ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 15 Φλεβάρη 2015
Σελ. /40
ΔΙΕΘΝΗ
ΣΥΓΚΡΟΥΣΗ ΣΤΗΝ ΟΥΚΡΑΝΙΑ
Παρά τη νέα εκεχειρία η αντιπαράθεση μένει

Εως και την τελευταία ώρα, πριν την έναρξη της κατάπαυσης του πυρός, στην Ανατολική Ουκρανία υπήρχαν μετακινήσεις στρατευμάτων
Εως και την τελευταία ώρα, πριν την έναρξη της κατάπαυσης του πυρός, στην Ανατολική Ουκρανία υπήρχαν μετακινήσεις στρατευμάτων
ΝΤΟΝΕΤΣΚ.--

«Αστραψαν και βρόντηξαν» τα όπλα σε όλα τα μέτωπα στις ανατολικές επαρχίες της Ουκρανίας την Παρασκευή, μια μέρα μετά τη συμφωνία για την εκεχειρία, που είχε προγραμματιστεί να ξεκινήσει από σήμερα, 15 Φλεβάρη, ανάμεσα στις δυνάμεις της αντιδραστικής κυβέρνησης του Κιέβου και τους ρωσόφωνους πολιτοφύλακες, που συμφωνήθηκε στο Μινσκ της Λευκορωσίας και επικυρώθηκε από την τετραμερή συνάντηση των Προέδρων της Ρωσίας, Βλαντιμίρ Πούτιν, της Ουκρανίας, Πέτρο Ποροσένκο, της καγκελαρίου της Γερμανίας, Αγκελα Μέρκελ, και του Γάλλου Προέδρου, Φρανσουά Ολάντ.

Ετσι, σφοδρές μάχες σημειώθηκαν και στην περιοχή του Ντονέτσκ και στην περιοχή του Λουγκάνσκ. Στο επίκεντρο βρέθηκε η, στρατηγικής σημασίας, πόλη Ντεμπάλτσεβε, ο σιδηροδρομικός κόμβος που ενώνει τις δύο πρωτεύουσες των ψευδεπίγραφα αποκαλούμενων Λαϊκών Δημοκρατιών. Και από τις δύο αντιμαχόμενες πλευρές, ανακοινώθηκε ότι υπήρξαν γύρω στους 15 νεκρούς και δεκάδες τραυματίες από πυρά πυροβολικού. Ταυτόχρονα, ο αναπληρωτής υπουργός Αμυνας της Ουκρανίας, Πέτρο Μέκχεντ, κατήγγειλε ότι οι ρωσόφωνοι πολιτοφύλακες, με στήριξη καλυμμένων ρωσικών δυνάμεων, σχεδίαζαν πριν την έναρξη της εκεχειρίας να έχουν καταλάβει, αν όχι όλες, τουλάχιστον ορισμένες κομβικές περιοχές του Ντεμπάλτσεβε και της Μαριούπολης. Φυσικά, η πληροφορία αυτή δεν είναι δυνατόν να επαληθευτεί, ωστόσο είναι βέβαιο ότι και οι δύο πλευρές τις τελευταίες ώρες ενέτειναν τις προσπάθειές τους να κατοχυρώσουν τις θέσεις τους σε περισσότερες περιοχές και εδάφη.

Επίσης, πριν καν μπει σε ισχύ η γενική κατάπαυση του πυρός φαίνεται ότι θα είναι πολύ δύσκολη η εφαρμογή της, όπως συνέβη και στην προηγούμενη συμφωνία εκεχειρίας του Σεπτέμβρη του 2014, που ουσιαστικά δεν ίσχυσε ούτε μια μέρα. Εξάλλου, το αίμα που έχει χυθεί από τον Απρίλη του 2014, τότε που άρχισε η λεγόμενη αντιτρομοκρατική εκστρατεία της αντιδραστικής πραξικοπηματικής κυβέρνησης του Κιέβου στις ανατολικές επαρχίες, είναι ήδη πολύ. Με βάση τα επίσημα στοιχεία, έχουν σκοτωθεί πάνω από 5.500 άνθρωποι (στρατιώτες, πολιτοφύλακες και άμαχοι) και τραυματιστεί γύρω στους 13.000, αλλά τα πραγματικά νούμερα, σύμφωνα με ντόπιες πηγές, προσεγγίζουν ακόμα και 10πλάσια μεγέθη. «Λάδι στη φωτιά» ρίχνει και η δημόσια τοποθέτηση του ηγέτη του εθνικιστικού φασιστικού «Δεξιού Τομέα», Ντμίτρι Γιάρος, που δήλωσε ότι διαφωνεί κάθετα με τη συμφωνία και κάλεσε τις παραστρατιωτικές ομάδες που διαθέτει να συνεχίσουν τις μάχες κατά των πολιτοφυλάκων.

Συμφωνία - προσωρινός συμβιβασμός

Η συμφωνία επιτεύχθηκε στο Μινσκ αρχικά από τη λεγόμενη Ομάδα Επαφής, δηλαδή την εκπρόσωπο του Οργανισμού για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ), Χάιντι Ταλιαβίνι, τους εκπροσώπους των αυτοαποκαλούμενων Λαϊκών Δημοκρατιών του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ, Α. Ζακχαρτσένκο και Ιγκόρ Πλοτνίτσκι, τον πρέσβη της Ρωσίας στη Λευκορωσία, Μ. Ζουράμποφ, και τον απεσταλμένο της κυβέρνησης του Κιέβου, πρώην Πρόεδρο της Ουκρανίας Λ. Κούτσμα, οι οποίοι και την υπογράφουν, και στη συνέχεια συζητήθηκε στις μαραθώνιες διαπραγματεύσεις, των 16 ωρών, των ηγετών Ουκρανίας, Γερμανίας, Γαλλίας και Ρωσίας. Η συμφωνία αυτή αποτελεί ένα νέο προσωρινό συμβιβασμό, που, όπως σημείωσε σε ανακοίνωσή του το τμήμα Διεθνών Σχέσεων της ΚΕ του ΚΚΕ, «οι συμβιβασμοί και οι συμφωνίες δεν μπορούν να εξασφαλίσουν την ειρήνη και την ασφάλεια στους λαούς, όσο παραμένει το ίδιο το σύστημα που γεννάει τους ανταγωνισμούς, τις ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις και τους πολέμους». Και αυτό ακριβώς ισχύει στην Ουκρανία. Παραμένουν όλες οι αιτίες που οδήγησαν στην ένοπλη αντιπαράθεση. Ο ανταγωνισμός για τη γεωστρατηγική θέση της χώρας, το φυσικό της πλούτο, η αξιοποίησή της από τα μονοπώλια ως «ενεργειακού κόμβου» στο έδαφος της καπιταλιστικής οικονομίας. Αυτή είναι η βασική αιτία που μακελεύεται ένας λαός, που βρέθηκε στο επίκεντρο της αντιπαράθεσης ανάμεσα σε μερίδες της αστικής τάξης που είχαν διαφορετικές επιλογές για συμμαχίες με ιμπεριαλιστικά κέντρα και της σύγκρουσης ανάμεσα στις ιμπεριαλιστικές δυνάμεις ΕΕ, ΗΠΑ και καπιταλιστικής Ρωσίας.

Πολλά τα σημεία που επιδέχονται διαφορετικών ερμηνειών

Στο παζάρι που έγινε υπήρξαν παραχωρήσεις και από τις δύο πλευρές, όμως, υπάρχουν και πολλά ζητήματα που αφήνουν δυνατότητες πολλών ερμηνειών. Επίσης, αξιοσημείωτο είναι ότι ούτε από την κυβέρνηση του Κιέβου, ούτε από τους ιμπεριαλιστές συμμάχους της δεν τέθηκε το ζήτημα της χερσονήσου της Κριμαίας, που μετά από δημοψήφισμα ενσωματώθηκε στη Ρωσία και έως πρότινος ήταν «κόκκινη γραμμή». Αυτό, βεβαίως, δε σημαίνει ότι το θέμα δεν μπορεί να τεθεί και στο μέλλον. Επίσης, είναι ενδεικτικό ότι και η ΕΕ, μετά τη συμφωνία, δείχνει μια κάποια συγκράτηση στην επιβολή νέων κυρώσεων στη Ρωσία, ενώ είναι φανερό ότι μπορεί να εξεταστεί η άρση και των υφιστάμενων κυρώσεων, καθώς έχουν υποστεί ζημιές και μονοπωλιακοί όμιλοι που είχαν δουλειές σε διάφορους κλάδους με ρωσικά μονοπώλια. Φυσικά, η παρουσία του Πέτρο Ποροσένκο στη Σύνοδο της ΕΕ δείχνει ότι η αντιδραστική κυβέρνηση του Κιέβου έχει την πλήρη αναγνώριση της λυκοσυμμαχίας και φυσικά σε αυτή πλήρως ευθυγραμμίζεται και η ελληνική συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, που, μέσω του πρωθυπουργού, Α. Τσίπρα, και του ΥΠΕΞ, Ν. Κοτζιά, δήλωσαν πρόθεση να συναντηθούν με τους ομολόγους τους.

Επί της ουσίας, ο συμβιβασμός που επιτεύχθηκε προβλέπει, μετά τη γενική κατάπαυση πυρός, απόσυρση σε δύο βδομάδες όλων των βαρέων όπλων από τις δύο πλευρές σε ίσες αποστάσεις, προκειμένου να δημιουργηθεί μια ζώνη ασφαλείας τουλάχιστον 50 χιλιόμετρων για τα συστήματα πυροβολικού διαμετρήματος 100 mm, 70 χιλιόμετρα για εκτοξευτήρες ρουκετών και 140 χιλιομέτρων για βαρύ πυροβολικό. Τη διαδικασία αυτή θα επιβλέπει ο ΟΑΣΕ. Σε σχέση με τη γραμμή οριοθέτησης που είχε μπει το Σεπτέμβρη του 2014, οι πολιτοφυλακές έχουν κερδίσει νέα εδάφη και αυτό φαίνεται ότι κατοχυρώνεται ως ένα βαθμό με τη νέα ζώνη ασφαλείας.

Στη συνέχεια, προβλέπονται μέτρα υποτίθεται για την πολιτική διευθέτηση της σύγκρουσης. Αυτά περιλαμβάνουν διενέργεια τοπικών εκλογών, σύμφωνα με την ουκρανική νομοθεσία και το νόμο της Ουκρανίας «σχετικά με την προσωρινή διαταγή της τοπικής αυτοδιοίκησης σε ορισμένες περιοχές του Ντόνετσκ και του Λουγκάνσκ». Μετά τις τοπικές εκλογές, συνταγματική μεταρρύθμιση ως το τέλος του 2015 και το ουκρανικό κράτος επανακτά τον πλήρη έλεγχο στα σύνορα σε ολόκληρη τη ζώνη των συγκρούσεων. Βεβαίως, το σημείο αυτό είναι αρκετά ανοιχτό για διάφορες ερμηνείες, αφού ταυτόχρονα προβλέπεται περισσότερη αυτονομία στην περιοχή του Ντονμπάς αλλά ο νόμος μιλάει για ορισμένες περιοχές, άρα όχι το σύνολο των δύο επαρχιών, που το συναποτελούν Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ. Επίσης, γίνεται λόγος για την πλήρη αποκατάσταση των κοινωνικο-οικονομικών σχέσεων στο Ντονμπάς, συμπεριλαμβανομένων των κοινωνικών μεταβιβάσεων, όπως οι συντάξεις και άλλες πληρωμές (εισπράξεις και έσοδα, έγκαιρη πληρωμή όλων των λογαριασμών κοινής ωφελείας, ανανέωση της φορολογίας εντός του νομικού πλαισίου της Ουκρανίας). Για το σκοπό αυτό, η Ουκρανία θα επανακτήσει τον έλεγχο σε τμήμα του τραπεζικού συστήματός της στις περιοχές που πλήττονται από συγκρούσεις και, κατά πάσα πιθανότητα, θα υπάρχει διεθνής μηχανισμός για τη διευκόλυνση αυτών των μεταφορών. Ομως, ταυτόχρονα, σε αυτή την περιοχή υπάρχουν σημαντικές εκμεταλλεύσεις και ορυχεία, που είναι ένα θέμα αν οι ρωσόφωνες πολιτοφυλακές, που επικεφαλής τους είναι και μεγαλοκαπιταλιστές της περιοχής, θα θελήσουν να έχει λόγο και η κεντρική εξουσία.

Ακόμα, διατυπώνεται ότι δίνεται χάρη και αμνηστία και ψηφίζεται νόμος που απαγορεύει τη δίωξη και την τιμωρία των προσώπων που έχουν σχέση με τα γεγονότα που έλαβαν χώρα στις περιοχές του Ντονέτσκ και Λουγκάνσκ. Την ίδια ώρα, στελέχη της κυβέρνησης διαρρέουν ότι η αμνηστία δε θα αφορά τους ηγέτες που εμπλέκονται σε εγκλήματα. Δηλαδή είναι φανερό ότι οι τριβές για την ερμηνεία και αυτού του σημείου είναι σίγουρες.

Αλλο σημείο αναφέρει την αποχώρηση όλων των ξένων ενόπλων δυνάμεων, στρατιωτικού εξοπλισμού, καθώς και μισθοφόρων από το έδαφος της Ουκρανίας υπό την εποπτεία του ΟΑΣΕ και τον αφοπλισμό όλων των παράνομων ομάδων. Και πάλι ο ορισμός του τι είναι νόμιμη και παράνομη ομάδα σηκώνει πολλές ερμηνείες.

Στο κομμάτι που αφορά τη συνταγματική μεταρρύθμιση μέχρι το τέλος του 2015, τονίζεται το στοιχείο της αποκέντρωσης, λαμβάνοντας υπόψη τα χαρακτηριστικά των επιμέρους περιφερειών του Ντονέτσκ και του Λουγκάνσκ, σε συμφωνία με τους εκπροσώπους των περιοχών αυτών, καθώς και την έγκριση του νόμου για το ειδικό καθεστώς τους και των σχέσεων με τη Ρωσία.

Επίσης, στις παραχωρήσεις που υπήρξαν περιλαμβάνεται το δικαίωμα της γλώσσας, η συμμετοχή της τοπικής αυτοδιοίκησης με την κεντρική εξουσία στο διορισμό των επικεφαλής των εισαγγελέων και των δικαστηρίων, η δυνατότητα των κεντρικών εκτελεστικών αρχών να συνάπτουν με τις αρμόδιες τοπικές αρχές μια συμφωνία σχετικά με την οικονομική, κοινωνική και πολιτιστική ανάπτυξη και μονάδες τήρησης της τάξης, κάτι σαν τοπική αστυνομία.

Από όλα αυτά, γίνεται φανερό ότι, παρά το συμβιβασμό, όλα τα ενδεχόμενα για περαιτέρω κλιμάκωση της σύγκρουσης είναι ανοιχτά και βέβαια ο ουκρανικός λαός, όσο βρίσκεται εγκλωβισμένος να παλεύει κάτω από ξένες σημαίες και δεν αναπτύσσει αυτοτελώς τη δική του πάλη για την εξουσία που θα τον απαλλάξει από τους δυνάστες καπιταλιστές, δεν μπορεί να περιμένει ριζικές αλλαγές στη ζωή του.


Δ. Κ.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ