ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Κυριακή 14 Ιούνη 2015
Σελ. /40
ΠΟΛΙΤΙΚΗ
ΘΡΙΑΣΙΟ ΠΕΔΙΟ
Στο κυνήγι του κέρδους γίνεται ένα έγκλημα διαρκείας

Στις 6 Ιούνη, η βιομηχανική «χαβούζα» του Θριασίου Πεδίου, στην οποία χρόνια τώρα αναγκάζονται να συνυπάρχουν οι κάτοικοι με την ανεξέλεγκτη δράση των βιομηχάνων ήρθε ξανά στην επικαιρότητα. Και αυτήν τη φορά δεν ήταν επίσης για καλό. Δεν είχαν προλάβει καν να στεγνώσουν τα χώματα στα μνήματα των εργατών που κάηκαν στα Ελληνικά Πετρέλαια και μια νέα φωτιά ξέσπασε, αυτήν τη φορά σε ένα εργοστάσιο ανακύκλωσης στον Ασπρόπυργο.

Δεν ήταν μια απλή πυρκαγιά. Ηταν ένα βιομηχανικό ατύχημα μεγάλης έκτασης, με συνέπειες ανεξέλεγκτες για τη δημόσια υγεία. Οι τοξικές ουσίες που εκλύθηκαν από την καύση διαφόρων υλικών και κυρίως του πλαστικού, θα δείξουν τα αποτελέσματά τους στην πορεία του χρόνου. Ηταν ένα έγκλημα, με γνωστή την αιτία, τον καπιταλιστικό δρόμο ανάπτυξης που θυσιάζει την υγεία και την ίδια τη ζωή των εργαζομένων και των λαϊκών στρωμάτων στο βωμό της κερδοφορίας του κεφαλαίου. Γνωστοί και οι συνεργοί του εγκλήματος, οι πολιτικοί εκφραστές του συγκεκριμένου δρόμου ανάπτυξης, που πριμοδοτούν την ανεξέλεγκτη δράση των επιχειρήσεων στην περιοχή και γενικότερα, κωφεύουν στην έλλειψη μέτρων πρόληψης, αδιαφορούν για την αντιμετώπιση έκτακτων καταστάσεων, βάζουν εντέλει σε κίνδυνο την υγεία των εργαζομένων και του λαού. Είναι ένα έγκλημα που έχει καταδικάσει μια ολόκληρη περιοχή στην υποβάθμιση, με τους κατοίκους εκτεθειμένους σε κίνδυνο, όπως και οι εργαζόμενοι των επιχειρήσεων που δρουν εκεί, οι οποίοι διακινδυνεύουν την ασφάλειά τους κάτω από συνθήκες εντατικής εκμετάλλευσης.

Χρειάστηκαν πέντε μέρες για να τεθεί υπό έλεγχο η φωτιά στο Κέντρο Διαλογής Ανακυκλώσιμων Υλικών (ΚΔΑΥ) στον Ασπρόπυργο. Πέντε μέρες που έπνιξαν το Λεκανοπέδιο με τοξικές ουσίες, εξαιρετικά επικίνδυνες, σύμφωνα με τους επιστήμονες, όπως διοξίνες και φουράνια. Και μπορεί σε αυτήν την περίπτωση να μην είχαμε άμεσα νεκρούς, όπως στο πρόσφατο εργοδοτικό έγκλημα στα ΕΛΠΕ στον Ασπρόπυργο, όμως οι συνέπειες στην υγεία θα φανούν στην πορεία και θα είναι σοβαρές, με πρώτες τις καρδιοπάθειες έως και τον καρκίνο. Με φόντο το θάλαμο αερίων που είχε μετατραπεί το Λεκανοπέδιο, κυβέρνηση και Περιφέρεια Αττικής έψαχναν να βρουν ενόχους μακριά από το πεδίο ευθύνης τους και βέβαια μακριά από την πηγή του κακού που απαλλάσσει το κεφάλαιο από τα οποιαδήποτε μέτρα πρόληψης και αντιμετώπισης τέτοιων ατυχημάτων. Γιατί πολύ απλά αυτά τα δύο, κέρδος, από τη μία, και ασφάλεια, προστασία και πρόληψη, από την άλλη, είναι ασύμβατα. Δεν προχώρησαν στη μόνη μέθοδο που θα μπορούσε να επιταχύνει την κατάσβεση της πυρκαγιάς, την επιχωμάτωση, με το υπουργείο να ρίχνει τις ευθύνες στην προηγούμενη πολιτική ηγεσία και την περιφέρεια να κρύβεται πίσω από την Πυροσβεστική, καθώς, σύμφωνα με την Ρ. Δούρου, ουδέποτε ζητήθηκε η συνδρομή της για την επιχωμάτωση. Προτίμησαν έτσι να βάλουν σε κίνδυνο τη δημόσια υγεία, ή καλύτερα να την επιβαρύνουν σχεδόν αποδεδειγμένα (αφού είναι γνωστές στην επιστημονική κοινότητα οι συνέπειες από την καύση πλαστικού), συνεχίζοντας την πολιτική των προκατόχων τους στη διακυβέρνηση της χώρας, που έχει ταχθεί στο δρόμο της προστασίας της κερδοφορίας και όχι των λαϊκών στρωμάτων.

Στο δρόμο αυτό, άλλωστε, η Περιφέρεια εξακολουθεί να χωροθετεί στο Θριάσιο μονάδες διαχείρισης αποβλήτων, κόντρα στην εκφρασμένη από χρόνια βούληση των κατοίκων να μη δοθεί καμία νέα άδεια. Στον ίδιο δρόμο κινούμενη, έκανε, όπως και η κυβέρνηση, γαργάρα την οδηγία ΣΕΒΕΖΟ, που έπρεπε να είχε ενεργοποιηθεί στο συγκεκριμένο βιομηχανικό ατύχημα στον Ασπρόπυργο και προβλέπει την κατάρτιση σχεδίων έκτακτης ανάγκης για την περιοχή γύρω από εγκαταστάσεις που διαχειρίζονται επικίνδυνες ουσίες.

Οχι μόνο δεν υπήρχε σχέδιο αντιμετώπισης, αλλά επιπρόσθετα το υπουργείο Υγείας... θυμήθηκε την τέταρτη μέρα της πυρκαγιάς να βγάλει ανακοίνωση που να συστήνει απλά τη λήψη μέτρων, όπως κλείσιμο σχολείων, παραμονή στους εσωτερικούς χώρους κ.λπ., για την προστασία του πληθυσμού. Λίγο δε πριν να τεθεί υπό έλεγχο η φωτιά, κλήθηκε ο «Δημόκριτος» και το Εθνικό Αστεροσκοπείο Αθηνών για να προχωρήσουν σε μετρήσεις αιωρούμενων σωματιδίων και άλλων δεικτών της ρύπανσης από την καύση των υλικών στο εργοστάσιο ανακύκλωσης. Τα αποτελέσματα των σχετικών αναλύσεων από τις μετρήσεις τοξικών ουσιών, όπως διοξίνες και φουράνια, δεν είναι ακόμα γνωστά, ενώ η Περιφέρεια στο πλαίσιο της... υπευθυνότητας που διατυμπανίζει η Διοίκησή της, επιμένει ότι δεν υπάρχει πρόβλημα.

Πρόβλημα υπάρχει και είναι χοντρό. Για τους κατοίκους που ζουν την υποβάθμιση, τους εργαζόμενους που «λιώνουν» για ένα ξεροκόμματο, συνολικά για την ποιότητα ζωής των λαϊκών στρωμάτων. Και η απάντηση δεν βρίσκεται στη δήθεν... εναλλακτική διαχείριση της... υγιούς επιχειρηματικότητας που προτάσσει η διακυβέρνηση των ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ. Η απάντηση βρίσκεται στον αγώνα του ίδιου του λαού της περιοχής, και όχι μόνο αυτής, για τη συγκρότηση της δικής του, της λαϊκής συμμαχίας, που θα βάζει στόχους ρήξης με το καθεστώς των μονοπωλίων, θα ανοίγει δρόμο για τη λαϊκή οικονομία στο πλαίσιο της οποίας ο επιστημονικός κεντρικός σχεδιασμός θα συντελεί στην πραγματική ανάπτυξη όλων των παραγωγικών δυνάμεων χωρίς να καταστρέφει την εργατική δύναμη και το περιβάλλον.


Φωτιά Ασπροπύργου: Μύθοι και πραγματικότητα

Η φωτιά του Ασπροπύργου είναι μια περιβαλλοντική καταστροφή, που ακόμα δεν έχουμε τα πλήρη στοιχεία για να την αξιολογήσουμε. Παρ' όλα αυτά, υπάρχουν διαθέσιμα στοιχεία από τη διεθνή βιβλιογραφία που δείχνουν ότι το μέγεθος της καταστροφής είναι μεγάλο.

Το θέμα, όμως, με την καύση των πλαστικών είναι η παραγωγή βαρέων κυκλικών υδρογονανθράκων, διοξίνες, φουράνες, για τις οποίες δεν έχουμε ακόμα μετρούμενες τιμές στην περίπτωση του Ασπροπύργου.

Η καύση πλαστικών εγκυμονεί τεράστιους κινδύνους και δεν είναι το ίδιο με την καύση άλλων στερεών καυσίμων, όπως ο άνθρακας, το ξύλο. Οι σωματιδιακοί ρύποι συνήθως είναι λιγότεροι στην περίπτωση του πλαστικού. Αυτό φαίνεται και από τα πρώτα αποτελέσματα των μετρήσεων του «Δημοκρίτου» που έχουν δημοσιευτεί. Φυσικά, πρέπει να σημειωθεί εδώ πως και του σωματιδιακού ρύπου που μετρήθηκε, ακόμη δεν έχει αναλυθεί η σύστασή του και πως οι ενώσεις αυτές, σε χαμηλές θερμοκρασίες, έχουν την τάση να δημιουργούν συσσωματώματα (nucleations) με τους σωματιδιακούς ρύπους. Οπότε, καλό είναι να περιμένουμε πρώτα και αποτελέσματα και μετά να μιλάμε για «χαμηλά όρια ρύπων».

Οι επιπτώσεις στην υγεία των ανθρώπων είναι τρομακτικές από αυτές τις ουσίες. Αντιγράφοντας έγκυρες αναλύσεις για τα αποτελέσματα αυτών των ουσιών, σημειώνουμε: «...Οι διοξίνες δρουν ως ισχυρές "περιβαλλοντικές ορμόνες". Οπως και οι φυσικές ορμόνες, οι διοξίνες μπορούν να διαπεράσουν τη μεμβράνη των κυττάρων και να αλλάξουν τη δράση των γονιδίων που ρυθμίζουν τη διαδικασία της ανάπτυξης. Ακόμη και απειροελάχιστες συγκεντρώσεις διοξινών μπορούν να επηρεάσουν το ανοσοποιητικό και νευρικό σύστημα των οργανισμών. Σε πειραματόζωα, η έκθεση σε διοξίνες έχει προκαλέσει ένα ευρύ φάσμα τοξικολογικών επιπτώσεων. Μερικές απ' αυτές εμφανίστηκαν σε εξαιρετικά μικρές δόσεις διοξινών, της τάξης των λίγων τρισεκατομμυριοστών του γραμμαρίου. Κάποιες διοξίνες μπορούν ακόμη να προκαλέσουν καρκίνο, όπως καταδεικνύεται από πολλές πρόσφατες μελέτες».


Eurokinissi

Γι' αυτό και τα όρια εκπομπών διοξινών από την καύση σκουπιδιών (που προφανώς περιέχουν πλαστικό) σε αποτεφρωτήρες είναι 0.1 ng/Nm³,1συγκέντρωση εξαιρετικά χαμηλή. Η συγκέντρωση αυτή αποτελεί όριο ασφαλείας και είναι πολύ μικρότερη από 1 μόριο πολικυκλικών υδρογονανθράκων (διοξινών κλπ) ανά δισεκατομμύρια μόρια αέρα (δηλαδή οξυγόνου και αζώτου, συγκέντρωση πολύ μικρότερη από ένα ppb).

Το ΚΚΕ είναι ενάντιο στην καύση των σκουπιδιών (σε αποτεφρωτήρες), ακριβώς γι' αυτές τις εκπομπές και τις πολύ σημαντικές επιπτώσεις τους στην ανθρώπινη υγεία. Τα πράγματα στην περίπτωση της φωτιάς του Ασπροπύργου είναι χιλιάδες φορές χειρότερα.

- Πρώτον, μιλάμε για αποκλειστικά καύση πλαστικού και μάλιστα πολύ μεγάλων ποσοτήτων.

- Δεύτερον και σημαντικότερο, η καύση είναι ανεξέλεγκτη. Για τη δραστική μείωση των εκπομπών διοξινών, απαιτείται παραμονή των παραγόμενων αερίων σε θερμοκρασία άνω των 850oC για χρόνο μεγαλύτερο από 2 δευτερόλεπτα (ή 1 δευτ. για 1.000oC)2. Αυτή η προϋπόθεση, στην περίπτωση του Ασπροπύργου, είναι σίγουρο πως δεν πληρείται. Μάλιστα, το ότι η Πυροσβεστική έριχνε νερό, μπορεί να περιόριζε ως ένα βαθμό τη φωτιά, αλλά μάλλον έχει αρνητική επίδραση στο θέμα των διοξινών.

Εγκληματικό, που δεν υπήρχαν τα μέσα πυρασφάλειας στη συγκεκριμένη επιχείρηση. Δύο φορές εγκληματικό, που όλες αυτές οι επιχειρήσεις δεν ελέγχονται για το αν πληρούν τους κανόνες.

Εφόσον φαίνεται πως υπήρχε τρόπος να σβηστεί η φωτιά (όπως αναφέρεται στον Τύπο), είναι εγκληματικό ότι δε διατέθηκαν τα κονδύλια, για να αντιμετωπιστεί η κατάσταση. Προτιμάνε, δηλαδή, να πληρώνουν τους δανειστές, από την υγεία του λαού της Αθήνας. Μας ψεκάζουν, δηλαδή, στην κυριολεξία, για να μη «στενοχωρήσουν» τους τοκογλύφους. Από αυτό και μόνο φαίνονται οι προτεραιότητες της συγκυβέρνησης ΣΥΡΙΖΑ - ΑΝΕΛ, αλλά και της «εσωκομματικής αριστερής αντιπολίτευσης» Λαφαζάνη, που προσπάθησε να υποβαθμίσει το θέμα.

Επίσης, το ότι δεν υπήρξε άμεση προσπάθεια να μειωθεί η εισπνοή του νέφους από τους κατοίκους της περιοχής (π.χ. κλείσιμο σχολείων, επιχειρήσεων), είναι επίσης το λιγότερο εγκληματικά ανεύθυνο.

****

Α. Nικολόπουλος, Δρ. Μηχ. Μηχανικός, Εθνικό Κέντρο Ερευνας & Τεχνολογικής Ανάπτυξης (ΕΚΕΤΑ)

Χ. Χριστοδούλου, υποψήφιος διδάκτορας Μηχ. Μηχανικός, EKETA

-----------------------------------------------------------------------------------------------------------------------

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ:

1. DIRECTIVE 2000/76/EC OF THE EUROPEAN PARLIAMENT AND OF THE COUNCIL of 4 December 2000 on the incineration of waste

2. McKay G (2002) Dioxin characterization, formation and minimization during municipal solidwaste (MSW) incineration: review. Chem. Eng J 86(3):343-68



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ