ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ
Σάββατο 14 Μάη 2022 - Κυριακή 15 Μάη 2022
Σελ. /40
ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΕΞΕΛΙΞΕΙΣ ΣΤΗΝ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΕΝΕΡΓΕΙΑ
Εντείνονται παζάρια και αντιθέσεις για ρωσικούς υδρογονάνθρακες και «πράσινη» μετάβαση

Με νέες «επιπλοκές» στα ενδοκαπιταλιστικά παζάρια γύρω από το 6ο πακέτο κυρώσεων της ΕΕ κατά της Ρωσίας και το προτεινόμενο σταδιακό εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο, με «άνοιξε - κλείσε» στις στρόφιγγες του ρωσικού φυσικού αερίου προς την Ευρώπη από τη Μόσχα αλλά και από το Κίεβο, αλλά και με ανταγωνιστικούς σχεδιασμούς για την «πράσινη» Ενέργεια, κλιμακώνονται οι ιμπεριαλιστικοί ενεργειακοί ανταγωνισμοί, με τον «λογαριασμό» να φορτώνεται με όλους τους τρόπους στις πλάτες των λαών.

ΕΕ: Δυσκολία επίτευξης συμβιβασμού για το ρωσικό πετρέλαιο

Δέκα μέρες μετά την ανακοίνωση της πρότασης της Κομισιόν στις 4 Μάρτη για το εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο, τα συνεχή παζάρια εντός ΕΕ - με βάση και τον διαφορετικό βαθμό εξάρτησης κάθε χώρας από τους ρωσικούς υδρογονάνθρακες - δεν έχουν οδηγήσει ακόμα σε κάποιον συμβιβασμό, ενώ ήδη μια σειρά «διαρροές» κάνουν λόγο για ενδεχόμενη αναβολή του 6ου πακέτου κυρώσεων κατά της Ρωσίας, ή προώθησή του χωρίς το επίμαχο μέτρο.

Μετά τις αλλεπάλληλες διαβουλεύσεις των προηγούμενων ημερών, όλα τα σχετικά δεδομένα αναμένεται να εξεταστούν στο συμβούλιο υπουργών Εξωτερικών της ΕΕ τη Δευτέρα 16/5. Μέχρι στιγμής, Ουγγαρία, Σλοβακία, Τσεχία και Βουλγαρία παζαρεύουν μεγαλύτερες εξαιρέσεις (αν όχι πλήρη εξαίρεση) από την επιβολή εμπάργκο στο ρωσικό πετρέλαιο, κεφάλαια για την πολυδάπανη μετατροπή των διυλιστηρίων τους, που αυτή τη στιγμή είναι σχεδιασμένα να επεξεργάζονται μόνο ρωσικό πετρέλαιο κ.ά.

Το εφοπλιστικό κεφάλαιο από την πλευρά του (με «πρώτο βιολί» τους Ελληνες εφοπλιστές) φαίνεται ότι πέτυχε ήδη να απαλειφθεί η πρόταση της Κομισιόν για εμπάργκο στη μεταφορά ρωσικού πετρελαίου σε τρίτες χώρες εκτός ΕΕ. «Σπόντες» για την εν λόγω εξέλιξη έριξε ήδη την προηγούμενη βδομάδα ο ΥΠΕΞ της Ουγγαρίας, Π. Σιγιάρτο.

Σε κάθε περίπτωση, οι εφοπλιστές αναμένουν παραπέρα απογείωση των κερδών τους από όλες τις μπάντες, με τις εξελίξεις και τους σχεδιασμούς που επιταχύνουν η σύγκρουση στην Ουκρανία και η κλιμάκωση της ιμπεριαλιστικής αντιπαράθεσης με τη Ρωσία. Χαρακτηριστικό είναι πρόσφατο δημοσίευμα της γερμανικής εφημερίδας «Handelsblatt» για το ελληνικό εφοπλιστικό κεφάλαιο και δη για τον πλοιοκτήτη Γ. Προκοπίου, ιδρυτή και πρόεδρο των εταιρειών «Dynacom Tankers», «Sea Traders» και «Dynagas». Κατά τη γερμανική εφημερίδα, τον χειμώνα του 2022 ο πλοιοκτήτης «θα κάνει τη Γερμανία πιο ανεξάρτητη από τις ρωσικές προμήθειες φυσικού αερίου», επειδή «η γερμανική κυβέρνηση ναύλωσε δύο Πλωτές Μονάδες Αποθήκευσης και Επαναεριοποίησης (FSRU) του κ. Προκοπίου που θα προμηθεύουν τη χώρα».

Μόσχα και Κίεβο ανοιγοκλείνουν τις κάνουλες του φυσικού αερίου

Σε ένα τέτοιο φόντο, καθώς οι ενεργειακοί ανταγωνισμοί κλιμακώνονται σε όλα τα επίπεδα, Ρωσία και Ουκρανία τις προηγούμενες μέρες προχώρησαν σε κινήσεις που ανοιγοκλείνουν τις κάνουλες ροής ρωσικού φυσικού αερίου μέσω Ουκρανίας προς την ΕΕ.

Η απόφαση των ουκρανικών αρχών στην αρχή της βδομάδας να σταματήσει τη διαμετακόμιση ρωσικού αερίου μέσω του σταθμού της Σοχρανίβκα στο Λουγκάνσκ (που είναι πλέον υπό τον έλεγχο ρωσικών και φιλορωσικών δυνάμεων) προκάλεσε μεσοβδόμαδα σημαντική μείωση στη ροή του ρωσικού αερίου προς την Ευρώπη.

Τα 95,8 εκατομμύρια κυβικά μέτρα ρωσικού φυσικού αερίου που μεταφέρθηκαν τη Δευτέρα μέσω του άλλου σταθμού της «Gazprom», Σούτζα, έγιναν την Τετάρτη 72 εκατ. κ.μ. και την Πέμπτη 50,6 εκατ. κ.μ.

Οι δύο πλευρές αλληλοκατηγορούνται για την εξέλιξη, με την Ουκρανία να ζητά αύξηση της ροής αερίου από τον σταθμό της Σούτζα, αντικαθιστώντας την απώλεια από τον σταθμό που η ίδια απέκλεισε, ενώ η «Gazprom» επικαλείται «τεχνικές δυσκολίες» και αρνείται να στρέψει τη ροή προς τον σταθμό της Σούτζα.

Παράλληλα προωθείται μέρος του πλαισίου των ρωσικών αντιποίνων απέναντι στις ευρωατλαντικές κυρώσεις. Η «Gazprom» ανακοίνωσε την Πέμπτη ότι δεν θα είναι πλέον σε θέση να κάνει εξαγωγές φυσικού αερίου μέσω της Πολωνίας και του αγωγού Yamal - Europe, καθώς η Μόσχα επέβαλε κυρώσεις κατά της εταιρείας που κατέχει το πολωνικό τμήμα του αγωγού φυσικού αερίου.

Επιπρόσθετη πίεση ασκείται στη Γερμανία: Μέσω των νέων κυρώσεων της ρωσικής κυβέρνησης απαγορεύεται σε ρωσικούς φορείς να πωλούν φυσικό αέριο ή να κάνουν συναλλαγές με μία σειρά εταιρειών της «Gazprom Germania», όπως η «Astora» (που είναι από τους μεγαλύτερους κατόχους υπόγειων αποθηκών αερίου) και τις εταιρείες διανομής αερίου στη Γερμανία «Wingas», WIEH και WIEE.

Φυσικό αέριο: Πληθαίνουν οι εταιρείες που ανοίγουν λογαριασμούς σε ρούβλια

Το ίδιο διάστημα, ενώ Πολωνία και Βουλγαρία αποκόπηκαν ήδη από το ρωσικό φυσικό αέριο επειδή δεν ανταποκρίθηκαν στους νέους όρους της Μόσχας για πληρωμή σε ρούβλια (σε απάντηση των δυτικών κυρώσεων κατά της Ρωσίας), οι αντιθέσεις γίνονται εμφανείς στην ΕΕ γύρω και από αυτό το θέμα.

Ο Ιταλός πρωθυπουργός Μ. Ντράγκι, συναντώντας την Τρίτη τον Αμερικανό Πρόεδρο Τζο Μπάιντεν στην Ουάσιγκτον, δήλωσε πως οι περισσότερες ευρωπαϊκές εταιρείες που εισάγουν ρωσικό φυσικό αέριο έχουν ήδη ανοίξει λογαριασμούς στην Gazprombank, για πληρωμή σε ρούβλια. Το πρακτορείο «Bloomberg» εκτιμά πως οι εταιρείες αυτές είναι τουλάχιστον 20 και πως άλλες 14 έχουν ήδη υποβάλει αιτήσεις για άνοιγμα λογαριασμών στην Gazprombank.

Ο Ντράγκι ανέφερε μάλιστα ότι αποτελεί «γκρίζα ζώνη» και δεν υπάρχει σαφής απάντηση στο κατά πόσο το άνοιγμα τραπεζικών λογαριασμών από τις εταιρείες Ενέργειας της ΕΕ σε ρούβλια συνιστά παραβίαση κυρώσεων της ΕΕ.

Περίπου 48 ώρες μετά, ο εκπρόσωπος της Κομισιόν, αρμόδιος για θέματα Ενέργειας, Τιμ ΜακΦέρσον, επιχείρησε να διασκεδάσει τις εντυπώσεις, αναφέροντας πως «η χρήση της μεθόδου που προτείνει το Κρεμλίνο (...) αποτελεί παραβίαση των κυρώσεων». Πρόσθεσε ότι η Επιτροπή, σε συνεργασία με τη νομική υπηρεσία του Συμβουλίου, θα παρουσιάσει λεπτομερείς κατευθύνσεις σχετικά με τον τρόπο πληρωμής του φυσικού αερίου, αποφεύγοντας πάντως να σχολιάσει τις δηλώσεις Ντράγκι.

Την ίδια ώρα, πάντως, καταγράφεται σημαντική ανάκαμψη της συναλλαγματικής ισοτιμίας του ρουβλιού έναντι δολαρίου και ευρώ, καθώς και αύξηση των εσόδων της Ρωσίας από το πετρέλαιο κατά 50% από την αρχή του 2022. Σε έκθεση του Διεθνούς Οργανισμού Ενέργειας για την αγορά πετρελαίου αναφέρεται πως η Ρωσία κέρδισε περίπου 20 δισ. δολάρια για κάθε μήνα το 2022.

Σχέδιο Κομισιόν για επιτάχυνση στις «πράσινες» μπίζνες

Μέσα σε ένα τέτοιο φόντο, η ΕΕ επιχειρεί να επιταχύνει τους σχεδιασμούς για τις «πράσινες» μπίζνες των ευρωπαϊκών μονοπωλίων.

Την Τετάρτη 18/5 η Κομισιόν αναμένεται να παρουσιάσει προτάσεις για μέτρα ύψους 195 δισ. ευρώ, με στόχο αφενός τη διακοπή της εισαγωγής ρωσικών καυσίμων έως το 2027 και αφετέρου την ταχύτερη ανάπτυξη των «πράσινων» μονοπωλίων εναλλακτικών πηγών Ενέργειας (αιολική, ηλιακή, κ.ά.) με μεταβατικό στάδιο «εναλλακτικές» προμήθειες φυσικού αερίου (π.χ. LNG από ΗΠΑ, Κατάρ, Αλγερία, Αίγυπτο, κ.α.).

Πληροφορίες που δημοσιεύει το «Euractiv» αναφέρουν πως πρόκειται για μια συνέχεια του σχεδίου REPowerEU, το οποίο εκπονήθηκε τον Μάρτη με στόχο να «εκμηδενιστεί» η εξάρτηση της Ευρώπης από το ρωσικό αέριο «πολύ πριν από το 2030».

Μεταξύ άλλων αναμένονται προτάσεις όπως: Διακοπή του Ταμείου Ανάκαμψης της ΕΕ, ώστε να απελευθερωθεί μεγαλύτερη χρηματοδότηση για την ενεργειακή μετάβαση. Τροποποιήσεις στη νομοθεσία της ΕΕ για την επιτάχυνση των προθεσμιών αδειοδότησης για έργα ΑΠΕ. Νέα προγράμματα για την εκκίνηση μεγάλης κλίμακας εγκατάστασης ηλιακής ενέργειας και την ενίσχυση της βιομηχανίας φωτοβολταϊκών της ΕΕ. Σχέδια για παραγωγή 10 εκατομμυρίων τόνων ανανεώσιμου υδρογόνου έως το 2030.

Ο «πόλεμος» των σιτηρών

Παράλληλα με τα σκληρά παζάρια και τις αντιθέσεις στον τομέα της Ενέργειας, η ΕΕ επιδιώκει να αναλάβει αναβαθμισμένο ρόλο στο θέμα της διεθνούς τροφοδοσίας με σιτηρά. Επιχειρεί παράκαμψη του ρωσικού ναυτικού αποκλεισμού της Ουκρανίας στη Μαύρη Θάλασσα, με την ενεργοποίηση άλλων οδών μεταφοράς (π.χ. οδικά, σιδηροδρομικά δίκτυα κ.ά.).

Οι περίπου 25 εκατομμύρια τόνοι σιτηρών, που λέγεται πως έχουν μπλοκαριστεί στο λιμάνι της Οδησσού, θα επιχειρηθεί να μεταφερθούν μέσω σχεδίου της ΕΕ που παρουσιάστηκε την Πέμπτη. Μεταξύ άλλων, η Κομισιόν καλεί τον τομέα των μεταφορών φορτίων να κινητοποιήσει επειγόντως επιπλέον οχήματα, εμπορευματοκιβώτια και βυτία, καθώς και υποδομές μετεπιβίβασης των σιτηρών σε φορτηγά ή σιδηροδρομικά βαγόνια που θα πληρούν τις ευρωπαϊκές προδιαγραφές. Επιδιώκει επίσης να επιστρατεύσει περισσότερα πλωτά μέσα για μεταφορά μέσω του Δούναβη.

Από την πλευρά του, ο Ρώσος Πρόεδρος, Βλ. Πούτιν, επέρριψε την Πέμπτη την ευθύνη στη Δύση για το ενδεχόμενο λιμού σε δεκάδες χώρες του κόσμου, κατηγορώντας την πως το πράττει για να εξασφαλίσει την κυριαρχία της έναντι της Ρωσίας, με τίμημα «να θυσιαστεί ο υπόλοιπος κόσμος». Πρόσθεσε πως ήδη αρκετές χώρες αντιμετωπίζουν την απειλή της πείνας και πως εάν οι κυρώσεις έναντι της Ρωσίας συνεχιστούν, η ΕΕ θα αντιμετωπίσει «συνέπειες που θα είναι δύσκολο να ανατραπούν».

Επιπλέον, ανέφερε σε αντιδιαστολή πως η Ρωσία θα αυξήσει τις εξαγωγές σίτου φέτος αναμένοντας ρεκόρ συγκομιδής. Οι προβλέψεις που επικαλέστηκε αναφέρουν συγκομιδή σιτηρών περίπου 130 εκατ. τόνων (συμπεριλαμβανομένων 87 εκατομμυρίων τόνων σιταριού).

Το ίδιο διάστημα, ο Αμερικανός Πρόεδρος Τζο Μπάιντεν έκανε για το θεαθήναι συναντήσεις με Αμερικανούς αγρότες στην περιφέρεια, για να δείξει πως τάχα είναι στο πλευρό των μικρομεσαίων αγροτών, ώστε να δώσουν τη μάχη για αύξηση της παραγωγής για «να σώσουν» τις αναπτυσσόμενες χώρες από λιμό.

Ο δε Κινέζος διπλωματικός επιτετραμμένος στον ΟΗΕ προειδοποίησε πως οι κυρώσεις κατά της Ρωσίας δεν θα φέρουν την ειρήνη στην Ουκρανία, αλλά θα εντείνουν την κρίση σε τρόφιμα, Ενέργεια και χρηματοπιστωτικές υπηρεσίες.


Δ.Ο.



Ο καθημερινός ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ 1 ευρώ