Παπαγεωργίου Βασίλης

Η Κομισιόν, δημοσιοποιώντας χτες τους «Γενικούς Προσανατολισμούς Οικονομικών Πολιτικών» (ΓΠΟΠ) της Ευρωπαϊκής Ενωσης (ΕΕ), αποκαλύπτει ότι υπάρχει προσυνεννόηση μεταξύ Βρυξελλών και Αθήνας για «ριζική αναδιάρθρωση εντός του 2000» με ανατροπή του ασφαλιστικού καθεστώτος, με αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης και μείωση των παροχών, με εισαγωγή συμβάσεων μερικής απασχόλησης και «ελαστικών» ωραρίων, με επιτάχυνση των ιδιωτικοποιήσεων και «φορολογική μεταρρύθμιση». Πρόκειται για επίσημη διάψευση της προεκλογικής κυβερνητικής προπαγάνδας, αφού η έκθεση της Κομισιόν αναφέρει συγκεκριμένα ότι «το έτος 2000 θα 'ναι έτος ορόσημο για την εισαγωγή σημαντικών μεταρρυθμίσεων» τόσο στην Ελλάδα όσο και σε μια σειρά από κράτη - μέλη της ΕΕ.

Η Κομισιόν προβαίνει σε αυστηρές «συστάσεις» προς όλα τα κράτη - μέλη για τους τομείς «αρμοδιότητάς» της (εσωτερική αγορά, δημοσιονομική πολιτική κυβερνήσεων, αγορά εργασίας), ενώ στους τομείς αρμοδιότητας των κρατών - μελών, όπως το ασφαλιστικό και τα φορολογικά, κάνει αποτίμηση και διαπιστώσεις των «συμπεφωνηθέντων» στα πλαίσια των «δεσμεύσεων» που έχουν αναληφθεί για την υλοποίηση των «εθνικών» Προγραμμάτων Σύγκλισης και Σταθερότητας. Ο αρμόδιος επίτροπος Ισπανός Π. Σόλμπες, υπεύθυνος του οικονομικού χαρτοφυλακίου της Κομισιόν, εξέφρασε «ικανοποίηση» για το γεγονός ότι «όλα τα κράτη - μέλη ικανοποίησαν τους στόχους των προϋπολογισμών 1999», αλλά προειδοποίησε ότι «χρειάζεται μεγάλη προσοχή στην ποιότητα και τη διατηρησιμότητα των δημοσιονομικών επιτευγμάτων, ιδιαίτερα όσον αφορά τα φορολογικά και συνταξιοδοτικά συστήματα».

Ιδιαίτερα για χώρες, όπως η Ελλάδα, με υψηλά ποσοστά χρέους, οι «συστάσεις» είναι ενισχυμένες αφού «ο στόχος για το 2000» και τη δημοσιονομική πολιτική είναι: 1) «Περαιτέρω μείωση των ελλειμμάτων», 2) «Συνέχιση των προσπαθειών με στόχο την αύξηση της αποτελεσματικότητας του φορολογικού συστήματος» και 3) «Μεταρρύθμιση του δημόσιου τομέα». Οι Βρυξέλλες πιέζουν την Αθήνα στα δημοσιονομικά, γνωρίζοντας ότι η οποιαδήποτε κυβέρνηση που θα προκύψει από τις εκλογές, δεν μπορεί να ανταπεξέλθει παρά μόνο με σκλήρυνση της ταξικής πολιτικής λιτότητας, για μισθούς, συντάξεις και εργατικά δικαιώματα. Δεν υπάρχουν «συστάσεις» των Βρυξελλών για τη συμπεριφορά του κεφαλαίου.

Για την Κομισιόν «το βάρος» πρέπει να πέσει το 2000 σε φόρους, μισθούς και συντάξεις. Είναι χαρακτηριστικό, το πώς διατυπώνονται οι «συστάσεις» που αφορούν την «εσωτερική αγορά» σε όλη την ΕΕ, αφού όλη η «ενθάρρυνση» αφορά τη «διευκόλυνση» του ιδιωτικού κεφαλαίου και τον περιορισμό του δημοσίου τομέα. Για την Ελλάδα προτείνονται «βελτίωση» του ρυθμού ενσωμάτωσης των κοινοτικών οδηγιών ιδιαίτερα για τις «δημόσιες προμήθειες», «ενίσχυση των ιδιωτικοποιήσεων» και «μείωση των κρατικών ενισχύσεων», «περιορισμός» των διοικητικών εμποδίων στη σύσταση νέων επιχειρήσεων, άρση των εμποδίων στις επενδύσεις των «θεσμικών επενδυτών» σε συνάρτηση με τους πόρους των συνταξιοδοτικών ταμείων κλπ.. Οι επιχειρήσεις «ενθαρρύνονται» σε δαπάνες μόνο στους τομείς έρευνας και τεχνολογίας, δηλαδή εκεί όπου το κεφάλαιο επενδύει από μόνο του, αφού η τεχνολογία είναι η βάση της καπιταλιστικής «αναδιάρθρωσης». Ολο το κοινωνικό «βάρος» πέφτει στους ώμους των εργαζομένων, από τη χρηματοδότηση της κρατικής και κυβερνητικής μηχανής, μέχρι την αντιμετώπιση της ανεργίας.

Η Κομισιόν κάνει ειδική αναφορά σε κάθε ξεχωριστό κράτος - μέλος της ΕΕ. Για την Ελλάδα, υπάρχει ικανοποίηση για την επίτευξη των «δημοσιονομικών στόχων» για το 1999, αλλά βέβαια οι «συστάσεις» εστιάζονται στις «περαιτέρω προσπάθειες» στα φορολογικά και τα ασφαλιστικά. Ολόκληρη η «σύσταση» για το δημόσιο καθεστώς συντάξεων, έχει ως εξής: «Μια στρατηγική μεταρρυθμίσεων, σε δύο στάδια, ανακοινώθηκε το 1998. Το πρώτο στάδιο το οποίο αφορούσε βασικά στην οργανωτική πτυχή, προέβλεπε, για παράδειγμα, τη δημιουργία ενός ενιαίου αριθμού ασφαλιστικού μητρώου. Το δεύτερο στάδιο περιλαμβάνει μια μεγαλύτερη αναδιοργάνωση των, χρηματοδοτούμενων από το κράτος, συντάξεων και θα μπορούσε να οδηγήσει σε μια εναρμόνιση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης μεταξύ των διαφορετικών καθεστώτων, σε μία αναπροσαρμογή εισφορών και παροχών σε οικονομικά βιώσιμα επίπεδα και στη δημιουργία ενός υποχρεωτικού επαγγελματικού συνταξιοδοτικού καθεστώτος. Αναμένεται η εξαγγελία αυτού του δεύτερου σταδίου».

Σ' ένα άλλο σημείο της έκθεσης, η Κομισιόν χαρακτηρίζει το 2000 ως «έτος ορόσημο για τη μεταρρύθμιση των δημοσίων συνταξιοδοτικών καθεστώτων» στην Ελλάδα και σε άλλες πέντε ευρωπαϊκές χώρες. Οι «συστάσεις» για την Ελλάδα όσον αφορά τις «δομικές μεταρρυθμίσεις της αγοράς εργασίας» αφορούν: 1) «Την προληπτική ενίσχυση των πολιτικών εργασίας και τη μεταρρύθμιση των συστημάτων εκπαίδευσης και κατάρτισης», και 2) «Την εισαγωγή νέων συμβάσεων μερικής απασχόλησης και μιας μεγαλύτερης ελαστικότητας και ευελιξίας των ωραρίων εργασίας». Υπάρχουν ειδικές αναφορές όσον αφορά τη διαδικασία «απελευθέρωσης» στους τομείς ενέργειας και μεταφορών. Προτείνεται «βελτίωση της αποτελεσματικότητας του φορολογικού συστήματος» και γενική «μεταρρύθμιση του δημοσίου τομέα». Και όλα αυτά όχι σ' ένα μακρινό μέλλον, αλλά «εντός του 2000», δηλαδή από τον όποιον αναλάβει τη διακυβέρνηση της χώρας μετά τις εκλογές του Απρίλη.