ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Πέμπτη 15 Δεκέμβρη 2016
Σελ. /24

Στο σημερινό 4σέλιδο «Εργαζόμενοι και Λαϊκή Συμμαχία» μπορείτε να διαβάσετε τα εξής:

-- ΕΕ και Εργατικό Δίκαιο: Οι «βέλτιστες πρακτικές» της ΕΕ οδηγός για το σάρωμα κάθε εργατικού δικαιώματος.

-- Παρέμβαση σωματείων σε χώρους κατάρτισης: Πείρα από την παρέμβαση για την προετοιμασία της απεργίας της 8ης Δεκέμβρη.

-- Θεσσαλονίκη - 30 χρόνια από τη μεγάλη απεργία των εργαζομένων στους δήμους: Παρουσίαση του χρονικού της απεργίας, με αφορμή την εκδήλωση που διοργανώνει η ΚΟ Τοπικής Διοίκησης Θεσσαλονίκης του ΚΚΕ.


ΕΡΓΑΤΙΚΟ ΔΙΚΑΙΟ ΚΑΙ ΕΕ
Οι «βέλτιστες πρακτικές» της ΕΕ οδηγός για το σάρωμα κάθε εργατικού δικαιώματος

Εκτενή αποσπάσματα από την εισήγηση του Β. Κατσιάβα, δικηγόρου και μέλους της Ευρωκοινοβουλευτικής Ομάδας του ΚΚΕ, στην πρόσφατη ημερίδα της ΤΟ Δικαιοσύνης της ΚΟ Αττικής του ΚΚΕ

Απεργοί εργαζόμενοι της «Arcelor Mittal» σε κινητοποίηση, στη Μασσαλία
Απεργοί εργαζόμενοι της «Arcelor Mittal» σε κινητοποίηση, στη Μασσαλία
Σε συνέχεια της παρουσίασης της εκδήλωσης - ημερίδας που πραγματοποίησε η ΤΟ Δικαιοσύνης της ΚΟ Αττικής του ΚΚΕ τη Δευτέρα 5/12, με θέμα «Η πάλη για την προστασία της λειτουργίας και δράσης των σωματείων», ο «Ριζοσπάστης» δημοσιεύει σήμερα εκτενή αποσπάσματα από την εισήγηση του Β. Κατσιάβα, δικηγόρου και μέλους της Ευρωκοινοβουλευτικής Ομάδας του ΚΚΕ.

***

Η εμφάνιση και όξυνση της καπιταλιστικής κρίσης στην ΕΕ και την Ευρωζώνη ενίσχυσε όλα τα αντιδραστικά χαρακτηριστικά της ΕΕ και τις αντιδραστικές τάσεις του μονοπωλιακού κεφαλαίου στην ΕΕ και παγκόσμια. Οι αναιμικοί και αβέβαιοι ρυθμοί καπιταλιστικής ανάπτυξης σε ΕΕ και Ευρωζώνη, σε συνδυασμό με τις ανησυχίες για την ανάπτυξη συνολικά της παγκόσμιας οικονομίας, επιτείνουν τις δυσκολίες της αστικής διαχείρισης, οξύνουν στο έπακρο τους ανταγωνισμούς στο εσωτερικό της ΕΕ, καθώς και με άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα και ισχυρές καπιταλιστικές χώρες (ΗΠΑ, Ιαπωνία, χώρες BRICS κ.λπ.). Στις συνθήκες αυτές εντείνεται η επιθετικότητα των μονοπωλίων ενάντια στην εργατική τάξη, όπου συμπίπτουν οι αστικές τάξεις όλων των κρατών - μελών.

Είναι χυδαίο ψέμα της αστικής προπαγάνδας ότι η άγρια επίθεση στην εργατική τάξη υπαγορεύεται από τα δημοσιονομικά ελλείμματα και το δημόσιο χρέος κάποιων κρατών - μελών της Ευρωζώνης. Αντίθετα, αποτελεί υλοποίηση της στρατηγικής επιδίωξης της ΕΕ που έχει καταστρώσει εδώ και δεκαετίες και χρονολογείται τουλάχιστον από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ που σηματοδότησε την προώθηση με τις πιο άγριες μορφές των καπιταλιστικών αναδιαρθρώσεων σε βάρος της εργατικής τάξης, το στόχο του κεφαλαίου να μειώσει την τιμή της εργατικής δύναμης στο κατώτερο ιστορικά όριό της, ώστε να αντεπεξέλθει στον ανελέητο μονοπωλιακό ανταγωνισμό με τα άλλα ιμπεριαλιστικά κέντρα και ανερχόμενες καπιταλιστικές δυνάμεις με πάμφθηνη εργατική δύναμη.

Η πλήρης ανατροπή των εργασιακών σχέσεων προωθείται σε όλα τα κράτη - μέλη της ΕΕ (φωτ. από απεργιακή συγκέντρωση στο Βέλγιο)

Copyright 2016 The Associated

Η πλήρης ανατροπή των εργασιακών σχέσεων προωθείται σε όλα τα κράτη - μέλη της ΕΕ (φωτ. από απεργιακή συγκέντρωση στο Βέλγιο)
Χαρακτηριστική απόδειξη η «Πράσινη Βίβλος», με τίτλο «Εκσυγχρονισμός της εργατικής νομοθεσίας για την αντιμετώπιση των προκλήσεων του 21ου αιώνα» που παρουσίασε η Ευρωπαϊκή Επιτροπή ήδη από το 2006, πολύ πριν το ξέσπασμα της καπιταλιστικής κρίσης. Σ' αυτήν περιλαμβανόταν η αντιδραστική μεταρρύθμιση του Εργατικού Δικαίου των κρατών - μελών της ΕΕ, η προσαρμογή και κωδικοποίηση της εργατικής νομοθεσίας, για την επίτευξη των στόχων της «Στρατηγικής της Λισσαβόνας» και της μετεξέλιξής της, της «Στρατηγικής Ευρώπη - 2020». Η «Πράσινη Βίβλος» κωδικοποιούσε τις βάρβαρες μορφές εκμετάλλευσης που είχε ήδη επιβάλει η καπιταλιστική αγορά και σήμερα κατοχυρώνονται και στο νομικό εποικοδόμημα των κρατών - μελών.

Πρωταρχική επιδίωξη των μονοπωλίων και των πολιτικών εκφραστών τους ήταν η κατάργηση των συγκροτημένων συλλογικών δικαιωμάτων της εργατικής τάξης, η αποφασιστική υπονόμευση των συλλογικών διεκδικήσεών της και βέβαια των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας.

Σήμερα, στην Ελλάδα και σε όλα τα κράτη - μέλη της ΕΕ όλοι οι σχεδιασμοί της Πράσινης Βίβλου έχουν υλοποιηθεί νομοθετικά ή προωθούνται με ραγδαίους ρυθμούς. Το εργατικό Δίκαιο ανατρέπεται εκ βάθρων, ώστε να εξυπηρετήσει τη στρατηγική της ανταγωνιστικότητας των ευρωπαϊκών μονοπωλίων.

Στο πλαίσιο αυτό, σε ολόκληρο το επίπεδο της ΕΕ, έχουμε την πλήρη ανατροπή των εργασιακών σχέσεων, την αποδιάρθρωση του σταθερού ημερήσιου χρόνου εργασίας, την κατεδάφιση κατακτημένων κοινωνικών, ασφαλιστικών και συνταξιοδοτικών δικαιωμάτων της εργατικής τάξης.

Ο «κοινωνικός εταιρισμός», τα κοινά δήθεν συμφέροντα των «κοινωνικών εταίρων», το κοινό δήθεν όραμα της «ανταγωνιστικότητας» γίνεται το ιδεολογικό εργαλείο και το πρόσχημα για τα αστικά και οπορτουνιστικά κόμματα, αλλά και για τις συμβιβασμένες ηγεσίες των ευρωπαϊκών συνδικάτων, να πείσουν τους εργαζόμενους να αποδεχτούν χωρίς κοινωνικές αντιδράσεις την κατάργηση των δικαιωμάτων τους.

Γενικός κανόνας και όχι εξαίρεση πλέον η «ευελιξία» που επιβάλλει το κεφάλαιο

Η αντεργατική φιλοσοφία της ΕΕ συμπυκνώνεται στον πρωτότυπο αστικό νεολογισμό «Ευελφάλεια» ή «Flexicurity», που συνδυάζει υποτίθεται την «ευελιξία» με την υποτιθέμενη «ασφάλεια» στην εργασία. Βέβαια, αυτό που ενδιαφέρει τα μονοπώλια είναι αποκλειστικά και μόνο η «ευελιξία», η ελαστικότητα των μορφών απασχόλησης και των δικαιωμάτων που τις συνοδεύουν. Το νέο μοντέλο εργάτη που ονειρεύεται το κεφάλαιο είναι αυτό του «απασχολήσιμου», εργαζόμενου - λάστιχο, διαρκώς επανακαταρτιζόμενου, που διατρέχει όλα τα μήκη και πλάτη της χώρας του και των κρατών - μελών της ΕΕ σε αναζήτηση δουλειάς μέχρι τα βαθιά γεράματα, με το μικρότερο δυνατό επίπεδο κοινωνικής προστασίας και δικαιωμάτων.

Σε όλα τα κράτη - μέλη της ΕΕ θεσπίζονται όλα τα είδη συμβάσεων «εναλλακτικής απασχόλησης», της πιο άγριας εκμετάλλευσης των εργατών, αυτές που ΕΕ αστικές κυβερνήσεις έχουν ανυψώσει σε «νόμο» κι επεκτείνουν ακόμα παραπέρα, με ονομασίες που προκαλούν ανατριχίλα: Εργασία ορισμένου χρόνου, μερική απασχόληση, συμβάσεις περιστασιακής απασχόλησης, συμβάσεις «μηδενικών ωρών», συμβάσεις τηλεργασίας, δουλειά με το κομμάτι, νέες μορφές «μικρο-εργασίας», «εργατικό φραντσάιζ», «έκτακτης ανάγκης», συμβάσεις «ετοιμότητας», «λευκές συμβάσεις», με απαραίτητο εργαλείο το σκλαβοπάζαρο των δουλεμπορικών «γραφείων προσωρινής απασχόλησης». Πάντοτε, ανάλογα με τις ανάγκες των επιχειρήσεων, προστίθενται και η δωρεάν για το κεφάλαιο «μαθητεία» και «άσκηση» και άλλες πολλές μορφές, που με εντυπωσιακή «ευρηματικότητα» ανακαλύπτουν και καθιερώνουν νομοθετικά όλοι μαζί, μονοπώλια, ΕΕ και κυβερνήσεις, για να ρίξουν την τιμή της εργατικής δύναμης στο επίπεδο των «εμπορικών ανταγωνιστών τους», Ινδίας, Κίνας κ.λπ. Αυτές αποτελούν πλέον τον γενικό κανόνα της εργασιακής σχέσης και όχι την εξαίρεση...

Ως συνέπεια της επέκτασης αυτών των μορφών απασχόλησης τίθεται το ζήτημα της κατάργησης των διατάξεων του εργατικού Δικαίου που προστατεύουν την απασχόληση. Στην Εκθεση της Κομισιόν «Απασχόληση στην Ευρώπη» αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Η τήρηση των αυστηρών κανόνων (...) που παραμένουν άθικτοι σε ευρεία κλίμακα (...) δημιουργεί αρνητικό αντίκτυπο στην παραγωγικότητα». «Οι εργαζόμενοι αισθάνονται καλύτερα προστατευμένοι από ένα σύστημα υποστήριξης σε περίπτωση ανεργίας παρά από τη νομοθεσία για την προστασία της απασχόλησης».

Ανοιξε έτσι ο δρόμος για την απελευθέρωση των απολύσεων! Η κατάργηση ή ο αποφασιστικός περιορισμός των αποζημιώσεων απόλυσης, των προθεσμιών κοινοποίησης, του κόστους, των διαδικασιών και των ορίων για τις ομαδικές απολύσεις.

«Δουλεμπορικά», απορρύθμιση χρόνου εργασίας και «ανεξάρτητες μορφές απασχόλησης»

Από τις πιο αντιδραστικές αλλαγές που υλοποιήθηκαν είναι αυτή των «τριμερών σχέσεων εργασίας», δηλαδή η νομιμοποίηση των δουλεμπορικών επιχειρήσεων «προσωρινής απασχόλησης» και «δανεισμού εργαζομένων», των «Ιδιωτικών Γραφείων Εύρεσης Εργασίας», ώστε να εδραιωθούν η απαλλαγή του εργοδότη από οποιαδήποτε ευθύνη και υποχρέωση απέναντι στους εργαζόμενους και η κυριαρχία των ελαστικών σχέσεων εργασίας. Αυτόν το στόχο εξυπηρετεί και η ενίσχυση των ιδιωτικών γραφείων εύρεσης εργασίας από την κυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ με τροπολογία που ψηφίστηκε σε πρόσφατο νομοσχέδιο με προαπαιτούμενα της δεύτερης «αξιολόγησης», καταργώντας και αυτόν τον ισχνό περιορισμό στην εκχώρηση της δραστηριότητας των «Ιδιωτικών Γραφείων Ευρέσεως Εργασίας» σε άλλο φυσικό ή νομικό πρόσωπο.

Οι «ευέλικτες» μορφές απασχόλησης συνδυάζονται με την πλήρη απορρύθμιση του χρόνου εργασίας, την κατάργηση του σταθερού ημερήσιου χρόνου δουλειάς. Ηδη, από το 1993, με την οδηγία 93/104/ΕΚ ξεκίνησε η υπονόμευση του σταθερού ημερήσιου χρόνου εργασίας και του 8ωρου και συνεχίστηκε με την ισχύουσα κοινοτική οδηγία 2003/88 που καθορίζει τον ημερήσιο χρόνο εργασίας σε 13 ώρες! Με τη ρήτρα αυτοεξαίρεσης (opt-out) κάθε κράτους - μέλους που το επιθυμεί, το 78ωρο εβδομαδιαίας εργασίας γίνεται κανόνας για τους εργαζόμενους που δηλώνουν τη συναίνεσή τους στον εργοδότη για την εξοντωτική αυτή εργασία, κάτω βέβαια από τον εκβιασμό της απόλυσης και τον εφιάλτη της ανεργίας. Τη δυνατότητα αυτή εκμεταλλεύτηκε πρώτη απ' όλους η Βρετανία, ήδη από την πρώτη οδηγία 1993/104, για να την ακολουθήσουν Δανία, Πορτογαλία και τα περισσότερα από τα νέα κράτη - μέλη. Το 8ωρο και το 48ωρο έχει αρχίσει να καταργείται από τις εθνικές νομοθεσίες των κρατών - μελών ήδη εδώ και 14 χρόνια. Υλοποιείται έτσι μια από τις βασικές αξιώσεις του μονοπωλιακού κεφαλαίου για διαμόρφωση του χρόνου εργασίας ανάλογα με τις ανάγκες του και μάλιστα χωρίς πρόσθετο εργατικό κόστος, δηλαδή αμοιβή για υπερωρίες!

Ταυτόχρονα, άνοιξε διάπλατα ο δρόμος για την χρησιμοποίηση ακόμη ευρύτερου πεδίου εκμετάλλευσης της εργατικής τάξης, μέσα από τη μεταμφίεση της σχέσης εξαρτημένης εργασίας σε δήθεν «ανεξάρτητες» μορφές απασχόλησης, όπως είναι η «ψευδοαυτοαπασχόληση» και η «υπεργολαβία» που παίρνουν τεράστιες διαστάσεις μέσα από την εφαρμογή της οδηγίας Μπολκεστάιν και ως επακόλουθο της εφαρμογής της Οδηγίας 96/71 για την απόσπαση εργαζομένων. Η Κομισιόν με την Ανακοίνωσή της, της 4-4-2006 (COM(2006) 159 τελικό), για τις «Κατευθύνσεις για την απόσπαση εργαζομένων στο πλαίσιο παροχής υπηρεσιών» χρησιμοποιεί τη νομολογία του Δικαστηρίου της ΕΕ για να επιβάλει, σχετικά με το καθεστώς των αποσπασμένων εργαζομένων, την εφαρμογή του Δικαίου της χώρας στην οποία είναι εγκατεστημένη η επιχείρηση παροχής υπηρεσιών που τους απασχολεί. Παρέχει τη δυνατότητα στους μονοπωλιακούς ομίλους της ΕΕ να δηλώνουν σαν έδρα χώρες της ΕΕ με το χαμηλότερο επίπεδο μισθών και εργασιακών δικαιωμάτων, ώστε απασχολώντας το εργατικό δυναμικό των χωρών αυτών στις χώρες παροχής υπηρεσιών να αποκομίζουν το μεγαλύτερο δυνατό κέρδος με την υπερεκμετάλλευση των εργαζομένων αυτών.

Μνημόνια διαρκείας για την ενιαία εφαρμογή της αντεργατικής στρατηγικής

Οι επιδιώξεις της ΕΕ, των μονοπωλίων και των αστικών κυβερνήσεων γυρνούν την εργατική τάξη στον εργασιακό μεσαίωνα. Τα μνημόνια διαρκείας είναι πλέον νόμος της ΕΕ. Με σιδερένιους μηχανισμούς για την ενιαία εφαρμογή της στρατηγικής του κεφαλαίου σε όλα τα κράτη - μέλη της ΕΕ. Με το «Σύμφωνο Σταθερότητας», τις διακρατικές συμφωνίες που υπέγραψαν μεταξύ τους οι αστικές κυβερνήσεις («Σύμφωνο για το ευρώ +», «Ενιαίος Μηχανισμός Στήριξης», «Δημοσιονομικό Σύμφωνο») και τη νομοθεσία για το Ευρωπαϊκό Εξάμηνο και τους 6+2 Κανονισμούς για την «Ενισχυμένη Οικονομική Διακυβέρνηση» (το λεγόμενο «εξαπλό» και «διπλό» πακέτο), έχουν χαλκεύσει νέα ακόμη πιο βαριά δεσμά ενάντια στους λαούς.

Στο στόχαστρο των μνημονίων διαρκείας βρίσκονται οι μισθοί και οι συντάξεις, η κατάργηση των Συλλογικών Συμβάσεων Εργασίας. Από τη μία ο ΣΥΡΙΖΑ και από την άλλη τα άλλα αστικά κόμματα, συνεταίροι του στο 3ο μνημόνιο κάνουν τα πάντα για να κρύψουν ότι και μετά το τέλος των μνημονίων με τη σημερινή μορφή τους και με την όποια αναιμική και ασταθή καπιταλιστική ανάκαμψη, πάνω στα ερείπια των εργατικών, λαϊκών δικαιωμάτων, οι εργαζόμενοι στην Ελλάδα και σε όλες τις χώρες - μέλη θα συνεχίσουν να ματώνουν, κάτω από τα δεσμά του κεφαλαίου και της ΕΕ.

Αυτές τις κατευθύνσεις απεργάζεται, λοιπόν, η κυβέρνηση με τις επερχόμενες νέες ανατροπές στα Εργασιακά, όσο και την επίθεση στο δικαίωμα στην απεργία και σε κάθε συνδικαλιστικό δικαίωμα. Στις αντιλαϊκές τους επιδιώξεις, κυβέρνηση και ΕΕ έχουν την αμέριστη στήριξη του εργοδοτικού και κυβερνητικού συνδικαλισμού στην Ελλάδα και σε όλη την ΕΕ. Γι' αυτό, όλοι τους μαζί πασχίζουν να χρησιμοποιήσουν και το πόρισμα της «Επιτροπής εμπειρογνωμόνων» σαν «φύλλο συκής» για την οριστική συντριβή των εργατικών δικαιωμάτων.

Χαρακτηριστικό παράδειγμα αποτελεί η «εκκρεμής δικαστική υπόθεση» για τις ομαδικές απολύσεις, στο Δικαστήριο της ΕΕ. Πρόκειται για την «αναμενόμενη απόφαση» για την προσφυγή που έκανε ο μονοπωλιακός όμιλος «Lafarge», ώστε να νομιμοποιήσει την απόλυση όλων των εργατών στα «Τσιμέντα Χαλκίδας», η οποία θα δημιουργήσει δικαστικό προηγούμενο για τις ομαδικές απολύσεις συνολικά. Την απόφαση αυτή κάνει πως περιμένει η συγκυβέρνηση, ενώ αυτή ήδη είναι δεδομένη. Την έχει προαναγγείλει η εισήγηση του γενικού εισαγγελέα του ευρωδικαστηρίου, με την εξής χαρακτηριστική τοποθέτηση: «Η ΕΕ βασίζεται στην ελεύθερη οικονομία της αγοράς, γεγονός που σημαίνει ότι οι επιχειρήσεις πρέπει να έχουν την ελευθερία να ασκούν τις δραστηριότητές τους κατά το δοκούν», προσθέτοντας με νόημα πως «...είναι εξίσου σημαντικό να μειωθεί το σύνολο των παραγόντων που αποθαρρύνουν τις νέες επιχειρήσεις από το να πραγματοποιούν επενδύσεις...».

Αυτές είναι οι κοινές επιδιώξεις κυβέρνησης και ΕΕ και δεν κρύβονται ούτε πίσω από «εμπειρογνώμονες», ούτε πίσω από ευρωδικαστήρια που υπηρετούν το κεφάλαιο: Καμία προστασία των δικαιωμάτων των εργαζομένων, για να μπορούν να απολύουν οι καπιταλιστές εργαζόμενους σε μια νύχτα, χωρίς κανένα φραγμό, όπως έγινε πρόσφατα με τους εργαζόμενους στο ξενοδοχείο «Athens Ledra», στην «Ηλεκτρονική Αθηνών», στο «Μαρινόπουλο», αλλά και στην ΕΕ στην «Caterpillar», στην «Alstom», στην «Arcelor Mittal», στη «Shell», στην «Ericsson», τη «Νokia», στη Lufthansa» και την «Air France».

Τι ισχύει στα άλλα κράτη - μέλη της ΕΕ

Αυτό είναι και το «ευρωπαϊκό κοινωνικό μοντέλο» και οι «βέλτιστες πρακτικές» στην ΕΕ. Ας ρίξουμε, όμως, μια ματιά σε αυτό το «μοντέλο», όπως το βιώνει η εργατική τάξη στις ισχυρότερες καπιταλιστικές χώρες στην ΕΕ:

Στο Βέλγιο: Ψηφίστηκε νόμος που προβλέπει τη λεγόμενη «Συμφωνία για ανάπτυξη της απασχόλησης». Πρόκειται για νέο μέτρο, που δίνει τη δυνατότητα σε μια επιχείρηση να κλείνει συμφωνία για ρύθμιση του χρόνου εργασίας και αποζημίωσης των μισθωτών προκειμένου να κατακτηθούν νέες αγορές. Η συμφωνία αυτή μπορεί να κρατήσει δύο χρόνια. Μέχρι τώρα η μείωση του μισθού ή η απαίτηση για περισσότερη εργασία με τον ίδιο μισθό μπορούσαν να ισχύσουν μόνο για τις επιχειρήσεις που αντιμετωπίζουν δυσκολίες. Πρόκειται για τις συμφωνίες διατήρησης στην εργασία, που ονομάζονται «αμυντικές». Με το νέο νόμο αυτές οι συμφωνίες γίνονται «επιθετικές»...

Στη Γερμανία: Η πλήρης απασχόληση μειώνεται διαρκώς, δίνοντας τη θέση στις ελαστικές σχέσεις εργασίας. Οι θέσεις εργασίας πλήρους απασχόλησης το 1997 ανέρχονταν στο 82,5% του συνόλου των θέσεων εργασίας και σήμερα έχουν πέσει στο 57%. Κατά την ίδια περίοδο αυξήθηκαν οι «ευέλικτες» μορφές απασχόλησης (συμβάσεις ορισμένου χρόνου, μερική απασχόληση, προσωρινή εργασία κ.ά.), φτάνοντας στο 43%, από 17,5% που ήταν το 1997.

Διαδεδομένη μορφή ελαστικής απασχόλησης αποτελούν οι λεγόμενες «mini jobs» ή «οριακή απασχόληση», που αμείβονται έως 450 ευρώ το μήνα. Με αυτή τη μορφή απασχολούνται περίπου 7 εκατομμύρια άνθρωποι (κυρίως σε χονδρικό και λιανικό εμπόριο, συντήρηση και επισκευή μηχανοκίνητων οχημάτων και μοτοσυκλετών, ξενοδοχεία και υπηρεσίες εστίασης, υγειονομική περίθαλψη και κοινωνική μέριμνα).

Μια ακόμη διαδεδομένη μορφή εκμετάλλευσης της εργατικής δύναμης είναι η εργασία μετά από κλήση - τηλεφώνημα (Arbeit auf Abruf). Ο εργαζόμενος δεν ξέρει πότε και για πόση ώρα θα εργαστεί και δεν έχει κανένα εργασιακό και κοινωνικό δικαίωμα (Υγεία, Ασφάλιση). Οι μηνιαίες απολαβές κυμαίνονται από 100 έως 300 ευρώ. Η πλειονότητά τους έχει μηνιαίες απολαβές περίπου 150 ευρώ, τις οποίες συμπληρώνει το κράτος με κάποιο επίδομα ανεργίας.

Επίσης, κάνει θραύση η λεγόμενη ενοικιαζόμενη εργασία, μέσω εργολαβικών και δουλεμπορικών γραφείων, που είναι ήδη 12.000 σε όλη τη χώρα. Επεκτείνεται και η λεγόμενη δουλειά με το «μπλοκάκι», υποτίθεται ως «αυτοαπασχολούμενοι», στην ουσία απαλλάσσοντας τους εργοδότες από ασφαλιστικές εισφορές.

Η έννοια του κατώτατου μισθού δεν υπάρχει, ενώ από φέτος υποτίθεται ότι ισχύει το κατώτατο ωρομίσθιο, των 8,50 ευρώ ανά ώρα, όχι όμως για όλους. Εξαιρούνται οι νέοι κάτω από 18 ετών, οι εκπαιδευόμενοι, οι μακροχρόνια άνεργοι κατά τους πρώτους 6 μήνες μετά την πρόσληψή τους, όσοι κάνουν πρακτική έως 3 μήνες. Εξαιρούνται ακόμα κλάδοι στους οποίους οι συλλογικές συμβάσεις προβλέπουν κατώτατο ωρομίσθιο χαμηλότερο από τα 8,50 ευρώ.

Στη Γαλλία: Η σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση, σύμμαχος της συγκυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ, κλιμακώνει την αντεργατική επίθεση. Προχώρησε στην περικοπή των δημόσιων δαπανών κατά 50 δισ. ευρώ (10 δισ. από τις παροχές ασθενείας του συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης, 10 δισ. από τις τοπικές κοινότητες και τα υπόλοιπα από το κράτος και τις υπηρεσίες του). Διευρύνεται η μερική απασχόληση, νέες μορφές ενοικίασης εργαζομένων σε όλους τους τομείς (πρόσφατο παράδειγμα η απελευθέρωση στους σιδηρόδρομους). Πρόσφατα, η κυβέρνηση πέρασε μέτρα για τη διευκόλυνση των απολύσεων και το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές.

Η μερική απασχόληση φτάνει το 18%, ενώ πολύ λιγότερες από τις μισές προσλήψεις είναι μόνιμες θέσεις εργασίας. Με πρόσχημα την αντιμετώπιση της ανεργίας, εφαρμόζονται μέτρα που επιτρέπουν στους εργοδότες να απασχολούν μέχρι τρία χρόνια, με συμβάσεις μαθητείας, νέους 16 έως 25 ετών, οι οποίοι αμείβονται με μόλις το 25% έως και το 78% του κατώτατου μισθού! Ακόμα, επιτρέπεται να απασχολούν μέσω συμβολαίων επαγγελματικής κατάρτισης νέους 16 έως 25 ετών που δεν έχουν προσόντα ή και άνω των 25, για 6 έως 21 μήνες, δίνοντάς τους το 55% έως 85% του κατώτατου μισθού.

Η κυβέρνηση Ολάντ προώθησε τη διευθέτηση του χρόνου εργασίας, ώστε ο εργοδότης να μπορεί να απασχολεί τον εργαζόμενο μέχρι 10 ώρες τη μέρα και κατόπιν συμφωνίας με την επιχείρηση μέχρι και 12 ώρες. Ο εβδομαδιαίος χρόνος εργασίας παραμένει τυπικά στις 35 ώρες, όμως ορίζονται ως μέγιστο όριο οι 48 ώρες τη βδομάδα, που μπορούν να γίνουν 60 μετά από έγκριση της διοίκησης και να υπολογίζονται στο τρίμηνο. Η προσαύξηση του μισθού για τις υπερωρίες μειώνεται.

Με το λεγόμενο νόμο «Ελ Κομρί», που έβγαλε στο δρόμο δεκάδες χιλιάδες εργάτες, στο εξής με μια επιχειρησιακή συμφωνία οι κανόνες της κλαδικής σύμβασης θα μπορούν να αλλάξουν και να προσαρμοστούν στις ανάγκες της επιχείρησης. Παράλληλα, εισάγονται νέοι, ελαστικότεροι όροι για τις απολύσεις. Η εταιρεία θα μπορεί να επικαλεστεί «σημαντική έλλειψη ρευστότητας» ή «εταιρική αναδιοργάνωση, αναγκαία για τη διατήρηση της ανταγωνιστικότητας», ενώ για εργαζόμενους πάνω από 20 χρόνια, οι αποζημιώσεις δεν θα ξεπερνούν τους 15 μισθούς.

Στη Βρετανία: Η κατάσταση της εργατικής τάξης είναι το ίδιο αρνητική, χωρίς η χώρα να έχει μνημόνια ή να είναι στην Ευρωζώνη, και θα συνεχίσει με την ίδια ένταση και μετά το Brexit. Τα τελευταία χρόνια, οι επίσημες στατιστικές εμφανίζουν τους αυτοαπασχολούμενους στα 4,5 εκατομμύρια, αλλά τα 2/3 απ' αυτούς είναι ουσιαστικά εργαζόμενοι με μπλοκάκι. Πάνω από 8 εκατομμύρια δουλεύουν με ελαστικές μορφές απασχόλησης. Τα τελευταία χρόνια έχουν αυξηθεί οι άνεργοι, φτωχοί εργαζόμενοι και χαμηλοσυνταξιούχοι, που αναγκάζονται να προστρέχουν στις λεγόμενες τράπεζες τροφίμων και τα συσσίτια.

Σύνηθες φαινόμενο αποτελούν οι λεγόμενες συμβάσεις «μηδενικών ωρών» (zero hour contracts) στις οποίες δεν καθορίζεται το ωράριο εργασίας! Η εργασία δίνεται όποτε αυτό απαιτείται από τις ανάγκες της επιχείρησης και οι εργαζόμενοι πληρώνονται μόνο για τις ώρες που εργάστηκαν. Με άλλα λόγια, οι εργαζόμενοι είναι ανά πάσα στιγμή διαθέσιμοι στον εργοδότη, δεν ξέρουν ούτε πότε, ούτε πόσες ώρες θα δουλέψουν και αμείβονται με ψίχουλα.

Οι συμβάσεις μηδενικών ωρών τριπλασιάστηκαν το 2015 και ανέρχονται στα 1,4 εκατομμύρια, ενώ τα συνδικάτα εκτιμούν ότι αφορούν σε 5 εκατομμύρια εργαζόμενους. Ετσι δουλεύουν οι εργαζόμενοι στις αλυσίδες λιανικής πώλησης και ταχυφαγείων.

Προσανατολισμός της πάλης των εργαζομένων ενάντια στην ίδια την καπιταλιστική εξουσία

Σε όλα αυτά, εύκολα αναγνωρίζει κανείς μέτρα που είτε νομοθετήθηκαν, είτε σχεδιάζονται τώρα και στην Ελλάδα.

Θεσμοθετημένος εθνικός κατώτατος μισθός, χωρίς επιδόματα και τριετίες, υπάρχει σήμερα σε 22 από τα 28 κράτη - μέλη της ΕΕ. Σε όλες σχεδόν τις χώρες, ωστόσο, η απόφαση για τον καθορισμό του κατώτατου μισθού και ημερομισθίου γίνεται κρατικά και όχι μέσω απευθείας διαπραγματεύσεων των κοινωνικών εταίρων, όπως έγινε και στην Ελλάδα με το ν. 4172/2013. Στο στόχαστρο μπαίνει, εκτός από τις τριετίες, και το επίδομα γάμου, το οποίο παραμένει μέχρι το τέλος του 2016.

Αυτό το ευρωενωσιακό «κεκτημένο» πλασάρει στο λαό μας η συγκυβέρνηση ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ σαν «ασπίδα» προστασίας των δικαιωμάτων του. Ενα διαρκή εφιάλτη για τον εργαζόμενο λαό, βγαλμένο από τα όνειρα του κεφαλαίου, για τη μείωση της τιμής της εργατικής δύναμης στο κατώτατο επίπεδο. Αυτές ακριβώς τις επιδιώξεις της πλουτοκρατίας υπηρετεί και στη χώρα μας η κυβέρνηση.

Το ΚΚΕ μιλάει ανοιχτά στους εργαζόμενους, τα φτωχά λαϊκά στρώματα για την ανάγκη να συνειδητοποιήσουν ότι όσο θα κυριαρχεί ο καπιταλιστικός τρόπος παραγωγής, όλα τα στοιχεία του εποικοδομήματός του, όπως είναι το νομικό εποικοδόμημα και η εργατική νομοθεσία, θα αντανακλούν την κυριαρχία του κεφαλαίου και τις εκμεταλλευτικές παραγωγικές σχέσεις. Οι κατακτήσεις της εργατικής τάξης, μέσα από τους σκληρούς αγώνες της, θα είναι πάντοτε επισφαλείς και αβέβαιες. Ο οικονομικός αγώνας, οι οικονομικές διεκδικήσεις της εργατικής τάξης δεν μπορούν να εγγυηθούν την πραγματική καλυτέρευση της θέσης της αν δεν σταματήσει ο φαύλος κύκλος της καπιταλιστικής εκμετάλλευσης.

Για να σταματήσουν τα δεινά για την εργατική τάξη, χρειάζεται η πάλη του εργατικού κινήματος να προσανατολιστεί συνολικά ενάντια στην ίδια την καπιταλιστική εξουσία, την ιμπεριαλιστική βαρβαρότητα και τους φορείς της. Η ενίσχυση της αντικαπιταλιστικής - αντιμονοπωλιακής συμμαχίας και της πάλης της εργατικής τάξης, των λαϊκών στρωμάτων και της νεολαίας, η συμπαράταξη με το ΚΚΕ για την αλλαγή του συσχετισμού δύναμης είναι βασική προϋπόθεση για ριζικές αλλαγές στο επίπεδο της εξουσίας και της οικονομίας. Η ικανοποίηση των σύγχρονων αναγκών των εργαζομένων, η λαϊκή ευημερία και προκοπή μπορούν να πραγματοποιηθούν μόνο με την ανατροπή της εξουσίας του κεφαλαίου, για την απελευθέρωσή τους από την καπιταλιστική βαρβαρότητα, ώστε να περάσει η εξουσία και ο πλούτος σ' αυτούς που τον παράγουν.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ