Στην Πάτρα, οι ενεργοί φοιτητές των Πανεπιστημίων Πατρών και Πελοποννήσου υπολογίζονται περίπου στις 30.000, στην «πλάτη» των οποίων παίζεται διαχρονικά από τις εκάστοτε κυβερνήσεις και τα αρμόδια υπουργεία το παιχνίδι της «οικονομικής ανάσας» που δίνουν στην τοπική οικονομία. Και πώς να μην είναι έτσι δηλαδή, στο πλαίσιο του συστήματος που και η Παιδεία λειτουργεί με τους όρους της αγοράς, αφού την ίδια ώρα, μια πτυχή αποτελεί ότι οι φοιτητές που καταφέρνουν να μείνουν σε δωμάτιο Εστίας, υπολογίζονται σε 1.000, με περίπου άλλους 150 να διαμένουν σε ξενοδοχεία, καλύπτοντας τις ανάγκες μόλις του 3,8% των φοιτητών!

Με βάση και τα παραπάνω, συνεχίζοντας το ρεπορτάζ στις φοιτητικές εστίες, ο «Ριζοσπάστης» συνομιλεί με εστιακούς φοιτητές και παρουσιάζει την εικόνα από την πρωτεύουσα της Αχαΐας, έδρα του Πανεπιστημίου Πατρών, με τμήματα και του αντίστοιχου της Πελοποννήσου (μετά την «πανεπιστημιοποίηση» του ΤΕΙ).

Τα προβλήματα... περισσεύουν, την ίδια ώρα που οι πρυτανικές αρχές παρουσιάζουν σχέδια εκμετάλλευσης επί ενοικίου, ακόμη και αυτών των ελλιπέστατων για τις ανάγκες των φοιτητών υποδομών. Παράλληλα, προχωρά ακάθεκτη η είσοδος ιδιωτών σε βασικούς τομείς της λειτουργίας και των εστιών, όπως η καθαριότητα, η σίτιση κ.ά.

Στην Εστία του Πανεπιστημίου Πατρών στο Ρίο, στεγάζονται περίπου 660 άτομα σε μονόκλινα δωμάτια που κατασκευάστηκαν στα μέσα της δεκαετίας του 1970. Αλλα περίπου 250 δωμάτια έχουν εγκαταλειφθεί για πάνω από μια δεκαετία, λόγω προβλημάτων στατικής επάρκειάς, με τα κτίριά τους να έχουν πλέον εγκαταλειφθεί, αλλά να βρίσκονται στον ίδιο χώρο με τα λειτουργούντα, χωρίς μέτρα προστασίας. Είναι χαρακτηριστικό ότι μία από τις «πτέρυγες» στο ίδιο κτίριο είναι χωρισμένη στη μέση, με τους τρεις ορόφους να λειτουργούν και τους υπόλοιπους όχι...

Για τα εγκαταλελειμμένα κτίρια, όπως σημειώνει η Δανάη Κασσάρα, τριτοετής της σχολής Μηχανικών Ηλεκτρονικών Υπολογιστών, «δεν υπάρχει καμιά πρόβλεψη μέχρι σήμερα για την κατεδάφιση και ανέγερση νέων». Σε ό,τι αφορά τις εν λειτουργία υποδομές, όπως καταγγέλλουν οι φοιτητές, τα τελευταία χρόνια δεν έχουν καν πόσιμο νερό λόγω της παλαιότητας του δικτύου, για το οποίο καμιά κυβέρνηση έως σήμερα δεν έχει μεριμνήσει, αναγκαζόμενοι να αγοράζουν «εξάδες» νερά με 1,80 ευρώ ανά τακτά διαστήματα.

«Την πρώτη φορά που έβρεξε, μου έκανε εντύπωση πως ακόμη και από ορισμένες λάμπες έσταζαν νερά», δήλωσε από την πλευρά του ο Κώστας Κατσάνος, τριτοετής στο Γεωλογικό.

Επισήμανε την έλλειψη ζεστού νερού, που δίνεται καθημερινά το πολύ 4 ώρες, όταν εκείνο το διάστημα κάποιος μπορεί να είναι σε μάθημα, ενώ για τις τελευταίες γιορτές των Χριστουγέννων, αν κάποιος φοιτητής παρέμενε στην Εστία, δεν θα είχε ούτε την ελλιπέστατη θέρμανση, σύμφωνα και με ανακοίνωση της διεύθυνσης.

«Η θέρμανση είναι σχεδόν ανύπαρκτη. Κάθε δωμάτιο έχει ένα σώμα που μπορεί να είναι καλυμμένο με έπιπλα, ενώ πολλά παράθυρα, λόγω παλαιότητας μπάζουν», πρόσθεσε ο Κώστας Κατσάνος, επισημαίνοντας: «Οταν μπήκαν οι εγκαταστάσεις του ενσύρματου ίντερνετ, το Πανεπιστήμιο δεν αναλάμβανε την ευθύνη συντήρησής του, κάτι που κάναμε με πρωτοβουλία μας εμείς. Αποτέλεσμα ήταν να δημιουργηθεί χάος με καλώδια παντού, ενώ πολλές φορές οι παροχές έπεφταν και με το ζόρι λειτουργούσαν. Σήμερα το ασύρματο δίκτυο ακόμη δεν είναι σταθερό, ενώ όλη η προηγούμενη υποδομή παρέμεινε εγκαταλελειμμένη, με καλώδια να κρέμονται παντού».

Και δεν είναι μόνο αυτά. Σε πολλές περιπτώσεις στα κοινόχρηστα μπάνια απ' τα ταβάνια κρέμονται σοβάδες, όπως και σε πολλά εξωτερικά σημεία των κτιρίων (όπου είναι εμφανής με γυμνό μάτι η εγκατάλειψή τους), ενώ για 600 άτομα υπάρχουν μόλις 3 πλυντήρια ρούχων, για τα οποία μέχρι πριν μερικά χρόνια πλήρωναν κιόλας.

Μεγάλο ζήτημα αποτελεί και η κατάσταση στους κοινόχρηστους χώρους, οι ταράτσες σε πολλά σημεία στάζουν και οι κουβάδες κάνουν αρκετά συχνά την εμφάνισή τους. Επίσης, ταράτσες διαδρόμων στηρίζονται σε... υποστυλώματα, ενώ ζήτημα αποτελεί και η παρουσία πολλών αδέσποτων σκύλων, που κυκλοφορούν ελεύθερα ακόμη και μέσα στους εσωτερικούς κοινόχρηστους χώρους.

Την ίδια ώρα, η πρυτανεία ανοιχτά έχει θέσει στους φοιτητές το σχέδιο για την... «Εστία ΑΕ», στηριζόμενη στις αποφάσεις κυβερνήσεων για εκμετάλλευση των δωματίων από την πραγματοποίηση συνεδρίων και άλλων εκδηλώσεων, ενώ σχεδιάζει ακόμη και την παραχώρηση σε ιδιώτη του κυλικείου.

Πρόκειται για συνέχεια της ήδη παραχωρημένης σε εταιρεία εστίασης και της αντίστοιχης προετοιμασίας που γίνεται για την καθαριότητα, πετώντας μάλιστα στο δρόμο τις 90 καθαρίστριες που έως και σήμερα εργάζονται με συμβάσεις ορισμένου χρόνου, που ανανεώνονται ανά τακτά χρονικά διαστήματα. «Δεν πρόκειται να επιτρέψουμε να υλοποιηθούν τέτοια σχέδια, δεν θα αφήσουμε κανέναν να μας πετάξει στο δρόμο», προειδοποιεί η Δανάη Κασσάρα, σημειώνοντας πως ο Σύλλογος των εστιακών φοιτητών πρωτοστατεί για την αντιμετώπιση αυτών των σχεδίων και θα συνεχίζει να παλεύει για την κάλυψη όλων των αναγκών των φοιτητών.

Η κατάσταση δεν είναι καλύτερη στο πρώην ΤΕΙ Πάτρας, που μετά τη «βάφτισή» του σε ΑΕΙ, οι Εστίες του μοιράστηκαν στα Πανεπιστήμια Πατρών και Πελοποννήσου. Μόνο στο πρώην τμήμα ΔΕΠ (σήμερα ΔΕΤ), οι ενεργοί φοιτητές υπολογίζονται σε 5.000 και στεγαστικά μπορούν να καλυφθούν μόλις 150 σε 75 δίκλινα δωμάτια, ποσοστό πολύ κάτω του 3% αν υπολογιστούν και οι φοιτητές των άλλων δύο τμημάτων του Πανεπιστημίου Πατρών.

Παρά το γεγονός ότι τα κτίρια είναι σε καλύτερη κατάσταση, όπως είπε ο Χρήστος Ζαφείρης, φοιτητής της Διοίκησης Επιχειρήσεων, «θέρμανση και ζεστό νερό λειτουργούν το πολύ τρεις ώρες, ενώ επειδή πολλοί αναγκαστήκαμε να αγοράσουμε θερμαντικά μέσα, όταν βρίσκονται πολλά εν λειτουργία, κόβεται το ρεύμα». Χαρακτήρισε «μεγάλη τύχη» να μπορέσει κάποιος να μείνει σε δωμάτιο της Εστίας, γεγονός που από μόνο του δημιουργεί μεγάλα προβλήματα στους φοιτητές.

Στο αντίστοιχο κτίριο του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, η κατάσταση είναι ακόμη πιο δύσκολη. Οι φοιτητές στεγάζονται σε πρώην ξενοδοχείο της δεκαετίας του '60. Τοίχοι έχουν μουχλιάσει, ακόμη και στο εσωτερικό δωματίων, το ασανσέρ δεν λειτουργεί, ενώ υπάρχουν και φοιτητές με κινητικά προβλήματα, ταβάνια και ψευδοροφές κρέμονται στον αέρα και την ίδια ώρα η καθαριότητα είναι ελλιπέστατη.

«Δεν είναι λίγες οι φορές που ποντίκια ξεπηδάνε ακόμη και μέσα από δωμάτια, με τη μυοκτονία να είναι ελλιπέστατη», καταγγέλλει ο Γιάννης Κοντακτσής, τεταρτοετής στο τμήμα Μηχανολόγων Μηχανικών, προσθέτοντας πως «το ζεστό νερό είναι δυσεύρετο, αφού δίνεται το πολύ τέσσερις ώρες, αλλά τις περισσότερες φορές ο καυστήρας χαλάει».

Καθόλου πιο εύκολη δεν είναι η διαβίωση όσων μένουν σε ξενοδοχεία της Πάτρας, που μισθώνουν οι πρυτανείες, αντί κάποιου δωματίου της Εστίας. Χαρακτηριστικά είναι όσα ανέφερε η Στέλλα Διονυσοπούλου, πρωτοετής στη σχολή Επιστήμης Υλικών, υπογραμμίζοντας πως πέρα από την παλαιότητα του κτιρίου, «πρωινό, μεσημεριανό και βραδινό δεν παρέχονται και αν προλάβουμε τρώμε στην εστία, ενώ για τις μετακινήσεις μας στο πανεπιστήμιο χρειαζόμαστε το λιγότερο 1,60 ευρώ τη μέρα». Στο δωμάτιο απαγορεύεται να έχουν ακόμη και έναν βραστήρα ή μια τοστιέρα, ζεστό νερό παρέχεται με το... σταγονόμετρο και πλυντήριο επί... πληρωμή για τα καθαριστικά.

Σε περιόδους γιορτών και τριήμερων οι φοιτητές αναγκάζονται να εγκαταλείπουν τα δωμάτιά τους, μαζί με όλα τους τα υπάρχοντα, προκειμένου αυτά να ενοικιαστούν. «Οι αλλαγές δωματίων είναι αρκετά συχνές, προκειμένου το ξενοδοχείο να ικανοποιήσει τις δικές του ανάγκες», σημειώνει η ίδια, εξηγώντας πως το κόστος διαβίωσης πλέον σχεδόν ισοδυναμεί με το να πλήρωνε ένα νοίκι για μια μέση γκαρσονιέρα τον μήνα!

Σε όλα αυτά πρέπει να συνυπολογιστούν τα σχεδόν ανύπαρκτα μέτρα προστασίας της υγείας των φοιτητών από την πανδημία. Οι εστίες, όπως έκλεισαν πριν ενάμιση χρόνο, έτσι άνοιξαν πριν σχεδόν έξι μήνες. Χρειάστηκαν οι παρεμβάσεις των συλλόγων για τη λήψη έστω των στοιχειωδών μέτρων, πέραν της «πολυδιαφημιζόμενης» ατομικής ευθύνης, όπως τοποθέτηση αντισηπτικών σε κοινόχρηστους χώρους, αντικατάστασή τους κ.λπ.

Την ίδια ώρα, οι ουρές στα εστιατόρια συνεχίζονται, με τη Διεύθυνση να αναφέρει ότι «έτσι γινόταν και πριν», όπως και το «πάστωμα» των φοιτητών στα ΜΜΜ στα δρομολόγια από και προς τις πανεπιστημιακές σχολές. Στην Εστία του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου καταγγέλλεται ότι η κατάσταση είναι χειρότερη ακόμη και πριν το κλείσιμό της, λόγω και των ελλιπών μέτρων καθαριότητας, μεγαλώνοντας τους κινδύνους οι χώροι αυτοί να γίνουν εστίες υπερμετάδοσης. Σε ορισμένες περιπτώσεις, όπως στην Εστία του Πανεπιστημίου Πελοποννήσου, σημειώνεται πως δεν υπάρχουν καν δωμάτια καραντίνας αν κάποιος νοσήσει από κορονοϊό, ενώ και στις υπόλοιπες αυτά είναι λίγα.

Μέσα σε όλες αυτές τις δυσκολίες οι φοιτητές αγωνίζονται και μέσα από τους συλλόγους τους, όχι μόνο για να έχουν συνθήκες διαβίωσης στο ύψος των σημερινών αναγκών, αλλά και για να αναβαθμιστεί έστω και λίγο η διαμονή τους. Ξεχωρίζει η προσπάθεια του Συλλόγου της Εστίας στην έδρα του Πανεπιστημίου Πατρών στο Ρίο, όπου έχει συγκροτήσει και λειτουργεί ομάδες δραστηριοτήτων όπως θεάτρου, σκακιού, μπάσκετ αλλά και κινηματογράφου. Πρόκειται για ομάδες με συνεχή δράση, που ταυτόχρονα συμμετέχουν σε όλες τις δράσεις του συλλόγου για τη συνολική βελτίωση των συνθηκών διαβίωσης στις εστίες, κόντρα στη διαχρονική υποχρηματοδότησή τους και τη λογική λειτουργίας τους ως επιχειρήσεων, με ευθύνη των εκάστοτε κυβερνήσεων.