της δικής της θέσης, συνεχίζεται η αντιπαράθεση σε αυτήν την κρίσιμη για τους ενδοϊμπεριαλιστικούς ανταγωνισμούς περιοχή.

«Αυτές οι κοινές ασκήσεις δεν έχουν κανένα αντίκρισμα για την Κίνα, απλά τους κοστίζουν καύσιμα». Αυτό ήταν το σχόλιο της εκπροσώπου του κινεζικού ΥΠΕΞ Χούα Τσουνουίνγκ για τις ασκήσεις που πραγματοποιούν ΗΠΑ και Ιαπωνία από τις 11 έως τις 17 Μάη στον Ειρηνικό (σε εδάφη και στα ανοιχτά της Ιαπωνίας) για πρώτη φορά μαζί με τη Γαλλία.«Αντί να χρησιμοποιήσουν τη δύναμή τους για την ειρήνη της περιφέρειας, στοχοποιούν την Κίνα ως δικαιολογία για να δυναμώσουν μια "στρατιωτική" συμπεριφορά», ανέφερε.

Οι επισημάνσεις του Πεκίνου για ασκήσεις που σταθεροποιεί η Δύση όλο και περισσότερο στη «γειτονιά» του συνοδεύτηκαν και με «προειδοποιήσεις» κατά των σχεδίων διεύρυνσης του σχήματος «Quad» (ΗΠΑ, Ιαπωνία, Ινδία, Αυστραλία). Το σχήμα πραγματοποίησε το Μάρτη την πρώτη του Σύνοδο Κορυφής, καθώς η Ουάσιγκτον ιεραρχεί ψηλά τη σταθεροποίηση και ενίσχυση συμμαχιών απέναντι στο Πεκίνο (αντίστοιχα «τρέχουν» και οι προσπάθειες διεύρυνσης του G7 κ.λπ.). Σε χαρακτηριστικές δηλώσεις του, ο Κινέζος πρέσβης στο Μπανγκλαντές Λι Ζιμίνγκ αποκάλεσε το «Quad» «μια μικρή ομάδα από κάποιες ελίτ» που «στοχοποιεί την Κίνα» και ξεκαθάρισε ότι «προφανώς δεν θα είναι καλή ιδέα για το Μπανγκλαντές να πάρει μέρος σε αυτήν τη μικρή ομάδα των 4, γιατί θα βλάψει ουσιαστικά τη διμερή μας συνεργασία». Το δε κινεζικό ΥΠΕΞ τόνισε ότι «η Κίνα αντιτίθεται στις προσπάθειες ορισμένων χωρών να διαμορφώσουν μία κλίκα με αποκλεισμούς άλλων, εμφανίζοντας την Κίνα ως πρόκληση και σπέρνοντας διχόνοια μεταξύ της Κίνας και χωρών της περιφέρειας».

Ολα τα παραπάνω καταγράφονται σε μια περίοδο που η ευρύτερη περιοχή συγκεντρώνει όλο και περισσότερα πεδία αντιπαραθέσεων μεταξύ ΗΠΑ - Κίνας, με βασική αιχμή τούς όρους ναυσιπλοΐας και τον έλεγχο στη Νότια Κινεζική Θάλασσα.

Χαρακτηριστικά για τη σημασία που έχει η περιοχή συνολικά για την αναμέτρηση ΗΠΑ - Κίνας, καθώς και για τους επικίνδυνους ιμπεριαλιστικούς σχεδιασμούς, είναι τα όσα επεσήμανε μόλις την περασμένη Πέμπτη το γνωστό πρώην ανώτατο στέλεχος των αμερικανικών Ενόπλων Δυνάμεων (με πολυετή εμπειρία και στα ΝΑΤΟικά επιτελεία), Τζέιμς Σταυρίδης. Αρθρογραφώντας στο περιοδικό «Politico», τόνισε ανοιχτά ότι «δεν είναι πολύ νωρίς για να προετοιμαστούμε για έναν θαλάσσιο πόλεμο στην Ασία».

Περιγράφοντας τη σημασία της περιοχής, υπογράμμισε ότι «είναι δύσκολο να υπερτιμήσει κανείς το μέγεθος και τη σημασία της Νότιας Κινεζικής Θάλασσας (...) Ολη αυτή τη θαλάσσια επιφάνεια τη διασχίζει πάνω από το 35% της παγκόσμιας ναυτιλίας, αξίας περίπου 5 τρισ. δολαρίων, περιλαμβανομένων φυσικών πόρων ζωτικής σημασίας που εισέρχονται στην Κίνα (που διαθέτει πολύ λίγο από το αέριο και πετρέλαιό της) (...) Η ΝΚΘ ακόμα φιλοξενεί πάνω από το 10% των παγκόσμιων αλιευτικών αποθεμάτων, δισεκατομμύρια βαρέλια πετρελαίου και τρισεκατομμύρια κυβικών ποδιών φυσικού αερίου».

Σε αυτές τις συνθήκες, η εμπλοκή ευρωπαϊκών δυνάμεων έρχεται να επιβεβαιώσει πόσο γοργά περιπλέκονται οι ανταγωνισμοί, αλλά και ευρύτερες διεργασίες.

Εκτός από τη Γαλλία, που αναφέρεται παραπάνω, η Βρετανία δηλώνει κι αυτή «παρών» στην περιοχή, όπως δείχνει το αεροπλανοφόρο «Βασίλισσα Ελισάβετ» που τις επόμενες μέρες θα πραγματοποιήσει 6μηνη περιοδεία σε 40 χώρες της Ασίας, για να τονίσει ότι η Βρετανία «δεν οπισθοχωρεί, αλλά βάζει πλώρη για έναν ενεργό ρόλο στη διαμόρφωση του διεθνούς συστήματος».

Ενδεικτική είναι και η απόφαση της Γερμανίας να στείλει πολεμικό πλοίο στην περιοχή μετά από περίπου 20 χρόνια, καθώς γερμανική φρεγάτα αναμένεται μέσα στο καλοκαίρι στην Ιαπωνία για κοινές ασκήσεις. «Αν δεν ενεργοποιηθούμε περισσότερο, θα γράψουν άλλοι το βιβλίο με τους κανόνες του μέλλοντος - όχι μόνο σε οικονομικό πεδίο, αλλά και σε πολιτικό και όσον αφορά την ασφάλεια», σχολίασε σχετικά ο Γερμανός ΥΠΕΞ Χάικο Μάας, ενώ ανέφερε ότι «εμείς θέλουμε να αποτρέψουμε και την ηγεμονία και τη διαμόρφωση μπλοκς - από τη μεριά μας, υιοθετούμε μία τάξη πραγμάτων στον Ινδο-Ειρηνικό που θα είναι βασισμένη σε κανόνες, διαφάνεια και δεν θα κάνει αποκλεισμούς».

Η δε Γαλλία είναι η μόνη ευρωπαϊκή δύναμη που διαθέτει μόνιμη στρατιωτική παρουσία στην περιοχή, εξαιτίας και των εξωχώριων κτήσεών της: Της νήσου Ρεϊνιόν (στον Ινδικό, ανατολικά της Μαδαγασκάρης), της Νέας Καληδονίας (ανατολικά της Αυστραλίας και βόρεια της Νέας Ζηλανδίας) και της Γαλλικής Πολυνησίας (βορειοανατολικά της Νέας Ζηλανδίας) στον Νότιο Ειρηνικό. Μάλιστα, στην Παπίτ της Γαλλικής Πολυνησίας (όπως και στο Αμπου Ντάμπι των Ηνωμένων Αραβικών Εμιράτων) η Γαλλία διαθέτει στρατιωτικές βάσεις. Οπως ανέφερε σε πρόσφατη συνέντευξή του στην αμερικανική ιστοσελίδα «US Naval Institute News» ο υποναύαρχος Ζαν Ματιέ Ρεΐ, επικεφαλής των γαλλικών Ενόπλων Δυνάμεων στον Ινδο-Ειρηνικό, «πρώτη μας ανησυχία είναι η διατήρηση της ικανότητας της Γαλλίας να υπερασπίζεται τα συμφέροντά της στην περιοχή, ώστε να διατηρείται ένα ασφαλές και ειρηνικό περιβάλλον για όλους». Ο Ρεΐ εξήγησε ότι στις δύο βάσεις σε Γαλλική Πολυνησία και ΗΑΕ προστίθενται 3 στρατιωτικές διοικήσεις που σταθμεύουν μόνιμα σε Ρεϊνιόν και Ν. Καληδονία, αλλά και στο Τζιμπουτί (στην Ανατολική Αφρική, πάνω στην έξοδο προς τον Κόλπο του Αντεν που «βγάζει» σε Αραβική Θάλασσα και Ινδικό).

«Σκοπεύουμε να αναλάβουμε τις διεθνείς μας ευθύνες αναπτύσσοντας τακτικά στρατιωτικές μονάδες μέσα από έναν συνδυασμό δυνάμεων στην ενδοχώρα και μονάδων σε βάσεις εξωχώριες», σημείωσε ο Ρεΐ, εξηγώντας ότι το Παρίσι επιδιώκει αναβάθμιση του ρόλου του στην περιοχή. Ο ίδιος σημείωσε ότι οι εξωχώριες κτήσεις στην περιοχή συνεπάγονται εκατομμύρια τετραγωνικά μίλια ΑΟΖ για τη Γαλλία, που στις παράκτιες χώρες του Ινδο-Ειρηνικού διατηρεί ακόμα «πάνω από 1,6 εκατομμύρια κατοίκους, 7.000 μόνιμα σταθμευμένο στρατιωτικό προσωπικό και 200.000 ομογενείς».

Υπενθυμίζουμε ότι η Γαλλία ανήκει στα μέλη της ΕΕ που επίμονα επαναλαμβάνουν τη σημασία «στρατηγικής αυτονομίας» της Ενωσης. «Οσο δεν αντιμετωπίζονται οι ικανότητες της ΕΕ, η ΕΕ δεν θα είναι ένας μεγάλος μέτοχος», σχολίασε με αφορμή τη συμμετοχή της Γαλλίας σε διευρυμένα γυμνάσια στον Ινδο-Ειρηνικό ο Αντουάν Μποντάζ, συνεργάτης του Ιδρύματος για τη Στρατηγική Ερευνα (με έδρα στο Παρίσι). Με δεδομένες τις βάσεις που η Γαλλία διαθέτει στην περιοχή, επεσήμανε: «Η Γαλλία είναι η μόνη χώρα της ΕΕ με αληθινή στρατηγική για την ασφάλεια στον Ινδο-Ειρηνικό (...) Η στρατηγική αυτονομία στη σύνταξη ομιλιών είναι ένα πράγμα, η στρατηγική αυτονομία στην εκτέλεση σχεδίων και στην υπεράσπιση των συμφερόντων μας είναι κάτι άλλο».

Ας καταγραφεί ότι η συμμετοχή της Γαλλίας στην άσκηση «ARC21» στα ανοιχτά της Ιαπωνίας έπεται της άσκησης «La Perouse» που έκανε τον Απρίλη στον Κόλπο της Βεγγάλης. Την αυξανόμενη στροφή και του γαλλικού ιμπεριαλισμού προς τον Ινδο-Ειρηνικό αντανακλά και ετήσια έκθεση του γαλλικού υπουργείου Αμυνας («Strategic Update 2021»), όπου μεταξύ άλλων εντοπίζεται «η επανεμφάνιση του στρατηγικού και στρατιωτικού ανταγωνισμού τόσο από την Κίνα όσο και από τη Ρωσία», ενώ όλη η εν λόγω περιοχή αποκαλείται «θέατρο βαθιών στρατηγικών αλλαγών» όπου η Γαλλία «πρέπει να αναπτύξει επιτακτικά ένα γεωστρατηγικό εκτόπισμα σύμφωνα με τις τρέχουσες εξελίξεις και τις φιλοδοξίες της».