ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 15 Γενάρη 2012
Σελ. /32
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
«Ερευνα» για το «ανθρώπινο» πρόσωπο των επιχειρήσεων!

Εργαστήριο του τμήματος Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αιγαίου ειδικεύεται στην αξιολόγηση απολογισμών Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (ΕΚΕ) των επιχειρήσεων...

MotionTeam

«

Το Πανεπιστήμιο Αιγαίου και συγκεκριμένα το Εργαστήριο Επιχειρησιακής Περιβαλλοντικής Πολιτικής και Διαχείρισης (ΕΕΠΠΔ) του τμήματος Περιβάλλοντος έχει αναπτύξει μεθοδολογία, σύμφωνα με την οποία αξιολογεί σε ετήσια βάση τους ελληνικούς Απολογισμούς Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης»(ΕΚΕ). Τα παραπάνω γράφονται στην ιστοσελίδα του CSR Reporting Forum (www.csrforum.gr), όπου κανείς μπορεί να βρει μια συνεργασία - «πρότυπο» μεταξύ δεκάδων επιχειρήσεων και ενός πανεπιστημιακού εργαστηρίου, που ειδικεύεται στην παρουσίαση του «ανθρώπινου» προσώπου των επιχειρήσεων!

Ας πάρουμε, όμως, τα πράγματα απ' την αρχή γιατί το θέμα είναι ιδιαιτέρως σοβαρό και αποκαλυπτικό. Στη συγκεκριμένη ιστοσελίδα δεν υπάρχει τίποτα παραπάνω απ' το υλικό εκδηλώσεων για Απολογισμούς Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης, στις οποίες το ΕΕΠΠΔ του Πανεπιστημίου Αιγαίου είναι ο «επιστημονικός» παράγοντας. Τα τελευταία χρόνια, λοιπόν, το ΕΕΠΠΔ αξιολογεί και βραβεύει τους απολογισμούς Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης (ΕΚΕ) μεγάλων επιχειρήσεων. Για ν' αντιληφθούμε πως μιλάμε για μεγάλες επιχειρήσεις θα παραθέσουμε τα ονόματα αυτών που βραβεύθηκαν, στις 22 Νοέμβρη, σε ειδική εκδήλωση: Πρώτο βραβείο πήρε η «ΤΙΤΑΝ», δεύτερο τα «Ελληνικά Πετρέλαια» και η «Coca-Cola Hellenic» και το τρίτο ο ΟΤΕ, η «Interamerican» και η Εθνική Τράπεζα. Επίσης, δόθηκαν έπαινοι στις εταιρείες «Vodafone», «Μυτιληναίος», «ΑΓΕΤ Ηρακλής», ΧΑΛΚΟΡ, ΕΛΒΑΛ, «Frigoglass», «Ελληνικά Καλώδια», «Διεθνής Αερολιμένας Αθηνών», «Alpha Bank», «Σωληνουργεία Κορίνθου», S&B και «Motor Oil ΕΛΛΑΣ».

Γιατί βραβεύθηκαν οι παραπάνω επιχειρήσεις; Για την «ποιότητα» του απολογισμού Εταιρικής Κοινωνικής Ευθύνης που παρουσίασαν. Παρόλο που ο συγκεκριμένος «όρος» (η ΕΚΕ) είναι γνωστός εδώ και χρόνια, καλό είναι να θυμηθούμε τι σημαίνει. Ποια είναι η ...κοινωνική ευθύνη μιας επιχείρησης; Στην ιστοσελίδα του ΕΕΠΠΔ του τμήματος Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αιγαίου, υπάρχει συμπυκνωμένος ο «προβληματισμός» για την ΕΚΕ, που δεν είναι τίποτα άλλο από ένα κομμάτι προώθησης των συμφερόντων της επιχείρησης για μεγαλύτερο κέρδος. Με «κοινωνικό» και «περιβαλλοντικό» προσωπείο επιδιώκεται να φανεί η «καλή» πλευρά των επιχειρήσεων.

Το επιστημονικό αντικείμενο του ΕΕΠΠΔ!

Το ΕΕΠΠΔ στην ιστοσελίδα του αναπαράγει τις κυρίαρχες αντιλήψεις για την ΕΚΕ υποστηρίζοντας: «Η άποψη ότι η επιχείρηση έχει ευθύνη μόνο έναντι των μετόχων της και οι υποχρεώσεις της εξαντλούνται στη μεγιστοποίηση του κέρδους και τη νομοθετική συμμόρφωση, έχει τις δυο τελευταίες δεκαετίες "αντικατασταθεί" από την ιδέα της διευρυμένης υπευθυνότητας έναντι της κοινωνίας, της οποίας ο επιχειρηματικός οργανισμός αποτελεί αναπόσπαστο τμήμα». Ολο το παραμύθι της ΕΚΕ συμπυκνωμένο με ...επιστημονικό λόγο, με αναφορές στην ΕΕ, υπάρχει μέσα σε λίγες γραμμές στην ιστοσελίδα και περιγράφεται το αντικείμενο του Εργαστηρίου στο συγκεκριμένο αντικείμενο.

Συγκεκριμένα, «στα πλαίσια των ερευνητικών του δραστηριοτήτων» το ΕΕΠΠΔ «έχει από το 2006 εστιάσει στην ΕΚΕ και πώς αυτή πραγματώνεται στον ελληνική επιχειρηματική κοινότητα. Αξιοποιώντας ένα συνδυασμό μεθοδολογικών εργαλείων έρευνας αποσκοπεί σε μια σφαιρική αξιολόγηση της ΕΚΕ στην Ελλάδα που θα αναδείξει προτάσεις που θα συμβάλλουν στη στρατηγική των επιχειρήσεων αλλά και τη διαμόρφωση δημοσίας πολιτικής για την ΕΚΕ»!

Το ΕΕΠΠΔ ασχολείται συγκεκριμένα με «τη διαχρονική αξιολόγηση των πρακτικών λογοδοσίας για την ΕΚΕ των εταιρειών που δραστηριοποιούνται στην Ελλάδα», τη «διερεύνηση των απόψεων εκπροσώπων ελληνικών επιχειρήσεων για την ΕΚΕ», τη «διερεύνηση αντιλήψεων και στάσεων εκπροσώπων επιμέρους ομάδων ενδιαφέροντος της επιχείρησης για την ΕΚΕ και τις πρακτικές των ελληνικών επιχειρήσεων», την «ανάδειξη εμποδίων και ευκαιριών από την προαγωγή της ΕΚΕ στις μικρομεσαίες επιχειρήσεις», το «ρόλο της ΕΚΕ στην τοπική ανάπτυξη και την διαμόρφωση ανταγωνιστικών πλεονεκτημάτων» και άλλα σχετικά. Ολα τα παραπάνω μάλιστα, και με την ιδεολογική αντίληψη πως «διαμορφώνοντας μια πλατφόρμα ανταλλαγής θεωρητικών απόψεων αλλά και εμπειρικής γνώσης, μπορούμε από κοινού να συμβάλλουμε στην αποτελεσματική διείσδυση της κοινωνικής υπευθυνότητας στην εγχώρια επιχειρηματική συμπεριφορά, με όλα τα αμοιβαίως επωφελή αποτελέσματα που μπορεί να ενέχει μια τέτοια πρωτοβουλία»...

«Τα αμοιβαίως επωφελή αποτελέσματα»

Τα «επωφελή αποτελέσματα», βέβαια, μόνο «αμοιβαία» δεν είναι, αφού η ΕΚΕ δεν είναι τίποτα παραπάνω από μια νομιμότατη εξαπάτηση! Οι επιχειρήσεις «προσφέρουν» κοινωνικά ...ενθαρρύνοντας τους εργαζόμενούς τους να συμμετέχουν σε εθελοντικά προγράμματα, σε ΜΚΟ, σε κοινωνικές εργασίες που θα έπρεπε να κάνει το κράτος. Παράλληλα, υπάρχει η χρήση εναλλακτικών μορφών ενέργειας και άλλων μεθόδων που μειώνουν τα έξοδα της επιχείρησης και παρουσιάζονται ως «ευαισθησία» για το περιβάλλον! Γενικότερα, η ΕΚΕ είναι τομέας στρατηγικής σημασίας, ιδιαίτερα για τις μεγάλες επιχειρήσεις και βασικό κομμάτι των σχεδιασμών τους για κερδοφορία.

Οι δράσεις ΕΚΕ που περιγράψαμε αποτυπώνονται και στις παρουσιάσεις που έγιναν στην εκδήλωση που συμμετείχε το ΕΕΠΠΔ του Πανεπιστημίου Αιγαίου. Ορισμένα παραδείγματα απ' την ιστοσελίδα του forum: Ο ΟΤΕ εμφάνισε ως επιτεύγματα ΕΚΕ, μεταξύ άλλων, την υποστήριξη έργου ΜΚΟ με χρηματικό ποσό από χριστουγεννιάτικη καμπάνια του, την τηλεπικοινωνιακή κάλυψη των αναγκών των παγκόσμιων αγώνων special Olympics, τη μείωση κατανάλωσης καυσίμων στις εγκαταστάσεις του, σεμινάρια επιχειρηματικής αριστείας κ.ά. Η ΤΙΤΑΝ παρουσίασε ως ΕΚΕ την εκπαίδευση 150 μεσαίων και ανώτερων στελεχών της, την έρευνα γνώμης για αξιολόγηση προτεραιοτήτων κ.ά. Τα ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΠΕΤΡΕΛΑΙΑ παρουσίασαν ως ΕΚΕ τις επενδύσεις 1,5 δισ. ευρώ για εκσυγχρονισμό των διυλιστηρίων στην Ελευσίνα και στη Δυτική Θεσσαλονίκη, τη βελτίωση περιβαλλοντικών επιδόσεων, τις «16.000 ανθρωποώρες εκπαίδευσης».

Η «Ideales spa» (κατασκευάζει πισίνες, spa κ.τ.λ.) περηφανεύτηκε, μεταξύ άλλων, πως δεν είχε θανατηφόρα ατυχήματα, προσφέρει μαθήματα τένις σε συνεργασία με το Δήμο Πεύκης, δίνει στους εργαζόμενους ειδικό πριμ 2% για διακοπή καπνίσματος και δώρο ταξίδι 3 ημερών για όποιον εργαζόμενο χάσει 10% του βάρους του κ.ά.

Η ΧΑΛΚΟΡ (εταιρεία επεξεργασίας μετάλλων) παρουσίασε πως ενίσχυσε εσωτερικό πρόγραμμα για εθελοντική προσφορά των εργαζομένων, με στόχο να συμβάλλει στην «ενίσχυση άπορων οικογενειών», στοχεύει να προχωρήσει σε πιλοτική εφαρμογή συστήματος αξιολόγησης προσωπικού, υποστηρίζει ΜΚΟ, θα συνεχίσει πρόγραμμα πρόσληψης φοιτητών κ.ά.

Χαρακτηριστικό για ν' αντιληφθούμε πώς αξιολογήθηκαν απ' το ΕΕΠΠΔ είναι τα κριτήρια που θέτει και συγκεκριμένα οι «δείκτες επίδοσης που συνήθως καλύπτονται» στους απολογισμούς των ΕΚΕ. Χρειάζονται οικονομικοί δείκτες επίδοσης («άμεση οικονομική αξία που παράγεται - κατανομή κοινωνικού προϊόντος», «χορηγικά προγράμματα - δωρεές προς το κοινωνικό σύνολο»), περιβαλλοντικοί δείκτες («Κατανάλωση ενέργειας - εκπομπές αερίων θερμοκηπίου», «κατανάλωση υδάτινων πόρων» κ.ά.) και κοινωνικοί δείκτες (δείκτες ανάλυσης εργατικού δυναμικού, ποσοτικοί δείκτες εκπαίδευσης εργαζομένων, εθελοντικές παροχές προς το εργατικό δυναμικό, έρευνες ικανοποίησης πελατών/ καταναλωτών).

Ολα για την κερδοφορία

Μια άλλη έρευνα του ΕΕΠΠΔ, που παρουσιάστηκε στην εκδήλωση, όπως φαίνεται στην ιστοσελίδα του forum, είχε θέμα τις «Ομάδες ενδιαφερομένων μερών της επιχείρησης» και τις «Αντιλήψεις και στάσεις κοινωνικών εταίρων της επιχείρησης για την Εταιρική Υπευθυνότητα». Πρακτικά, πρόκειται, σε μεγάλο βαθμό, για ένα ερωτηματολόγιο σε μάνατζερ επιχειρήσεων και εκπροσώπους ΜΚΟ για την ΕΚΕ! Μεταξύ άλλων, οι μάνατζερ κλήθηκαν ν' απαντήσουν (αν συμφωνούν ή διαφωνούν πολύ ή λίγο) σε ορισμένα ερωτήματα. Αναφέρουμε δύο ενδεικτικά: «Η επιχείρηση πρέπει ν' αντιληφθεί πως αποτελεί μέρος του ευρύτερου κοινωνικού ιστού και κατά συνέπεια ότι θα πρέπει ν' ανταποκρίνεται στα κοινωνικά προβλήματα που υπάρχουν». «Η ανάπτυξη προγραμμάτων εταιρικής κοινωνικής ευθύνης μπορεί να συνεισφέρει στη διαμόρφωση μιας θετικής δημόσιας εικόνας για την επιχείρηση».

Πάντως, το πιο αποκαλυπτικό ερώτημα ήταν άλλο: «Η συμβολή στην επίλυση κοινωνικών προβλημάτων μπορεί να αποβεί κερδοφόρα για την επιχείρηση». Σε αυτό συμφώνησε η πλειοψηφία των μάνατζερ. Συμφώνησε, προφανώς, γιατί εδώ είναι και το «ζουμί» και φυσικά γιατί δεν πρόκειται για «επίλυση κοινωνικών προβλημάτων», αλλά για την κερδοφορία της επιχείρησης, δηλαδή για το βασικό της στόχο!

Δεν έχουμε να προσθέσουμε πολλά για τη «δράση» του ΕΕΠΠΔ του τμήματος Περιβάλλοντος του Πανεπιστημίου Αιγαίου, παρά μόνο πως αποτελεί «πρότυπο» για το ρόλο και το χαρακτήρα που θέλουν να έχει η ανώτατη εκπαίδευση. Αποδεικνύει, με τον καλύτερο τρόπο, ποιους θέλουν να εξυπηρετούν με το πανεπιστήμιο της «αγοράς», το οποίο προσπαθούν να φτιάξουν βήμα - βήμα. Θέλουν το περιεχόμενο, η δομή και η έρευνα των ιδρυμάτων να υποτάσσεται πλήρως στις απαιτήσεις των επιχειρήσεων.


Γεράσιμος ΧΟΛΕΒΑΣ



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ