Αλλά ας δούμε κάποια συγκεκριμένα στοιχεία της έκθεσης. Καταρχάς, ξεκινώντας από τα ...στατιστικά σε ένα κείμενο 150 περίπου σελίδων η λέξη «αγορά» εμφανίζεται 31 φορές, η λέξη «επιχειρηματικότητα» 20 φορές και λέξη «εταίροι» (βλέπε επιχειρήσεις) 20 φορές. Δηλαδή, ανά δύο περίπου σελίδες κλίνεται σε όλες τις πτώσεις η σημασία της επιχειρηματικότητας και της περίφημης «αυτονομίας» των Ιδρυμάτων. Η λέξη «δίδακτρα» αναφέρεται 42 φορές, τονίζοντας βέβαια την ανάγκη επέκτασής τους σε όσα μεταπτυχιακά προγράμματα σπουδών δεν έχουν ακόμα, αλλά και στα προπτυχιακά προγράμματα σπουδών.

Στην έκθεση υπαγορεύονται μεταξύ άλλων τα ακόλουθα:

Ενίσχυση της αυτονομίας των ΑΕΙ (σελ. 45-57) «ως απαραίτητο στοιχείο για τη μελλοντική τους επιβίωση». Αναφέρεται χαρακτηριστικά: «Στη Διακήρυξη της Λισαβώνας (2009) η αυτονομία και η ακαδημαϊκή ελευθερία αποτελούν παράγοντες κρίσιμης σημασίας για την εύρυθμη λειτουργία των ΑΕΙ αλλά και για τη μελλοντική τους επιβίωση».

Σε αυτό το πλαίσιο, κύριος πυλώνας είναι η οικονομική αυτονομία, δηλαδή η εξεύρεση χρηματοδότησης για την επιβίωση των Ιδρυμάτων, αξιοποιώντας και την ιδιοκτησία των υποδομών (κτιρίων), τη δυνατότητα χρηματικού δανεισμού και τη γενίκευση των «διδάκτρων σε εγχώριους φοιτητές και φοιτητές προερχόμενους από κράτη - μέλη της ΕΕ». Επίσης, στο πλαίσιο της αυτονομίας υπαγορεύεται «η δυνατότητα καθορισμού του επιπέδου μισθών για το ανώτερο ακαδημαϊκό και διοικητικό προσωπικό, αλλά και η δυνατότητα απόλυσης του ανώτερου ακαδημαϊκού και διοικητικού προσωπικού».

Στο όνομα της αυτονομίας «κουμπώνει» και η εξάρτηση της «χορήγησης της δημόσιας χρηματοδότησης» από την περίφημη διασφάλιση ποιότητας «που προσδιορίζεται εκτός των άλλων και από την υποβολή των σχετικών στρατηγικών σχεδίων, δηλαδή όλες τις εξωτερικές διαδικασίες και εσωτερικές διεργασίες που αφορούν στη διασφάλιση ποιότητας». Και για να μη μένουν ερωτήματα για το ποιος θα ελέγχει τη στρόφιγγα της χρηματοδότησης μέσω της διασφάλισης ποιότητας και συνεπώς και το ανοιγοκλείσιμο τμημάτων και προγραμμάτων σπουδών, η έκθεση της ΑΔΙΠ διευκρινίζει (σελ. 61): «Σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες οι εργοδότες συμμετέχουν μέσω των εκπροσώπων τους στις διαδικασίες εξωτερικής διασφάλισης ποιότητας ή ακόμα και ως μέλη εξωτερικών επιτροπών αξιολογήσεων για επαγγελματικά προγράμματα σπουδών».

Για τα Προπτυχιακά Προγράμματα Σπουδών οι συστάσεις της ΑΔΙΠ εμπεριέχουν τα εξής (σελ. 95):

• Ανάπτυξη πρωτοβουλιών για την προσέλκυση εξωτερικών πηγών χρηματοδότησης των Προγραμμάτων Προπτυχιακών Σπουδών (π.χ. από τοπικούς φορείς, βιομηχανία).
• Λήψη μέτρων για την καλύτερη διασύνδεση των ΠΠΣ με την αγορά.
• Στενότερη διασύνδεση με τις επιχειρήσεις και τη βιομηχανία.
• Ενίσχυση συνεργασιών με φορείς για την πρακτική άσκηση των φοιτητών.
• Ενεργότερη συμμετοχή των κοινωνικών εταίρων στην ανάπτυξη των ΠΠΣ.

Για τα Μεταπτυχιακά Προγράμματα Σπουδών οι συστάσεις της ΑΔΙΠ εμπεριέχουν τα εξής (σελ. 99):

• Προσφορά προγραμμάτων στην αγγλική γλώσσα με στόχο τη διεθνοποίησή τους καθώς και την αύξηση των εσόδων.
• Καθιέρωση ενός σταθερού πλαισίου συνεργασίας με αποφοίτους και εταίρους για την ανατροφοδότηση των προγραμμάτων και τη σύνδεσή τους με τις ανάγκες της αγοράς.
• Να εξεταστεί το ενδεχόμενο εισαγωγής διδάκτρων όπου αυτό δεν προβλέπεται.

Για τα Διδακτορικά οι συστάσεις της ΑΔΙΠ εμπεριέχουν τα εξής (σελ. 101):

• Προτείνονται η ενίσχυση της συνεργασίας και η αξιοποίηση της ανάδρασης από τους κοινωνικούς εταίρους.
• Η διερεύνηση περαιτέρω πηγών χρηματοδότησης και η αξιοποίηση των διδάκτρων προτείνεται στο 71%.
• Ενίσχυση της επιχειρηματικότητας.

Γίνεται «ηλίου φαεινότερον» ότι βασική επιδίωξη είναι το βάθεμα της εξάρτησης της Ανώτατης Εκπαίδευσης και Ερευνας από την αγορά, σε τέτοιο βαθμό ώστε οι επιχειρήσεις να μπορούν να έχουν άμεσα λόγο για τα προγράμματα σπουδών (το τι θα μαθαίνουν δηλαδή οι φοιτητές), αλλά και για την έρευνα (το πώς θα αναπτύσσεται δηλαδή η επιστήμη).

Με απλά λόγια, επιδιώκουν τα προγράμματα σπουδών να προσαρμόζονται έτσι ώστε να εξυπηρετούν τις μεταβαλλόμενες ανάγκες του κεφαλαίου. Προς αυτήν την κατεύθυνση θα καταργούνται γνωστικά αντικείμενα και τμήματα τα οποία δεν είναι ελκυστικά για την αγορά, θα διαμορφώνονται προγράμματα σπουδών από όπου οι φοιτητές θα επιλέγουν εξατομικευμένα «δεξιότητες» μέσα από τυπικές και άτυπες μορφές εκπαίδευσης, που θα παρέχονται και αυτές υπό πληρωμή και που θα προσαρμόζονται μέσω της διά βίου μάθησης σύμφωνα με τις ανάγκες του κεφαλαίου. Το σύστημα απαιτεί μαζική και γρήγορη παραγωγή αποφοίτων ευέλικτων, ημιμαθών για την αναπαραγωγή με το ελάχιστο κόστος της καπιταλιστικής κερδοφορίας.

Βασικός πυλώνας για την πραγματοποίηση των παραπάνω επιδιώξεων είναι το περίφημο «αυτοδιοίκητο» και η «αυτονομία» των Ιδρυμάτων και Ερευνητικών Κέντρων. Το υπουργείο διαχρονικά και οι υποστηρικτές των αντιδραστικών αλλαγών, αυτοί που βάζουν πλάτες μέσα και έξω από τα πανεπιστήμια, οι συμβιβασμένες φιλοκυβερνητικές συνδικαλιστικές παρατάξεις, οι πρυτανικές αρχές, και η πλειοψηφία της ΠΟΣΔΕΠ στέκονται χρήσιμοι βοηθοί στην υλοποίηση αυτών των σχεδίων. Προσπαθούν να πείσουν ότι το «αυτοδιοίκητο» είναι η «πεμπτουσία της δημοκρατίας». Στην πραγματικότητα, όμως, είναι φαύλος κύκλος, που δουλεύει ως μοχλός ταχύτερης προώθησης της ιδιωτικοοικονομικής λειτουργίας τους, της περαιτέρω ασφυξίας τους μέσω της συνεχούς υποχρηματοδότησης. Στο όνομα αυτού του «αυτοδιοίκητου» η κρατική χρηματοδότηση έχει περικοπεί κατά 75% σε σχέση με τον προϋπολογισμό του 2010. Πλευρά του «αυτοδιοίκητου» είναι και το περαιτέρω σάρωμα των εργασιακών σχέσεων σε διδακτικό, διοικητικό και λοιπό προσωπικό. Η κατάργηση της μόνιμης και σταθερής δουλειάς γενικά και ειδικότερα η παράδοση του πανεπιστημίου στην επιχειρηματικότητα είναι στρατηγική επιλογή του κεφαλαίου. Σε συνθήκες οικονομικής κρίσης του καπιταλισμού, η προώθηση αυτών των μέτρων επιταχύνεται.

Σημαντικές ευθύνες έχουν και οι συνδικαλιστικές και πολιτικές δυνάμεις που συνεχίζουν να σπέρνουν την ψευδαίσθηση της εξόδου από την κρίση και επιστροφή σε καλύτερες μέρες υπό μια καλή φιλολαϊκή ΕΕ, με ένα άλλο μείγμα διαχείρισης υπό το μανδύα της αντιμνημονιακής συσπείρωσης. Αυτές οι στάσεις προκαλούν τεράστιο κακό στο κίνημα, αφού θολώνουν τα νερά, αφήνουν στο απυρόβλητο τις πραγματικές αιτίες της οικονομικής κρίσης, τον πραγματικό αντίπαλο, που είναι το ίδιο το καπιταλιστικό σύστημα. Εγκλωβίζουν το λαό και τη δυναμική του και ουσιαστικά βάζουν πλάτες για το πέρασμα νέων αντιδραστικών αλλαγών.

Την ίδια περίοδο που τσακίζονται τα εργασιακά δικαιώματα, την περίοδο που πετσοκόβονται οι μισθοί, οι συντάξεις, που η Παιδεία και η Υγεία παραδίδονται στην επιχειρηματικότητα, που ολόκληροι λαοί ξεριζώνονται, βουλιάζουν στην ανέχεια και στην εξαθλίωση, οι κεφαλαιοκράτες αυξάνουν συνεχώς τον πλούτο τους. Σύμφωνα με τα στοιχεία που δημοσιεύει κάθε χρόνο το Wealth-Χ¹, το 2015-2016 μόλις 2.473 πολυδισεκατομμυριούχοι κατέχουν συνολικό πλούτο που φτάνει τα 7,7 τρισ. δολάρια από 4,6 τρισ. δολάρια το 2012, ποσό απόλυτου ρεκόρ. Σε αντιπαραβολή, σύμφωνα με στοιχεία που ανακοίνωσε η Τράπεζα CreditSwiss² για την ίδια περίοδο, το 73,2% του πληθυσμού της Γης (δηλαδή 3,5 δισ. του πληθυσμού της Γης) κατέχουν λιγότερα από 6,1 τρισ. δολάρια (λιγότερα όσα έχουν 2.473 κεφαλαιοκράτες).

Ο αγώνας των εργαζομένων, του οργανωμένου ταξικού φοιτητικού κινήματος, των μελών ΔΕΠ που είναι ενάντια στην παράδοση της Παιδείας και της Υγείας στην επιχειρηματικότητα, που δεν είναι υποταγμένοι και δεν νομιμοποιούν τα βάρβαρα αντιλαϊκά μέτρα, τον εφιάλτη της ανεργίας και της εργασιακής ανασφάλειας που προωθούν η κυβέρνηση, η ΕΕ και οι υποστηρικτές τους, όχι μόνο πρέπει να συνεχιστεί - και η συνέχεια είναι ανεξάρτητη των μορφών πάλης που θα επιλεχθούν - αλλά πρέπει να γίνει με ενιαία λαϊκή αντεπίθεση, με συντονισμένο ταξικό αγώνα όλων των εργαζομένων, όλων των κλάδων σε δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, που θα στοχεύουν τον πραγματικό αντίπαλο, το ίδιο το σύστημα, που θα στοχεύουν στην τελική ανατροπή του. Να αγωνιστούν ενιαία για να αποτρέψουν την υλοποίηση των μέτρων, για να καταδικαστούν τα μέτρα αυτά ως παράνομα στη λαϊκή συνείδηση. Οι εργαζόμενοι πρέπει να πιστέψουν στις δυνάμεις τους, να πιστέψουν ότι ο αντίπαλος δεν είναι ανίκητος. Το δρόμο τον έδειξε η Οκτωβριανή Επανάσταση.

MΠ. ΜΠΡΕΧΤ, ΠΟΛΥ ΑΣΧΗΜΟΙ ΚΑΙΡΟΙ ΓΙΑ ΤΟΥΣ ΝΕΟΥΣ

Αντί στο δάσος να παίζει με τους συνομηλίκους του

Κάθεται ο μικρότερός μου γιος σκυμμένος πάνω απ' τα βιβλία

Και πιο πολύ του αρέσει να διαβάζει

Για τις κομπίνες των λεφτάδων

Και τις σφαγές των στρατηγών.

Καθώς διαβάζει τη φράση, ότι οι νόμοι μας

Εξίσου απαγορεύουν σε φτωχούς και πλούσιους κάτω

από τα γεφύρια να κοιμούνται

Ακούω το ευτυχισμένο του γέλιο.

Οταν ανακαλύπτει ότι ενός βιβλίου ο συγγραφέας

πουλημένος είναι

Το νεαρό το μέτωπο φωτίζεται. Απ' τη μεριά μου

Το επιδοκιμάζω, κι όμως θα 'θελα να μπορούσα

Μια εποχή κατάλληλη για τη νεολαία να του προσφέρω

Που σ' αυτήν στο δάσος θα πήγαινε να παίξει με τους συνομήλικούς του.

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ:

1. https://www.wealthx.com/report/exclusive-uhnwi-analysis-the-world-ultra-wealth-report-2017/

2. https://www.credit-suisse.com/corporate/en/articles/news-and-expertise/the-global-wealth-report-2016-201611.html